تحقیق در مورد ارزیابی کیفی شاخص های طرح های توسعه گردشگری

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق در مورد ارزیابی کیفی شاخص های طرح های توسعه گردشگری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحه131

مقدمه:

علیرغم تلاشهایی که در قرن گذشته برای رسیدن به توسعه و کاهش فاصله میان ملل مختلف صورت گرفته است ، در ابتدای قرن بیست و یکم ، هنوز این موضوع مهمترین دغدغه فکری ملتها ، بویژه ملتهای در حال توسعه ، می باشد . تنوع بخشی به اقتصاد ، بالا بردن کیفیت محیطی ، بالا بردن شاخصهای توسعه انسانی ، اشتغال زایی ، ارتقاء کیفیت محیط زیست و دهها موضوع دیگر مهمترین آرمان و آرزوی ملتهای در حال توسعه می باشد . علیرغم این آرزوها ؛ فقر ، بیکاری ، آشفتگی محیطی و توسعه نیافتگی ، واقعیتهای تلخ آمیخته به زندگی آنها گردیده است . جهت رهایی از این وضعیت گزینه های (آلترناتیوهای ) مختلف در طول قرن گذشته از سوی صاحب نظران مطرح گردید اما هیچ کدام به معنای واقعی ، کارساز واقع نشده است.

 در سالهای اخیر تهیه طرح های گردشگری ، بعنوان راهکاری جدید برای رهایی از این شرایط مورد توجه قرار گرفته است ، به نظر می رسد کشورهایی که از قابلیتهای بالقوه مناسبی در این زمینه برخوردارند ، بتوانند توسعه گردشگری را در برنامه های توسعه ملی خود گنجانده و راه تکامل را طی نمایند . (کرمی ، 5:1387)

به طور کلی در کشور ما که به عنوان یکی از کشورهای جاذب گردشگر در سطح منطقه و جهان شناخته شده است ،پتانسیل های توسعه این بخش بالاست چنان که به طور مثال شهرهایی با تنوع اب و هوایی متفاوت نظیر فیروزکوه  تنها در شرایطی می توانند سهم شایسته خود را از گردشگران بین المللی و داخلی جذب نمایند و از منافع چند بعدی حاصل از آن بهره­مند گردند که برای عناصر و اجزای مختلف تشکیل دهنده صنعت گردشگری ، برنامه ریزی مناسب صورت گیرد . تجربیات جهانی و تجربه گذشته کشورمان نشان می دهد که هر چند وجود امکانات و زیر ساخت های گردشگری شرط لازم برای توسعه این فعالیت می باشد و لیکن این تنها شرط ،کافی نیست.

کشورهایی که این مسأله را در نیافته­اند و به دلیل نوع ایدئولوژی حاکم یا عدم برنامه ریزی  مناسب نتوانسته­اند ، شرایط جذب کننده گردشگر را فراهم آورند ، مهمترین بازندگان  در میدان رقابت بین المللی بوده­اند . چرا که لازمه توسعه این  فعالیت و جذب گردشگران بیشتر ، برنامه ریزی جامع برای همه عناصر و اجزای تشکیل دهنده گردشگری و ساماندهی وضع جاذبه های بالقوه است که ، بتواند ایمنی ،آسایش و رضایت گردشگران را فراهم آورد.

کشور ایران که ، علیرغم داشتن منابع سر شار ، به دلایل مختلف هنوز در رده کشورهای توسعه نیافته می باشد و در زمینه گردشگری نیز از این شرایط مستثنی نیست. لذا سهم ناچیزی از درآمد کل کشور حاصل از فعالیت های گردشگری است .این امر بیش از هر چیز متأثر از سیاستهای گردشگری  کشور می باشدکه نتیجه مستقیم آن در فضاهای کالبدی مراکز گردشگری نمایان است . استان تهران و شهرستان فیروزکوه  نیز از این قاعده مستثنی نبوده و علیرغم داشتن جاذبه های طبیعی فراوان (بالقوه) ، در عمل از قابلیتهای فوق استفاده چندانی نداشته است . (کرمی ، 6:1387) با وجود اینکه در سالهای اخیر توجه بیشتری به موضوع گردشگری در شهرستان فیروزکوه شده است ، اما هنوز با جایگاه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد. در این پژوهش به ارزیابی کیفی شاخص های طرح های توسعه گردشگری (مطالعه موردی شهرستان فیروزکوه) پرداخته شده است.

1-1- بیان مسئله

گردشگری نظام پیچیده ای است که ابعاد مختلف زندگی انسانها اعم از اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ، زیست محیطی و کالبدی – را تحت تأثیر قرار می دهد .

از دیرباز موضوع گردشگری یک پدیده فرهنگی و اجتماعی تلقی می شد ولیکن در سالهای اخیر در کنار این دیدگاه سنتی ، عوامل موثر اقتصادی ، زیست محیطی و کالبدی نیز مورد توجه قرار گرفته است . تنوع بخشی به اقتصاد ، توسعه زیرساختها ، اشتغال زایی ، ارتقاء کیفیت محیط زیست ، نیل به توسعه پایدار ، افزایش تعامل انسانها و فرهنگ های مختلف با یکدیگر و در نتیجه کمک به صلح و تفاهم که از نتایج مهم این فعالیت می باشد ، همگی حکایت از اهمیت آن دارند .

بعد از انقلاب صنعتی اندیشه جهانگردی جدید برای اولین بار شکل گرفت و گردشگری بواسطه  خاصیت اشتغالزایی و کسب درآمد به یک صنعت جدید تبدیل شد و از آن زمان به بعد این صنعت رو به رشد بوده است و در کشورهای پیشرفته با یک برنامه ریزی مناسب و ایجاد
زیر ساخت های صحیح، از آن به عنوان یکی از راه های پیشرفت و توسعه استفاده شد.

صنعت گردشگری بواسطه درآمد بالا و اشتغالزایی جزء سه صنعت برتر دنیا در کنار صنعت تجارت و نفت، در حال رقابت می باشد.

گردشگری نقش بسزایی در پیوستگی و نزدیک شدن روابط سیاسی و بین المللی دارد و
می تواند به عنوان یکی از عوامل صلح و آرامش در سطح بین المللی محسوب شود.علاوه بر آن فرهنگ های ملتهای گوناگون را به هم نزدیک و باعث تفاهم فرهنگی می گردد.

گردشگری باعث افزایش سطح سواد، تغییر نگاه مردم به زندگی، سطح بهداشت، رفاه اجتماعی و ... میزبان می شود و مهمترین بخش گردشگری ، نگاه اقتصادی گردشگری است. مساله ای که امروزه توجه اکثر دولتها و اقتصادانها را به خود جلب نموده است. مورد بعدی که به بخش توریسم مربوط می شود و یکی از عوامل توسعه به شمار می رود بحث ارتقای فرهنگی و تاثیرگذاری فرهنگی می باشد.

جهت رسیدن به اهداف فوق قدم اول ، سیاستگذاریهای درست و تدوین راهبردهای مناسب و کار آمد و سپس برنامه ریزی چند بعدی در چارچوب سیاستها و استراتژیهاست .یکی از ابعاد آن که در عین حال تبلور همه موارد مذکور در بلند مدت نیز خواهد بود ، ارایه طرح های مناسب و ارزیابی شاخص های مربوط به گردشگری می تواند زمینه ساز توسعه و سازندگی در شهرهای گردشکری به شمار رود.

شهرستان فیروزکوه در استان تهران واقع شده است و با داشتن موقعیت ویژه درهمجواری با آبهای نیلگون دریای خزر و قرارگیری در کوهپایه شمالی کوهستان البرز به یکی از زیباترین شهرهای ایران تبدیل شده است .در کنار موقعیت زیبای طبیعی ، ویژگی های اجتماعی و مردم شناسی ، آداب ورسوم و فرهنگ مردم این سرزمین جذابیت آن را برای گردشگران دو چندان می کند و قرارگیری این شهر در محور ارتباطی استان های مازندران و گیلان و درفاصله اندک از تهران ، دسترسی تعداد بیشماری از گردشگران را که قصد سفر به منطقه شمال کشور رادارند آسان می سازد.

اما علی رغم موارد یاد شده به دلیل نبود سیاستهای مدون و مشخص در زمینه ایجاد شرایط مناسب گردشگری ، از پتانسیل های طبیعی و اجتماعی این شهر به طور صحیح بهره برداری نمی شود . اب و هوای نسبتا سرد در زمستان نیز علی رغم اینکه می تواند به عنوان یک پتانسیل در جذب گردشگر به شمار رود ، اما عملا به مانعی برای گردشگری تبدیل شده است. در مجموع دلایل یاد شده موجب شده است تا تحرک اقتصادی در این شهر با مشکل مواجه شود و زمینه گسیل جمعیت فعال این شهر به سایر نقاط کشور مهیا شود.

رکود اقتصادی گفته شده در حالی اتفاق می افتد که شهر فیروزکوه قابلیت های فراوانی در رشد و توسعه بخش خدمات بویژه بخش گردشگری دارد. اما نبود مدیریت صحیح و سیاست های مدون در زمینه گردشگری کشور و کمبود اعتبارات اختصاص یافته به این بخش موجب شده است تا در سالهای پس ازانقلاب این بخش با بی مهری مسئولان مواجه شود و به تبع آن کشورمان از منافع سرشار گردشگری محروم بماند.

به واقع با توجه به امکانات و استعداد های طبیعی و ویژگی های مردم شناختی، فرهنگی و جغرافیایی ،توان بالایی برای توسعه صنعت گردشگری در این شهر وجود دارد و توجه به قابلیت های این منطقه در جذب گردشگر می تواند یکی از محورهای اساسی توسعه و رشد اقتصادی و اجتماعی در شهر فیروزکوه باشد.متاسفانه طرح های موجود در زمینه گردشگری نیز نتوانسته است توفیق چندانی در جذب گردشگر به همراه داشته باشد و لذا لازم است تا در قالب تحقیقی علمی به ارزیابی کیفی این طرح ها پرداخت.

1-2- اهمیت موضوع تحقیق وانگیزش انتخاب آن

توریسم در دنیا امروز با هدف و مقاصد مختلفی نظیر تبادل اطلاعات و فرهنگ، افزایش علم و آگاهی نسبت به اطلاعات پیشین و کنونی جوامع و گذراندن اوقات فراغت و ایام تعطیل دنبال می شود و ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و بین المللی هر روز جایگاه بالاتری می یابد و پیامدهای فراوانی را از نظر اقتصادی،اجتماعی برای ملت ها به دنبال داشته است.به طوریکه این صنعت توانسته در کشورهای توسعه یافته همپای دیگر صنایع و بخشهای مختلف اقتصادی از رشدی چشمگیر برخوردار باشد و بسیاری از کشورهای جهان با داشتن توان گردشگری و سرمایه گذاری در ایجاد امکانات و تسهیلات خدمات رفاهی مورد نیاز  گردشگران درآمد ارزی قابل توجهی عاید خود سازند.با توجه به اینکه کشور ما به شدت به درآمدهای نفتی و صادرات نفت وابسته است و به صورت کشوری تک محصولی درآمده است واز طرفی همواره شاهد نوسان در قیمت های نفت بوده عملاً نمی تواند به درآمد حاصل از فروش نفت بعنوان یک منبع درآمد مطمئن درانجام برنامه ریزی اقتصادی بلند مدت امید بست.به همین منظور توجه کردن به این صنعت می تواند در کسب درآمد ارزی برای کشور مهم بوده و با توجه به اثرات مستقیم و غیر مستقیم که بر سایر بخشها مانند کشاورزی، صنعت و خدمات بجا می گذارد، در ایجاد توسعه کشور مفید واقع شود. پیامدهای جهانگردی به طور فزاینده ای پیچیده و بعضاً متناقص می باشد و در ابعاد مختلف به صورت غیر منتظره در جامعه نمود پیدا می کند، به همین دلیل باید ماهیت ابعاد و جنبه های گسترده جهانگردی با دقت مورد تجزیه و تحلیل قرارگیرد.