دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
مقدمه :
با افزایش سریع جمعیت و احتیاج روزافزونی که به مواد غذائی بالاخص مواد پروتئینی احساس می شود تولید مواد غذایی مخصوصاً پروتئین حیوانی که تناسبی با رشد جمعیت ندارد بدیهی است .
پرورش و نگهداری طیور به روشهای صحیح و رعایت اصول اقتصادی و بهداشتی می‌تواند از طرفی به اقتصاد کشور کمک کند و از طرفی دیگر تا حدودی کمبود گوشت را جبران نماید . یکی از مهمترین مسائلی که بایستی بدان توجه نمودن از بین بردن وابستگی صنایع مرغداری ما از کشورهای خارج است .
امروزه همانطور که مشاهده می شود ، گرچه دامنه فعالیت های پرورش طیور و مرغداری صنعتی در کشور ما گسترش یافته ولی عملاً مشاهده می کنیم که از نظر گوشت سفید و تخم مرغ علاوه بر اینکه به خود کفائی نرسیده ایم بلکه وارد کننده این محصولات هستیم .
امید است با وارد شدن فارغ التحصیلان رشته های کشاورزی بخصوص رشته دامپروری در این صنعت و رعایت مسائلی فنی شاهد هرچه شکوفا تر شدن این صنعت مهم و پایه ای در کشور باشد .
آشنائی با قسمتهای مختلف مرغداری :
هدف اصلی در این بخش بدست آوردن اطلاعات کلی در مورد مرغداری مشکلات و مسائل مربوط به مرغداری بود که اطلاعات جامعی در مورد مرغداری و نحوه کار و آشنایی صورت پذیرفت . البته در دوره کارآموزی سن مرغان تخمگذار 17 ماهه بود .
معرفی قسمتهای مختلف مرغداری :
مرغداری با ظرفیت 60 هزار قطعه تخمی نژادهای لاین به مساحت کل سالنها حدوداً 4500 متر و در زمینی به وسعت 5/1 هکتار واقع در جاده مردآباد کرج .
سالن تهیه دان و انبار جیره : مساحت تقریبی این مکان حدوداً m 500 بود و از یک سیلوی زیرزمینی آهنی تشکیل یافته بدین صورت که از یک طرف سالن از ارتفاع صفر شروع شده و تا عمق 4 متر به طول تقریبی 10 متر ادامه دارد .
از این محل جهت نگهداری جیره که بصورت آرد و در نیامده استفاده می‌گردد . مزایای این روش را می توان به علت وجود کف و دیواره های آهنی غیر قابل نفوذ برای انواع حشرات و جوندگان نام برد .
ارتفاع دیوار ساختمان تهیه جیره m5 با سقف شیروانی که در وسط سقف یک دستگاه تهویه بزرگ تعبیه شده که در هنگام آسیاب نمودن گرد و غیار ناشی از آن به خارج منتقل می شود . جیره غذائیکه وارد مرغداری می‌گردد . بسته به نوع آن در داخل این محل یا محیط خارج از آن نگهداری می شود . بعنان مثال صدف خرد شده و پودر سنگ در خارج از انبار و موادی نظیر گندم ، ذرت ، سویا ، کلزا و ... که در مجاورت هوا و در اثر رطوبت به سرعت فاسد شده و محل تجمع انواع میکروارگانیسم های مضر که برای طیور مشکل ساز خواهد شد . در انبار یک خردکن در داخل زیرزمین تعبیه شده بود و دارای یک دریچه بود .
پس از وزن نمودن جیره با توجه به فرمول غذایی آنها را از دریچه وارد دستگاه خرد کن می کردیم و پس از خرد شدن وارد یک میکسر می شدند و در آنجا بخوبی با یکدیگر مخلوط شده و سپس وارد سیلوی استوانه ای می‌شوند . سپس توسط کارگر از سیلو جیره را در داخل گونیهای Kg50 ریخته وبه سالنها حمل می شد .
در این باره بایستی چند نکته مورد دقت قرار گیرد :
1-سالن تهیه جیره نبایستی مرطوب باشد چون در اینصورت باعث فساد جیره می گردد .
2-رطوبت جیره هائی که دارای روغن هستند مثل سویا ، کلزا ، ذرت نبایستی بیش از 16% باشد زیرا باعث خرابی آنها می گردد .
در ادامه سالنهای نگهداری مرغان مورد بازدید قرار گرفت که جمعاً 8 سالن به مساحت 4500 متر جهت پرورش مرغان تخمی در نظر گرفته شده بود . ساختمان شمالی - جنوبی بود . کارآموزی در 4 سالن انجام پذیرفت با ظرفیت تقریبی 20 هزار قطعه .
کار در آسیاب جهت آماده نمودن جیره :
شاید یکی از مشکل ترین قسمت های کار این مرحله باشد . زیرا گرد و خاک بیش از اندازه موجب اختلال در سیستم تنفسی می گردد که بایستی در حین کار از ماسک استفاده نمود .
ابتدا ما جیره غذایی را بر اساس فرمول وزن می نمودیم و پس آنها را در دستگاه خردکن می ریختیم بعد از آن دستگاه را روشن نموده و دستگاه کار آسیاب نمودن جیره را شروع می نمود . پس از گذشت 1 ساعت دستگاه را خاموش کرده و با استفاده از یک مکنده جیره وارد میکسر می شد و در آنجا بخوبی با یکدیگر مخلوط می شدند سپس وارد سیلو شده در آنجا ذخیره می‌شوند . البته یک جیره 1 تنی در دو مرحله آماده می شد . پس از اتمام کار جیره آماده شده را داخل گونیهای kg 50 ریخته و آماده حمل به سالنها می‌شد . کار آماده کرده جیره در صبح انجام می گرفت و حمل آن به سالنهای مرغداری در عصر صورت می پذیرفت .
مشخصات فنی ساختمانهای مرغداری :
در احداث مرغداری ساختمان آن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. زیرا با یک کار حساب شده و عملی می توان نتیجه بهتری از عملکرد خود داشته باشیم بطوریکه ساختمان مرغداری در تولید اهمیت بسیار زیادی دارد . لانه بایستی طوری ساخته شود ک دارای حداکثر اشعه آفتاب ، بخصوص در زمستان باشد . و نیز عمل تهویه بخوبی انجام پذیرد . و با پیش بینی کردن پنجره های مناسب لانه را در زمستان گرم و در تابستان خنک نگه داشت و بوسیله تهویه صحیح رطوبت لانه را به حداقل رسانید .
مصالح مورد استفاده در ساختمان هر مرغداری متفاوت و بسته به توان مالی آن شخص دارد . ساختمان مرغداری بایستی طوری ساخته شود که تا 50 سال بتوان از آن بهره اقتصادی برد .
بهترین نوع ساختمان ، ساختمانی است که از مصالحی همچون آجر ، بلوک ، سیمان و آهن تشکیل یافته باشد که مرغداری مزبور از آجر و سیمان و آهن ساخته شده بود . ساختمانی که با این مصالح بنا گردد حکم یک ساختمان دائمی را داشتته و به مدت زمان طولانی می توان از آن استفاده نمود .
در عملیات ساختمانی طیور بایستی نکات زیر به دقت مورد توجه قرار گیرد :
1- پی ساختمان 2-کف ساختمان 3-دیوارها 4-سقف 5-در و پنجره‌ها
1-پی ساختمان : برای ساختمان دائمی پی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است . هرچه پی محکمتر و عمیق تر ساخته شود از نفوذ رطوبت و جوندگان و حشرات جلوگیری بعمل می آورد . پی ساختمان مرغداری محل کارآموزی از مخلوط آهک و خاک و سنگ استفاده شده بود که یک روش عمومی در ایران جهت بنای پی می باشد .
2-کف ساختمان : یکی از قسمتهائی که در احداث مرغداری بایستی بدان توجه نمود کف آن است . کف بایستی همیشه خشک باشد و فاقد هرگونه منفذ وسوراخی و دارای مجرای فاضلاب جهت شستشو باشد . کف مرغداری مذبور کف سیمانی بود که این یکی از بهترین کف های ممکنه می باشد . بسیار بهداشتی و مطمئن است و عمل شستشو کف به آسانی صورت می‌گیرد.
3-دیوارها : دیوارها بایستی طوری ساخته شوند که هم از نظر عایق و هم از نظر استحکام در شرایط مناسبی باشد و بتواند سنگینی سقف را تحمل نماید . برای احداث دیوار مرغداری از آجر و سیمان استفاده شده بود .
دیوارهائی به عرض cm30 که به راحتی می تواند سنگینی سقف را تحمل نماید و نیز از نظر عایق حرارتی مناسب می باشد . ارتفاع دیوارها m3 است .
4-سقف : سقف بایستی طوری ساخته شود که رطوبت باران نتواند در آن نفوذ کند و ارزان تمام شود و تهویه نیز از طریق آن بخوبی انجام گیرد .
سقف مرغداری مزبور از نوع سقف آجری طاق دار بود که اینگونه سقفها خیلی ارزان تمام می شود . در هر طاق سقف که بصورت هلالی بود و عرض آن m3 . در هر طاق سقف 3 دریچه بود که از وسطی جهت تهویه و از کنارین جهت روشنایی استفاده می شد .
سقف طاقی هلالی سبب تهویه بهتر و گرم شدن بهتر در زمستان و خنگی در تابستان می گردد . سقف هرچه بلندتر باشد تهویه بهتر انجام می پذیرد .
5-درها بایستی طوری ساخته شود که به راحتی باز شوند و در هنگام کار ایجاد مزاحمت ننماید . در بایستی به بیرون باز شود . ارتفاع در m2 و عرض آن m5/1 بود . در مرغداری مزبور برای یک سالن به مساحت 600 متر یک در در جهت شرقی تعبیه شده بود .پنجره ها نیز بایستی طوری ساخته شوند که نور کافی وارد لانه شود و از طریق آنها نیز تهویه صورت پذیرد .
برای هر 15 متر مربع فضای کف 1 متر مربع پنجره برای ساختمان در نظر گرفته می شود . در مرغداری مزبور در سالنی به مساحت 600 متر مربع حدوداً 42 متر مربع پنجره موجود بود .
در ساختمانی به عرض 19 متر و طول 32 متر در ضلع شمالی آن 9 پنجره به ابعاد 120×180 سانتی متر تعبیه شده بود. در ضلع جنوبی نیز همین تعداد پنجره موجود بود که جهت جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب روی آنها سایبان نصب شده بود .
واکسیناسیون علیه بیماری کریزا :
بیماری کریزا یا بیماری سرماخوردگی مرغی که در بین مرغداران به این اسم معروف است در زمان کارآموزی این بیماری درگله شایع شده بود و جهت مبارزه با این بیماری پس از ورود به مرغداری هر 4 الی 5 روز یکبار مجموعاً 4 بار علیه این بیماری واکسیناسیون صورت پذیرفت . علائم این بیماری عبارت است از چرکی و متورم شدن دو یا یک طرف صورت و خواب آلودگی و چرت زدن مرغها ، واکسن مورد استفاده جهت مبارزه واکسن اکسی تتراسایکلین بود که به میزان 5/0 سی سی در عضله سینه تزریق می شد . بدین صورت که در بین ردیفها حرکت می نمودیم و در صورت مشاهده مرغ بیمار دو پای آن را گرفته و به بیرون آورده و توسط فرد دیگری عمل واکسیناسیون صورت می پذیرفت .
جمع آوری فضولات :
تمیز نمودن فضولات کف سالنها در مجموع 3 دفعه در طول کار آموزی صورت پذیرفت . بطور کلی بایستی هر 8-10 روز یکبار به جمع آوری فضولات اقدام نمود . تمیز نمودن فضولات از یک جهت باعث کاهش گاز های حاصله از تخمیر فضولات می گردد و از جهت دیگر به علت آبدار بودن مدفوع مرغان از افزایش رطوبت جلوگیری بعمل می آورد .
بدین ترتیب که بوسیله بیل فضولات کف سالن را برداشته و آنها را در فرغون دستی ریخته و به بیرون از سالنها محل تجمع فضولات که 200 متر با سالنها مرغداری فاصله داشت برده و روی هم انباشته نموده تا تخمیر شود . مدت زمان لازم جهت تمیز نمودن یک سالن 500 متری حدوداً 3 ساعت به طول می انجامید . در هنگام جمع آوری فضولات بایستی دقت گردد که این عمل باعث استرس در مرغان نگردد . با جمع آوری به موقع فضولات از بسیاری از بیماریهای تنفسی و قارچی جلوگیری بعمل می آید . یک کار جالبی که در این زمینه انجام می گرفت این بود که هر 4-5 روز یکبار بر روی فضولات آهک می پاشیدند که این عمل هم رطوبت را کم می کند و هم از تخمگذاری مگسها جلوگیری می نماید .
تجهیزات لازم جهت مرغداری تخمی :
تجهیزات مورد نیاز برای مرغداری با توجه به نوع آن متفاوت خواهد بود. برای مرغداری گوشتی یک نوع تجهیزات و برای مرغداری تخمی یک نوع تجهیزات دیگر البته در پرورش مرغ تخمی نیز با توجه به نوع پرورش ، تجهیزات مختلفی در نظر گرفته می شود . سیستم مورد استفاده در مرغداری مزبور نگهداری مرغان تخمی در قفسها سراسری انجام گرفته بود با دان خوریها و آبخوریهای سراسری .
این روش هر چند گران تمام می شود ولی دارای مزایای بسیاری از جمله صرفه جویی در جا و کاهش تولید بو و کثافت . مقدار معینی غذا در اختیار هر نوع مرغ قرار دارد . عارضه کانی بالیسم کمتر دیده می شود زیرا تماس مرغها با یکدیگر کم است تولید تخم مرغ شکسته و کثیف به حداقل می رسد . در این سیستم تعداد زیاد مرغ را می توان در قفس نگه داشت .
قفسهای موجود در مرغداری محل کارآموزی بصورت ردیفی که هر ردیف دو طبقه و هر طبقه نیز به دو ردیف تقسیم می شد . بطوریکه قفسهای طبقه بالا در وسط شاسی و قفسها طبقه پایین در کنارین آنها . قفسها موجود در در هر طبقه که به دو ردیف قفس تقسیم می شدند به قفسهای کوچکتری تقسیم شده بودند . قفسهائی به ابعاد : عرض 41 سانتی متر ، طول 30 سانتی متر و ارتفاع 40 سانتی برای 3 مرغ .
یعنی در یک ردیف قفس به طول 18 متر با توجه به محاسبه زیر می توان آن تعداد مرغ نگهداری نمود .
A : تعداد قفسهای کوچک
B : ردیف قفس در یک ردیف دو طبقه
C : تعداد مرغ هر قفس کوچک .
کف این قفسها با میله های سیمی پوشیده شده و فاصله این میله ها طوریست که فضولات به راحتی از بین آنها به کف سالن می ریزد .
کف قفس دارای شیب ملایمی از عقب به جلو می باشد بطوریکه تخم مرغ به آسانی و در جلوی لانه قرار می گیرد .
دان خوریها و آبخوریها سرتاسری و در جلوی قفسها قرار دارند . آب خوریها در بالا و دان خوریها در قسمت پائین قرار دارند . که ارتفاع آنها با توجه به سن مرغ تنظیم می گردد .
عرض آبخوریها 5/7 و ارتفاع آن 4 سانتی متر بطوریکه پیوسته‌آب توسط شیری که در ابتدای آبخوری بود در آن جریان دارد و از انتهای دیگر خارج می گردد و حسن آن در اینست که همیشه آب خنک و تازه در اختیار مرغان موجود می باشد . به راحتی قابل تمیز کردن و جنس آن از گالوانیزه می باشد. عرض دانخوری 16 سانتی متر و ارتفاع آن 12 سانتی متر که با راحتی قابل پر شدن است . یکبار صبح ساعت 9 و در عصر ساعت 4 پر می شدند .
شرایط بهداشتی لانه :
در احداث مرغداری بابیستی به شرایط بهداشتی لانه که مهمترین آنها فضای لازم برای لانه - تهویه لانه - حرارت لانه - رطوبت و نور لانه میباشد توجه نمود .
بطوریکه یک جایگاه خوب بایستی شرایط مناسب برای پرنده فراهم آورد . از نظر کار سهل و ساده باشد . و این موارد فقط با رعایت مسائل بهداشتی امکان پذیر خواهد بود .
فضای لازم :
تعیین فضای لازم و مناسب برای مرغان از نظر اقتصادی و بهداشتی بسیار مهم است . زیرا تمرکز بیش از اندازه مرغ در یک فضای محدود سبب شیوع بیماریهای مختلف در گله می شود . مقدار فضائی که برای نگهداری هر مرغ بایستی در نظر گرفت بسته به نژاد و سیستم نگهداری و پرورش آن دارد. بطوریکه بایستی در آب و هوای گرم فضای بیشتری در اختیار مرغ قرار داد . همچنین بسته به نژاد اگر نژادی سنگین وزن باشد فضای بیشتر و اگر نژاد سبک وزن باشد فضای کمتر با صرفه ترین روش جهت نگهداری مرغان تخمی نگهداری آنها در قفسهای سراسری دو یا چند طبقه است که می‌توان در یک فضای محدود تعداد زیاد مرغ نگهداری نمود . هر چند این سیستم گران تمام می شود . ولی دارای مزایای بی شماریست که می تواند جوابگوی تمام هزینه ها باشد . برای محاسبه فضای مورد نیاز در سیستم نگهداری در قفس با توجه به فرمولی که در بخش تجهیزات لوازم مرغداری ذکر گردید عمل نمود بطور متوسط 5-8 مرغ در m1 مربع .
حرارت :
ساختمان لانه بایستی طوری باشد که در زمستان گرم و در تابستان خنک باشد و تنظیم درجه حرارت در تابستان از اهمیت فراوانی برخوردار است . زیرا افزایش درجه حرارت در تابستان سبب بروز خطرات بسیاری برای طیور می گردد . افزایش درجه حرارت باعث کاهش میزان تخمگذاری و نیز پدیده پر ریزی طیور می گردد . در مرغداری محل کارآموزی در زمستان جهت گرم کردن سالنها از هیچ وسیله گرمائی استفاده نمی شود و حرارت ناشی از فضولات جهت گرم کردن لانه کافیست و نیز فعالیت فنها به نصف تقلیل می یابد و همچنین از پنجره ها برای تهویه استفاده می گردد . در تابستان برای کنترل حرارت تمام فنها شبانه روز در حال فعالیت بوده و همچنین از هواکشهای سقفی جهت کنترل درجه حرارت و تهویه مطلوب استفاده می گردد .
بهترین درجه حرارت جهت مرغان تخمی 15-17 درجه سانتی گراد میباشد .
تهویه :
تهویه لانه از چند نظر اهمیت دارد .
1-بوسیله تهویه اکسیژن کافی در اختیار مرغان گذاشته می شود . 2-گاز کربنیک ناشی از تخمیر فضولان از لانه خارج می گردد .
3-رطوبت لانه در میزان مناسبی قرار می گیرد .
بدین ترتیب می توان گفت مسئله تهویه لانه از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است . سقف لانه هر قدر بلندتر باشد تهویه و مقدار فضای هوائی و تنفسی بیشتر می شود .
با تهویه مناسب می توان از بسیاری از بیماریهای تنفسی جلوگیری نمود . تهویه نامناسب زمینه ساز بروز بسیاری از بیماریهای تنفسی است . در نتیجه تهویه نامناسب و تغییرناگهانی حرارت خطر سرمازدگی افزایش می یابد .
در مرغداری جهت تهویه یک سالن 600 متر از فنهای دیواری و سقفی استفاده می شد .
در دیوار شمالی 5 فن بزرگ به قطر پروانه 80 سانتی متر در پائین هر پنجره تعبیه شده بود و در هر طاق سقف از 3 دریچه موجود دریچه وسطی دارای هواکش بود . و در دیوار جنوبی نیز در زیر هر پنجره از کف ، دریچه‌هائی به ابعاد 30×20 سانتی متر که با توری سیمی مسدود شده بود جهت تهویه استفاده می شد .
رطوبت :
رطوبت لانه بایستی در حدی باشد تا متابولیسم طیور دچار نقصان
نگردد. برای تنظیم رطوبت از فنها استفاده می شود میزان رطوبت نسبی بایستی بین 70-65 درصد باشد .
نور :
در مبحث مربوط به نور از آنجائیکه سالنها سرپوشیده هستند و مرغان در یک محل سربسته و دارای دیوار نگهداری می شوند استفاده از نور مصنوعی اهمیت فوق العاده ای دارد بطوریکه ما باید به میزان 14-17 ساعت نور طبیعی و مصنوعی برای مرغان مهیا نمائیم . مسئله استفاده از نور در مرغان تخمی اهمیت زیادی دارد زیرا استفاده صحیح از نور مصنوعی سبب تحریک فیزیولوژیکی تخمدان شده و سبب افزایش تخمگذاری می شود . بطورکلی در موقع استفاده از نور 2 اصل اساسی را بایستی در نظر گرفت :
1-طول روشنایی روزانه به هیچ وجه نباید در مرحله رشد افزایش داد .
2-طول روشنایی روزانه را بهیچ وجه نباید در مرحله تخمگذاری کاهش داد .
برای اینکه بهترین شرایط برای تخمگذاری بوجود آید حداقل 14 ساعت روشنائی در لانه مرغهای تخمی وجود داشته باشد .
در مرغداری محل کارآموزی طریقه استفاده از نور مصنوعی به قرار زیر بود :
از ساعت 4 تا 7 صبح چراغها روشن می شدند و 7 صبح تا 5 عصر چراغها خاموش پس از ساعت 5 تا 5/9 شب چراغها روشن و دوباره از ساعت 5/9 شب تا 4 صبح چراغها خاموش می شدند که این با استفاده از یک تایمر صورت می پذیرفت .
در زمان تولک رفتن برنامه نوردهی قطع می گردد . و برای روشنایی در هر تاق به فاصله 4 متر از یکدیگر 1 لامپ 100 واتی موجود بود .
بیماریها :
بیماریهائیکه در مرغان تخمی پرورش در سیستم قفس مشاهده می شود :
1-بیماری خسنگی طیور 2-بیماری CRD 3-سندرم کبد چرم 4-آبله مرطوب طیور 5-برونشیت عفونی 6-کوریزای عفونی 7-بیماری نیوکاسل
از بیماریهای فوق بیماری کوریزا در زمان کارآموزی شایع بود که واکسیناسیون علیه آنها انجام می پذیرفت ولی بنا به اظهارات مسئول مرغداری در طول دوره رشد مرغان بیماریهای نیوکاسل ، نارنگو ، آبله مرغان و کوریزا در بین مرغان شایع می شود و مبارزه علیه این بیماریها بطور معمول انجام می پذیرد .
به اختصار به بررسی بیماریهائی که در این مرغداری شایع می باشد بنا به توضیحات مسئول مرغداری می پردازیم .
بیماری کوریزا :
بیماری کوریزا یا سرماخوردگی مرغی که در بین مرغداران به این نام معروف می باشد عامل آن باسیل هموفیولوس است . این باسیل در طبیعت در عوامل خارجی حساس بوده به زودی از بین می رود .
علائم بالینی این بیماری چرکی شدن سینوسهای بینی باعث متورم شدن یک یا دو طرف صورت می گردد . که در مشاهده مرغ این پدیده به صورت واضح مشخص است . همچنین مرغها بی حال شده و. به خواب می روند و در نتیجه میزان مصرف مواد غذایی کاهش یافته و این امر مستقیماً بر تولید تخم‌مرغ تاثیر دارد . در زمان کارآموزی این بیماری گریبان گیر مرغداری شده بود که در طول مدت کار آموزی 4 مرتبه واکسیناسیون جهت کنترل این بیماری انجام گرفت که نتیجه مثبتی داشت .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 40 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
