فرمت فایل : power point (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد اسلاید : 26 اسلاید
نهاد رهبری :
پاورپوینت درباره آشنایی با ساختار اجرائی دولت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
فرمت فایل : power point (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد اسلاید : 26 اسلاید
نهاد رهبری :
فرمت فایل : power point (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد اسلاید : 22 اسلاید
اهم سیاست های ملی ویژه حمایت از کودکان درطی برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
نوع فایل: word
قابل ویرایش 26 صفحه
چکیده:
قوم یا قومیت در انگلیسی از واژه Ethnie مشتق شده و در زبان یونانی Ethnos به مردمانی اطلاق می شود که بیش از پیدایش دولتهای تک شهری بصورت عشیره ای یا قبیله ای زندگی می کردند. ویژگیهای قوم و ملت تقریباً یکسان هستند که پیوندهای خویشی در اقوام قویتر از ملت است و علاوه بر این ملت به دنبال حاکمیت سیاسی است تفاوت اساسی بین ملت و قومیت بوجود آمدن دولت ملی می باشد. یکی از عوامل تشدید کننده شکافهای قومی زبان می باشد که این تمیز قومی و به تعبیر جان اقوام است. مذهب یکی دیگر از عوامل تشدید کننده گرایشات قومی است نخبگان سیاسی تاثیر زیادی در ناسیونالیسم منفی و کاذب قومی دارند. بی اعتیادی به نارضایتی اقتصادی و سیاسی زمینه اعتراض وشورش را به همراه خواهد داشت و نظریات مختلف نیز در این زمینه قابل توجه است.
رابطه جودری میان امنیت و تهویه مورد توجه قرار گرفته است و نیز به این امر که چه شیوه هایی برای حل و فصل نازمات قومی بکار گرفته می شد. و چندین راپیشنهادی برای مدیریت قومی در نظر گرفته شده است که مفصل در مورد آن اشاره می گردد.
مقدمه:
امروزه امنیت بعنوان اصلی ترین شاخص و عنصر رشد تعالی یک جامعه تلقی میگردد امنیت نیز بدون وجود انسجام و وحدت سیاسی تامین نمی گردد، به علاوه چگونگی دست یابی به انجام و وحدت سیاسی نیز وابستگی شدیدی به مدیریت سیاسی جامعه دارد، قومیت در دنیای امروز بعنوان متغیری تقریباً مفار با انجام و وحدت و بدین دلیل تهدید کننده امنیت مطرح می گردد. جمهوری اسلامی ایران بعنوان کشوری که در جرگه کشورهای کثیر القوم قرار گرفته است شاید حادترین شرایط و معضلات امنیتی نهفته قومی را در میان این کشورها دارا باشد. آنچه ایران را از سایر کشورهای کثیر القوم متمایز می نماید استقرار اقوام در حاشیه و نوار مرزی کشور و نیز همسایگی هر یک از آنها با اکثریت قومی آن سوی مرز است.
در چنین شرایطی بسترسازی لازم برای ایجاد و انسجام یکپارچگی و وحدت بین اقوام مستلزم تلاش پیگیر و برنامه ریزی ویژه ای می باشد که مدیریت سیاسی کشور میبایستی برای دست یابی به آن اهتمام جدی ورزد تبیین چگونگی تهدید امنیت ملی از ناحیه قومیتها، معرفی اقوام ایرانی و در نهایت راه کارهای حل منازعات قومی عمدهترین مسایلی هستندکه در این نوشتار بدانها پرداخته خواهد شد.
نگارنده با افزار به بضاعت ناچیز علمی خود، آنچه را در توان داشته در تهیه مطالب و تدوین این رساله به کار گرفته و بالمال از وجود ایران و اشکال نیز مصون نخواهد بود اگر هم موقعیتی در این راه حاصل گشته باشد، مرهون حوصله، دقت و ارشادات ارزنده استاد گرانقدر جناب آقای دکتر امیر محمدحاجی یوسفی می باشد که در طی مدت انجام این پژوهش دلسوزانه حقیر را یاری و از اندوخته علمی خویش بهره مند نموده اند. در اینجا لازم می دانم از قبول زحمتی که فرموده اند نهایت سپاسگزاری و قدردانی را به عمل آورم، همچنین از راهنماییهای استاد مشاور جناب آقای حق پناه و همه عزیزانی که بنده را مورد تشویق و لطف خویش قرار دادند، تشکر و سپاسگزاری می نمایم.
فهرست مطالب:
مقدمه:
سوال اصلی
سوال فرعی
فرضیه:
روش تحقیق
منابع:
مفاهیم و تعاریف
علل انتخاب موضوع
فصل دوم:
چهارچوب تئوریک
- قوم
ملت
تفاوت ملت و قوم
قومیت و دولتها
شکافهای اجتماعی و قومیت
عوامل تشدید کننده شکافهای قومی
1- زبان
2- مذهب
3- ناسیونالیسم منفی و کاذب قومی
4- نارضایتی اقتصادی و سیاسی
ناسیونالیسم قومی
نظریات مربوط به بسیج قومی
1- نظریه رقابت بر سر منابع
2- نظریه استعمار داخلی:
3- نظریه انتخاب حسابگرانه
4- نظریه رقابت نخبگان
5- نظام بینالمللی و خود مختاری اقوام
نظریات مربوط به همگرایی و وحدت سیاسی
1- اندیشمندان کلاسیک
2- نظریه های اندیشمندان معاصر
تقسیم بندی استانهای کشور بر مبنای ترکیب قومی آنها
قومیت ها و تهدید امنیت داخلی
افزایش سریع جمعیت و قدرت اقتصادی گروههای قومی
تسهیلورود و تردد اتباع بیگانه و اقلیتهای قومی سایر کشورها به مناطق قومنشین
گسترش بی رویه روابط با اقوام کشورهای همجوار و تبعات منفی آن
تشدید گرایشهای فرهنگی و گرایانه در مناطق قومی
تشدید معضل جاسوسی
فرآیند شکل گیری تهدید
امنیت و امنیت ملی:
قومیت ها و تهدید امنیت ملی ایران
افزایش هزینه ها در مناطق قومی نشین
شیوه های حل و فصل منازعات قومی
نتیجه گیری
پیشنهادات
مراجع و منابع
منابع ومأخذ:
1- آذری، علی. قیام شیخ محمدخیابانی. تهران. صفی علیشاه. 1344.
2- آشوری، داریوش. ماومدنیت. تهران: موسسه فرهنگی فراط. 1376.
3- آلن، بیرو. فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر ساروخانی. تهران: نشر کیهان. 1370.
4- احمدی، حمید. قومیت و قوم گرایی در ایران. از افسانه تا واقعیت. تهران: نشر نی. 1378.
5- الطائی، علی. بحران هویت قومی در ایران. تهران: نشر ستادگان. 1378.
6- بشیریه، حسین. دولت عقل. تهران: موسسه نشر علوم نوین. 1374.
7- پیرنیا، حسن. ایران باستان. تهران: انتشارات دنیای کتاب. 1362.
8- رضائیان، علی. اصول مدیریت. تهران: انتشارات سمت. 1371.
9- شمیم، علی اصغر. کردستان. تهران: نشر مدبر. 1375.
10- وزارت امور خارجه. کتاب سبز ترکمنستان. 1375.
11- فصلنامه مطالعات ملی. سرزمین و فرهنگ مردم بلوچستان. تهران. 1379.
12- مجله نشر دانش. تعدد اقوام و وحدت ملت. شماره 21. 1371.
13- کاتم، ریچارد. ناسیونالیسم در ایران. ترجمه احمد تدین. تهران: انتشارات کویر. 1372.
14- کسروی، احمد. تاریخ هیجده ساله آذربایجان یا سرنوشت گردان و دلیران. تهران: انتشارات امیرکبیر.
نوع فایل: word
قابل ویرایش 90 صفحه
مقدمه:
امروزه بحث ایجاد وحدت و همگرایی ملی یکی از مسائل مهمی است که کشورهای دارای تنوع قومی با ان روبرو هستند.درگذشته با توجه به شیوه خاص حکومت داری بحث وحدت ملی به معنای امروز وجود نداشت. در هیچ یک ازامپراتوریهای قدیمی رابطه مردم وشاه رابطه دولت-ملت به معنای امروز نبوده است.دولت-ملت پدیده جهان مدرن است که برپایه نظریه قرارداداجتماعی شکل گرفته ودولت آن، شکلی از قدرت است که یک ملت آن را بنیان گزاری کرده است.
با رونداستعمار و همچنین با جهانگیرشدن و نفوذ اندیشه وتمدن غربی،مفهوم این شکل از دولت در جهان سوم نیز گسترش یافت و باعث بوجود آمدن دولتهای جدید از دل امپراتوریهای قدیمی ومستعمارات شد.بدلایل مختلف،همچون وارداتی بودن این تفکر و همچنین نبود زیرساختهای فرهنگی مناسب برای پذیرش ان، بزرگترین دغدغه این کشورها همواره ایجاد انسجام، وحدت و همگرایی ملی بوده است.
دراواخر قرن نوزدهم با نفوذ اندیشه های غربی درایران ما شاهد شکل گیری اندیشه های ناسیونالیستی در میان روشنفکران و بعضی نخبگان دربار،مثل امیرکبیر یا عباس میرزا هستیم.اما بدلایل مختلف ازجمله ضعف حکومت مرکزی، ناارامیها و جدائی طلبی های قومی دراواخرحکومت قاجار وجود داشته است. ضعف حکومت مرکزی باعث می شد تا وحدت ملی همواره بصورت یک آرزو درمیان ملی گرایان باقی بماند.آرزویی کهبا روی کارآمدن دولت رضا شاهامید میرفت به واقعیت تبدیل شود، یعنی حکومت مقتدر مرکزی که توانائی غلبه بر جدائی طلبیهای قومی،قبیله ای را داشته باشد.
رضا شاه با تکوین ساخت دولت مطلقه سعی کرد با تکیه بر ناسیونالیسم ملی«که تاکید خاص برشکوه وتاریخ ایران باستان داشت»دولت-ملت به معنای مدرن آن را جایگزین امپراتوری درهم ریختهقدیم کند.این پروزه ، که برپا کردن دولت مدرن برای پدید آوردن ملت مدرن ایران بود،کاری بسیارسخت ودشواربه نظر می رسید.
برای به ثمر رسیدن این خواسته،دولت رضاشاه دست به اقدامات گوناگون زد ازجمله:ایجاد ارتش مدرن،بوروکراسی ،سرکوب ویکجانشینی ایلات درقالب طرح تخته قاپوکردن،تبلیغ وایجاداحساس ناسیونالیسم ملی و..... ،ولی در حقیقت همانطور که دکتر احمدی نیز اشاره کرده است این اقدامات سبب انحصار قدرت دردست حکومت مرکزی و کاهش مشارکت قومیتها در قدرت و دوری بیگانگی اقوام ایرانی ازحکومت مرکزی ،وبطورکلی دولت شد.که خود عامل مهمی درایجاد واگرایی قومی و سیاسی شدن قومیتهای گوناگون بوده است.
باتوجه به این پیشینه ما شاهد رخداد انقلاب اسلامی درایران هستیم که اندیشه نوینی به نام جمهوری اسلامی رابه واقعیت تبدیل می کند.شکل تازه ائی از قدرت بر پایهاصل ولایت فقیه،اسلام ،و.... این عوامل و همچنین علاقه خودم به مسائل ایران که در گذشته نیز درقالب تحقیقی به نام تاثیر روی کارآمدن رضاشاه بر آداب وعقاید مردم ایران به آن پرداخته ام، باعث شد تا من در این تحقیق بدنبال پاسخ این سوال باشم که ساخت قدرت دردوره جمهوری اسلامیچه تاثیری بر سیاسی شدن قومیتها داشته است.
باید توجه داشت"که نیرو وعواملی که بر وحدت ملی تاثیر می گزارند را می توان دردو الگو مقا یسه کرد.در الگوی اول برمبنای عوامل درون زا و برونزا ودر الگوی دوم بر مبنای عوامل روبنایی وزیر بنایی:درالگوی اول عواملی نظیر استعمار،تهدیدات بیرونی،دارای ماهیتی برونزامی باشند وعواملی نظیر تارخ مشترک،وحدت سرزمینی،فرهنگ مشترک،دین،قومیت ونژاد درون زاهستند،ودر الگوی دومعواملی نظیر موقعیت،وحدت سرزمینی،فرهنگ مشترک ،تاریخ، زبان، دین نقش بنیادین دارد وعواملی نظیر ناسیونالیسم، ساختار سیاسی،تهدیدات بیرونی،استعمار،ایدولوژی،قدرت دولت مرکزی،نقش روبنایی دارد
دراین تحقیق سعی می شود الگوی دوم که عوامل روبنایی را وزیربنایی را مدنظر دارد مورد توجه قرار گیرد.بنابراین سعی می شود دراین تحقیق تاثیر ساخت قدرت به عنوان عاملی که بر عوامل رو بنائی و زیربنائی تاثیرگزاری مهمی دارد مورد توجه قرارگرفته و همچنین بطور خاص تاثیر این ساخت قدرت بر ناسیونالیسم قومی مورد بررسی قرار گیرد. البته لازم به ذکر است که در این تحقیق به مطالعه موردی تمام اقوام نمی پردازیم بلکه سعی می شود اقوامی که در دوران معاصر گرایش ناسیونالیستی دارند موردتوجه قرار گیرد.
گفتنی است که فرضیه اصلی در این تحقیق ،ساخت قدرت متمرکزدر دوره جمهوری اسلامیباعث کاهش مشارکت اقلیت های قومی در قدرت و کاهش مشارکت باعث تشدید ناسیونالیسم قومی در ایران شده است،می باشد.
فهرست مطالب:
فصل اول: قومیت و قوم گرائی
سیری در نظریه پردازی در باره ناسیو نالیسم قومی
پیشینه گرایان
ابزارگرایان
مفهوم قومیت
فرق بین مفهوم قومیت و ملیت
اقلیتهای قومی
عوامل پیوند درونی اقوام
زبان
نژاد
سرزمین
مذهب
عوامل تاثیر گزار بر سیاسی شدن قومیتها
فصل دوم:ساخت قدرت
نظام متمرکز
نظامفدرال
نظامدینی
نظام پوپولیستی
بهره دوم : بررسی قومیت در ایران
فصل اول:بررسی کلی قومیت و قومیت گرایی در ایرن
علل گوناگون اقوام
قومیت یا قبیله گرایی در تاریخ ایران
علل سیاسی شدن گروه های قومی
فصل دوم:بررسیگروه های قومی در ایران
قوم کرد
محدوده جغرافیایی
خاستگاه نژادی
ویژگیهای فرهنگی
مذهبی
زبانی
رابطه با مرکز
قوم ترک
محدوده جغرافیایی
خاستگاه نژادی
ویژگیهای فرهنگی
- مذهبی
زبانی
رابطه با مرکز
قوم بلوچ
محدوده جغرافیایی
ویژگیهای فرهنگی
مذهبی
زبانی
عوامل دوری و نزدیکی از ساخت قدرت
قوم ترکمن
محدوده جغرافیایی
خاستگاه نژادی
ویژگیهای فرهنگی
مذهبی
زبانی
رابطه با مرکز
بهره سوم:تاثیر ساخت قدرت بر تشدید ناسیونالیسم قومی
فصل اول :روند ساخت قدرت در جمهوری اسلامی
ویژگیهای ساخت قدرتدر سالهای 1357 تا 1368
ویژگیهای ساخت قدرت در مابین سالهای 1368تا 1376
ویژگیهای ساخت قدرت در دوره اصلاحات
فصل دوم:بررسی گروه های قومی در دوران جمهوری اسلامی
کردستان
خواستهای مردم کرد
برخورد های غیر خشونت آمیز
برخورد های خشونت آمیز
شمای کلی
آذربایجان
خواسته های سیاسی
زمینه های درگیری
درگیر ی و آشوب ها
بلوچستان
مقاومت بلوچها مقابل انقلاب
گروه های درگیر و خواسته های آنان
علل درگیریها
ترکمن صحرا
زمینه تارخی درگیری با مرکز
خواسته ها سیاسی
درگیری های صورت گرفته
نتیجه گیری
منابع
منابع ومأخذ:
الف:فارسی (کتاب).
مقاله ها
هدف این مقاله توضیح مفاد و محتوا و تجزیه و تحلیل علل، انگیزهها و اهداف طرح خاورمیانه بزرگ، با هدف واکاوی تأثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. به عبارت دیگر، منظور پاسخگویی به این سؤالات اصلی و فرعی است: دلایل، انگیزهها و اهداف ایالات متحده از ارایه این طرح چیست؟ این طرح، چه جایگاهی در راهبرد امنیت ملی، سیاست خاورمیانهای و نقش ملی آمریکا دارد؟ چرا فرآیند دموکراتیکسازی خاورمیانه در شرایط بینالمللی پس از 11 سپتامبر 2001 آغاز و تعقیب میگردد؟ بازتابها و پیامدهای امنیت این طرح، برای کشورها و جوامع خاورمیانه کدامند؟ و سرانجام، تحقق و اجرای این طرح چه چالشها و فرصتهای امنیتی را برای جمهوری اسلامی ایران در پی خواهد داشت.
پاسخ احتمالی این پرسشها در چارچوب فرضیه ذیل مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت: «طرح خاورمیانه بزرگ به مثابه یکی از راهکارها و سازوکارهای کانونی در راهبرد پیشگیرانه و مرکز ثقل راهبرد کلان امنیت ملی آمریکا به منظور مقابله با تهدیدات نامتقارن، ضمن ایجاد تهدیدات و چالشهای امنیتی مختلف، فرصتهایی نیز برای تأمین و تحکیم امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران میفرآیند.»
در پایان، راهکارهایی برای بهرهگیری جمهوری اسلامی از فرصتها و دفع تهدیدات امنیتی این طرح ارایه میشود.
پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 (20 شهریور 1380) که مبارزه با تروریسم به صورت مفهومی غالب در سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا درآمد، خاورمیانه نیز به کانون روابط و مرکز ثقل نظام بینالملل تبدیل شد. تصمیمسازان و سیاستپردازان ایالات متحده، با ایجاد پیوستگی و همبستگی بین اسلامگرایی یا بنیادگرایی اسلامی با تروریسم، علاوه بر توسل به نیروی نظامی و قوه قهریه بر علیه تروریستها، درصدد اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از طریق مهندسی اجتماعی ـ سیاسی و اصلاح دینی ـ مذهبی جوامع خاورمیانه به عنوان خاستگاه تروریسم بینالمللی نیز برآمدند.
ژنرال کالین پاول وزیر امور خارجه آمریکا در تاریخ 12 دسامبر 2002 (22 آذر ماه 1381) در سخنرانی خود در بنیاد هریتج در یک سخنرانی، برای نخستین بار و به طور رسمی طرح این کشور برای خاورمیانه را مبنی بر اصلاحات سیاسی، اقتصادی و آموزشی اعلام کرد. همچنین یکی از توجیات و بهانههای سهگانه حمله آمریکا به عراق در کنار «نبرد علیه تروریسم» و «سلاحهای کشتار جمعی»، استقرار دولت سرمشق در این کشور برای توسعه و اشاعه دموکراسی در منطقه براساس منطق دومینوی دموکراتیک اعلام گردید.
جورج بوش رئیس جمهور آمریکا در 26 فوریه 2003، اندکی پیش از تهاجم نظامی به عراق طی سخنانی در انستیتو آمریکایی اینترپرایز، عزم خود را مبنی بر استقرار ارزشهای دموکراتیک در خاورمیانه ابراز داشت. سپس در 9 مه همان سال در جهت عملیاتی کردن ارزشهای مورد نظر خود، «ایجاد منطقه مبادله آزاد میان ایالات متحده آمریکا و خاورمیانه تا ده سال آینده» را پیشنهاد داد. دیکچنی معاون رئیس جمهور آمریکا نیز در دسامبر 2003، در مجمع جهانی اقتصاد در داووس، صراحتاً سیاست رسمی دولت آمریکا مبنی بر دموکراتیک ساختن خاورمیانه را بیان داشت. روزنامه عرب زبان الحیات چاپ لندن در 13 فوریه 2004، مفاد سند اجرایی «طرح خاورمیانه بزرگ» را که از سوی آمریکا برای طرح در نشست 8 تا 10 ژوئن 2004 سران گروه 8 (G8) در سی آیلند ایالت جورجیا ارایه شده بود، منتشر ساخت.
هدف این نوشتار توضیح مفاد و محتوا، تجزیه و تحلیل علل و انگیزهها و اهداف این طرح به منظور واکاوی تأثیرات آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. به منظور تحقق این هدف از طریق استدلال و برهان منطقی، مباحث در چهار گفتار سازماندهی میشود. نخست، مفاد و مفروضههای طرح، توصیف و شرح داده میشود. در بخش دوم، خاستگاه و اهداف طرح در چارچوب واکاوی راهبرد امنیت ملی، اهداف خاورمیانهای سیاست خارجی و نقش ملی ایالات متحده بررسی میشود. موضوع قسمت سوم نیز تجزیه و تحلیل چگونگی تأثیر این طرح بر ابعاد مختلف امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. سرانجام، در نتیجهگیری بحث، پیشنهاد ما و راهکارهایی برای کاهش چالشها و تهدیدات امنیتی و بهرهبرداری از فرصتهای ناشی از طرح برای افزایش ضریب امنیت ملی ایران ارایه خواهد شد
نگاهی به تصویر تاریخی خاورمیانه
در 1902، تاریخدان نیروی دریایی آمریکا آلفرد تایر ماهان واژه «خاورمیانه» را برای نشان دادن منطقهای که عرب را از هند جدا میکرد بکار برد. منطقهای که در زاویه استراتژیکی ـ دریایی و مرکز خلیج فارس واقع شده است. بعدها این واژه توسط روزنامه تایمز چاپ انگلیس و سپس توسط دولت انگلیس بکار گرفته شد. این واژه جغرافیایی کمی بعد به نام خاور نزدیک مورد استفاده قرار گرفت. واژه نزدیک بکار برده شد زیرا مردم این منطقه مسیحی ـ اروپایی بودند و یا شرق به دلیل اینکه این منطقه هنوز زیر سلطه امپراطوری عثمانی، یک کشور مسلمان و شرقی قرار داشت. امپراطوری عثمانی آنقدر گسترش یافت که بخش وسیعی از آسیا و آفریقا را هم شامل میشد. ولی به مرور زمان، واژه خاور نزدیک کمکم از بین رفت و خاورمیانه جای آن را گرفت. در آن زمان، خاورمیانه شامل مناطق وسیعی از آسیای جنوب شرقی ـ غربی و آفریقای شمالی میشد. امروزه، مردم این منطقه هم واژه «خاورمیانه» را پذیرفتهاند و آن را بکار میبرند.
خودویژگیهای جغرافیایی
بطور کوتاه، کمبارانی و کمآبی، خشکی و بیحاصلی تقریباً گسترده، زمینهای بایر، زمینهای غیررسوبی، تعداد کم جنگل، کشاورزی متکی به آبیاری و مبارزه دائمی در رابطه با فرسایش انسان از ویژگیهای جغرافیایی این منطقه محسوب میشوند. بجز ساحل رودخانه نیل در مصر و دریای مدیترانه بقیه مناطق، چون شبه جزیره عربستان کویری هستند. قسمتهای وسیعی از پرس (ایران) و ترکیه هم جزء مناطق کویری به شمار میروند. برخی از قسمتها کویری مانند روب ال خالی در عربستان و کویرهای مصر کاملاً خالی از سکنه میباشند.
ساختار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی
خاورمیانه خود ویژگیهای خاص خود را دارد. بطور نمونه قدیمیترین تمدنهای موجود در دنیا در این منطقه میزیستهاند. چادرنشینی و دامداری، چوپانی، تربیت اسب و شتر از ویژگیهای زندگی مردم محسوب میشد. در قرون وسطی تقریباً هیچ منبع انرژی وجود نداشت و چوب و ذغال برای سوخت خیلی کمیاب بود، در واقع، منابع انرژی این منطقه بسیار محدود بود. به این معضل باید مشکل مراقبت از مرزهای کویری و امنیت جادههای بازرگانی را هم اضافه کرد. فتح و کشورگشایی پدیدهای عادی در خاورمیانه محسوب میشد. تعداد زیادی حمله، کشورگشایی و مهاجرت، در این منطقه صورت گرفته است. هدف اصلی حمله و کشورگشاییها ایجاد خطوط بازرگانی برای رفع احتیاجات، کمکهای سیاسی و نظامی بودند. بطور نمونه، امپراطوری پرس و بیزانس دو قدرت بزرگ در قرن 6 تا اوایل قرن 7 بارها با هم درگیر شده و با دادن و معاوضه سلاح یا طلا به حمله و درگیری پایان میدادند.
آخرین و مهمترین حمله، هجوم اعراب مسلمان در قرن 7 و آوردن تمدن مربوط به قرون وسطایی اسلامی بود. یکی دیگر از حمله و کشورگشاییهای مهم، حمله مغولها در قرن 13 بود که به تمدن اسلامی اعراب پایان داد. به گفته تاریخشناسان، حمله مغولها علیرغم وحشیگری و ویرانی فراوان نتوانست تمدن و فرهنگ عربی و اسلامی را از بین ببرد، فقط تغییراتی در آن به وجود آورد. در آن زمان، تعداد زیادی از مردم این منطقه مهاجرت کردند. حمله قبایل ترک از آسیای مرکزی به طرف غرب و مرگ تیمور لنگ در سال 1405 به سلطه مغولها پایان داد.
4 قرن حمله و کشورگشایی قبایل، تأثیر عمیقی در شرایط زندگی، ساختار سیاسی و اجتماعی مردم خاورمیانه گذاشت. از کشورگشاییهای مهم در این منطقه باید از حمله وهابیهای عربستان در قرن 18 و امپراتوری عثمانی نام برد که از ضعف و امپراطوری رم و پرس (ایران) استفاده کرد و بخش وسیعی از منطقه خاورمیانه را به تصرف خود درآورد. خاورمیانه مهد سه مذهب بزرگ، یهودی، مسیحی و اسلامی است، ولی از حدود 14 قرن پیش، این منطقه مرکز مذهب و تمدن اسلامی است. در قرن 10 تعداد زیادی ترک به عنوان سرباز به این منطقه آمده و در قرن 11 ترکها به عنوان فاتح و فتحکننده از مرزهای کشورهای عربی و پرس (ایران) گذشتند. در حقیقت در خاورمیانه، اسلام مذهب رسمی اعراب، پرس (ایران) و ترکها بود. مسیحیان بیشتر در مصر و لبنان، یهودیان هم در مصرف و پرس پراکنده بودند. مرکز فرهنگی یهودیان در پرس (ایران) بود، زیرا یهودیان در اینجا از امنیت بیشتر برخوردار بودند. مسیحیت نقش مهمی تنها در یک کشور ایفا کرد و آن لبنان بود. در قرون وسطی یهودیان تقریباً سرنوشتی مانند مسیحیان داشتند. در این زمان، یهودیان تحت تعقیب و فشار امپراطوری رم قرار گرفتند و در قرن 19 برای اولین بار به اروپای مرکزی و شرقی مهاجرت کردند.
واژه «غرب» اولین بار در قرون وسطی توسط مسلمانان استفاده شد. به معنی «اروپای مسیحی» که مناطق آفریقای شمالی ـ اسپانیا تا آتلانتیک را شامل میشد. از نظر اسلام، مردم این منطقه تا شمال دریای مدیترانه وحشی و بیایمان یا کافر بودند. برای مسلمانان قرون وسطی دنیا به دو قسمت تقسیم شده بود: خانه اسلام و خانه جنگ، در جنوب و شرق خانه اسلام و در شمال و شمال غربی محل بتها و کافران. در واقع، مسیحیت به عنوان رقیب اسلام و دشمن قدرت اسلامی محسوب میشد.
در آخر قرن 15 اروپاییان دست به گسترش وسیعی در زمینه بازرگانی، سیاسی، فرهنگی و جمعیتشناسی زدند. به طوری که میتوان گفت که در قرن 20 تمدن اروپایی جهان را فرا گرفت. پرتقالیها، اسپانیاها، انگلیسها، هلندیها، فرانسویها و بالاخره روسها اقیانوسها را در نوردیدند تا سرزمینهای دیگری را تسخیر کنند. در زمینه مبادلات بازرگانی، اروپاییان از امکانات بیشتر و مدرنتری برخوردار بودند. قایقهای آنها بزرگ و محکمتر بود و میتوانستند کالاهای بیشتری را حمل کنند. اروپاییها سریعاً به طرف تولید و بازرگانی جهتیابی کردند، در حالی که خاورمیانه مسیر مصرفکننده را برگزید. در ابتدا اروپاییان که در جنوب و جنوب شرقی مستقر بودند کنترل بازرگانی ادویهجات و بقیه تولیدات را در آسیا به دست گرفتند، و کمکم تمام بازار خاورمیانه را به خود وابسته کردند. به طور نمونه در قرن 18 قهوه از جاوا به وسیله بازرگانان هلندی و قند به وسیله انگلیسها و فرانسویها به این منطقه آورده میشد.
در قرن 18، امپراطوری نظامی روسیه تهدیدی جدی برای خاورمیانه محسوب شد. گسترش بازرگانی روسها از طریق دریای سیاه رقابت شدیدی را بین فرانسه و انگلیس که بازار مصر و پرس (ایران) در دست داشتند به وجود آورد. در همین زمان یعنی در قرن 18، روسها کنترل کامل دریای سیاه را به دست گرفتند و در سال 1800 گرجستان و باکو را به تصرف خود درآوردند. حمله به پرس (ایران) و جمهوریهای ارمنی و آذربایجان از وقایع این قرن به شمار میروند. بین سالهای 1860 ـ 1850 حوادث مهمی در خاورمیانه به وقوع پیوست، از آن جمله جنگ کریمه که تسریعکننده تغییرات، و حمله انگلیسها و فرانسویها به ترکیه بود. در سالهای 1856 ـ 1854 در جریان جنگ کریمه این اولیه باری نبود که ترکها به روسیه حمله میکردند و اولین باری هم نبود که از حمایت اروپاییها برخوردار
شامل 76 صفحه فایل word قابل ویرایش