بررسی تطبیقی مرحله تحتنظر در آیین دادرسی کیفری ایران و فرانسه
به صورت ورد ودر114صفحه
چکیده
تحتنظر ناظر به مرحلهای از فرایند دادرسی کیفری است که مظنون به ارتکاب جرم در بازداشت نیروهای پلیس به سر میبرد و به نوعی آزادی او برای مدتی(حداکثر تا 24 ساعت) به مخاطره میافتد. این مرحله به دلیل شرایط خاص حاکم برآن نسبت به حقوق مظنون به ارتکاب جرم اهمیت بسیاری دارد. به منظور اعمال حقوق از سوی هر شخصی، ضروری است وی از موجودیت این حقوق مطلع گردد. بنابراین عدالت اقتضاء میکند که ضابطین و دستگاه عدالت کیفری، حقوق اولیه شخص را به وی اطلاع دهند تا بتواند با اطلاع از حقوق خود از تضییع حق خویش جلوگیری نماید. در حال حاضر مقررات مربوط به تحتنظر در حقوق فرانسه در مقایسه با حقوق ایران به تفصیل و با دقت لازم تدوین شده و به وضوح میتوان گفت که قانونگذار ایران در قانون آیین دادرسی کیفری 1378 اهتمام چندانی به وضعیت فرد در این مرحله نداشته و بسیاری از تضمینهای لازم را پیشبینی نکرده است. قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، نوآوریهای ارزشمندی را پایهریزی کرده و از محاسن آن این است که برای حقوق شخص تحتنظر حقوقی در نظر گرفته و میان فرد بازداشتی و تحتنظر قائل به تفکیک شده است اما به نظر میرسد تمامی ساز و کارهای قانونی آنگونه که در قانون فرانسه وجو دارد مد نظر نبوده و حتی مطابق برخی نظرات قضایی، تحتنظر به عنوان یک مرحله در فرایند دادرسی کیفری پذیرفته نشده است. در مقابل، مقنن فرانسوی ضمن پذیرش استثنائاتی درباره حقوق مظنون در موارد خاص، تشریفات و حقوق مشخصی را برای همه مظنونان در نظر گرفته است. بهویژه قانون مصوب 14 آوریل 2011، تحولی گسترده را در قوانین مربوط به تحتنظر در قانون آیین دادرسی کیفری فرانسه ایجاد نموده است. در این قانون سعی بر آن است تا بسیاری از موضوعات مرتبط با حقوق مظنون، متناسب با شرایط جدید بازنگری شده و به خصوص استثنائات متعددی، متناسب با شدت جرم ارتکابی یا ضرورتهای تحقیق نسبت به مقررات سابق تدوین شود.
بررسی تطبیقی مرحله تحتنظر در آیین دادرسی کیفری ایران و فرانسه