دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
فهرست:
- تجزیه و تحلیل خطرات شغلی چیست؟
- فواید انجام تجزیه و تحلیل خطرات شغلی چیست؟
- 4 مرحله اولیه و اساسی کدامند ؟
- چرا انتخاب شغل از اهمیت خاصی برخوردار است ؟
- چگونه می‌توان 4 مرحله اولیه در هر شغل را شناسایی نمود ؟
- چگونه می‌توان مخاطرات بالقوه (پنهانی) را شناسایی نمود؟
- چگونه ارزیابی و محاسبات حفاظتی و پیشگیری انجام می‌گردد؟
- چگونه می‌توان اطلاعات حاصل از تجزیه و تحلیل خطرات شغلی را در دسترس دیگران قرارداد ؟
- پیوست A : فرم نمونه برگه های گزارش کار (Work Sheet) آنالیز مخاطرات شغلی
- پیوست B : فرم نمونه فهرست و سیاهه شغلی و بازرسی .
تجزیه و تحلیل مخاطرات شغلی چیست؟
تجزیه و تحلیل مخاطرات شغلی روشی برای افزایش دانش و جلوگیری از مخاطرات در محیط کار میباشد . ارزیابی مخاطرات شغلی (JHA) روشی است که به ارائه اصول ایمنی و بهداشت پذیرفته شده در محیط کار با توجه به عملکرد ویژه خود می‌پردازد . در یک JHA مراحل اولیه کار جهت شناسایی مخاطرات بالقوه (پنهانی) و تعیین ایمن ترین روش انجام کار بررسی و امتحان می‌گردند . از موارد دیگری که مکمل این طرح هستند می‌توان تجزیه و تحلیل شغلی (JSA) و تحلیل مخاطرات شغلی را نام برد .
در برخی موارد ، تجزیه و تحلیل به تمامی امور مرتبط با کار و نه فقط ایمنی توسعه می‌یابد که این امر تجزیه و تحلیل شغلی نام می‌گیرد .
تجزیه و تحلیل شغلی یا تجزیه و تحلیل از لحاظ بازرسی و وظایف آن مبتنی بر این عقیده است که ایمنی بخش اصلی و مهم در هر شغلی است . عناوین شغلی و بازرسی به طور معمول عبارتست از ارزیابی کار به طور ویژه نظیر «آسیاب عملگر» «خاموش کننده تحت فشار» و یا «تعویض لاستیک پنچر» که تجزیه و تحلیل گرهای مخاطرات شغلی مانند موقعیت جک ماشین عمل می‌کنند .
فواید انجام تجزیه و تحلیل مخاطرات شغلی چیست؟
مرحله مورد استفاده در این روش عبارت است از : نظارت بر کارگر هنگامیکه کار را اجرا می‌نماید و از مهمترین فواید این روش می‌توان سرعت بخشیدن به شناسایی مخاطرات را نام برد و همچنین این روش برای مشاغل جدید و یا مشاغلی که از نظر حرفه‌ای کمیاب هستند نیز اجرا می‌گردد . اما در مکانهایی که امکان مراقبت عملی امکان پذیر نمی‌باشد از یک گروه از کارگران ماهر و سرپرستان استفاده نموده و تجزیه و تحلیل بر روی آن گروه صورت می‌پذیرد . فایده روش فوق این است که :
اولاً افراد بیشتری مورد بررسی قرار گرفته و ثانیاً می توان از تجربیات بیشتری کمک گرفت و دستیابی به نتایج کار سریعتر امکان‌پذیر می‌شود . اعضای کمیته های حفاظت فنی و ایمنی نیز باید در اجرای این مرحله همکاری لازم را بنمایند .
فواید نخستین توسعه JHA بطور واضح و آشکار در راهکارهای مقدماتی خواهد آمد و مراحل تجزیه و تحلیل ممکن است به طور تصادقی مخاطرات ناشناخته را شناسایی نموده و همچنین باعث افزایش دانش شغلی نسبت به مخاطرات و افزایش آگاهی در مورد رعایت مسائل ایمنی و بهداشت گردد . همچنین ارتباط کارگران و سرپرستان بهتر شده و امکان انجام کار ایمن افزایش می‌یابد .
JHA می تواند بعنوان روشی برای تماس منظم و مرتب بین سرپرستان و کارگران به منظور رعایت مقررات بهداشت و ایمنی بوده و بعنوان یک هدف آموزشی برای آموزش اولیه و دستورالعمل و راهنمای توجیهی برای مشاغل غیرعادی نیز عمل نماید . همچنین می‌توان از آن بعنوان استانداردی برای بازرسی و مراقبت‌های ایمنی و بهداشتی به منظور جستجوی همه جانبه برای رسیدگی به حوادث جامع و فراگیر نام برد .
4 مرحله اولیه و اساسی کدامند؟
الف) انتخاب شغل برای تجزیه و تحلیل بر روی آن
ب) تحلیل شغل با توجه به اصول و توالی شناخته شده
ج) شناسایی مخاطرات بالقوه (پنهانی)
د) انجام ارزیابی و محاسبات حفاظتی و پیشگیری به منظور غلبه بر این مخاطرات
چرا انتخاب شغل از اهمیت خاصی برخوردار است ؟
تمامی مشاغل می توانند برای JHA طبقه بندی گردند اما در برخی موارد موانع عملی نظیر زمان و میزان تلاش مورد نیاز برای انجام یک JHA از انتخاب برخی مشاغل جلوگیری می‌نماید. از موارد دیگر می‌توان بررسی تجهیزات ، مواد اولیه، مراحل کار و یا تغییرات محیطی را نام برد . با توجه به دلایل فوق ، معمولاً مشاغلی خاص مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و شناسایی می‌گردند . حتی اگر تجزیه و تحلیل همه مشاغل مد نظر باشد، این مرحله این اطمینان را می‌دهد که اغلب ، مشاغل بحرانی در ابتدا تست ، آزمایش و بازرسی می گردند .
عواملی که در تعیین تقدم تجزیه و تحلیل مشاغل مطرح می‌گردند عبارتند از :
الف) توالی حوادث: این گونه مشاغل در جایی که حوادث به طور متناوب اتفاق می‌افتد و یا جایی که حتی حوادث به ندرت اتفاق می‌افتد و دارای صدمات می‌باشند انجام می‌پذیرد.
ب) عامل بالقوه در ایجاد آسیب ها و بیماریهای شدید: نتایج یک حادثه و یا شرایط خطرناک و یا تماس با اشیاء خطرناک بالقوه (پنهانی) تعیین کننده میزان شدت بیماریها هستند .
ج) مشاغل تازه تاسیس شده: به سبب فقدان تجربه در این گونه مشاغل ، خطرات ممکن است آشکار نبوده و یا پیش بینی نگردد .
د) مشاغل تعدیل و یا اصلاح شده: مخاطرات جدید ممکن است با تغییر در انجام شغل در ارتباط باشد .
هـ) مشاغل کمیاب و نادر: کارگران وقتی که عهده‌دار مشاغل غیرعادی می‌شوند ممکن است در مواجهه با مخاطراتی وسیع تر بوده و یک JHA باید بررسی مخاطرات را بر روی آنها انجام دهد .
چگونه می توان 4 مرحله اولیه را در هر شغل شناسایی نمود؟
پس از انتخاب شغل ، به منظور تجزیه و تحلیل ، قدم بعدی شناسایی مراحل میباشد . یک مرحله اولیه ، عملکرد لازم برای پیشرفت کار را تسریع می‌بخشد . بطور مثال : مراقبت و نظارت برای ساختن اصول اساسی معمولی بایستی صورت پذیرد چرا که در نتیجه فقدان آنها شاهد وجود مخاطرات خواهیم بود . یک اصل کوچک می‌گوید : حتی مهمترین مشاغل نیز در کمتر از 10 مرحله اولیه توصیف می‌گردند و اگر اصول بیشتری مورد نیاز باشد احتمال تقسیم مشاغل وجود خواهد داشت، مثلاً به دو بخش و هرکدام با JHAهای جداگانه و یا در موارد دیگر می‌توانیم اصول را در هم ادغام نماییم . در صفحات بعد تعویض لاستیک پنچر بعنوان مثالی برای نمایش 4 مرحله اولیه معرفی خواهد شد . از نکات مهم در این امر می‌توان از انجام توالی صحیح مراحل نام برد که هر مرحله که خارج از قاعده معمول است می‌تواند باعث حذف مخاطرات بالقوه شده و یامخاطراتی را که واقعاً وجود ندارند ایجاد نماید .
هر مرحله ای که انجام می‌گردد را ثبت نمایید . لازم به ذکر است هر قسمت با یک فعل عملکردی آغاز می‌شود . به پیوست A یک برگه گزارش کار (Work Sheet) برای تهیه یک JHA را نشان می‌دهد که مراحل انجام کار در ستون سمت چپ ثبت می شود .
محاسبات و ارزیابی به منظور پیشگیری مخاطرات بالقوه (پنهانی) توالی مراحل
توقف و پارک وسیله نقلیه
برداشتن یدکی و جعبه ابزار
اهرم بلند کردن قالپاق و بازکردن پیچ و مهره
و بقیه ...
این بخش از تجزیه و تحلیل معمولاً با بررسی کارگران در هنگام انجام کار تهیه می‌شود و بررسی کننده معمولاً سرپرست گروه بوده اما ترجیحاً یک عضو کمیته حفاظت فنی نیز در این امر مشارکت می‌نماید .
کارگران مورد بررسی بایستی با تجربه بوده و صلاحیت انجام کار را داشته باشند و برای جلب همکاری و مشارکت آنها بایستی دلیل انجام این بررسی به طور وضوح برای آنان توضیح داده شود . JHA نه یک مطالعه به منظور بررسی زمان و چگونگی حرکت در موقعیت های مبدل (ظاهر فریبانه) و نه تلاشی برای پوشاندن فعالیت و اعمال ناایمن ، بلکه مطالعه ای است برای ایمن تر کردن محیط کاری . کار باید در زمانها و موقعیت‌های عادی مورد بررسی قرار گیرد، به طور مثال اگر این شغل به طور مرتب و روزانه انجام می‌شود . JHA نیز باید در روز انجام شود و همچنین باید در هنگام بررسی از تجهیزات صحیح استفاده شود . تنها تفاوتی که در این فرایند وجود دارد این است که کارگران مورد نظارت قرار می‌گیرند . پس از تکمیل تجزیه و تحلیل ، مراحل باید بوسیله همه شرکا (شامل کارگران) به منظور بهبود آن برای انجام کار ایمن مورد بحث و بررسی قرار گیرد .
چگونه می‌توان مخاطرات بالقوه (پنهانی) را شناسایی نمود ؟
یک اصل اولیه تحت این عنوان که خطرات بالقوه باید شناسایی شوند وجود دارد که این امر مبتنی بر بررسی ها و مراقبت های شغلی و روش تجزیه و تحلیل حوادث ، صدمات و تجربیات شخصی میباشد که می توان آن را با ثبت موارد اشتباه در هر مرحله آغاز نمود.
همچنین نظارت و مراقبت ثانویه نیز ممکن است مورد احتیاج واقع گردد و زمانی که مراحل اولیه ثبت شدند می توان بر روی خطرات بالقوه (پنهانی) تمرکز نمود . در این مرحله تلاشی برای حل مشکلات انجام نمی‌شود و تنها ممکن است راه حل هایی به کمک تحلیل گر شغلی بیاید . سئوالاتی نظیر لیست ذیل (لیست ذیل کامل نمی‌باشد) :
- آیا می توان از مراحل میانی در بین دو مرحله مفروض استفاده کرد؟
- آیا وسایل ، ماشین آلات و ابزار و تجهیزات مرتبط با تمامی مخاطرات هستند ؟
- آیا کارگران در معرض ابزارآلات و تجهیزات خطرناک می‌باشند ؟
- آیا کارگران ممکن است بلغزند و یا بیفتند ؟
- آیا کارگران می‌توانند مورد صدمات ناشی از برداشتن، هل دادن و یا کشیدن اشیاء قرار گیرند ؟
- آیا کارگران با گرما و یا سرمای خیلی زیاد در تماس هستند ؟
- آیا در محیط کار سروصدای زیاد و ارتعاش وجود دارد ؟
- آیا خطر سقوط وسایل وجود دارد ؟
- آیا مشکل نبود نور و روشنایی مناسب و کافی وجود دارد؟
- آیا شرایط آب و هوایی می‌تواند بر اصول ایمنی و حفاظتی موثر باشد؟
- آیا تشعشعات رادیویی مضر در محیط کار وجود دارد؟
- آیا تماس با گرما ، سموم و یا مواد سوزاننده و خورنده وجود دارد؟
- آیا ذرات معلق، فیوم‌ها ، گردو غبارهای اسیدی و یا بخارات در هوا وجود دارند؟
خطرات بالقوه در ستون میانی برگه های گزارش (Work Sheet) با الحاق به هر مرحله مرتبط با آن ثبت می‌شود به طور مثال:
ارزیابی و محاسبات حفاظتی و پیشگیری حوادث و مخاطرات بالقوه(پنهانی) توالی مراحل
1) وسیله در نزدیکی محل عبورو مرور است
2) وسیله روی سطح ناهموار و یا زمین مسطح قرار گرفته باشد .
3) وسیله ممکن است در حالت چرخش و برگشت باشد . پارک و توقف وسیله نقلیه
حوادث ناشی ازفشاربلند کردن لاستیک یدک برداشتن یدکی و جعبه ابزار
1) قالپاق ممکن است از کنترل خارج شده و به شما ضربه وارد کند
2) لغزیدن دسته آچار اهرم بلند کردن قالپاق و بازکردن پیچ و مهره
و بقیه...
در مقابل تمامی مشارکت ها باید در بخش تجزیه وتحلیل واقع شود .
چگونه ارزیابی و محاسبات حفاظتی و پیشگیری انجام می‌گردد ؟
مرحله آخر در یک JHA تعیین روش هایی برای حذف و یا کنترل مخاطرات شناسایی شده بوده و محاسبات و ارزیابی مورد انتظار به طور معمول شامل موارد ذیل می‌باشند:
1) حذف خطر
این مرحله مهمترین بخش ارزیابی و محاسبات مورد نظر بوده و تکنیک‌های ذیل به منظور حذف مخاطرات پیشنهاد می گردد:
- انتخاب یک مرحله مجزا و جدید
- اصلاح مرحله موجود
- جایگزینی با موارد کم خطرتر
- اصلاح و یا تغییر ابزار و تجهیزات
2) محتوی خطر
اگر نمی‌توان خطر موجود را حذف نمود ، تماس ممکن است با استفاده از گذاشتن حصار،حفاظ گذاری ماشین،استفاده ازوسایل حفاظت فردی ویا موارد مشابه محدود شود .
3) تجدید نظر در روش‌های انجام کار
می‌توان مراحل خطرناک را تغییر داده و اصلاح نمود و همچنین تغییر توالی در مراحل و یا افزودن مراحل اضافی(مثل حذف منابع انرژی ویامحدود نمودن آن) نیز امکان پذیر است.
4) کاهش تماس و مواجهه
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 12 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
