کتاب مکمل روش تحقیق رشته روانشناسی تربیتی
بخش اول: روش تحلیل کمی
در این روش محققان توسط روشهای استاندارد و طرحهایی از پیش تعیین شده، نتایج آماری را به صورت عددی ارائه میدهند
فصل اول: روشهای علمی
انسان در سرتاسر تاریخ حیات خود، منابع گوناگونی را برای تصمیم گیری مناسب، جهت حل مشکلات خود به کار برده است
که این منابع اطلاعتی عبارتند از:
1- تجربه
2- استناد به صاحبنظران
3- استدلال قیاسی
4- استدلال استقرایی
5- روش علمی
1- تجربه:
ابتداییترین و اساسیترین راه حل برای مسائل میباشد و فرد توسط حسهای مختلف آنرا تجربه کرده و متغیرهای یک
پدیده پیچیده را بهطور جداگانه مورد بررسی قرار میدهد.
مثلاً کودک تجربه مینماید که دست زدن به لیوان چای داغ باعث سوختن دست او میشود.
ولی گاهی مواردی وجود دارد که انسان نمیتواند از طریق تجربه به آن دسترسی پیدا کند. مثلاً: دست زدن به سیم لخت
متصل به برق را نمیتوان تجربه نمود.
گاه افراد مختلف از موقعیتهای یکسان تجربههای متفاوتی را کسب میکنند. مثلاً: دست زدن به سیمهای برق یک
ساختمان برای یک برقکار بسیار عادی ولی برای یک فرد غیرمتخصص بسیار خطرناک میباشد.
2- استناد به صاحبنظران:
هنگامیکه انسان از طریق تجربه شخصی نتواند مشکلاتش را حل نماید از افرادی که قبلاً با آن مشکل برخورد داشته و
آنرا حل نمودهاند، کمک میخواهد. مثلاً بدست آوردن اطلاعات و دادههای معتبر از مراکزی همچون
ولی در این روش نیز امکان اشتباه وجود دارد، که منابع اطلاعاتی و دادههای آنها معتبر میباشد یا خیر.
همچنین توجه دارید که بین صاحبنظران نیز امکان اختلاف نظر وجود دارد مثلاً نرخ تورم و بیکاری از دید سازمانهای
مختلف گاهاً متفاوت میباشد زیرا با شاخصها و دیدگاههای متفاوتی به جمعآوری دادهها پرداختهاند.
3- استدلال قیاسی:
نتیجهگیری از کل به جزء میباشد.
مثال: در این هفته همهی شهرهای شمالی بارانی هستند، رشت جزء شهرهای شمالی است پس این هفته رشت بارانی
میباشد.
استدلال قیاسی بین نظریه و مشاهده ارتباط برقرار میکند یعنی با استفاده از نظریههای موجود پدیدههایی که در حال
وقوع هستند را میتوان پیشبینی نمود.
4- استدلال استقرایی:
نتیجهگیری از جزء به کل میباشد و زمانی بهکار میرود که نمونه ما کوچک باشد در غیراینصورت نتیجه دقیقه و قابل
اعتمادی به دست نمیآید.
مثال: در یک مسابقه دوچرخه سواری تحقیق میشود، افراد قد بلند از بقیه جلوتر هستند. در این نمونه کوچک ما
میتوانیم رابطه مستقیم قد و پیشتاز بودن را نتیجه بگیریم ولی در نمونههای بزرگ همچون دوچرخه سواران ایران ما
نمیتوانیم بهطور دقیق و علمی این نتیجه را تعمیم دهیم.
5- روش علمی:
روش علمی ترکیبی از دو روش استقرایی و قیاسی میباشد. این روش نقاط ضعف دو روش قبلی را نداشته و با کمک
مشاهدات اطلاعات لازم جمعآوری و فرضیه ها آزمون میشوند.
در این روش پژوهشگر ابتدا بهصورت استقرایی، با استفاده از مشاهدات، فرضیهها را مشخص کرده و سپس با توجه به
استدلال قیاسی، کاربرد منطقی فرضیهها بررسی میشود.
تفاوت روش علمی و استدلال استقرایی
در استدلال استقرایی ابتدا پژوهشگر مشاهده میکند و سپس اطلاعات جمعآوری شده سازماندهی میشوند ولی در روش علمی پژوهشگر استدلال میکند که چنانچه فرضیه تأئید شود چه حادثهای اتفاق خواهد افتاد.
نوع فایل:PDF
سایز:5.10 mb
تعداد صفحه:184
کتاب مکمل روش تحقیق رشته روانشناسی تربیتی