دانلود پروژه پاورپوینت درباره اسما عیلیان فرمانروایان کوهستان

اختصاصی از اینو دیدی دانلود پروژه پاورپوینت درباره اسما عیلیان فرمانروایان کوهستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اسما عیلیان فرمانروایان کوهستان

48اسلاید

—از همان سده‏های نخستین اسلام تا اوایل عهد ایلخانیان و در طی یک دوران نسبتا طولانی، تاریخ ایران تحت تأثیر فرقه اسماعیلیه قرار گرفت.

—

—فعالیت این فرقه مقارن پیدایش سامانیان شکل گرفت. اما دعوت آنها در ماوراء النهر و خراسان با مقاومت شدیدی رو به رو شد به طوری که در عهد غزنویان نیز کسانی که منسوب به این فرقه بودند، به شدت مورد آزار و تعقیب قرار می‏گرفتند.

—

—اوج فعالیت آنها، در عهد سلجوقیان بود که در طی آن، مدت برای براندازی حکومت و خلافت می‏کوشیدند و از ایجاد ناامنی، به عنوان وسیله‏ای برای بروز اغتشاش و هرج و مرج سیاسی استفاده می‏کردند.

—

—اسماعیلیان با سایر فرقه‏های مشابه تفاوت چندانی نداشتند، جز آن که اقدام امام جعفر صادق «ع» را در عزل پسرش اسماعیل جایز نمی‏دانستند .

—

—بعدها بعضی از اولاد اسماعیل، با ادعای استمرار امامت در اعقاب وی به نشر دعوت تازه‏ای دست زدند که آنها را از سایر فرقه‏های شیعه متمایز می‏کرد.

—

دعاوی آنها از جمله قبول به تأویل آیات و کشف باطن احکام بود که منجر به عقایدی می‏شد که بزرگان این فرقه، آنها را از طرفداران و کسانی که تازه به این فرقه گرایش پیدا کرده بودند، مخفی نگه می‏داشتند

—به هر حال دعوت آنها ناظر به براندازی خلافت عباسیان و وعده ظهور امام فاطمی بود.

—( البته تا پیش از اینکه با فاطمیان مصر اختلافات سیاسی پیدا کنند.)

—

—پیشروان این فرقه، غالباً امامت را بعد از امام جعفر صادق «ع» / 148 ق / 765 م، خاص محمد بن اسماعیل می‏دانستند که در عین حال او را صاحب شریعت می‏خواندند و مدعی بودند که شریعت او ناسخ شریعت جاری است.

—

—در عین حال برای اقامه دعوت خویش، قتل مخالفان را جایز و حتی لازم می‏شمردند تا جایی که همچون خوارج، مایه خوف، وحشت و نفرت عامه مردم واقع شدند.

—

—

—این فرقه، سبعیه «هفت امامی» خوانده می‏شدند چرا که ائمه را منحصر به هفت تن می‏دانستند و محمد بن اسماعیل را امام هفتم و قائم امر می‏شمردند.

—

—به این ترتیب با دوام امامت او، شریعت را منسوخ و اباحه را جایز می‏دانستند. از این رو خلافت فاطمی را که به وسیله عبیدالله بن محمد و همچنین بر اساس قول به امامت اسماعیل، در مصر بنیاد نهاده شد «297 ق / 909 م» پیروی نکردند و به همین دلیل مستقل باقی ماندند.

—

—دعوت فاطمیان و آغازی برای اسماعیلیه

دانلود پاورپوینت درس هفتم: نماز در کوهستان

اختصاصی از اینو دیدی دانلود پاورپوینت درس هفتم: نماز در کوهستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود پاورپوینت درس هفتم: نماز در کوهستان

فرمت فایل: پاورپوینت

تعداد اسلاید: 7

دانلود پاورپوینت درس هفتم: نماز در کوهستان

تأثیرات ورزش کوهنوردی بر روی بدن زنان

اختصاصی از اینو دیدی تأثیرات ورزش کوهنوردی بر روی بدن زنان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 3

پزشکی کوهستان و زنان

کوهنوردی برخلاف بسیاری از رشته های ورزشی دارای طیف و تنوع وسیعی می باشد؛ از کوهپیمایی ساده روزهای تعطیل تا هیمالیانوردی و درگیری با سنگ و یخ، که بر اساس نوع فعالیت کوهنوردی تاثیرات فیزیولوژیک و جسمی و روانی این ورزش بر افراد می تواند بسیار متنوع باشد.در پزشکی کوهستان آنچه بیشتر مورد توجه قرار می گیرد تاثیر ارتفاع و فعالیت شدید در ارتفاعات بالا بر جسم و روان افراد می باشد که این تاثیرات در زنان با توجه به ویژگیهای خاص آنها بررسی می گردد.

بطور کلی زنان 5/65 درصد قدرت بدنی مردان را دارا هستند. این میزان در اندام فوقانی 50 درصد و در اندام تحتانی 60 تا 70 درصد می باشد. اگر قدرت بدنی را براساس توده خالص بدنی (بدون احتساب چربی بدن) بسنجیم زنان در اندام تحتانی گاه حتی کمی قوی تر از مردان نیز می باشند. با بررسی نوع فیبرهای عضلانی زنان و مردان بیشتر بودن استقامت عضلانی زنان توجیه پذیر خواهد بود به طوری که عضلات زنان نسبت به خستگی مقاوم تر بوده و باعث بهتر شدن عملکرد زنان نسبت به مردان مثلا در دویدن در مسافتهای بالای 42 کیلومتر می شود.برخی تحقیقات بیانگر بالاتر بودن اشباع اکسیژنی خون زنان در ارتفاعات بالا نسبت به مردان در همان ارتفاع بوده است که این تفاوت بویژه در دوره قبل از یائسگی باعث بروز کمتر بیماری مزمن ارتفاع در زنان می شود. همچنین در مطالعه ای در دماوند ، میزان بروز بیماری حاد ارتفاع در زنان کوهنورد بسیار کمتر از مردان بوده است(برخلاف هیمالیا) که می تواند به دلیل آمادگی جسمی بیشتر زنان کوهنورد قبل از اقدام به صعود دماوند باشد. موارد فوق می تواند بیانگر توانمندی جسمی زنان در پرداختن به رشته ورزشی کوهنوردی باشد.

درحدود 25 تا 30 درصد وزن زنان را چربی تشکیل می دهد در حالی که این میزان در مردان 10 تا 14 درصد است. با توجه به فیزیولوژی بدن زنان و خونریزی های طبیعی ماهیانه، شیوع کم خونی ناشی از فقر آهن در زنان بسیار زیاد می باشد و نیز تغییرات هورمونی ماهیانه در زنان باعث افت توان روحی اغلب زنان در برخی روزها می شود. همچنین تاثیرات ارتفاع و کاهش اکسیژن بر زنان در دوران بارداری حائز اهمیت می باشد. مواردی که ذکر گردید می توانند جزو محدود کننده های فعالیت زنان در رشته کوهنوردی باشند.علی رغم تاثیر کوهنوردی سنگین همانند دیگر رشته های ورزشی، در تغییرات هورمونی و ایجاد بی نظمی در دوره های ماهیانه زنان، این امر نمی تواند مانع توصیه این ورزش مفید و مفرح به زنان و دختران شود.بدیهی است بحث و بررسی جامع موضوعات مطرح شده و نیز دیگر مسائل مربوط به زنان در کوهنوردی فرصت و مقالی بیشتر می طلبد.

آبان 1386 - پزشکی کوهستان و زنان

برخی تحقیقات بیانگر بالاتر بودن اشباع اکسیژنی خون زنان در ارتفاعات بالا نسبت به مردان در همان ارتفاع بوده است که این تفاوت بویژه در دوره قبل از یائسگی باعث بروز کمتر بیماری مزمن ارتفاع در زنان می شود. همچنین در مطالعه ای در دماوند ، میزان بروز بیماری حاد ارتفاع در زنان کوهنورد بسیار کمتر از مردان بوده است(برخلاف هیمالیا) که می تواند به دلیل آمادگی جسمی بیشتر زنان کوهنورد قبل از اقدام به صعود دماوند باشد. موارد فوق می تواند بیانگر توانمندی جسمی زنان در پرداختن به رشته ورزشی کوهنوردی باشد.از جمله روش های موثر مقابله با بروز افسردگی و حفظ بهداشت روانی افراد انجام ورزش های ایروبیک (هوازی) مثل قدم زدن، آهسته دویدن، کوهنوردی و... است که می تواند خلق و خوی فرد را تا حد چشمگیری افزایش دهد. انجام این ورزش ها به ویژه به زنانی که از افسردگی خفیف و ملایمی در رنج هستند، توصیه می شود.

دانلودمقاله ورزش، سلامتی ، کوهستان

اختصاصی از اینو دیدی دانلودمقاله ورزش، سلامتی ، کوهستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه: دکتر لنور-آر- زومان پزشک و فیزیولوژیست معروف و سازمان دهنده مهندسی زیست می باشد . ایشان می گوید اگر بدن را به یک ماشین تشبیه نمائیم، نیاز به یک دانشگاه پلی تکنیک خواهیم داشت تا آن را بشناسیم.
هم اکنون در دانشگاهی که تقریبا بنیان گذار آن دکتر زومان می باشد، برای مهندسی زیست واحدهای درسی گذاشته شده است. نامبرده عضو کمیته ورزشی قلب امریکا و مشاور انجمن قلب امریکا و مشاور آمادگی جسمانی است. ایشان می گوید ورزش را جدی بگیریم.
در کشور خود ما ایران نیز دانشکده تربیت بدنی چنین جایگاهی دارد ولی ما باید به ورزش از دیدگاه پزشکی توجه نمائیم.
ماشینی شدن زندگی تحرک را کم کرده، اتومبیل و آسانسور فعالیت جسمی را از مردم سلب کرده است. بی حرکتی، غذاهای کم حجم و پرچرب ، کشیدن سیگار، مصرف شیرینی و شکلات و عدم آمادگی جسمانی انسان ها را از فرم خارج می کند. مشکل اصلی این شیوه زندگی افزایش میزان رسوب مواد در رگهای شریانی است که به مرور زمان به مسدود شدن آنها منجر می شود. این عروق بخصوص در قلب، مغز و کلیه اهمیت بیشتری دارد.
دکتر زومان عضو بین المللی فیزیولوژی ورزشی می کوشد نشان دهدکه عضلات بدن لازم است با روشی منظم و عمل یو نسبتا بی خطر از سستی و تنبل دور شوند و کاری که وظیفه آنها است انجام دهند.
ورزش، رژیم غذایی حساب شده و معقول و نکشیدن سیگار می تواند شادی و نشاط جامعه را تضمین نماید و از خطر گسترش رسوب مواد در شریان ها بکاهد. دکتر زومان می گوید انگیزه، چیزی است که انسان را به هرکاری ولو سخت وادار می کند.
دکتر آلبر آکاتوس رئیس کمیته ورزش انجمن قلب امریکا و استاد بخش قلب شناسی دانشکده پزشکی دانشگاه کالیفرنیای لوس انجلس در مورد زندگی ماشینی مطالبی را بیان میکند. او می گوید انسان ها امروزه همه چیز را درک می کنند و می شناسند ولی تنها شناخت خوبی ها و بدیها کافی نیست بلکه اجرای کارخوب اهمیت دارد و این اجرا عملی نیست مگر به عشق و اراده محکم.
انگیزه ورزش:
ورزش در افراد بالغ یعنی انسان های بالای 16 سال سه دلیل عمده دارد:
1-حفظ آمادگی جسمانی و سرحال بدون
2-لاغری و تناسب اندام
3- کاهش خطر حملات قلبی.
هرچه زمان می گذرد و سطح فرهنگ مردم بالا می رود، علاقه به ورزش نیز افزایش می یابد.
عدم تحرک و توارث و کهولت از عوامل مساعد کننده خطر سکته است و تقریبا همه این عوامل با ورزش کنترل و تعدیل می شود. کاستن هیجان و اضطراب و کم کردن وزن اضافی از خطراتی مثل فشار خون، دیابت و چاقی و فشارهای روحی می کاهد.
بالا بودن چربی خون حتی با ورزش قابل کنترل است و چربی بالا و عدم تحرک خطر بزرگی برای بروز عوارض قلبی عروقی است.
عادت کردن به ورزش مرتب زیباترین و مفیدترین عادات است. سرزندگی و شادابی و تناسب اندام و آمادگی جسمانی و نشاط روحی کافی نیست که از همین الان شروع کنیم؟!
یک تجربه بیولوژیکی و پژوهش علمی در جنگ کره و امریکا انجام شد. به این ترتیب که سربازان کشته شده را کالبد شکافی کردند و ملاحظه نمودند که رسوب در عروق سربازان امریکائی وجود دارد درحالی که در عروق سربازان کره ای وجود ندارد. زیرا امریکائی ها توان خرید غذاهای چرب و گران قیمت را داشتند ولی کره ای ها نداشتند و از فرآورده های حیوانی مانند گوشت، لبنیات، تخم مرغ که حاوی چربی های اشباع شده است محروم بودند و همه می دانیم که چربی های اشباع شده خطرات زیادتری برای ایجاد رسوب در عروق دارند.
چربی های اشباع شده: چربی های اشباع نشده:
1- روغن های جامد 1- روغن های مایع
2- گوشت پرچربی گاو، گوسفند، خوک 2- گوشت های سفید، مرغ و ماهی
3- شیر و لبنیات خالص 3-شیر و لبنیات پاستوریزه کم چربی
4- کره، پنیر، خامه 4- سویا و ذرت
آمادگی جسمانی چیست؟
آمادگی جسمانی یا آمادگی قلبی عروقی حالتی است که فرد بتواند کاری را با شدت و در زمان بیشتر و بدون خستگی انجام دهد. چنین فردی تحمل و مقاومت بیشتری دارد، ارگان های داخلی بدن فعالتر و کارآئی بیشتری دارند، فشار کمتری به قلب و عروقشان وارد می آید، کمتر احساس اضطراب و نگرانی می کنند، تغذیه و خواب بهتری دارند، هضم و جذب تغذیه ای شان کاملتر است.
این نکته را بدانیم که هر ورزشی به ورزشکار آمادگی جسمانی ذکر شده را نمی دهد.
در مورد سن یک نکته را در نظر داشته باشیم. آمار نشان داده است که آمار بیماری قلبی زیر 35 سال یک درصد و بالای 35 سال ده درصد است. در حالیکه فرد ظاهرا سالم بنظر می رسد (آمار کشور صنعتی امریکا).
شروع فعالیت ورزشی:
شروع به هرگونه فعالیت ورزشی باید با نظر پزشک باشد و بهتر است استرس تست یا تست فعالیت قلب انجام شود و در صورتی که این عمل امکان پذیر نمی باشد به سئوالات زیر توجه نمائیم:
- الف – خیر بلی
1- سابقه بیماری قلبی داشته اید؟ □ □
2- تب و لرز و درد روماتیسمی داشته اید؟ □ □
3- صدای غیر طبیعی در سمع قلب داشته اید؟ □ □
4- انسداد عروق شریانی در قلب و انفارکتوس داشته اید؟ □ □
5- احساس درد در قفسه صدری داشته اید؟ □ □
6- نوار قلبی گرفته اید و کار قلب شما غیر عادی بوده است؟ □ □
7- احساس درد سینه در موقع فعالیت داشته اید؟ □ □
8- حین فعالیت نوار قلبی غیر عادی داشته اید؟ □ □
9- اگر پله ها را با سرعت طی کنید احساس فشاردرسینه می کنید؟□ □
10- در برابر هوای سرد احساس فشار و گرفتگی می کنید؟ □ □
11- آیا داروی تنظیم کننده قلب مثل دیژیتالین مصرف کرده اید؟ □ □
12- آیا جلسات متعددی وجود داشته که قلبتان ضربان شدید، کار
نامنظم یا تند غیر طبیعی داشته باشد؟ □ □
13- آیا قرص زیرزبانی «نیتروگلیسرین» استفاده کرده اید؟ □ □
- ب –
عوامل خطرناک دیگری که موجب بروز حمله قلبی می شوند:
1- بیماری قند یا دیابت قندی
2- فشار خون بالا
3- کلسترول بالا و تری گلیسرید بالا
4- اضافه وزن بیش از 10 کیلوگرم
5- کشیدن سیگار بیش از یک پاکت و نیم
6- افراد زیر 60 سال که دچار حمله قلبی شده اند در خانواده شما بیش از یک نفربوده است.
- ج –
سایر عوامل بازدارنده از ورزش سنگین:
1- آیا بیماری مزمن دارید؟
2- تنگ نفس، آسم یا بیماری ریوی دارید؟
3- نفس های شما از دیگران کوتاهتر و سریع تر است؟
4- پس از دو کیلومتر پیاده روی در عضلات پای خود گرفتگی و درد احساس می کنید؟
5- تورم مفاصل، روماتیسم و نقرس دارید؟
6- اسید اوریک خونتان بالا است؟
7- ناراحتی که باعث شود فعالیت حرکتی شما متوقف شود در سابقه شما وجود دارد؟

ورزش کوهنوردی
کوهنوردی ورزشی است که باید با آگاهی کامل به آن مبادرت کرد.
بدون دانستن مسائل کوه وعدم آشنایی باطبیعت کوه اگربه کوه برویم به استقبال خطر رفته ایم
کوه نوردی و کوه پیمائی باید کلاس بندی شود. ابتدائی، متوسطه و پیشرفته. نوآموز کوهنوردی باید با گل گشت های دسته جمعی شروع کند و در فصل کم خطر مثل تابستان شروع نماید و به مرور در فصل های بهار، پائیز ... و سپس زمستان تجربیات خود را بالا ببرد و همان پائیز و زمستان باز منطقه به منطقه درجه خطر آن متفاوت است. در کلاس های کوهنوردی شهید بهشتی مشهد با همین منوال کارها پیش می رود.
مرحله دوم ارتفاعات 2-3 هزار متری است که باید با یک گروه باتجربه همسفر شد. باید کارها را فنی شروع کرد. گام برداشتن، بالارفتن، پائین آمدن، شیب تند، سربالائی تند، هرکدام مراحلی است ک با تجربه به دست می آید و نیاز به آموزش فنی و صحیح دارد.
تجربه و علم در کنار هم ارزش دارد. مسائل تدارکاتی کوهنوردی از بحث من خارج است ولی قبل از اقدام به این ورزش مفرح و انسان ساز مشورت کنید، هدف خود را تعیین نمائید، افرادی که با آنها خواهید بود شناسائی کنید، منطقه ای که به آنجا خواهید رفت را نیز مورد شناسائی قرار دهید. بقول معروف هرگز به گدار به آب نزنیم. هرمنطقه جغرافیائی بر حسب شرایط فرهنگی، اقلیمی، آب و هوا و درجه خشونت کار، برنامه ریزی جداگانه لازم دارد. طول راه، طول مدت سفر، بودن و نبودن آب در منطقه، بودن و نبودن جان پناه در منطقه اهمیت دارد. قبل از حرکت کلیه اطلاعات منطقه مورد نظر را در اختیار خانواده خود بگذارید. با یک نوشته واضح و قابل خواندن و دقیق.
نحوه صحیح راهپیمائی: به انرژی لازم برای کوهنوردی باید توجه شود. انرژی خود را هدر ندهید. دویدن، عجله و حرکت تند بی دلیل و بی موقع انرژی شمار ا هدر می دهد. حرکت ثابت و یکنواخت، ساعت ها می تواند ادامه یابد. توقف بی دلیل و بی موقع نیز باعث می شود که مکانیسم مصرف چربی های اضافی بدن متوقف شود. هنگام گرم شدن که به عرق کردن می انجامد، و عرق کردن علامت سوختن و مصرف شدن چربی ها است، نباید توقف کرد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  21  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله جهت‌یابی در کوهستان

اختصاصی از اینو دیدی دانلود مقاله جهت‌یابی در کوهستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
کشور ما ایران دارای کوهستانها و چکادهای فراوانی است و حدود نیمی از سرزمین ما را کوه ها تشکیل می‌دهند.
وجود این پدیده‌های طبیعی شرایط مناسبی را برای پرداختن به ورزش کوهنوردی فراهم آورده است. این ورزش مفرح از دیرباز مورد توجه علاقه مندان به طبیعت و کوهستان بوده و درچند سال اخیر شدت بیشتری یافته است. رشد رو به افزون گروه‌های کوهنوردی در بین اقشار مختلف مردم وعلاقه مندی آنها به برنامه‌های کوهپیمایی و لذت بردن از مواهب زیبای الهی در طبیعت و عدم آگاهی‌های کامل عموم از فنون این ورزش من را برآن داشت که با نگارش مقاله ای در ارتباط با این ورزش پرطرفدار که تا حد امکان کاربردی ودر عین حال مختصر باشد اقدام نمایم.
تمام کسانی که با کوه مأنوس هستند وبه اصطلاح کفشی در کوه پاره کرده اند به وضوح میدانند که جاذبه‌های بیشمار کوهستان و قابلیت‌های طبیعت بی همتایش اگر به گونه ای صحیح واصولی درک نگردند چه بسا بستری خطرناک برای علاقه مدان که تجربه و بی اطلاع از روشهای منطقی کوهنوردی فراهم سازد. انتقال تجربیات وآموخته ها از والاترین کارهاست و نشانه صدق مسلم دلبستگان کوه و کوهنوردی و وظیفه همه اهل فن و صاحبان دانش روز این ورزش است. چه بسیارند کوهنوردانی که به دلیل عدم آگاهی از یک نکته فنی یا نظری متحمل ضایعات و صدمات وصیعی گشته اند. امید آن دارم که این تلاش کوچک به مثابه قایقی در دریای بیکران ورزش کوهنوردی بتواند تنی چند از همراهان و دلباختگان طبیعت وکوهستان را به ساحل آگاهی و عافیت رهنمون سازد.

کوهها وصحراها فقط وسیله هستند برای نزدیک شدن به طبیعتم. من قله ها وصحراهای درونم را جستجو می¬کنم.
رینهولد مسنر
کوهنورد ایتالیایی
فاتح 14 قله بالای 8000 متر
بخش اول
مقدمه جهت‌یابی
یافتن جهت‌های جغرافیایی را جهت‌یابی گویند. جهت‌یابی در بسیاری از موارد کاربرد دارد. برای نمونه وقتی در کوهستان، جنگل، دشت یا بیابان گم شده باشید، با دانستن جهت‌های جغرافیایی، می‌توانید به مکان مورد نظرتان برسید. یکی از استفاده‌های مسلمانان از جهت‌یابی، یافتن قبله برای نماز خواندن و ذبح حیوانات است. کوهنوردان، نظامیان، جنگل‌بانان و... هم به دانستن روش‌های جهت‌یابی نیازمندند.
هرچند امروزه با وسایلی مانند قطب‌نما یا GPS می‌توان به راحتی و با دقت بسیار زیاد جهت جغرافیایی را مشخص کرد، در نبود ابزار، دانستن روش‌های دیگر جهت‌یابی مفید و کاراست.
جهت‌های اصلی و فرعی

جهت‌های جغرافیایی، که شمال با رنگ قرمز مشخص شده اگر رو به شمال بایستیم، سمت راست‌مان مشرق ، سمت چپ‌مان مغرب و پشت سرمان جنوب است. این چهار جهت را جهت‌های اصلی می‌نامند. بین هر دو جهت اصلی یک جهت فرعی وجود دارد. مثلاً نیمساز جهت‌های شمال و شرق، جهت شمالِ شرقی را مشخص می‌کند. با دانستن یکی از جهت‌ها، بقیهٔ جهت‌ها را می‌توان به سادگی مشخص نمود.
روش‌های جهت‌یابی
برخی روش‌های جهت‌یابی مخصوص روز، و برخی ویژهٔ شب اند. برخی روش‌ها هم در همهٔ مواقع کارا هستند.
توجه شود که:
بسیاری از این روش‌ها کاملاً دقیق نیستند و صرفاً جهت‌های اصلی را به صورت تقریبی‌ مشخص می‌کنند. برای جهت‌های دقیق باید از قطب‌نما استفاده کرد، و میل مغناطیسی و انحراف مغناطیسی آن را هم در نظر داشت.
آن‌چه گفته می‌شود اکثراً مربوط به نیمکره شمالی است؛ به طور دقیق‌تر، بالای ۲۳٫۵ درجه (بالای مدار رأس‌السرطان). در نیم‌کره جنوبی در برخی روش‌ها ممکن است جهت شمال و جنوب برعکس آن‌چه گفته می‌شود باشد.
به نکات زیر توجه کنید:
1- سعی کنید قبل از شروع سفر، نقشه ها و عکس‌های موجود منطقه را بررسی نموده و نیز مسیر جریان رودخانه‌های بزرگ و سمتی که در آن کوه ها و یا سلسله جبال امتداد دارند و موقعیت نقاط مشخص روی زمین را نسبت به هم نشان کنید.
2- اگر سوار کشتی یا قایقی بودید در صورت بودن فرصت؛ نکات زیر را بررسی کنید:
الف) سمت و مسیر حرکت شما به سمت خشکی
ب) طول و عرض جغرافیایی
ج) پیش بینی سمت وزش باد
د) سمت حرکت جریانات آب اقیانوس

جهت یابی و نقشه خوانی و گزارشات
قطب‌های جغرافیایی
در نیم راه قطب‌های جغرافیایی خطــی فرضی به نام استوا در نظر گرفته می¬شود که زمین را به دو نیم کره شمال و جنوبی تقسیم می¬کند.
زمین تقریباً یک کـره ا ی کامل است. و از آنجــا که کره زمین می¬چرخد، دو نقطـه ای را که در بالا و پایین زمین حـول آن می¬چرخد می¬توان نقاط مبدأ را در نظــر گرفت. به این دو نقطـه قطب‌های جغرافیـایی گویند.
عرض جغرافیایی
تعدادی دایره فرضی به نام مـدار به موازات استوا رسم می¬شود که عـرض جغرافیـایی را نشان می¬دهد و به 90 درجه شمـالی و جنـوبی تقسیــم شده اند.
طول جغرافیایی
طول جغرافیایی را با نصف النهــارها مشخص می¬کنند. نصف النهارها دوایـری فرضی هستند که از دو قطب می¬گذرند. یک نصف النهـار را بعنـوان مبنا انتخــاب کرده اند که طـول آن صفــر است (گرینویچ) فاصله نصف النهـار ها از یکدیگر در استـوا حداکثـر و رو به قطــب ها به تدریــج کم می‌شود تا به صفــر می¬رسنـد.

بخش دوم
جهت یابی در روز
ممکن است در یک سفر قطب نما نداشته باشیم و یا قطب نمای ما از کار افتاده باشد. در این حالت نیاز داریم تا راه خود را بدون استفاده از قطب نما و به کمک خورشید، ماه و ستارگان و طبیعت اطرافمان بیابیم.
برای یافتن موقعیتمان در یک سفر صحرایی ممکن است بالا رفتن از یک تپه و مشاهده اطراف ایده خوبی به نظر برسد. در بالای تپه خوب به اطرافمان نگاه می‌کنیم و آثار فعالیت انسان ها را می‌یابیم و می‌توانیم تصمیم بگیریم که به کدام سمت حرکت کنیم. اما اگر نقشه و قطب نما به همراه نداشته باشیم نمی توانیم مشخص کنیم که کدام جهت شمال است. پس برای تعیین جهت جغرافیایی می‌توانیم از یکی از روش‌های زیر استفاده کنیم.
جهت‌یابی با سمت خورشید
1- خورشید صبح تقریباً از سمت شرق طلوع می‌کند، و شب تقریباً در سمت غرب غروب می‌کند.
این مطلب فقط در اول بهار و پاییز صحیح است؛ یعنی‌ در اولین روز بهار و پاییز خورشید دقیقاً از شرق طلوع و در غرب غروب می‌کند، ولی در زمان‌های دیگر، محل طلوع و غروب خورشید نسبت به مشرق و مغرب مقداری انحراف دارد. در تابستان طلوع و غروب خورشید شمالی‌تر از شرق و غرب است، و در زمستان جنوبی‌تر از شرق و غرب می‌باشد. در اول تابستان و زمستان، محل طلوع و غروب خورشید حداقل حدود ۲۳٫۵ درجه با محل دقیق شرق و غرب فاصله دارد، که این خطا به هیچ وجه قابل چشم پوشی‌ نیست. در واقع از آن‌جا که موقعیت دقیق خورشید با توجه به فصل و عرض جغرافیایی متغیر است، این روش نسبتاً غیردقیق است. تنها جایی که خورشید همیشه دقیقاً از شرق طلوع و در غرب غروب می‌کند، استوا است.
2- در نیمکرهٔ شمالی زمین، در زمان ظهر شرعی خورشید همیشه دقیقاً در جهت جنوب است و سایهٔ اجسام رو به شمال می‌افتد.
ظهر شرعی یا ظهر نجومی در موقعیت جغرافیایی شما، دقیقاً هنگامی است که خورشید به بالاترین نقطه خود در آسمان می‌رسد. در این زمان، سایهٔ شاخص به حداقل خود در روز می‌رسد. برای دانستن زمان ظهر شرعی می‌توانید به روزنامه‌ها مراجعه کنید یا منتظر صدای اذان ظهر باشید. ظهر شرعی حدوداً نیمه بین طلوع آفتاب و غروب آفتاب است.
3- حرکت خورشید از شرق به غرب است؛ و این هم می‌تواند روشی برای یافتن جهت‌های جغرافیایی باشد.

سایه اجسام در صبح به سمت غرب است

جهت‌یابی با سایهٔ چوب(شاخص)
شاخص، چوب یا میله‌ای نسبتاً صاف و راست است (مثلاً شاخه نسبتاً صافی از یک درخت به طول مثلاً یک متر) که به طور عمودی در زمینی مسطح و هموار و افقی(تراز و میزان) فرو شده است.
روش اول: نوک(انتهای) سایهٔ شاخص روی زمین را [مثلاً با یک سنگ] علامت‌گذاری می‌کنیم. مدتی (مثلاً ده-بیست دقیقه بعد، یا بیشتر) صبر می‌کنیم تا نوک سایه چند سانتیمتر جابه‌جا شود. حال محل جدید سایهٔ شاخص (که تغییر مکان داده است) را علامت‌گذاری می‌نماییم. حال اگر این دو نقطه را با خطی به هم وصل کنیم، جهت شرق-غرب را مشخص می‌کند. نقطهٔ علامت‌گذاری اول سمت غرب، و نقطهٔ دوم سمت شرق را نشان می‌دهد. یعنی اگر طوری بایستیم که پای چپ‌مان را روی نقطهٔ اول و پای راستمان را روی نقطهٔ دوم بگذاریم، روبروی‌مان شمال را نشان می‌دهد، و رو به خورشید (پشت سرمان) جنوب است.
از آن‌جا که جهت ظاهری حرکت خورشید در آسمان از شرق به غرب است، جهت حرکت سایهٔ خورشید بر روی زمین از غرب به شرق خواهد بود. هر چه از استوا دورتر می‌شویم، از دقت پاسخ در این روش کاسته می‌شود. یعنی در مناطق قطبی (عرض جغرافیایی بالاتر از ۶۰ درجه) استفاده از آن توصیه نمی‌شود.
در شب‌های مهتابی هم از این روش می‌توان استفاده کرد: به جای خورشید از ماه استفاده کنید.
روش دوم(دقیق‌تر): محل سایهٔ شاخص را زمانی پیش از ظهر علامت گذاری می‌کنیم. دایره‌ یا کمانی به مرکز محل شاخص و به شعاع محل علامت‌گذاری شده می‌کشیم. سایه به تدریج که به سمت شرق می‌رود کوتاه‌تر می‌شود، در ظهر به کوتاه‌ترین اندازه‌اش می‌رسد، و بعداز ظهر به تدریج بلندتر می‌گردد. هر گاه بعد از ظهر سایهٔ شاخص از روی کمان گذشت (یعنی سایهٔ شاخص هم‌اندازهٔ پیش از ظهرش شد) آن‌جا را به عنوان نقطهٔ دوم علامت‌گذاری می‌کنیم. مانند روش پیشین، این نقطه سمت شرق و نقطهٔ پیشین سمت غرب را نشان می‌دهد.
در واقع هر دو نقطه سایهٔ هم‌فاصله از شاخص، امتداد شرق-غرب را مشخص می‌کنند. با این‌که روش پیشین نسبتاً دقیق است، این روش دقیق‌تر است؛ البته وقت بیشتری برای آن لازم است. برای کشیدن کمان مثلاً طنابی(مانند بند کفش، نخ دندان) را انتخاب کنید. یک طرف طناب را به شاخص ببندید، و طرف دیگرش را به یک جسم تیز؛ به شکلی که وقتی طناب را می‌کشید دقیقاً به محل علامت‌گذاری شده برسد. نیم‌دایره‌ای روی زمین با جسم تیز رسم کنید. وقتی سایهٔ شاخص به حداقل اندازهٔ خود می‌رسد (در ظهر شرعی)، این سایه سمت جنوب را نشان می‌دهد (بالای ۲۳٫۵ درجه).

حال خطی که دو چوب کوچک را به هم وصل می‌کند راستای شرقی – غربی را نشان می‌دهد. در حقیقت باید نقاط را به صورت دقیق مشخص نمائیم، زیرا هر دو نقطه که فاصله‌های مشابهی از قاعده چوب بلند داشته باشند برای ما خط شرقی – غربی را مشخص می‌کنند.

بخش سوم
روش‌های جهت‌یابی در شب
جهت‌یابی با ستارهٔ قطبی
از آن‌جا که ستاره‌ها به محور ستاره‌ قطبی در آسمان می‌چرخند، در نیم‌کرهٔ شمالی زمین ستارهٔ قطبی با تقریب بسیاری خوبی (حدود ۰٫۷ درجه خطا) جهت شمال جغرافیایی (و نه شمال مغناطیسی) را نشان می‌دهد؛ یعنی اگر رو به آن بایستیم، رو به شمال خواهیم بود.

برای یافتن ستارهٔ قطبی روش‌های مختلفی وجود دارد:
1. به وسیلهٔ مجموعه ستارگان «دبّ اکبر»: صورت فلکی دبّ اکبر شامل هفت ستاره‌است که به شکل ملاقه قرار گرفته‌اند: چهار ستاره آن تشکیل یک ذوزنقه را می‌دهند، و سه ستارهٔ دیگر مانند یک دنباله در ادامه ذوزنقه قرار گرفته‌اند. هر گاه دو ستاره‌ای که لبهٔ بیرونی ملاقه را تشکیل می‌دهند (دو ستارهٔ قاعده کوچک ذوزنقه؛ لبهٔ پیالهٔ ملاقه؛ محلی که آب از آن‌جا می‌ریزد) را [با خطی فرضی] به هم وصل کنیم، و پنج برابر فاصله میان دو ستاره، به سمت جلو ادامه دهیم، به ستاره قطبی می‌رسیم.
2. به وسیلهٔ مجموعه ستاره‌های «ذات‌الکرسی»: صورت فلکی ذات‌الکرسی شامل پنج ستاره است که به شکل W یا M قرار گرفته‌اند. هرگاه (مطابق شکل) ستارهٔ وسط W (رأس زاویهٔ وسطی) را حدود پنج برابرِِ «فاصلهٔ آن نسبت به ستاره‌های اطراف» به سوی جلو ادامه دهیم، به ستارهٔ قطبی می‌رسیم.

نکات:
صورت‌های فلکی ذات‌الکرسی و دبّ اکبر نسبت به ستارهٔ قطبی تقریباً روبه‌روی یکدیگر، و دور ستاره قطبی خلاف جهت عقربه‌های ساعت می‌چرخند. اگر یکی از آن‌ها پشت کوه پنهان بود، با دیگری می‌توان ستارهٔ قطبی را یافت. فاصلهٔ هر کدام از این دو صورت فلکی تا ستارهٔ قطبی تقریباً برابر است.
اگر برای یافتن ستاره‌ها در آسمان از نقشه ستاره‌یاب (افلاک‌نما) استفاده می‌کنید، به‌خاطر داشته باشید که ستاره‌یاب‌ها موقعیت ستاره‌ها را در زمان، تاریخ و موقعیت جغرافیایی (طول و عرض جغرافیایی) خاصی نشان می‌دهند.
هر چه از استوا به سوی قطب شمال برویم، ستارهٔ قطبی در آسمان بالاتر (در ارتفاع بیشتر) دیده می‌شود. یعنی ستارهٔ قطبی در استوا (عرض جغرافیایی صفر درجه) تقریباً در افق دیده می‌شود، و در قطب شمال(عرض جغرافیایی ۹۰ درجه) تقریباً بالای سر (سرسو، سمت‌الرّأس، رأس‌القدم) دیده می‌شود. بالاتر از عرض جغرافیایی ۷۰ درجه شمالی عملا نمی‌توان با ستارهٔ قطبی شمال را پیدا کرد.

دو نمونه قطب‌نما
جهت‌یابی با هلال ماه

هلال ماه کهنه (نیمه دوم ماه قمری)
اگر به دلیل وجود ابر یا درختان نمی‌توانید ستاره‌ها را ببینید، می‌توانید از ماه برای جهت‌یابی استفاده کنید.
ماه به شکل هلال باریکی تولد می‌یابد، و در نیمه‌های ماه قمری به قرص کامل تبدیل می‌شود، و سپس در جهت مقابل هلالی می‌شود. در نیمهٔ اول ماه‌های قمری قسمت خارجی ماه (تحدب و کوژی ماه، برآمدگی و برجستگی ماه) مانند پیکانی جهت غرب را نشان می‌دهد. در نیمهٔ دوم ماه‌های قمری، تحدب ماه به سمت مشرق است.

اگر خطی از بالای هلال به پایین آن وصل کنیم و ادامه دهیم، در نیمهٔ اول ماه قمری شکل p و در نیمهٔ دوم شکل q خواهد داشت. کره ماه در نیمهٔ اول ماه‌های قمری پیش از غروب آفتاب طلوع می‌کند، و در نیمهٔ دوم پس از غروب، تا پایان ماه که پس از نیمه‌شب طلوع می‌نماید.


پیدا کردن جنوب توسط ماه: اگر خطی فرضی میان دو نوک تیز هلال ماه رسم کرده و آن را تا زمین ادامه دهید، تقاطع امتداد این خط با افق، نقطه جنوب را [در نیم‌کرهٔ شمالی زمین] نشان می‌دهد.
این روش جهت‌یابی چندان دقیق نیست، ولی حداقل راه‌نمایی تقریبی را فراهم می‌سازد. در زمان قرص کامل نمی‌توان از این روش استفاده کرد. وقتی ماه به صورت قرص کامل است، می‌توان به کمک حرکت ظاهری ماه (که از مشرق به طرف مغرب است) جهت‌یابی کرد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  72  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید