: عوامل مختلفی باعث نارسائی اولیه و یا ثانویه فیستولهای شریانی- وریدی در بیماران مبتلا به نارسائی مزمن کلیوی CRFمیشود. گذشته از عیوب تکنیکی، افت فشار خون، محل کارگذاری و ظرافت عروق مربوطه ، اتروسکلروز عروقی ودیابت ازعلل عمده ازکارافتادن فیستولهای شریانی - وریدی هستند. هدف این مطالعه بررسی کارآمدی فیستولهای شریانی – وریدی در بیماران همودیالیز می‌باشد.
روش کار: در این مطالعه توصیفی، عملکرد 100 فیستول گذاشته شده در 70بیمار در طول چهارسال بررسی شده است. همه بیماران توسط یک جراح به روش یکسان End- to- side عمل شده و بطور متوسط 2 سال پیگیری شدند. درصورت از کار افتادن فیستول بطور اولیه یا ثانویه علل احتمالی مثل افت فشارخون، اتروسکلروز و دیابت ثبت و با محلهای کارگذاری شده فیستول با یکدیگر مقایسه شدند و نتایج بصورت توصیفی ارائه شدند.
نتایج: در 70 بیمار مورد مطالعه، تعداد 100 فیستول A.V کارگذاری شد که 53 مورد در پشت دست چپ، 26 مورد دیستال ساعد چپ، 17 مورد در بازوی چپ و 4 مورد دیگر در مچ دست راست بوده است. از این میان 30% دچار نارسایی اولیه (قبل از استفاده جهت دیالیز) شدند که علت عمدة 73% از آنها افت فشار خون بود و از 70% باقیمانده 47 نفر تا حداقل 20 ماه همچنان فیستول فعال بوده و 23 مورد دیگر بطور متوسط 5/7 ماه دارای عملکرد مناسب بوده و سپس به علل گوناگونی که باز عمدة آنها افت فشارخون (70%) حین دیالیزبوده است، از کار افتاده‌‌اند.
نتیجه‌گیری: بر اساس این مطالعه افت فشار خون علت عمدة از کار افتادن فیستولهای شریانی - وریدی در بیماران CRF بطور اولیه و ثانویه است. لذا با کنترل و تعدیل فشارخون بخصوص در حین دیالیز و جلوگیری از افت فشارخون بااستفاده ازرژیم خشکبارنمکی در بیماران میتوان از نارسایی فیستولهای شریانی –وریدی که وسیله ای حیاتی جهت دیالیز متناوب و منظم این بیماران است، جلوگیری کرد.
کلیدواژه‌ها: فیستول‌شریانی وریدی – همودیالیز - نارسائی مزمن کلیه
دریافت مقاله: 16/1/84 اصلاح نهایی: 15/4/84 پذیرش مقاله: 25/4/84
مقدمه:
تا به امروز بهترین راه دستیابی عروقی جهت همودیالیز در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی (CRF) فیستول شریانی - وریدی (AVF) در دیستال اندام فوقانی است (2، 1).
در این راستا مشکلات عدیده‌ای جهت کارگذاری AVF در پیش پای پزشکان و بیماران CRF وجود دارد. از آنجا که این عمل جراحی ظریف است و نیاز به دقت عمل خاصی دارد، لذا جراحی که اقدام به این کار می‌کند بایستی تجربة کافی در اینگونه اعمال داشته باشد و بررسی وضعیت عروق محیطی بیماران برای تصمیم‌گیری محل عمل جراحی، از نظر باز بودن مسیر وریدهای سطحی و شریانهای دیستال، بسیار ضروری است (3). به هرحال عیوب تکنیکی اعم از کم تجربگی جراح و نامناسب بودن عروق انتخاب شده جهت اینکار، از علل عمده ناکارآمد بودن عمل فیستول شریانی - وریدی بطور اولیه در این بیماران است (4،2،1). مضافاً اینکه عواملی چون افت فشارخون، خونریزی پس از عمل و آسیب عروق حین عمل بعلت اتروسکلروز شدید، بخصوص در بیماران دیابتی، میتواند از عوامل ناکارآمدی یا ازکارافتادن اولیه AVF باشد (3). با توجه به اهمیت فیستول شریانی وریدی در بیماران نارسایی مزمن کلیوی ما تلاش کردیم تا با این مطالعه مدت زمان کارآمدی AVF و علل اصلی، از کارافتادنAVF را بررسی کنیم تا بتوانیم با شناخت شرایط مناسب و انجام اقدامات بموقع میزان نارسایی AVF را تا حد ممکن کاهش دهیم.
روش کار:
در این مطالعه توصیفی که از سال 1375 شروع شده و تا سال 1379 ادامه یافت، بطور تصادفی و آینده‌نگر تعداد 75 بیمار CRF که جهت AVF به درمانگاه جراحی بیمارستان امام خمینی(ره) مراجعه نموده بودند، در مطالعه قرار گرفتند. پس از تشکیل پرونده علاوه بر مشخصات شخصی مثل سن و جنس، سابقة دیابت و بیماریهای عروق شریانی مثل اتروسکلروز، واسکولیت‌ها و فشارخون بالا ثبت و سپس با اخذ و ثبت فشارخون هنگام مراجعه و بررسی عروق وریدی با بستن گاروی بالای بازو و کسب اطمینان نسبی از باز بودن مسیر وریدهای سطحی محلی در اندام فوقانی جهت فیستول گذاری انتخاب شد (ترجیحاً دیستال تر) و در حین عمل جراحی نیز وضعیت شریانی و وریدی از نظر قطر آنها، وجود ترمبوز داخل آنها، اتروسکلروز جدار شریانی و باز بودن مسیر inflow شریان و outflow وریدی بطور کامل ثبت شده و سپس اقدام به گذاشتن فیستول شریانی–وریدی بطریقة انتها به کنار (E-S) شد.
شامل 5 صفحه word
دانلود مقاله علل نارسائی فیستول شریانی