تحقیق در مورد ورزش در دوران بارداری

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق در مورد ورزش در دوران بارداری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

ورزش در دوران بارداری

مقدمه‌:    ورزش‌ یک‌ اصل‌ مهم‌ در زندگی‌ اغلب‌زنان‌ است‌. گر چه‌ نگرانی‌هایی‌ در موردانجام‌ برخی‌ از انواع‌ تمرینات‌ ورزشی‌در طی‌ دوران‌ حاملگی‌ وجود دارد، امابطور کلی‌ ایجاد محدودیت‌ در انجام‌تمرینات‌ ورزشی‌ ضرورتی‌ ندارد.انجام‌ تمرینات‌ ورزشی‌ مناسب‌ دردوران‌ حاملگی‌ سبب‌ می‌شود بارداری‌و زایمان‌ برای‌ زن‌ به‌ صورت‌ یک‌تجربه‌ خوب‌ درآمده‌ و وحشت‌ اززایمان‌ را کاهش‌ می‌دهد.    فواید ورزش‌ در دوران‌بارداری‌:    - افزایش‌ اعتماد به‌ نفس‌، رهایی‌ ازافسردگی‌ و کاهش‌ ترس‌ و وحشت‌ اززایمان‌     - کاهش‌ میزان‌ سزارین‌     - عدم‌ بروز تهوع‌ و استفراغ‌ در طول‌حاملگی‌     - افزایش‌ اشتها، هضم‌ بهتر غذا، اجابت‌مزاج‌ بموقع‌، خواب‌ راحت‌     - کاهش‌ عوارض‌ مسمومیت‌ حاملگی‌     - جلوگیری‌ از دیابت‌ حاملگی‌ در زنان‌در معرض‌ خطر    - کاهش‌ نیاز به‌ زور زدن‌ و مداخلات‌پزشکی‌ در طی‌ زایمان‌     - کاهش‌ آغشته‌ شدن‌ مایع‌ آمنیوتیک‌به‌ موکونیوم‌ و کاهش‌ زجر جنینی‌     - کاهش‌ طول‌ مدت‌ مرحله‌ دوم‌ زایمان‌     - جلوگیری‌ از پارگی‌ پرینه‌ و مهبل‌ ودهانه‌ رحم‌     - منظم‌تر شدن‌ تنفس‌.    به‌ طور کلی‌ با انجام‌ تمرینات‌ ورزشی‌عضلات‌ شکم‌ و سایر قسمت‌های‌ بدن‌تقویت‌ می‌شود و مادر سنگینی‌ بارحاملگی‌ و دردهای‌ عضلانی‌ را کمتراحساس‌ می‌کند و وضع‌ حمل‌ آسان‌ وسریعتری‌ خواهد داشت‌.    موارد منع‌ انجام‌ تمرینات‌ورزشی‌ :    بطور کلی‌ برای‌ زن‌ باردار از نظر انجام‌ورزش‌ محدودیت‌ خاصی‌ وجود نداردبه‌ شرط آن‌ که‌ ورزش‌ به‌ شدت‌ او راخسته‌ نکند و خطری‌ متوجه‌ مادر وجنین‌ نباشد. اگر در هنگام‌ ورزش‌افزایش‌ ضربان‌ قلب‌ جنین‌ بیش‌ از160 بار در دقیقه‌ شود ایرادی‌ ندارد،ولی‌ کاهش‌ ضربان‌ قلب‌ جنین‌ به‌ کمتراز 120 بار در دقیقه‌ نشانه‌ اختلال‌ درگردش‌ خون‌ رحمی‌ جفتی‌ است‌ ونگران‌ کننده‌ می‌باشد.        موارد منع‌ مطلق‌ ورزش‌ درحاملگی‌:    - فشارخون‌ تشدید شده‌ در حاملگی‌    - پارگی‌ قبل‌ از ترم‌ پرده‌های‌ جنینی‌    - سابقه‌ زایمان‌ زود رس‌    - بستن‌ گردن‌ رحم‌     - خونریزی‌ پایدار در سه‌ ماهه‌ دوم‌ وسوم‌    - جفت‌ سرراهی‌     - عقب‌ ماندگی‌ رشد داخل‌ رحمی‌.    موارد منع‌ نسبی‌ ورزش‌ درحاملگی‌:    - فشارخون‌ مزمن‌    - چاقی‌ و لاغری‌ مفرط    - بیماری‌های‌ قلبی‌ و عروقی‌     - دیابت‌ نوع‌ اول‌    - کم‌ خونی‌     - بیماری‌های‌ ریوی‌     - حاملگی‌ دوقلویی‌    - اشکال‌ در عملکرد غده‌ تیروئید     - بیماری‌ صرع‌.        فعالیت‌های‌ ورزشی‌ توصیه‌شده‌ در حاملگی‌ :    بهترین‌ ورزش‌ در دوران‌ بارداری‌پیاده‌روی‌ است‌. پیاده‌روی‌ به‌ مدت‌ نیم‌ساعت‌ در روز و ده‌ دقیقه‌ ورزش‌صبحگاهی‌ راحت‌ترین‌ ورزش‌ هایی‌است‌ که‌ مادر می‌تواند انجام‌ دهد. قدم‌زدن‌ سبب‌ فعال‌ شدن‌ جریان‌ خون‌(خصوصا پاها)، تنفس‌ و کار معده‌می‌شود. ضمنا شنا و دوچرخه‌ سواری‌از ورزشهایی‌ است‌ که‌ ضمن‌ مفید بودن‌می‌تواند در طول‌ بارداری‌ ادامه‌ یابد.        نکات‌ مهم‌ در هنگام‌ ورزش‌مادران‌ در دوران‌ بارداری‌     * مشاوره‌ با پزشک‌ قبل‌ از اجرای‌تمرینات‌ ورزشی‌     * انجام‌ تمرینات‌ در یک‌ سطح‌ صاف‌و محکم‌     * تخلیه‌ مثانه‌ قبل‌ از تمرینات‌ ورزشی‌    * اجتناب‌ از انجام‌ تمرینات‌ ورزشی‌در وضعیت‌ خوابیده‌ به‌ پشت‌ بعد ازهفته‌ 12 حاملگی‌     * پوشیدن‌ لباس‌ گشاد حین‌ انجام‌تمرینات‌    * انجام‌ تمرینات‌ ورزشی‌ 2 تا 3ساعت‌ بعد از آخرین‌ وعده‌ غذایی‌     * عدم‌ ورزش‌ در هوای‌ گرم‌، مرطوب‌و ارتفاعات‌    * از ایستادن‌ به‌ مدت‌ طولانی‌ پرهیزشود، زیرا سبب‌ ادم‌ (ورم‌) می‌شود.    * جهت‌ جلوگیری‌ از کم‌ آبی‌ مادرتوصیه‌ می‌شود که‌ تمرینات‌ در صبح‌ وغروب‌ انجام‌ شود و مادر به‌ مقدارفراوان‌ مایعات‌ بنوشد، حتی‌ اگر تشنه‌نباشد.    * مادر در صورت‌ خستگی‌، دردشکمی‌ شدید یا ناگهانی‌، درد قفسه‌سینه‌، درد ناحیه‌ پشت‌ و ناحیه‌ عانه‌،خونریزی‌ واژینال‌، خروج‌ ناگهانی‌ مایع‌از واژن‌، سرگیجه‌ یا احساس‌ غش‌،کاهش‌ حرکات‌ جنین‌، کوتاهی‌ تنفس‌ یادم‌ شدیدا کوتاه‌ و داشتن‌ انقباض‌شکمی‌ که‌ بیشتر از 30 دقیقه‌ بعد ازاتمام‌ ورزش‌ وجود داشته‌ باشد،بایستی‌ تمرینات‌ ورزشی‌ رامتوقف‌ نماید.        تمرینات‌ ورزشی‌ دوران‌بارداری‌ تمرین‌ اول‌: تنفس‌    الف‌ - دهان‌ بسته‌، تنفس‌ آرام‌،عضلات‌ شل‌، در حالت‌ دم‌، دیواره‌ شکم‌بالا آمده‌ و با بازدم‌ پایین‌ برود.

    ب‌ - مانند حالت‌ قبل‌ دهان‌ بسته‌،تنفس‌ آرام‌، در حالت‌ دم‌، قفسه‌ سینه‌منبسط می‌شود.

تمرین‌ 2: وضعیت‌ استراحت‌    دراین‌ وضعیت‌ تمام‌ قسمت‌های‌ بدن‌روی‌ تکیه‌ گاه‌ محکم‌ قرار گرفته‌ و هیچ‌یک‌ از عضلات‌ بدن‌ سفت‌ و یا دروضعیت‌ کشیده‌ نیستند. تمام‌ مفاصل‌خم‌ شده‌ و بدن‌ حرکت‌ نمی‌کند و مادراحساس‌ راحتی‌ و استراحت‌ می‌کند. درمدت‌ استراحت‌ جریان‌ خون‌ کند شده‌،بنابراین‌ برای‌ بازگشت‌ فعالیت‌ طبیعی‌قلب‌ باید عضلات‌ کوچک‌ را منقبض‌کرد; برای‌ این‌ منظور دست‌ و پا را به‌دفعات‌ خم‌ و باز کرده‌ و برای‌ جلوگیری‌از ضعف‌ و سرگیجه‌ قبل‌ از ایستادن‌ابتدا باید نشست‌ و سپس‌ ایستاد.

تمرین‌ 3:    این‌ تمرین‌ سبب‌ نرم‌ شدن‌ ناحیه‌ کمر وپشت‌ شده‌ که‌ برای‌ زایمان‌ ضروری‌است‌ و ضمنا در بهبود یبوست‌ وجلوگیری‌ از کمردردهای‌ آینده‌ مؤثراست‌. همچنین‌ سعی‌ شود به‌ هنگام‌انجام‌ کارهای‌ منزل‌ بدن‌ دروضعیت‌های‌ ذیل‌ قرار گیرد.    

    در این‌ حالت‌ پاها به‌ صورت‌ صاف‌روی‌ زمین‌ بوده‌ و 45 سانتی‌ متر ازیکدیگر فاصله‌ دارند.    

    وضعیت‌ مناسب‌ برای‌ انجام‌ کارهای‌خانه‌    تمرین‌ 4: حرکات‌ لگن‌    مطابق‌ شکل‌ به‌ پشت‌ دراز کشیده‌ وزانوها را به‌ قدری‌ خم‌ کنید تا کف‌ پاهاروی‌ زمین‌ قرار گیرد; در این‌ حالت‌سعی‌ شود عضلات‌ شکم‌ را به‌ مدت‌ 3 تا5 ثانیه‌ منقبض‌ و سپس‌ بدن‌ را شل‌کنند (می‌توانید یک‌ بالش‌ زیر سرتان‌بگذارید).    

تمرین‌ 5: تصحیح‌ وضعیت‌ بدن‌:    با انجام‌ حرکت‌ لگن‌ در وضعیت‌های‌مختلف‌ باید سعی‌ نمود که‌ در حالت‌ایستاده‌ نیز این‌ عمل‌ انجام‌ شود. درحالت‌ ایستاده‌ پاها باید موازی‌ هم‌ بوده‌و تمام‌ انگشتان‌ به‌ زمین‌ فشار واردکنند. در این‌ وضعیت‌ تمام‌ وزن‌ بدن‌روی‌ قوس‌های‌ پا وارد می‌شود.    

    در حاملگی‌ چرخش‌ لگن‌ به‌ طرف‌ جلوباعث‌ کشیدگی‌ عضلات‌ شکم‌ و سفت‌شدن‌ عضلات‌ پشت‌ و در نتیجه‌کمردرد می‌گردد.    با چرخش‌ لگن‌ به‌ طرف‌ عقب‌، عضلات‌شکمی‌ سفت‌ شده‌اند، تعادل‌ کامل‌ بین‌عضلات‌ پشت‌ و جلو برقرار می‌شود.

تمرین‌ 6:     در این‌ حالت‌ سر را بالا بگیرید و ستون‌فقرات‌ را صاف‌ کنید، سپس‌ پشت‌ تان‌را خم‌ کنید و سرتان‌ را پایین‌ بندازید.این‌ تمرین‌ را 10 با تکرار کنید.

اعتیاد به مواد مخدر و دخانیات در دوران بارداری

اختصاصی از اینو دیدی اعتیاد به مواد مخدر و دخانیات در دوران بارداری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت : PPT

تعداد اسلاید : 51

با توجه به اینکه بیشترین شیوع اعتیاد در زنان در سنین باروری دیده می‌شود و اکثریت زنان معتادی که باردار هستند، خواهان هیچگونه مراقبتهای اولیه قبل از زایمان نیستند، اینان آسیب‌پذیرتر از سایر زنان نسبت به عوارض زایمان و بارداری بوده و بدون توجه به مصرف مواد، زنان باردار سوء مصرف کننده‌های مواد احتمال بالای بروز عوارض بارداری را دارند.

مقالة: نقاشی دوران معاصر

اختصاصی از اینو دیدی مقالة: نقاشی دوران معاصر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 16

فهرست:

طبیعت در نقاشی معاصر

نقاشی در دوران انقلاب

طبیعت در نقاشی معاصر

از گذشته‌های دور، در نگارگری ایران، شکل‌های مسطح‌نما، گاه ساده شده و گاه با پیچ و خم‌های مبالغه‌آمیز و نمادین از کوه‌ها، جویبارها، درختان و گل‌ها و در همه حال به دور از بازنمایی، در پس‌زمینه نقاشی‌هایی با موضوعات ادبی و شاعرانه، دینی، اساطیری و یادبودی و غیره، سابقه داشته است. تنها در اواخر قاجار منظره‌هایی ایرانی در آبرنگ‌های «محمودخان صبا»  و آثار اولیه «کمال‌الملک» غفاری مشاهده شد. ولی آن‌چه به‌نام هنر نقاشی جدید، توسط کمال‌الملک و شاگردانش از روش آکادمیک یا واقع‌گرایی اروپایی تقلید شد و به ایران آمد، حرکتی اجتناب‌ناپذیر بود. به هر حال نقاشی ایرانی ارتباط خویش را با سنت‌های نگارگری گذشته‌ی خود قطع کرد و به شناخت طبیعت، بُعدنمایی در آن، تاثیرات جوّ بر رنگ‌ها و بهره‌جویی از خاصیت توصیفی و تشبیهی نور و رنگ پرداخت. پس از پایان جنگ جهانی دوم و سفر برخی از نقاشان جوان آن روزگار به اروپا و آموختن شیوه‌های امپرسیونیستی و پست امپرسیونیستی، تعداد قابل توجهی از نقاشان معاصر، سه پایه‌های خویش را از آتلیه‌ها بیرون آورده و در دامن طبیعت، پر شورانه به نقاشی با میثاق‌های مکاتب مذکور پرداختند.

از آن‌جایی که بالاخص در روش‌های پست امپرسیونیسم و برخی شاخه‌های نقاشی نوین غرب مانند اکسپرسیونیسم و فوویسم تاثیرهای عمیقی از نقاشی منظره‌ی ژاپن و شرق دور، نهادینه شده بود، در آثار نقاشان ایرانی نیز، اگر چه با حدود نیم قرن تاخیر، به هر حال توجه به ارزش‌های تصویری و بیان تجسمی متاثر از نمودگذاری بصری و ساختارهای مبتنی  بر طبیعت ولی مستقل از آن رواج یافت. پیشروانی نظیر محمود جوادی‌پور، حبیب محمدی، سهراب سپهری، حسین محجوبی، ابوالقاسم سعیدی و ناصر عصّار و آثار متاخرترِ حسین کاظمی هر کدام با صمیمیت، سر سپردگی و توصیفِ صِرف را کنار گذاشته به فرافکنی اندیشه‌ها و عواطف درونی خود در بر داشت از طبیعت پرداختند. آن‌ها تا حدّ قابل توجهی به کار اساسی تجسم صورت بدیع ذهنی خود بر محمل فرم های طبیعت همت گماشتند. طبیعی بود که در نمایش این جلوه‌ها، از تقلید باز می‌ماندند و یا تغییر و تحریف خطوط و رنگ‌های طبیعی را بر خلاف تجربه‌ی بصری، مفید می‌دانستند.

فیمینسیم مارکسیستی در دوران معاصر

اختصاصی از اینو دیدی فیمینسیم مارکسیستی در دوران معاصر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

فیمینیسیم مارکسیتی در دوران معاصر . مارکسیتهای فمینیست معاصر روابط جنسی را در چهارچوب ساختار بنیادیتر نظام طبقاتی ، به ویژه ساختار نظام طبقاتی سرمایه داری معاصر ، مورد بررسی قرار می دهد از این دیدگاه نظری ، کیفیت هر یک از تجارب فرد را باید نخست انعکاسی از موضع طبقاتی و سپس جنسیت او دانست . زنانی که زمینه های طبقاتی آشکارای متفاوتی دارند ، با مردان طبق خودشان بیشتر تجربة مشترک دارند تا با زنان طبقات دیگر برای مثال زنان طبقه بالا و ثروتمند ، از جهت تجارب و منافع طبقاتیشان با زنان یقه تیره یا زنان فقیر تر طبقه مرفه ضدیت دارد ، حال آنکه با مردان طبقه بالا و ثروت مند در بسیار ی از تجارب منافع وجه اشتراک دارند فمینیستها مارکسیست هرچند بررسیشان از این موضوع طبقاتی آغاز می کنند ، اما به هر روی می پذیرند که درون هر طبقه زنان از جهت دسترسی به کالاهای مادی ، قدرت ، منزلت و امکانات تحقق نفس ، از مردان آن طبقه برخورداری کمتری دارد علت های این نابرابری را باید در ذات سرمایه داری جستجو کرد .

نطظریه های ستمگری جنسی :

همه نظریه های ستمگری جنسی موقعیت زنان را پیامد رابطه قدرت مستقیم میان زنان و مردان می انگارند ، رابطه ای که پی آن ، مردان که منافعی عینی و بنیادی در نظارت سوء استفاده ، انقیاد و سرکوبی زنان دارند از طریق اعمال ستم جنسی بر زنان ، این منافع را برآورده می سازند . پس از دید این نظریه پردازان موقعیت زنان اساساً همان موقعیتی است که در چهارچوب آن ، زنان را مورد سوء استفاده ، تحت نظارت ، انقیاد و ستم مردان قرار می گیرد . این الگوی ستمگری به عمیق ترین فراگیر ترین اشکال در سازمان جامعه عجیل شده و عین ساختار تسلط بنیادی تشکیل داده است که عموماً پدر سالاری خوانده می شود . پدر سالاری نوعی پیامد غیر امد و ثانوی برخی عوامل دیگر مانند عوامل زیست شناختی ، اجتماعی شدن ، یا نقش های جنسی و یا طبقة اجتماعی نیست ، بلکه بیشتر یک ساختار قدرت است که با یک نیت عمومی و قوئی ابقاء می شود . در واقع ، به اعتقاد بیشتر نظریه پردازان ستمگری جنسی ، تفاوت ها و نابرابری ها جنسی فراورده های پدر سالاری اند از این پس می پردازیم به سه نوع نظریه عمدة فمینیستی که با وجود تأکید یکسان بر ستمگری جنسی ، هر یک تبیین متفاوتی از این ستمگری را به دست می دهد . این نظریه ها عبارتند از : فمینسم روان کارانه فمینیسم رادیکاری و فمینسم سوسیالیستی .

نظریه فمینیستی روانکاوانه :

فمینیستهای روانکا و معاصر می کوشند با کاربرد نظریه های فروید و وارثان فکری اش پدر سالاری را تبیین کنند ( الجبری 1981 ، کودورو 1978 ، دیزستاین ، 1976 ، کیتی ، 1983 ) این نظریه ها به تعبیر وسیع آن ، پویایی های عاطفی شخصیت و عواطفی را که غالباً ریژه در ژرفای حوزه های نیمه خود آگاه یا خود آگاه یا ناخود آگاه روان دارند ، ترسیم می کنند و ب رانها تأکید می ورزند ، همچنین برای دوره کودکی و بچگی در الگو بندی این عوئاطف نقش عمده ای قایلند . اما فمینیستها برای کاربرد نظریه های فروید می بایست در نتیجه گیری های او تجدید نظری بنیادی به عمل می آورند . خود فروید آشکارا گرایشی پدرسالارانه داشت او هر چند تفاوت ها و نابرابری های جنسی را به رسمیت می شناخت ، اما با ستمگری جنسی موافق نبود زنان از نظر فررید ، انسان های درجه دومی اند که سرشت بنیادی روانیشان آنها را 0برای یک زندگی نازلتر از زندگی مردان سازگار ساخته است بنابراین نظریه پردازان فمینیست از یک سوی می بایست در جهاتی گام بردارد که به طور ضمنی در نظریه های فروید مشخص شده اند و از سوی دیگر می بایست نتیجه گیری هایی جنسی او را رد کنند .

فمینیستها روانکاو با الگوی خاصی از پدر سالاری کار می کنند . آنها نیز مانند نظریه پردازان دیگر ستمگری جنسی ، پدر سالاری را نظامی می انگارند که در آن مردان زنان را تحت انقیاد در می آورند و به عنوان یک نظام جهانی و یک سازمان اجتماعی فراگیر ، در همة زمان ها و مکان ها ماندگار بوده و با وجود مخالفتهای گهگاهی پیروز مندانه است که همة مردان طی کنشهای فردی روزانه اشان ، پیوسته و فعالانه در جهت خلق و نگهداشت آن می کوشند . زنان نیز تنها گاهگاه در برابر این نظام مقاومت می کنند ، ولی بیشتر به آن تن در می دهند و یا در جهت انقیاد خودشان فعالانه عمل می کنند . معمایی که فمینیستهای روانکاو درصد حل آنند ، این است که چرا مردان در همه جا کوشش عظیم و خستگی ناپذیر را در جهت ابقاء پدر سالاری به کار می بندند و چرا زنان پوشش متقابلی را در جهت مقابله با این نظام به کار نمی برند .

فیمینیستهای روانکاو ضمن جستجوی مبانی توان پدر سالاری ، دو تبیین ممکن را برای تسلط مردان بر زنان تشخیص داده اند : یکی هراس از مرگ و دیگری ، محیط اجتماعی – عاطفی که شخصیت کودکان در آن شکل می گیرد .

هراس از مرگ ، یکی هراس از متوقف شدن جریان فردیت شخصی در نظریه روانکاوانه ، یکی از آن قضایای اساسی است که هر کسی در هر کجا باید گاه گاه با آن روبه رو شده و در نتیجه این روبه رو شدن وحشت را تجربه کرده باشد نظریه پردازان فیمینیستی که این مضمون را مطرح می کنند ، می گویند که زنان به خاطر درگیری نزدیک و وسیعی که با زایش و پرورش زندگی های تازه دارند ، نوعاً بسیار کمتر از مردان از تشخیص میرایی شان رنج می برند ،(الحبری ، 1982 دیزستاین ، 1976 ) . به هرروی ، مردان در برابر چشم انداز نابودی فردیشان با وحشت عمیق تری واکنش نشان می دهند و یک رشته تدابیر دفاعی برای خود در پیش می گیرند که بیشتر آنان به تسلط بر زنان می انجامند . مردان به تولید چیزهای سوق داده می شودند که از آنها ماندنیتر باشد – هنر و معماری ، ثروت و اسلحه علم و دین . همة اینها در مرحله بعدی به منابع تسلط مردان بر زنان ( و مردان بر مردان ) تبدیل می شوند . مردانی قلبی به خاطر رشک بردن به نقش تولید مثل زنان بخشی هم بر اثر میل شدید شان به

دانلود مقاله کامل درباره قیامهای شیعیان در دوران عباسیان 42 ص

اختصاصی از اینو دیدی دانلود مقاله کامل درباره قیامهای شیعیان در دوران عباسیان 42 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 42

قیامهای شیعیان در دوران عباسیان

نویسنده : مریم علوی

کلمات کلیدی : تاریخ، قیام، شورشهای شیعیان، عباسیان، الرضا من آل محمد، نفس زکیه، ابن طباطبا، شهید فخ، حسن بن زید

"عباسیان" با ادعای انتساب به خاندان پیامبر و شعار جلب رضایت و احقاق حقوق از دست رفته آنان قدرت را به دست گرفتند. گروهی از شیعیان پس از دوران سختی که در زمان امویان پشت سرگذاشته بودند به عباسیان که با شعار "الرضا من آل محمد" بر سرکار آمده بودند، امید بستند.

بعدها رویگردانی عباسیان از این شعار و تحت فشار و شکنجه قرار گرفتن علویان موجب جدایی این دو جریان شد و قیامها و شورشهای مختلفی در نواحی مختلف در دوران خلفای عباسی به رهبری علویان سازماندهی شد.

انگیزۀ قیامها

انگیزۀ اصلی این قیامها در دست گرفتن حکومت و احقاق حقوق از دست رفته علویان و امر به معروف و نهی از منکر در مقابل حکومت ظلم و جور عباسی بوده است. هر چند انگیزه‌های غیرالهی نیز در مواردی دیده می‌شد، اما هدف بیشتر این قیامها و افرادی که آن را همراهی می‌کردند اهداف اصلاحی بود، به هر حال درگیری بین دو حزب علوی و عباسی در قالب بحثهای کلامی و ادبی آغاز شده و سرانجام به مرحلۀ عمل و میدان جنگ کشیده شد.[1]

نخستین قیام علویان

نخستین قیام علوی در روزگار عباسیان در زمان خلافت منصور، قیام "محمد بن عبدالله بن حسن" در سال 145 هـ ق بود که شیعیانش او را "نفس زکیه" و "المهدی" می‌نامیدند. محمد خلافت را حق خود می‌دانست از این رو با گروهی از یارانش از بیعت با سفاح امتناع کرد. محمد موفق شد حمایت گروه زیادی از مردم مکه و مدینه از جمله فقیهانی چون مالک بن انس را به خود جلب کند.

محمد برادرش ابراهیم را نیز برای نشر دعوت خود به بصره فرستاد. منصور از در مدارا نامه‌ای به محمد نوشت اما محمد که خلافت را حق خود می‌دانست در نامه‌ای تند، منصور را به عنوان غاصب خلافت ملامت کرد. منصور عیسی بن موسی ولیعهد خویش را برای جنگ با محمد فرستاد و با فرستادن نامه‌هایی به مردم مدینه و وعده‌های دروغین، آنان را از اطراف محمد پراکنده کرد و موفق به قتل محمد و پیروزی در جنگ با او شد. پس از مدتی سپاه خلیفه به جنگ با ابراهیم رفتند و موفق شدند سپاه ابراهیم را در سال 145 هـ. ق شکست دهند.[2]

در آغاز خلافت هادی، علویان منطقه حجاز به رهبری "حسین بن علی بن حسن بن حسین بن علی" (شهید فخ) قیام کردند. وی خلافت را حق خاندان علوی می‌دانست و قیام او اعتراضی به ظلم و تعدی‌های هادی بر علویان و قطع مستمری آنان بود.[3] حسین در سال 169 هـ. ق به مدت یازده روز مدینه را به تصرف درآورد، زندانیان را رها کرد و عاملان عباسی را به زندان افکند، سپس بسوی مکه رفت و در محلی بنام فخ با سپاه عظیم عباسی روبرو شد و علی رغم پایداری زیاد، سپاه وی درهم شکست و حسین و پیروانش به قتل رسیدند و او به "شهید فخ" معروف شد. علویان این فاجعه را پس از حادثه هولناک کربلا غمبارترین حادثه تاریخ به شمار می‌آورند و در سوگ شهیدان آن قیام، مرثیه‌ها سرودند.

"یحیی بن عبدالله " برادر "نفس زکیه" و از داعیان و مبلغان او بود و پس از شکست محمد در ری و طبرستان بکار دعوت مشغول شد و مردم را به امامت خویش خواند. هارون برای از بین بردن یحیی امارت خراسان را به فضل بن یحیی برمکی داد و او را در سال 175 هـ. ق با سپاهی به جنگ یحیی فرستاد. فضل یحیی را به صلح متمایل کرد بدین شرط که هارون امان نامه‌ای برای او بفرستد. هارون چنین کرد ولی هنگامی که یحیی نزد او آمد پیمان شکست و وی را به قتل رساند. البته قتل یحیی نه تنها از نفوذ علویان در دیلم گیلان و طبرستان نکاست بلکه زمینه مناسبی برای اولین دولت مستقل شیعی در قلمرو خلافت عباسی یعنی علویان طبرستان فراهم آورد.[4]

"ادریس بن عبدالله" برادر دیگر محمد نفس زکیه و یکی از داعیان او بود. او در قیام فخ نیز شرکت کرد و چون این قیام به شدت سرکوب شد به مصر و از آنجا به مراکش رفت و در آنجا اولین دولت مستقل شیعی را بنیان گذاشت. هارون از خطر دولت نوپای او هراسان بود ولی به جهت دوری راه و اشتغال به جنگ‌های داخلی از جنگ با او منصرف شد. وی به پیشنهاد "یحیی برمکی" فردی را بنام "شماخ" مأمور قتل وی کرد. شماخ نزد ادریس رفت و ادعا کرد که پزشک و از علویان است و به این خدعه، ادریس را به قتل رساند. یاران ادریس نام نوزاد متولد نشدۀ او را ادریس گذاشتند و او را به رهبری خود برگزیدند و ادریس دوم بنیان گذار واقعی دولت ادریسیان است.

گرچه حکومت ادریسیان بدون جنگ و قیام و شورشِ قابل توجهی قدرت گرفت، لیکن از حیث سرپیچی از حکومت مرکزی و تشکیل دولت مستقل پس از امویان اندلس دومین دولت مستقل و معارض است که از پیکره عظیم خلافت عباسی جدا شد.[5]

در زمان مامون گروهی از اعراب و علویان که از تمایلات ایرانی مأمون و کارگزاران ایرانی‌اش ناراضی بودند به محمد بن ابراهیم علوی معروف به "ابن طباطبا" پیوستند. وی با شعار «الرضا من آل محمد» در کوفه قیام کرد و رهبری نظامی را به سری بن منصور شیبانی مشهور به "ابوالسرایا" که سابقاً از طرفداران مأمون بود سپرد. ابوالسرایا با مسموم کردن ابن طباطبا منحصراً وارد میدان شد ولی از هرثمة بن اعین فرماندۀ سپاه خلیفه شکست خورد. حرکت ابوالسرایا با دیگر حرکتهای علویان تا آن زمان تفاوت داشت، زیرا مردی غیر از خاندان اهل بیت هدایت آن را در دست داشت و برای اولین بار کوفه شاهد حرکتی علوی بود.[6]

قیام محمد بن قاسم بن علی بن عمر بن حسین بارزترین انقلاب علویان پس از شهادت امام رضا(ع) است. وی قیام خود را از کوفه آغاز کرد وهمراه گروهی از زیدیان به شهرهای خراسان رفت.

عبدالله بن طاهر از طرف معتصم مأمور جنگ با محمد لیث شد و سرانجام او را دستگیر کرد و نزد خلیفه فرستاد. خلیفه او را به دام انداخت ولی محمد بن قاسم مخفیانه گریخت و تا پایان عمر همواره محرک شورشها و انقلاب‌هایی بر علیه حکومت آل عباس بود.[7]