دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
برنج سالم
تهیه و تدوین : مهندس محمد تقی کربلائیعضو هیت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور – معاونت مازندران
بر اساس یافته‌های نوین و توسعه‌های اخیر مبنی بر کاهش مصرف مواد شیمیایی یا عدم استفاده از آنها در تولید محصولات کشاورزی که در حال حاضر در دنیا بالغ بر 12 میلیون هکتار به کشت (ارگانیک) یا کشت بدون مصرف کود و سم مبادرت می‌ورزند. در محصول برنج نیز در بعضی از کشورها از جمله ژاپن در این زمینه اقداماتی را انجام داده‌اند. به طوری که با دست‌آورده‌های تحقیقاتی، برنج‌های ارگانیک با حفظ و حتی افزایش عملکرد در واحد سطح اقدام نمودند.در کشور ما (ایران) در سال‌های اخیر نیز اقداماتی جهت، تولید برنج سالم با حداقل کود و سم نمودند از جمله آن استفاده از زنبور تریکوگراما برای کنترل کرم ساقه‌خوار برنج و نیز استفاده از اردک برای کنترل علف هرز و نیز بعضی از آفات از جمله برگخوار برنج نمودند.توسعه فنی کشت برنج سالم با هدف بکارگیری حداقل کود و سم جهت تولید برنج توسط محققان مؤسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران تدوین و ارائه شده و امید است با بکارگیری این توصیه‌ها توسط کشاورزان باعث ترویج و توسعه فرهنگ استفاده بهینه یا حداقل از کود و سم در شالیزارهای کشور به ویژه استان‌های شمالی نایل گردیم.
ردیف
توصیه فنی با شرح عملیات
زمان
توضیحات
1
انتخاب زمین
فصل زراعی قبل
اراضی که خاک حاصلخیز، ورودی آب مستقل و سیستم زهکشی دارند برای این امر مناسب می باشد.استفاده از کود دامی پوسیده به مقدار 20 تن در هکتار و نیز کشت محصولات خانواده بقولات در تناوب با برنج باعث افزایش حاصلخیزی خواهد شد.
2
تناوب مناسب کشت
فصل زراعی قبل از برنج (فصل کشت دوم)
مناسب ترین تناوب قبل از برنج، کشت شبدر برسیم می باشد زیرا امکان کشت برنج را در زمان مناسب فراهم می نماید. همچنین باعث افزایش حاصلخیزی خاک می شود.
3
شخم اول
اسفند و فروردین
برای خزانه در اسفند و برای زمین اصلی اواسط فروردین با گاو آهن برگردان با عمق 15 تا 20 سانتی متر انجام شود.
4
تهیه بذر
بهمن و اسفند
بذور برنج را می توان به صورت گواهی شده از مراکز خدمات جهاد کشاورزی تهیه نمود. البته بعضی از کشاورزان با آشنایی از روش تهیه بذر هر ساله خودشان قسمتی از مزرعه را برای تهیه بذر انتخاب می نمایند.
5
انتخاب رقم
اسفند
با توجه به تولید اقتصادی، دوره رشد، کیفیت تحمل به آفات و بیماریها و سایر شرایط و نیز با مشورت کارشناسان یکی از ارقام اصلاح شده یا محلی انتخاب می شود. توجه به اینکه تحمل ارقام به آفات و بیماریها در جهت کاهش مصرف کود و سموم شیمیایی بسیار مهم می باشد. بنابراین بهتر است کشاورزبا مشورت با کارشناسان محققان نسبت به انتخاب رقم اقدام نماید.
6
محل خزانه
اسفند
محل خزانه براساس حاصلخیز بودن مزرعه، دسترسی به آب، زهکشی مناسب، تابش خورشید، عدم آلودگی شدید به آفات و علفهای هرز و سایر شرایط مورد نیاز باید انتخاب شود.
7
شخم دوم و آب تخت کردن
اواخر اسفند و اوایل فروردین
حداقل بیست روز قبل از زمان بذرپاشی در خزانه می بایست اقدام به آبیاری و شخم دوم و سوم مزرعه نمود تا بقایای شبدر مشکلی ایجاد نکند و نیز خاک برای سبز کردن بذر آماده شود.
8
میزان بذر
اسفند
مقدار 40 تا 50 کیلوگرم بذر برای یک هکتار کفایت می نماید. البته در صورت تهیه بذر مناسب در خزانه
9
سبک و سنگین کردن بذر
فروردین
با استفاده از محلول آب و نمک (15%) که با معیار شناور بودن تخم مرغ تازه مشخص می شود اقدام به سبک و سنگین کردن بذور نموده بذور پوک و نارس جدا شوند.به منظور جداسازی نمک از سطح شلتوک لازم است چند بار با آب معمولی شستشو داده شود.
10
ضدعفونی بذر و جوانه زنی
قبل از بذرپاشی
خیساندن بذر در آب ولرم و تمیز به مدت 24ساعت ، سپس بذر را به مدت 24 ساعت در محلول سمی قارچکش های توصیه شده حفظ نباتات مانند تیوفانات متیل تیرام (پودر وتابل 80% به میزان 5/4 گرم سم برای یک کیلو گرم بذر در 5/1 لیتر آب حل گردد) کاربوکسین تیرام (75% پودر وتابل با محلول دو در هزار)، سلست (مایع قابل حل 5/2% به میزان دو در هزار) و تریفمین (امولسیون 15% به میزان 3/3 واحددر هزار) خیسانده و سپس برای جوانه زدن در گرمخانه نگهداری شود (در صورت تهیه بذر از مزارع سالم و فاقد آلودگی با نظر کارشناس فنی، نیازی به ضد عفونی نمی باشد).
11
نگهداری در گرمخانه جهت جوانه دارکردن بذر
فروردین
بهتر است در گلخانه در درجه حرارت 30-25 درجه یا در جای گرم (با پوشش گونی در زیر و اطراف بذر) نگهداری نمود. بطوریکه ارتفاع بذر از 30 سانتی متر تجاوز نکند.
12
هم زدن و آبدهی بذر
فروردین
هر دوازده ساعت جهت تأمین رطوبت و هوادهی باید هم زده و آب با دمای 40-30 درجه (ولرم) آب پاش نمود.
13
اندازه مناسب جوانه برای بذرپاشی
فروردین
بذور جوانه زده باید یکنواخت باشد اندازه ریشچه و ساقچه حدود نیم گرم مناسب است.
14
تراکم بذرپاشی در خزانه
فروردین
حدود 100 گرم بذر در متر مربع مناسب است البته براساس نوع رقم کمی تفاوت دارد که با نظر کارشناس یا محقق اقدام شود.
15
مساحت خزانه
به ازای هر هکتار کشت برنج (250 تا 300 متر مربع خزانه مورد نیاز) خواهد بود و به صورت جوی پشته (ایستگاهی) توصیه می شود.
16
ابعاد خزانه
طول پشته 15 متر،عرض پشته ها 5/1-20/1 متر و عرض جوی ها 80-70 سانتی متر می باشد. پشته ها طوری ایجاد شود که مسطح و بدون چاله باشد.
17
پوشش خزانه
فروردین
پس از بذرپاشی روی خزانه را کمان چوبی یا میله گرد آهنی نصب نموده و روی آن را با نایلونهای مناسب کاملاً می پوشانند.
18
آبیاری خزانه
فروردین اردیبهشت
در چند روز اول بذرپاشی نباید روی بستر آب باشد. معمولاً رطوبت گل برای جوانه زنی کافی می باشد. در صورت نیاز در صبحها به کرتها آب رسانده و بلافاصله زهکشی شود تا روی بستر آب قرار نگیرد. پس از دوتا سه برگه شدن و همزمان با هوادهی گیاهچه ها باید پای بوته ها آب وجود داشته باشد. لازم است تا از ماندابی شدن بستر خزانه جلوگیری شود.
19
هوادهی خزانه
فروردین اردیبهشت
در مرحله 3 برگی لازم است مرحله به مرحله بویژه در روزهای گرم نسبت به هوادهی و مطابقت دادن گیاهچه به شرایط آب و هوایی طبیعی اقدام نمود.
20
شرایط گیاهچه های تولید شده
نیمه اول اردیبهشت
گیاهچه های پرورش یافته نه تنها از لحاظ یکنواختی و سرسبزی می بایست مورد توجه قرار گیرند بلکه از لحاظ ارتفاع نشا و طول ریشه و نیز ریشه دوانی مطلوب بوده و به رنگ سفید و فعال باشند. همچنین گیاهچه برنج می بایست دارای قطر ساقه مناسب باشد (ضعیف و لاغر نباشد).
21
زمان انتقال نشا
اردیبهشت
نشایی با سن 30-25 روز و با ارتفاع حدود 25 سانتی متر و 5-4 برگه برای انتقال مناسب می باشد.
22
مصرف کود در خزانه (خزانه معمولی)
فروردین و اردیبهشت
مصرف 2تا 5/2 کیلوگرم از کودهای اوره و سوپرفسفات تریپل و یک تا 5/1 کیلوگرم سولفات پتاسیم در 100 متر مربع خزانه. تمامی کودهای سوپرفسفات تریپل و سولفات پتاسیم به همراه 5/1 کیلوگرم کود اوره باید قبل از آخرین مرحله آماده کردن خزانه به زمین داده شده و با خاک مخلوط شوند. باقیمانده کود اوره در یک تا دو نوبت به صورت سرک مصرف شود با این یاد آوری که آخرین نوبت مصرف سرک حداقل باید یک هفته قبل از انتقال نشا باشد.
23
زمان مناسب نشاکاری
اوایل اردیبهشت
بهترین زمان نشاکاری دهه دوم اردیبهشت می باشد.
24
تراکم نشاکاری (فاصله نشاکاری)
اردیبهشت
مناسب ترین تراکم برای ارقام اصلاح شده 25×25 سانتیمتر و برای ارقام محلی 20×20 سانتیمتر می باشد.
25
تعداد نشا در کپه
اردیبهشت
در صورت تولید نشاهای قوی 1 تا 2 بوته کافی است، برای اطمینان می توان تا 3 بوته در کپه کشت نمود. نشاکاری با بوته های زیاد باعث رقابت منفی و نیز کاهش محصول می شود.
26
مدیریت آب در اوایل نشاکاری برنج
اردیبهشت و خرداد
آبیاری شالیزار ضمن تأمین نیاز آبی گیاهچه ها، در صورت کنترل ارتفاع آن باعث پیش گیری از گسترش رشد علفهای هرز خواهد شد. بنابراین تا سایه اندازی برنج در سطح خاک ارتفاع آب 5 سانتیمتر توصیه می شود.
27
روشهای کنترل علفهای هرز
اردیبهشت و خرداد
ضمن رعایت یکسری اصول پیش گیری شامل بذر خالص، خزانه مناسب، مبارزه مکانیکی در خزانه و روشهایی نظیر مدیریت آب در زمین اصلی، استفاده از اردک در شالیزار و نیز مبارزه دستی با علفهای هرز پیشنهاد می گردد.
28
رهاسازی جوجه اردکها
اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد
به منظور کنترل بیولوژیکی علفهای هرز و بعضی از آفات و نیز افزایش حاصلخیزی خاک رها کردن 300-250 جوجه اردک با سن دو هفته در هکتار توصیه می شود. حدود 10 روز بعد از نشاکاری زمانیکه گیاهچه استقرار پیدا کرد می توان جوجه اردکهای مورد نظر را در شالیزار رهاسازی کرد. محصور بودن شالیزار با سیم توری یا وسایل دیگر ضروری می باشد. شالیزارهایی که کنار مناطق مسکونی می باشند برای این روش مناسب می باشد.
29
محل نگهداری جوجه اردکها
دوره رشد و بعد از برداشت برنج
اگر لانه جوجه اردک ها در کنار شالیزار ایجاد شود بطوریکه اردکها شبانه روز در شالیزار فعالیت داشته باشند بهتر است.
30
مدیریت تغذیه و پرورش جوجه اردکها
دوره رشد
تغذیه یکبار در روز کفایت می نماید و بهتر است غروب انجام شود. با مشورت کارشناس دامپروری از مواد غذایی نظیر سبوس برنج و باقی مانده مواد غذایی خانوار نظیر نان و ...استفاده شود. برای واکسیناسیون و مصرف دارد درو و امور درمانی با دامپزشک مشورت شود.
31
مدیریت کود
اردیبهشت تا مرداد
با استفاده ازآزمون خاک و مشورت محقق نسبت به برآورد نیاز کودی اقدام شود. البته کود دامی، کود سبز ومیزان ازت تثبیت شده توسط شبدر و نیز میزان کود دامی فراهم شده توسط اردکها باید برآورد شود. بنابراین با درنظر گرفتن موارد ذکر شده و نوع رقم، کود مورد نیاز تعیین می گردد.
32
کنترل آفت برگخوار و ساقه خوار برنج پس از برداشت برنج در شالیزار
اواسط شهریور ماه تا اسفندماه فصل پاییز و زمستان اوایل شهریورتا اواخر آبان ماه اوایل تا اواسط مهر ماه در طول سال دهه سوم اسفند-تا اواخر شهریور ماه
شخم- آب تخت (برای اراضی که مستعد انجام کشت دوم نیست و کشاورز قصد آن را در اراضی مستعد ندارد). شخم- کشت گیاهان علوفه ای، دانه های روغنی، سبزی جمع آوری بقایای برنج در یک نقطه از زمین و در صورت عدم سوزاندن آنها سوزاندن بقایای گیاهی اراضی شالیزاری بعد از برداشت برنج به هیچ وجه توصیه نمی شود. عدم جابجایی بذور بدون گواهی سلامت بذر از منطقه ای به منطقه ی دیگر. نصب تله نوری یا فانوسی برای کشتن شب پره های زمستان گذران حداقل 1 فانوس در 3 هکتار به شرط مشارکت کامل کشاورزان
33
مبارزه با آفت کرم ساقه خوار
خرداد تا مرداد
مبارزه زراعی - وجین پنجه های آلوده به ساقه خوار از چهار هفته بعد از نشاکاری تا قبل از آبستنی و انهدام پنجه های آلوده با دست و زیر خاک نمودن آنها (حداقل 2 مرتبه) - نصب تله نوری یا فانوسی برای بررسی جمعیت شب پره ها ی ساقه خوارهمراه با بررسی وضعیت مراحل رشدی آفت در بوته های برنج و تلفیق اطلاعات مورد استفاده از آن برای تعیین زمان مناسب کنترل بیولوژیکی. مبارزه بیولوژیکی:1- یک بار در خزانه با توجه به فنولوژی گیاه (در شرایطی که حداقل 10 روز بعد نشاء به زمین اصلی انتقال یابد). 2- برای نسل اول وقتی که در داخل 50% های از ساقه های نمونه برداری شده شفیره باشد و تکرار آن یک هفته بعد از اولین رهاسازی برای نسل دوم و سوم با شروع پرواز پروانه از طریق تله های نوری و تکرار آن با فاصله یک هفته بعد برای سه بار.لازم به توضیح است که در هر مرتبه رهاسازی مقدار زنبور یک گرم در هکتار در 100 تریکوکارت (700-500 عدد شفیره سالم بر روی هر تریکوکارت ) استفاده می شود.
34
مبارزه با آفت برگخوار
با توجه به استفاده تلفیقی شامل بهزراعی، زنبور تریکوگراما و نیز اردک جمعیت برگخوار کنترل خواهد شد. در صورت مشاهده خسارت اقتصادی با استفاده از کرت دستجات روی گیاهچه و تکان دادن برنج باعث پایین افتادن کرم برگخوار شده و اردکها براحتی از آن تغذیه می کنند.
35
پیش گیری و مبارزه با بیماریها
انتخاب ارقام مقاوم بهترین روش پیش گیری از بیماریها می باشد. بطوریکه ارقام اصلاح شده نسبت به بیماری بلاست مقاوم می باشند. 1- کاشت ارقام مقاوم و متحمل به آفات و بیماریها 2- شخم عمیق بقایای گیاهی بعد از برداشت محصول 2- رعایت اصول صحیح زراعت برنج مانند فاصله کاشت، زمان کاشت (کاشت زود هنگام برای فرار از بیماری بلاست توصیه می گردد)، آبیاری مناسب 3- مصرف بهینه کودها به ویژه مصرف تقسیطی کودهای ازته 4- از بین بردن علف های هرز میزبان واسط 5- رعایت تناوب زراعی بین ارقام محلی و
