مقاله رشته حقوق با موضوع بررسی سیاست جنایی ایران در مورد بهره کشی جنسی

اختصاصی از اینو دیدی مقاله رشته حقوق با موضوع بررسی سیاست جنایی ایران در مورد بهره کشی جنسی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

در این پست می توانید متن کامل مقاله رشته حقوق با موضوع بررسی سیاست جنایی ایران در مورد بهره کشی جنسی را  با فرمت ورد word دانلود نمائید:

چکیده

حذف تدریجی پدیده شوم و غیر انسانی بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان مستلزم تدوین استراتژی کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی در دو سطح بین المللی و ملی است. بدون تدوین چنین برنامه ای هر گونه تلاش در جهت زدودن آثار غیر انسانی این پدیده شوم از سطح جهان بی فایده و عقیم خواهد بود. زیرا تجربه ثابت کرده است که پدیده های اجتماعی پدیده هایی چند وجهی هستند و تنها با تکیه بر ابعاد حقوقی و ایجاد ممنوعیت های قانونی بدون توجه به ابعاد اقتصادی و فرهنگی نمی توان با این گونه نابهنجاریها دست به مبارزه ای جدی و فراگیر زد.

 واژ گان کلیدی

جوانان ، بهره کشی جنسی ، نوجوانان ، سیاست جنایی ایران

مباحث مربوط به بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان گسترده ترین مصادیق استثمار و سوءاستفاده از جوانان و نوجوانان را در بر می گیرد. وسعت بکارگیری جوانان و نوجوانان در جهان امروز (چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی ) موجب شده است تا جلوگیری از استثمار بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان به یکی از مهمترین ابعاد حمایت از حقوق جنسی جوانان و نوجوانان مبدل گردد. از استثمار و آزار جنسی تا مخوف ترین و دردناک ترین جنبه های استثمار جنسی و اجتماعی همگی در این مبحث جای گرفته ، معنا می یابند. همین امر سبب شده است در سالهای اخیر راجع به این مسأله حساسیت ویژه ای در میان دولتمردان و سیاستگذاران کلان جهان در سطح بین المللی و داخلی به وجود آید. پدید آمدن این حساسیت و دقت نظر را می توان در تصویب کنوانسیون ها ، مقاوله نامه ها و حتی برخی قوانین داخلی بوضوح مشاهده کرد. تصویب کنوانسیون حقوق جنسی جوانان و نوجوانان مصوب 1989 سازمان ملل متحد ، کنوانسیون ممنوعیت و اقدام فوری برای محو بدترین اشکال بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان مصوب 1999سازمان ILO ، همچنین تصویب برنامهIPEC (برنامه بین المللی ریشه کنی و حذف بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان) در سازمان ILO ، تصویب قانون منع بهره کشی جنسی در ایران ، همگی مؤید این مسأله می باشند.

گفتار اول :

2 بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان

در واقع امروز بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان نه تنها منع نمی شود ، بلکه تشویق هم می شود. در حقیقت باید بین کاری که اثر منفی بر جنسی جوانان و نوجوانان گذاشته ، جنبه استثمار گرایانه دارد با کاری که اثر مثبت بر رشد او می گذارد ، فرق قائل شد . آنچه که امروز در اسناد و مقاوله نامه های بین المللی منع گردیده ، کاری است که به گونه ای رشد جسمی ، روانی ، فرهنگی و اجتماعی جنسی جوانان و نوجوانان را مختل می سازد. یونیسف درسال 1365 مشخص کرد که در چه مواردی بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان جنبه استثمار گرایانه پیدا می کند:

هر چند که تعریف فوق تقریباً تمامی مصادیق استثمار جوانان و نوجوانان را در بر می گیرد ، لیکن پاره ای از موارد ذکر شده در این تعریف بعدها در مقاوله نامه ممنوعیت و اقدام فوری برای محو بدترین اشکال بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان سازمان بین المللی کار بعنوان بدترین اشکال بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان متمایز گردیدند. چراکه اغلب متخصصان و صاحبنظران به این باور رسیده بودند که باید میان انواع مصادیق استثمار از جوانان و نوجوانان تمایز قائل شد و برخی از این مصادیق را که اغلب آثار دهشتناک و غیر قابل جبرانی بر روح و روان و جسم طفل باقی می گذارند ، مورد بررسی و پیگیری بیشتری قرار داد و از جوانان و نوجوانان شاغل در این امور حمایت مؤثرتری به عمل آورد.

منع استثمار جوانان و نوجوانان

1 بند « د » ماده 1 قرارداد تکمیلی منع بردگی و برده فروشی و عملیات و دستگاه های مشابه بردگی مصوب 3/12/1337 چنین مقرر می دارد : هر گونه رسوم و ترتیباتی که به موجب آن جنسی جوانان و نوجوانان یا فرد غیر بالغ ( کمتر از 18 سال ) توسط یکی از والدین خود و یا هر دوی آنها یا توسط قیم خود در ازای اخذ وجه و یا بدون اخذ وجه به منظور تمتع از جنسی جوانان و نوجوانان یا فرد غیر بالغ یا استفاده از کار او به شخص دیگری تسلیم شود ممنوع است1 (شاکریان و…. ، 1376، ج 3 ، ص 498).

2 بند 3 ماده 10 کنوانسیون بین المللی حقوق اقتصادی و اجتماعی مصوب 16 دسامبر 1966 نیز اعلام می دارد : جوانان و نوجوانان باید در مقابل استثمار اقتصادی و اجتماعی حمایت شوند. واداشتن جوانان و نوجوانان به کارهایی که برای جهات اخلاقی یا سلامت آنها زیان آور است یا زندگی آنها را به مخاطره می اندازد یا مانع رشد طبیعی آنان می گردد ، باید بموجب قانون قابل مجازات باشد (ناصر زاده ، 1378 ، ص 52 ).

3 ماده 9 میثاق حقوق مدنی و سیاسی مصوب 16 دسامبر 1966 مقرر می دارد : هیچ کس را نباید در بردگی یا انقیاد نگاه داشت یا ملزم کرد که به کار تحمیلی یا اجباری بپردازد. (حافظیان ، 1376 ، ص 29 ).

4 ماده 32 کنوانسیون حقوق جنسی جوانان و نوجوانان مقرر می دارد : کشورهای طرف کنوانسیون خصوصاً موارد ذیل را مورد توجه قرار می دهند:

1 تعیین حداقل سن یا سنین مناسب برای کار.

2 تعیین مقررات مناسب از نظر ساعات و شرایط کار.

3 تعیین مجازات ها و اعمال سایر ضمانت اجراهای مؤثر و مناسب جهت اجرای مؤثر این ماده (عبادی ، 1375 ، ج 1 ، ص 207).

در نخستین اقدام بین المللی در جهت حذف بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان ، در سال 1919 و در راستای اجرای ماده 427 معاهده ورسای ، کنفرانس بین المللی کار در اولین اجلاس خود مقاوله نامه حداقل سن در امور صنعتی را که 14 سالگی را حداقل سن ورود به فعالیت های صنعتی تعیین می نمود تصویب کرد. همچنین این کنفرانس در همان سال ، مقاوله نامه کار در شب برای جوانان را نیز به تصویب رسانید. این دو مقاوله نامه اولین گام های جهانی در جهت حذف تدریجی بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان محسوب می شود.(الله وردی زاده ،1375، ص 40 ؛ بی نام ، کار غیر قانونی میلیونها جنسی جوانان و نوجوانان در جهان ،1372 ، ص 42 )

مقاوله نامه شماره 138 سازمان ILO مصوب ،1973 ( ایلو ) نیز این سن را در کارهای عادی 15 سال و در کارهای مضر به حال بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان ، 18 سال تعیین کرد. همین کنوانسیون مقرر می دارد که در کشورهایی که اقتصاد و تشکیلات آموزشی آنان به حد کافی رشد پیدا نکرده است ، این سن تا 14 سالگی کاهش می یابد و در مورد کارهای مضر مقرر می دارد که این سن در صورتی که امنیت و سلامت اخلاقی جوانان بطور کامل حفظ شود، تا 16 سالگی تنزل یابد.1 (الله وردی زاده ، ص 42 ،43 ) در سال 1999 در کنواسیون منع بدترین شکل بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان نیز با تأکید بر مقررات مقاوله نامه 1973 در ماده دو آن چنین مقرر گردیده است : برای اهداف این کنوانسیون واژه جنسی جوانان و نوجوانان برای افرادی به کار برده می شود که سن ﺁنها کمتر از 18 سال باشد. این کنوانسیون در ماده 3 خود بدترین اشکال بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان را چنین معین می کند:

الف کلیه اشکال بردگی یا شیوه های مشابه بردگی از قبیل فروش و قاچاق بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان، بندگی به علت بدهی و رعیتی ، کار با زور یا اجباری ، از جمله استخدام به زور یا اجباری بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان برای استفاده در درگیری مسلحانه.

ب استفاده ، فراهم کردن یا عرضه جنسی جوانان و نوجوانان برای روسپی گری ، تولید زشت نگاری یا اجراهای زشت نگارانه.

ج استفاده ، فراهم کردن یا عرضه جنسی جوانان و نوجوانان برای فعالیت های غیر قانونی بویژه برای تولید و قاچاق مواد مخدر به گونه ای که در معاهدات بین المللی مربوط تعریف شده اند.

د کاری که به دلیل ماهیت آن یا شرایطی که در آن انجام می شود ، احتمال دارد برای سلامتی ایمنی یا اخلاقیات جنسی جوانان و نوجوانان ضرر داشته باشد.1 در بند «ب» ماده 5 این کنوانسیون نیز چنین آمده است : هر یک از اعضاء اهمیت ﺁموزش در محو بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانانان را مورد توجه قرار خواهند داد تا نخست : از استخدام و به کار گیری بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان در بدترین اشکال بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان ممانعت بعمل آورند. دوم : موانع لازم را در این مورد ایجاد کنند. سوم : دسترسی همه بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانانی که از بدترین اشکال بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان رها می شوند ، به آموزش را فراهم آورند و چهارم : بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانانی که در معرض خطر هستند را شناسایی کرده ، وضعیت خاص دختران را مورد توجه قرار دهند (روزنامه رسمی ، شماره 16537 ، 14/9/1380 ). لازم به ذکر است که این کنوانسیون تحت قانون تصویب کنوانسیون ممنوعیت و اقدام فوری برای محو بدترین اشکال بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان و توصیه نامه مکمل آن در تاریخ 27/8/1380 به تصویب دولت جمهوری اسلامی ایران رسید.1 و بر اساس آن مقرر شده است تا اشخاصی که بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان را به کارهای مضر موضوع بند « ت » ماده 3 کنوانسیون مذکور می گمارند ، به مجازات مقرر در ماده 172 قانون کار و لغو موقت پروانه کار محکوم گردند. در خصوص سایر بند های ماده 3 طبق قوانین موضوعه عمل خواهد شد (روزنامه رسمی ، شماره 16537، 14/9/1380). در کنار تمامی این اسناد و مقاوله نامه ها در جهت حذف و الغاﺀ تدریجی بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان ، سازمان بین المللی کار( ILO ) در ادامه فعالیت های خود در راستای عملی نمودن خط مشی های تعیین شده در اسناد مصوب این نهاد بین المللی در سال 1967 مقاوله نامه بازرسی را به تصویب رسانید. این مقاوله نامه امکان بازرسی مداوم از کارخانه ها، کارگاه ها و سایر تأسیسات بمنظور جلوگیری از اشتغال جوانان و نوجوانان ، حمایت از زنان شاغل ، حفاظت و بهداشت کار را فراهم می کند.( بی نام ،کار غیرقانونی میلیونها جنسی جوانان و نوجوانان در جهان ، 1372 ، ص 46 ).

منع استثمار بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان در قوانین و مقررات داخلی

الف سوء استفاده از جوانان و نوجوانان در مشاغل قانونی

بر طبق ماده 79 قانون کار به کار گماردن افراد کمتر از 15 سال تمام ممنوع است. این قاعده ، سه استثناﺀ دارد:

1 طبق ماده 188 قانون کار ، کارگران کارگاه های خانوادگی که انجام کار آنها منحصراً توسط صاحب کار و همسر و خویشاوندان نسبی درجه یک از طبقه اول وی انجام می شود، مشمول مقررات این قانون نخواهند بود. در نتیجه حداقل سن در مورد کارگران چنین کارگاه هایی هرگز رعایت نخواهد شد. در واقع قانونگذار با وضع ماده فوق به افزایش موارد استثمار بهره کشی جنسی جوانان و نوجوانان توسط والدین و خویشاوندان آنها کمک نموده است.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

دانلود تحقیق بررسی و ریشه یابی بزهکاری در جامعه و علل افزایش آن در ایران - word

اختصاصی از اینو دیدی دانلود تحقیق بررسی و ریشه یابی بزهکاری در جامعه و علل افزایش آن در ایران - word دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

عنوان:
بررسی و ریشه یابی بزهکاری در جامعه و علل افزایش آن در ایران

با فرمت قابل ویرایش word

تعداد صفحات: 52 صفحه

تکه های از عناوین متن :

مقدمه

پیشگیری از ناهنجاری های اجتماعی نه با شعار، که با شناخت دقیق، برنامه ریزی و اقدامی اجتماعی میسر است، برای برنامه ریزی و مراقبت از ناهنجاری های اجتماعی نخست باید مسایل فردی را از ناهنجاری ها و مسایل اجتماعی جدا دانست. اما درباره مسایل اجتماعی، وضع به گونه ای دیگر. ناشی ازعملکرد نهادهای اجتماعی، روابط اجتماعی و گروه های اجتماعی می باشد و در نتیجه بسیاری از مشکلات اجتماعی نظیر، بزهکاری نوجوانان و مشکلات خانوادگی را، بیشتر از جنبه زیستی و روان شناختی مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند و برهمان اساس برای مشکلات اجتماعی نسخه فردی می پیچند، در حالی که برای پیشگیری از معضل بزهکاری نوجوانان، باید در کارکرد نهادهای اجتماعی بازنگری شود و با تدوین برنامه های تامین سلامت اجتماعی از این معضل پیشگیری کنندو اما عامل اصلی بوجود آمدن بزهکای خانواده است ، خانواده به عنوان مهمترین و بنیادی ترین نهاد اجتماعی در سلامت و شرافت و انحراف اعضای آن موثر است . هر چند این عامل از مهمترین عوامل تاثیر گذار در ایجاد بزهکاری است . اما عوامل دیگری که عبارتند از : ترس و نا امیدی از آینده ، پایین بودن جایگاه اجتماعی افراد ، شکست تحصیلی و جامعه را نیز نمی توان نا دیده گرفت .

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                    صفحه

مقدمه ................................................................................................................................................................. 1

فصل اول :( کلیات )

مساله تحقیق .................................................................................................................................................... 3

مدل مفهومی .................................................................................................................................................... 3

فرضیه ها ........................................................................................................................................................... 4

اهداف تحقیق ................................................................................................................................................... 4

اهمیت تحقیق ................................................................................................................................................. 5

تعریف اصطلاحات بکار برده شده در تحقیق............................................................................................ 7

گفتار اول : تعریف کلی بزهکاری .............................................................................................................. 9

گفتار دوم: تعریف بزه در رویکرد های مختلف ........................................................................................ 10

الف : رویکرد حقوقی جرم.............................................................................................................................. 10

ب: رویکرد جامعه شناختی .......................................................................................................................... 10

ج : رویکرد جرم شناسی ............................................................................................................................... 11

گفتار سوم : تعریف انواع بزه های معمول ................................................................................................ 11

فصل دوم : ( بزهکاری در جامعه )

مبحث اول : علل گسترش بزهکاری در جامعه........................................................................................ 14

گفتار اول : بچه های بد.................................................................................................................................. 14

گفتار دوم : رویکرد ها در مورد علل بزهکاری ......................................................................................... 18

الف : رویکرد شکل ظاهری (Body type theories) ................................................................. 18

ب: رویکرد ساختار زیستی ............................................................................................................................ 19

ج : رویکرد روانشناختی ................................................................................................................................. 20

د: رویکرد وضعیت اقتصادی ........................................................................................................................ 21

ه : رویکرد کنترل اجتماعی .......................................................................................................................... 21

و: رویکرد پیوند افتراقی ............................................................................................................................... 22

ز: رویکردهای التقاطی .................................................................................................................................... 24

مبحث دوم : بزهکاری گروهی....................................................................................................................... 25

مبحث سوم : عامل های خانوادگی موثر در بزهکاری............................................................................. 28

الف : تبعیض...................................................................................................................................................... 28

ب : خشونت ..................................................................................................................................................... 28

ج : سن والدین ................................................................................................................................................ 28

د: بی سوادی...................................................................................................................................................... 29

ه: انحراف والدین............................................................................................................................................... 29

و: طلاق و کشمکش خانوادگی..................................................................................................................... 29

مبحث چهارم : بزهکاری نوجوانان................................................................................................................ 31

ویژگی های نوجوانان بزهکار ........................................................................................................................ 32

مبحث پنجم : ریشه یابی بزهکاری اطفال و نوجوانان............................................................................. 34

گفتار اول : تاریخچه ی واکنش اجتماعی در مقابل اطفال و نوجوانان بزهکار................................ 35

گفتار دوم : عوامل موثر در بزهکاری اطفال و نوجوانان....................................................................... 36

الف : نقش خانواده............................................................................................................................................ 36

ب: عوامل اجتماعی........................................................................................................................................ 37

ج : عوامل اقتصادی........................................................................................................................................ 37

د : نقش دوستان و همسالان......................................................................................................................... 38

ه: عوامل روانشناختی..................................................................................................................................... 38

گفتار سوم : پیشگیری‌ و بازداری‌ اطفال‌ و نوجوانان‌ در مقابل‌ بزهکاری‌............................................. 39

فصل سوم :( پیشنهاد کلی و نتیجه گیری )

پیشنهادهای کلی.............................................................................................................................................. 45

نتیجه گیری ...................................................................................................................................................... 48

منابع و ماخذ...................................................................................................................................................... 49

دانلود مقاله پایداری گذرا در سیستم های عملی قدرت ایران

اختصاصی از اینو دیدی دانلود مقاله پایداری گذرا در سیستم های عملی قدرت ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

-1- مقدمه
در یک سیستم قدرت الکتریکی ایده آل ولتاژ و فرکانس در هر نقطه تغذیه ثابت بوده و ولتاژ نقاط تغذیه سه فاز متقارن، جریان ها س فاز متقارن، ضریب توان واحد و سیستم عاری از هارمونیک است.
ثابت نگه داشتن فرکانس با ایجاد توازن توان اکتیو بین منبع تولید و مصرف کننده تحقق می یابد و کنترل ولتاژ با نظارت بر میزان توان راکتیو تولیدی و مصرفی در یک شین صورت می گیرد.
توان راکتیو هنگام نیاز باید تولید شود و چون مصرف بارها در ساعات مختلف شبانه روز تغییر می کند، بنابراین توان تولیدی ژنراتورها نیز باید کنترل شود.
توان خروجی یک ژنراتور با تغییر توان مکانیکی ورودی به آن کنترل می شود. برای این کار با باز کردن و یا بستن شیر بخار یا دریچه آب، جریان بخار یا مقدار آب روی پره های توربین تنظیم شده و باعث کنترل توان مکانیکی و در نتیجه کنترل توان اکتیو خروجی ژنراتور می شود. عدم توازن توان اکتیو، از تاثیر آن بر سرعت یا فرکانس ژنراتور احساس می شود. در صورت کاهش بار و اضافه بودن تولید، ژنراتور تمایل به افزایش سرعت روتور و فرکانس خود دارد و در حالت افزایش بار و کمبود تولید، سرعت و فرکانس ژنراتور کاهش خواهد یافت.
انحراف فرکانس از مقدار کافی آن به عنوان سیگنالی جهت تحریک سیستم کنترل خود کار انتخاب شده و بدین ترتیب با ایجاد توان قدرت اکتیو بین منبع تولید و مصرف کننده فرکانس سیستم ثابت نگه داشته می شود.

1-2- دینامیک سیستم های قدرت و پایداری
میله کردن نوسانات توان در شبکه قدرت ضروری است. در یک شبکه قدرت به دلایل مختلف از جمله بروز خطا اتصال کوتاه و قطع یا ورود ناگهانی بارهای بزرگ به شبکه، نوسانات توان به وجود می آید و این امر می تواند پایداری شبکه قدرت را با خطرای جدی مواجه سازد. در صورتی که این نوسانات می تواند هر چه زودتر توسط عاملی میدا شوند، شبکه قدرت به حالت ماندگار خود رسیده و ضمن داشتن عملکردی مناسب از بروز مشکل برای بارهای صنعتی جلوگیری به عمل می آورند. چون در سیستم های دینامیکی رابطه بین ورودی و خروجی لحظه ای نیست. به این معنی که اگر ورودی سیستم یکباره مثلا دو برابر شود، مدتی طول می کشد تا خروجی به مقدار جدیدی برسد. به عنوان مثال اگر ورودی یک موتور 20% افزایش یابد، دور موتور (با فرض خطی بودن سیستم)، مثلا از 1500 دور در دقیقه به 1800 دور در دقیقه می رسد ولی این افزایش دور موتور به آرامی صورت می گیرد. یعنی در سیستم های قدرت معمولا پس از هر گونه تغییر در ورودی ها و یا هر گونه اغتشاش، نوساناتی در فرکانس، ولتاژ، توان حقیقی و واکنشی بوجود می آید.
علت اصلی دینامیک بودن سیستم ها، عناصر ذخیره کننده انرژی (سلف و خازن) است. برای مقابله با برخی پدیده های ناخواست دینامیکی از سیستم های کنترلی استفاده می شود. سیستم های کنترلی در نیروگاه های عبارتند از گاورنر و کنترل خودکار ولتاژ (AVR) و چند سیستم کنترلی در شبکه های قدرت مثل جبران کننده توان واکنشی استاتیک (SVE) و پایدارساز سیستم قدرت (PSS).

1-3- ضرورت مطالعه دینامیکی و پایداری سیستم های قدرت
از آنجا که عناصر ذخیره کننده انرژی در مقابل تغییرات عکس العمل نشان می دهند و برق متناوب نیز دایماً در حال تغییر است، مطالعات دینامیکی در سیستم های برق متناوب نسبت به برق مستقیم بسیار مهمترند.
از آنجا که میزان مصرف برق در مناطق مختلف و در زمانهای مختلف متفاوت است، برای بهره برداری بهتر از سرمایه گذاری انجام شده در بخش تولید، بهتر است شبکه های تولید و توزیع برق به هم متصل شوند تا در زمانی که در یک منطقه میزان باردرخواستی بیشتر از توان تولیدی است یک منطقه بتواند به منطقه دیگر سرویس بدهد. این اتصالات حتی در سطح قاره ای به مقتضیات اقتصادی صورت گرفته ولی در عین حال پایداری را در سیستم ضروری می کند.
سیستم های مدرن قدرت امروز بنا به همین مسایل اقتصادی با ظرفیت بالایی تولید می شوند. و با توجه به بعد مسافتی برای انتقال به بارها، اثر منفی روی پایداری دارند. باید به این نکته توجه داشت که هر چند اتصال سیستم های کوچک تولید و توزیع به یکدیگر سیستم را در مقابل اغتشاشات کوچک پایدارتر می نماید ولی ایجاد اشکال در یک سیستم بر روی سیستم های دیگر نیز اثر می گذارد.

1-4- پایداری و تعریف آن در سیستم های قدرت
پایداری از مهمترین مشخصه ها و ملزومات در سیستم های دینامیکی است در مسایل تئوریک سیستمی پایدار است که به ازای هر ورودی محدوده خروجی محدود باشد (BIBO) ولی در مسایل فیزیکی سیستمی ناپایدار است که خروجی از حد قابل قبول خارج شود. از دید مهندس برق سیستم وقتی ناپایدار است که سیستم های کنترلی از عهده اغتشاش برنیایند و سیستم های حفاظتی برای حفظ سلامت سیستم وارد عمل می شوند هر چند ژنراتورها و توربین ها سیستم های حفاظتی بسیار قوی دارند.

فصل دوم – انواع پایداری و بررسی پایداری زاویه بار
2-1- انواع پایداری در سیستم های قدرت
پدیده ها و پایداری در یک شبکه قدرت از دو جهت، شدت اغتشاشات و مدت زمانی که در شبکه باقی می مانند (ثابت زمانی) تقسیم بندی شده اند.
در تقسیم بندی اول پایداری در سیستم قدرت به مانا (Steady state stability)، دینامیکی (Dyanmic Stability) و گذرا (Transient Stability) تقسیم می شوند.
پایداری شبکه تحت اغتشاشات بسیار کوچک را پایداری مانا، پایداری شبکه تحت اغتشاشاتی که توسط کنترل کننده های نیروگاه ها، مثل کنترل کننده ولتاژ و گاورنرها برطرف می شود را پایداری دینامیکی می نامند.
مطلب مورد بررسی پایداری شبکه تحت اغتشاشت بسیار شدید یعنی پایداری گذراست. در تقسیم بندی دیگر بسته به مدت زمانی که پدیده ها در شبکه باقی می مانند به صورت های زیر تقسیم می شوند:
الف) پدیده های خروجی ب) پدیده های الکترومغناطیسی
ج) پدیده های الکترومکانیکی د) پدیده های ترمودینامیکی
به عنوان مثال با افزایش تقاضای بار در نقطه ای از شبکه، این جریان اضافه با سرعت پدیده های موجی به سرژنراتور می رسد و سپس با سرعت پدیده های الکترومغناطیسی در فاصله هوایی خود را به صورت افزایش گشتاور الکتریکی (مقاوم) نشان می دهد. این افزایش گشتاور الکتریکی باعث افت سرعت روتور می شود و گاورنر را به حرکت وامی دارد و گاورنر نیز با باز کردن دریچه (آب، بخار یا سوخت گاز) باعث زیاد شدن توان مکانیکی در جهت بازگرداندن سرعت روتور به همان سرعت قبلی می شود. به دلیل این که در اکثر نیروگاه ها شیب افقی (یکی از سیستم های کنترلی گاورنر) صفر نیست، تمام افزایش بار درخواستی را عملکرد گاورنر جبران نمی کند. لذا روتورپس از چندین نوسان در سرعت جدیدی مانا می شود. به طور مرسوم، پایداری تحت اختلال های شدید به حالت گذرا یا دوره کوتاه مدت چند ثانیه ای به دنبال اختلال مربوط می گردد و در تحلیل این نوع پایداری به بررسی پاسخ شبکه به یک خطای شدید مانند اتصال کوتاه خط ا نتقال پرداخته می شود.
شبکه های قدرت طوری طراحی و بهره بردرای می شوند تا بتوانند معیارهای قابلیت اطمینان را از نظر پایداری گذرا برآورد کنند. سپس به تعریفی از پایداری زاویه بار می پردازیم که در پایداری گذرا مهم است.

2-2- پایداری زاویه بار
ساده ترین مدل برای یک ژنراتور متصل به شین بی نهایت در زیر آمده است:
شکل ص 22
شکل 2-1 ساده ترین مدل برای یک ژنراتور متصل به شین بی نهایت
درا ین شکل VB ولتاژ شبکه بی نهایت و Vt ولتاژ ترمینال ژنراتور است در این صورت اگر Eg ولتاژ ژنراتور، Xg امپدانس ژنراتور و Xe امپدانس خط انتقال باشد، داریم:

P= Re {VB .I*}

 در این رابطه زاویه بار است.
در شکل پایین منحنی توان بر حسب زاویه بار نشان داده شده است.
شکل ص 23
شکل 2-2 منحنی توان بر حسب زاویه بار

همانطور که ملاحظه می شود برای یک توان مشخص می توان دو یا چند نقطه برای زاویه بار  پیدار کرد.
در شکل یکی از نقاط تعادل زاویه بار پایدار و دیگری زاویه زاویه بار ناپایدار است. اگر در نقطه اول، شبکه بار بیشتری (جریان بیشتری) را درخواست نماید، اختلاف زاویه بیشتری بین دو ولتاژ VB و Eg ایجاد می شود. یعنی زاویه بار بیشتر می شود و این توان الکتریکی را بیشتر می نماید و در این حالت در واقع ژنراتور به درخواست اضافه بار پاسخ مثبت می دهد. در نقطه دوم چنین نیست. البته در نقطه اول نیز (همان طور که بعدها در بررسی پایداری گذرا خواهیم دید) ممکن است در اثر اغتشاشاتی شدید، سیستم نتواند پاسخگوی نیاز بار باشد و ناپایدار شود.
غیر از تحلیل بالا درباره زاویه بار که یک تحلیل حالت مانا است، بررسی تغییرات یا نوسانات زاویه بار پس از هر گونه اغتشاش اهمیت خاصی دارد.
آنچه به اتفاق پذیرفته شده این است که نوسانات در سیستم های قدرت ناشی از یک پدیده الکترومکانیکی است. طبق قانون دوم نیوتن مجموع گشتاورهای وارده به یک اینرسی برابر است با مقدار اینرسی در شتاب زاویه ای روتور یعنی:

در این رابطه Tm گشتاور مکانیکی، Te گشتاور الکتریکی ، Td گشتاور اصطکاکی، J اینرسی و شتاب زاویه ای است.
Td را با تقریب می توان به صورت Dw که در آن D ضریب اصطکاک است در نظر گرفت.

از طرفی

است که در این رابطه  زاویه روتور است که دایما در حال افزایش است:

حال اگر از رابطه در رابطه بالا استفاده کنیم:

رابطه بالا اساس و پایه بررسی تمام نوسانات در سیستم های قدرت است و معادله نوسان نام دارد، حال چنانچه بین گشتاور (توان) مکانیکی و گشتاور (توان) الکتریکی تعادل (تساوی) برقرار باشد، زاویه بار هیچ تغییری نمی کند. با هر اتصال کوتاه تعادل به هم می خورد و زاویه روتور نوسان می کند. این که نوسانات پایدار است (یعنی در نقطه ای دیگر یا همان نقطه کار قبلی دوباره مانا می شود) یا ناپایدار (یعنی زاویه بار افزایش و یا کاهش غیر قابل قبول پیدا می کند) بستگی به عوامل مختلفی دارد.
شگل 2-3- پاسخ زاویه بار واحدهای مختلف در یک سیستم چند ماشینه در حالت پایدار و ناپایدار را نشان می دهد.
شکل ص 25

شکل 2-3- پاسخ زاویه بار واحدهای مختلف در یک سیستم چند ماشینه به یک اغتشاش : الف – پایدار ب- ناپایدار

فصل سوم – بررسی حالت های گذرا
3-1- حالت گذرا
منظور از حالت گذرا رفتاری است که خروجی پس از اعمال یک تغییر جدید در ورودی یا اغتشاش از خود بروز می دهد تا زمانی که به یک حالت ماندگار جدید برسد. برای بررسی حالت گذرا ابتدا حالت گذرای سیستم های درجه یک و دو و سپس حالت کلی بررسی می شود. مقدار ولتاژ گذرا با مقدار یک پریونیت قابل مقایسه است.

3-1-1- حالت گذرا در یک سیستم درجه یک
اگر فرض کنیم نرخ بخار ورودی به توربین m1 و جرم بخار خروجی از آن m2 و کل جرم M باشد داریم:

جرم خروجی از یک روزنه با فشار طرف اول P1 و فشار طرف دوم P2 به شکل زیر رابطه دارد:

که در این رابطه c یک مقدار ثابت است. حال اگر p1>>p2 باشد:

از طرفی اگر با فرض ساده کننده دیگر رابطه جرم M و فشار محفظه خطی باشد:

حال طبق روابط داده شده نتیجه می گیریم:

و اگر ثابت زمانی توربین تعریف شود خواهیم داشت:

که در حوزه امپدانس به صورت زیر درمی آید:

که نشان دهنده سیستم درجه یک با ثابت زمانی T است.
پس تابع تبدیل یک سیستم درجه یک را می توان به شکل زیر نشان داد:

که در این رابطه را ثابت زمانمی می نامند.
اگر پاسخ ضربه (خروجی سیستم به ازای ورودی ضربه) و پاسخ پله (خروجی سیستم به ازای ورودی پله) محاسبه و رسم شود، شکل 3-1 بدست می آید.
شکل ص 531

شکل 3-1 پاسخ ضربه و پاسخ پله سیستم درجه یک

منحنی های فوق با فرض a>0 رسم شده اند، یعنی فرض شده که سیستم پایدار است.
حال به مقادیر زیر توجه نمایید:

اگر 2% خطا بی ا همیت فرض شود، می توان فرض کرد سیستم بعد از جهار ثابت زمانی به مقدار نهایی خود یعنی یک رسیده است. زمان ts=4T را زمان سکون می نامند.

3-1-1-1- نقش فیدبک در پایداری و سرعت پاسخ سیستم درجه یک
بسیاری از سیستم ها به طور ذاتی ثابت زمانی زیادی دارند (مثلا بویلدر در نیروگاه ها) در آنها می توان با فیدبک ثابت زمانی را کم کرد. با مثالی نحوه کار مشخص می شود:
فرض کنید که یک سیستم درجه یک به صورت مدل شده است.
این سیستم ثابت زمانی 10 ثانیه دارد. یعنی در صورت اعمال ورودی، 40 ثانیه طول می کشد تا خروجی به مقدار جدید خود برسد. حال هدف این است که با فیدبک ثابت زمانی کاهش یابد.
شکل 532

شکل 3-2 کنترل یک سیستم درجه یک با تقویت کننده

در این شکل مقدار K بهره تقویت کننده خطا است. می توان تابع تبدیل خروجی را به شکل محاسبه نمود.
اگر به عنوان مثلا K=9 باشد، خواهد بود. یعنی سیستم ده برابر سریعتر خواهد شد.
باید توجه داشت که از آنجا که در تمام سیستم های عملی محدودیت ورودی وجود دارد، نمی توان سرعت پاسخ سیستم را از حدی بالاتر بود. مثلا نمی توان به یک موتور با ولتاژ نامی 220 ولت، ولتاژی معادل 2000 ولت (حتی در مدت زمان کم) اعمال نمود. و یا شیر بخار ورودی به توربین را نمی توان از صد در صد بیشتر یا از صفر در صد کمتر باز کرد.

3-1-2- حالت گذرا در یک سیستم درجه 2
برای سیستم درجه دو تابع تبدیل زیر را در نظر می گیریم:

حال مثل سیستم درجه یک پاسخ ضربه و پاسخ پله سیستم محاسبه می شوند.
در حالتی که u<1 (حالت زیر میله ای) تابع تبدیل سیستم را می توان به شکل زیر تغییر داد:

که در آن B=uwn و است.
با استفاده از جدول تبدیل داپلاس می توان نوشت:
پاسخ ضربه
پاسخ پله
شکل 2-6- الف) محل قطب های یک سیستم درجه دو در حالت زیر میدای و شکل 2-6- ب) یک نمونه از پاسخ ضربه و پاسخ پله مستقیم به ازای ضریب میله ای (u) کوچکتر از یک را نشان میدهد.
شکل های ص 535

شکل 2-6-الف) محل قطب های یک سیستم درجه دو

شکل 2-6- ب) نمونه پاسخ ضربه و پاسخ پله سیستم درجه دو

چند عامل به صورت زیر قابل تعریف است:
- زمان سکون (ts) زمانی است که خروجی تقریباً (با خطای دو درصد) به مقدار نهایی می رسد.
- زمان صعود (tr) زمانی است که خروجی برای اولین بار به مقدار نهایی اش می رسد.
- زمان جهش اولیه (tp) زمانی است که خروجی به مقدار حداکثر اولیه خود می رسد.
- مقدار جهش اولیه (Mp) مقدار حداکثری است که خروجی در جهش اولیه به خود می گیرد.
- درصد جهش اولیه (p.o) درصد انحراف اولیه از مقدار نهایی است:

که c مقدار نهایی است و طبق شک 2-6- ب) برابر با یک است.
در سیستم درجه دو نیز می توان با فیدبک قطب ها را جابجا و در نتیجه عوامل مورد نظر در حالت گذرا به مقدار دلخواه تنظیم نمود. مهمترین عوامل ts و p.o. هستند که در طراحی مدنظر قرار می گیرند.

3-1-3- حالت گذرا در سیستم درجه n
یک سیستم درجه n در حالت کلی به سیستم های درجه یک و دو به شکل زیر قابل تجزیه است:

به طوری که n=K+2L است.
حالت گذرای یک سیستم درجه n از جمع حالات گذرای تک تک سیستم های درجه یک و دو بدست می آید.
شکل ص 537

شکل 2-7 دو حالت از ترکیب قطب های سیستم درجه بالا

3-2- کاهش درجه سیستم
در بسیاری از مطالعات، سیستم های درجه n را با سیستم های درجه یک یا دو تقریب می زنند که تجربه نشان داده است که این تقریبها کار کنترل کننده (معمولا PI) را ساده می کند. روش های کاهش درجه یکی از مباحث مهندسی کنترل سیستم است.

فصل چهارم – پایداری گذرا (سیگنال بزرگ) در سیستم های قدرت
4-1- مقدمه
در یک سیستم قدرت پایداری گذرا یعنی توانایی سیستم در حفظ پایداری و میدا کردن نوسانات س از یک اغتشاش شدید.
یک سیستم موقعی در صورت اعمال خطا پایدار است که متغیرهای آن وقتی زمان به سمت بی نهایت میلی کند، به مقادیر حالت مانا نزدیک شود. بررسی پایداری بعد از یک اغتشاش شدید مطالعه پایداری گذرا نامیده می شود. در مطالعات پایداری گذرا برای شبیه سازی یک اغتشاش بزرگ، معمولا از خطای اتصال کوتاه (سه فاز) استفاده می شود.
معادلات حالت را قبل از خطا، حین خطا و پس از خطای سیستم حل شده و تغییرات زاویه بار واحدهای مختلف به دست می آیند به طوری که اگر تمام زوایای بار پایدار باشند، سیستم پایدار است.
از آنجا که در بررسی این نوع پایداری معمولا اغتشاش وارد شده به سیستم بزرگ است، ممکن است رفع خطا با عملکرد رله های حفاظتی همراه باشد.
ممکن است شکل شبکه پس از رفع خطا یا قبل از خطا متفاوت باشد که این امر موجب می شود که نقطه تعادل ناپایدار سیستم، پس از رفع خطا با قبل از خطا متفاوت باشد.
یکی از مهمترین عوامل در بحث پایدرای گذر، زمان رفع خطای بحرانی tcr زمانی که اگر رله ها در آن عمل نکنند سیستم حالت سنکرونیزم خود را از دست می دهد، است.
تعیین زمان بحرانی از دو نظر مهم است:
الف) در تنظیم زمان عملکرد رله ها س از خط (tcl) – زمان عملکرد رله ها باید از زمان رفع خطای بحرانی کوچکتر باشد.
ب) در تعیین امنیت عملکرد یک سیستم قدرت، از عاملی به نام اندیس امنیت (tcl – tcr) استفاده می شود به طوری که هر چقدر این زمان بزرگتر باشد، عملکرد سیستم در زمان خطا ایمن تر است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  42  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله کشاورزی و دامپروری ایران

اختصاصی از اینو دیدی دانلود مقاله کشاورزی و دامپروری ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
نیازهای اولیه انسان چیست ؟ می دانیم که دسترسی به آب و غذا مهمترین نیاز بشر از همان ابتدای خلقت بوده است . بشر برای تهیه مایحتاج خود دست به تولید از طرق مختلف به ویژه کشاورزی و دامپروری زده است . انسانهای نخستین نیز می کوشیدند تا برای ادامه ی حیات خود نیازشان را با روشهای ابتدایی برآورند .
گیرشمن باستان شناس و مورخ شهیر فرانسوی در کتاب خود ایران از آغاز تا اسلام در جایی که از انسان غارنشین در ایران گفتگو می کند چنین نگاشته است : در این جامعه بدوی ، وظیفه مخصوصی به عهده زن گذاشته شده بود : وی گذشته از آنکه نگهبان آتش و شاید اختراع کننده و سازنده ظروف سفالین بود ، می بایست چوبدستی به دست گرفته در کوهها به جستجوی ریشه های خوردنی و نباتات یا جمع آوری میوه های وحشی بپردازد . شناسایی گیاهان و فصل روییدن آنها و دانه هایی که می آورند ، مولود مشاهدات طولانی و مداوم بود و او را به آزمایش کشت و زرع هدایت می کرد . نخستین مساعی وی در باب کشاورزی ، در زمینهای رسوبی انجام گرفت و در همان حال که مرد ، اندک پیشرفتی کرده بود ، زن با کشاورزی ابتدایی خود در دوره حجر متأخر – که اقامت در غار متعلق بدان دوره است – ابداعات بسیار نمود .
تاریخ دانان روسی در کتاب تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز آورده اند : شکل گرفتن اقتصاد کشاورزی و دامداری ، زودتر از هر جای دیگر در نواحی کوهستانی « زاگرس» ، « تورس » ، « سوریه » و
« فلسطین » انجام پذیرفت .
کشور ایران چون دارای آب و هوای مختلف و زمینهای گوناگون است برای همه گونه دام و گیاه محیط مناسبی دارد و روی این اصل ، بیشتر گیاهان کشاورزی و حیوانات اهلی ، موطنشان ایران است و شماره گیاهان و حیواناتی که از کشورهای دیگر به ایران آمده اند اندک است ، آن هم غالب اصلشان از ایران بوده ، رفته و دوباره با تغییراتی به جای اصل خویش برگشته اند و یا نژاد و رقمهایی از آن ، که اصلشان از کشورهای دیگر بوده به ایران آمده و بر نژاد و رقمهای ایران افزوده شده اند . اما اکنون کشاورزی ایران آنچنان پیشرفته نیست که ایرانیان بدان افتخار کنند و نمی توان به مفاخر گذشته بالید.باید سعی و تلاش کنیم و اگر بخواهیم می توانیم مثل گذشته آغاز گر باشیم .
وضعیت آینده بخش کشاورزی ایران به استفاده صحیح از ظرفیتهای تولیدی موجود در کشور و نیز رفع مشکلات تولید و عرضه محصولات کشاورزی بستگی دارد . در کاهش تولید محصولات کشاورزی عوامل موثری دخالت دارند که چنانچه با این عوامل یا موانع به طور ریشه ای برخورد نشود مشکل بتوان برای رسیدن به خودکفایی از منابع تولیدی در بخش کشاورزی بهره برداری کرد .
از جمله مشکلات تولیدی در بخش کشاورزی در کشور عبارتند از مسئله زمین ، آب ، تکنولوژی و دانش فنی و مبارزه با آفات .

مناطق رویشی ایران
رویش طبیعی تبلور عینی توان و استعداد های طبیعی یک سرزمین به شمار می آید. خوشبختانه غنای اکولوژیک موجود در سرزمین ایران ، موقعیتی بسیار مناسب جهت تشریح هر چه بهتر نکته اخیر فراهم کرده است . این غنای اکولوژیک از جمله در تنوع گونه های بازتاب عینی می یابد . در ایران بیش از 180 خانواده از گیاهان آوندی یافت می شود که این رقم در مقایسه با 360 خانواده موجود در سطح جهان ، رقم قابل ملاحظه ای است . تعداد جنس ها به رقم 1300 رسیده که برخی از آنها دارای 100 گونه می باشند . تعداد گونه های گیاهان آوندی ایران بین 7500 تا 10000 گونه برآورد می شود که تقریباً برابر تمامی گونه های گیاهی قاره اروپا است .
از دیدگاه جغرافیای گیاهی سرزمین ایران را می توان به صورت زیر منطقه بندی نمود :
1- منطقه خزری
2- منطقه منطقه زاگرسی
3- منطقه ایرانو – تورانی که خود به دو ناحیه ایرانو – تورانی دشتی و کوهستانی تقسیم می شود ،
4- منطقه سودانی که شامل دو ناحیه خلیج و عمانی می گردد .
5- منطقه ارسبارانی .
منطقه خزری در بر گیرنده جلگه های جنوبی دریای مازندران و جبهه شمالی رشته کوه های البرز ، از آستارا تا گرگان می باشد . در این منطقه شرایط اقلیمی و ساخت توپوگرافیک موجب آشکوب بندی گیاهان از سمت اراضی پست جلگه به سمت ارتفاعات گردیده اند . در هر یک از آشکوب های گیاهی متناسب با شرایط اقلیمی و ارتفاع از سطح دریاهای آزاد ، اجتماعات خاصی از گیاهان استقرار یافته اند .
در اراضی پست جلگه ای درختانی مانند سفید پلت ، توسکای قشلاقی ، داغداغان ، لرگ و لیکی مشاهده می شوند . از جمله جنگلهای جلگه ای که تا ارتفاعات میان بند نیز پیشروی می نماید ، جنگلهای ارزشمند شمشاد می باشند . در این جنگلها گونه ها ی گیاهی که شمشاد را همراهی می کنند عبارتند از توت ، انجیر ، پلت ، ممرز ، شب خُسب ، بلوط ، اوجا و تعدادی دیگر . متأسفانه جنگلهای شمشاد به دو دلیل عمده به شدت دچار آسیب شده و امروز تنها بقایایی از آنها باقی مانده است :
1- بهره برداری مفرط از منابع چوب آن ،
2- حاصلخیزی خاک این جنگلها موجب گردید تا قسمتهای وسیعی از آن پاکتراشی شده و اراضی حاصله به کشت چای و مرکبات اختصاص یابد .
با حرکت به سمت ارتفاعات و تا حدود ارتفاع 700 متری جنگلهای پایکوهی تشکیل دهنده شکل غالب پوشش گیاهی می باشند . از بین گیاهان متعلق به این محدوده می توان به درختان بلند مازو ، انجیلی ، ممرز ، آزاد ، تا ، نمدار و سرخدار اشاره نمود . از حدود ارتفاع 700 تا 2000 متری آشکوب بعدی آغاز
می شود که عمدتاً توسط درختان راش ، که گاه به صورت خالص و گاه همراه با سایر گونه های درختی جنگلهای وسیعی را تشکیل می دهند ، مشخص می شود . در اینجا گونه های درختی که راش را همراهی می کنند عبارتند از افرا ، پلت ، ملج ، بارانک ، دیو آلبالو ، توسکای ییلاقی ، اوری ، کرمازو ، پیرو ، مای مرز ، خرمندی و تعدادی دیگر می باشند .
در ارتفاعات 2000 تا 2500 متر به تدریج از رویش درختی کاسته می شود . از جمله درختان که در این ارتفاعات یافت می شوند . می توان از اوری ، لَوَر ، پیرو ، مای مرز و انواع زالزالک و شیر خشت یاد کرد . ارتفاعات بیشتر عمدتاً توسط مراتع ییلاقی اشغال گردیده است .
منطقه رویشی زاگرسی ، از حیث گونه ها و ترکیب اجتماعات گیاهی با آنچه در مورد منطقه خزری ذکر گردید کاملاً متفاوت است . البته در اینجا نیز – به دلیل تفاوتهای اقلیمی و توپوگرافیک شدید – از سمت کوهپایه به طرف ارتفاعات فوقانی اجتماعات گیاهی آشکوب بندی شده اند . در این محدوده ارتفاعات کم توسط جنگلهای بِنِه و بادام که در حقیقت متعلق به منطقه رویشی ایرانو - تورانی می باشند ، اشغال شده است.گیاه ، مشخص کننده منطقه زاگرسی درخت بلوط است که بر حسب شرایط اقلیمی و وضعیت توپوگرافیک از ارتفاعات حدود 1200 متر تا 2500 متر را می تواند پوشش دهد .
در قسمت های شمالی منطقه زاگرسی گونه های متعددی از بلوط – از جمله بلوط ایرانی ، دارمازو و یول – به چشم می خورد ، ولی بقیه قسمتها توسط بلوط ایرانی اشغال شده است.درختان و
درختچه هایی که جنگلهای بلوط زاگرسی را همراهی می کنند عبارتند از زبان گنجشک ، انجیر ، امرود ، کیکم ، دیو آلبالو ، پلاخور ، اوجا ، محلب ،چنار ، سنجد و تعدادی دیگر .
ارتفاعات فوقانی منطقه زاگرسی توسط جنگلهای اَرَس که در حال حاضر به صورت کاملاً مخروبه در آمده اند و مراتع ییلاقی اشغال می شود . در اینجا جنگلهای اُرس تا حدود ارتفاع 3500 متری بالا می روند . البته لازم به یادآوری است که جنگلهای ارس را نباید مختص منطقه زاگرسی دانست ؛ در شرایط طبیعی ارتفاعات فوقانی جبهه جنوبی البرز نیز توسط جنگلهای ارس مشخص می شده است که در اینجا نیز صرفاً بقایایی از جنگلهای گذشته باقی مانده است .
قسمت وسیعی از ایران زیر سلطه منطقه رویشی ایرانو – تورانی قرار دارد . این منطقه به دو بخش ایرانو – تورانی کوهستانی و ایرانو – تورانی دشتی تفکیک شده است . قسمت کوهستانی این منطقه توسط جنگلهای بنه – بادام مشخص می شود . در جبهه جنوبی و کوههای البرز جامعه بنه – بادام معمولاً ارتفاعات 1300 تا 2000 متر و در محدوده رشته کوههای زاگرس ارتفاعات 1400 تا 1700 متر را می پوشاند . در حالیکه جامعه بنه – بادام در ارتفاعات رشته البرز به جنگلهای ارس متصل می شود ، در رشته زاگرس با جنگلهای بلوط زاگرس اتصال می یابد . زیرا جبهه جنوبی البرز اصولاً فاقد درختان بلوط است .
قلمرو ایرانو – تورانی دشتی عمدتاً توسط بیشه زارها ، استپ های خشک و محیط های بیابانی مشخص می شود . درمنه و گون مهمترین گیاهانی هستند که محدوده دشتی ایرانو – تورانی را اشغال نموده و به همراه مجموعه کثیری از گیاهان خشکی پسند استپ های داخلی ایران را تشکیل می دهند . در منطقه ایرانو – تورانی ، ظهور برخی شرایط خاص اکولوژیک موجبات شکل گیری اجتماعات گیاهی ویژه ای را فراهم آورده و باعث افزایش تنوع سیمای چشم انداز طبیعی در این منطقه گردیده است ؛دره های عمیق، ساحل رودخانه ها ، مسیل ها ، اراضی شور و شنزارها از این جمله اند . در عمق دره ها به دلیل حاکمیت شرایط اقلیمی ،هیدرولوژیک،پدولوژیک و توپوگرافیک خاص،اجتماعات گیاهی موجود بیشتر خصلت های اجتماعات گیاهی رطوبت پسند را از خود نشان می دهند. وجود درختانی چون چنار ، گردو، انار، داغدانان ، بید ، خرزهره در این قبیل محیط ها چندان نادر نیست . پهنه سیلابی رودخانه ها نیز معمولاً توسط درختان و سایر گیاهان رطوبت پسند ، مانند بید ، صنوبر و گز پوشیده شده است . در عین حال باید یادآور شد که ، به دلیل تخریب گسترده پوشش گیاهی پهنه سیلابی رودخانه ها ، این نوع رویش در اکثر نقاط کشور از بین رفته است . مسیل ها و بستر خشک افتاده رودخانه های فصلی نیز در بسیاری از موارد توسط گونه های مختلف گز اشغال می گردد به نحوی که ، برخی موارد می توان مسیر حرکت آب را از طریق نوار سبزی که توسط این گیاهان اشغال شده است ، ردیابی نمود .
اراضی شور معمولاً توسط گیاهان شورپسند یا هالوفیف اشغال می شوند . از آنجا که وسعت اراضی شور در ایران نسبتاً زیاد است ، تعداد گونه های شورپسند نیز – مانند اشنان ، سوئدا ، هالیمیونه و لیمونیوم – زیاد می باشد . به همین ترتیب گونه های گیاهی که بر روی اراضی شنی می رویند و در صورت مساعد بودن شرایط طبیعی ، باعث تثبیت اراضی مذکور می شوند نیز قابل توجه است ؛ گیاهانی چون انواع تاغ و اسکنبیل از این جمله اند .
منطقه رویشی خلیج و عمانی سواحل خلیج فارس و دریای عمان را پوشش داده و تا حدودی در استان کرمان و سیستان و بلوچستان پیشروی می کند .
به عنوان گیاهان مشخصه ناحیه عمان می توان داز ، کهور ، سیال ، کلیر ، اشوارک ، خرما ، گز و گونه های مختلف سالوادورا را نام برد . ناحیه خلیجی که بخش اعظمی از آن جلگه خوزستان را
می پوشاند ، توسط گیاهانی از قبیل کُنار ( یا سدر ) ، نخل خرما و انواع گز مشخص می شود . در منطقه خلیج و عمانی نیز تا جایی که پوشش گیاهی پهنه سیلابی رودخانه ها آسیب ندیده باشد ،
می توان درختانی چون پده ، بید و گز را در این قبیل اراضی مشاهده نمود .
یکی از نادرترین ، متنوع ترین و در عین حال جالب ترین اکوسیستم های ایران – یعنی جنگلهای مانگروو – در محدوده بین جزر و مدّی سواحل جنوب و جزیره قشم قرار گرفته است.مهمترین گونه های گیاهی تشکیل دهنده جنگلهای مانگرو درختان حرّا و چندل می باشد .
بررسی اجمالی رویش طبیعی ایران ، آشکار کننده تنوع و غنای اکولوژیک حاکم بر این سرزمین
می باشد . با این وصف آنچه در مبحث حاضر مورد بررسی قرار گرفت ، تنها نشان دهنده استعداد های بالقوه طبیعت سرزمین ایران می باشد ؛ استعدادهایی که به مرور زمان ، در نتیجه بهره برداری افراطی از منابع گیاهی شدیداً به تباهی کشیده شده اند . ( وزارت آموزش و پرورش کد 1006 : 74-70)
پوشش گیاهی
در جاهای مختلف ایران پوششهای گیاهی متنوعی می توان دید . این پوششهای گیاهی پهنه های یکسانی ندارند و علت آن عوامل آب و هوایی و جنس خاک است . با توجه به این عوامل ، مناطق گیاهی ایران را به طور کلی به چهار دسته اصلی ، می توان طبقه بندی کرد که بر حسب وسعتی که در سطح کشور اشغال می کنند عبارتند از : پوشش گیاهی استپ بیابانی ، پوشش گیاهی استپ کوهپایه ای ، پوشش گیاهی کوهستانی و پوشش گیاهی جنگل و چمنزار .
الف – پوشش گیاهی استپ بیابانی
رویش گیاه در بیابان اصولاً با شرایط دشواری به قرار زیر رو به روست :
• در بیابانهای ایران زمینهایی که خاک قابل رویش آنها ضخامت کافی داشته باشد وسعت چندانی ندارند .
• ماسه زارها ، شنزارها و نمکزارها در بیابانهای ایران وسعت زیادی دارند.
• در این بیابانها ، نوسان دمای هوا در شبانه روز زیاد است .
• باران در بیابانهای ایران کم و نامنظم می بارد .
• تبخیر در این بیابانها به شدت صورت می گیرد .
در بیابانها همه این عوامل از پیدایش یک پوشش گیاهی متراکم جلوگیری می کنند . در این بیابانها تنها گیاهانی می توانند رشد و نمو کنند که در مقابل خشکی و گرمای هوا و جنس نامساعد خاک مقاومت داشته باشند .
تعداد این نوع گیاهان بسیار کم است . انواع گَوَن ، درخت و درختچه گز و در بعضی جاها که سفره های زیرزمینی آب وجود داشته باشد پوشش های گیاهی بیشتر است و یا درخت خرما می روید . فاصله گیاهان بیابان از یکدیگر زیاد و منظره عمومی زمین به طور کلی برهنه و خشک است .
ب – پوشش گیاهی استپ کوهپایه ای
در قسمت نیمه بیابانی ایران که مشتمل بر کوهپایه ها و سرزمینهای کم شیب مجاور بیابانهاست ، شرایط مساعد تری وجود دارد . طبقه خاک ضخیمتر ، ریزش برف و باران بیشتر ، کمی تعداد ماههای خشک عوامل نسبتاً مساعد برای رشد و نمو گیاهان است . در قسمت نیمه بیابانی فاصله انواع گونها ، درختچه ها به طور کلی کمتر از قسمت بیابانی است . سرزمینهای مستعد قسمت نیمه بیابانی به خصوص در آغاز دوره گرما (بهار ) سبز می شوند و صحنه های زیبایی پر از گیاهان و گلهای رنگارنگ تشکیل می دهند. اما این پوشش گیاهی عمر کوتاهی دارد ، زیرا دمای هوا به شدت و سرعت افزایش می یابد و این امر به تبخیر شدید و در نتیجه به خشکیدن این گیاهان می انجامد.
در همین قسمت نیمه بیابانی ، هر جا که خاکهای مساعد در مسیر رودهایی که از کوهستانها فرود
می آیند قرار می گیرند ، رشو و نمو گیاهان با دیگر قسمتها تفاوت کاملاً محسوس دارد . در این سرزمینها به برکت آبیاری رودها ، واحه های سر سبز با درختزارها و کشتزارها پدید آمده است . تمام آبادیهای دامنه های جنوبی البرز و دامنه های شرقی و غربی زاگرس در این شرایط قرار دارند .
ج – پوشش گیاهی کوهستانی
ناحیه کوهستانی ایران شرایط مساعدتری برای رویش و دوام گیاهان وجود دارد اما نباید تصور کرد که سطح این ناحیه به طور یکسان از پوشش گیاهی کامل و ممتدی برخوردار است . زمینهای بی گیاه به خصوص در سراشیبیهای تند کوهها و جاهای سنگلاخ که فاقد طبقه ضخیم و مساعد خاک قابل رویش است بسیار به چشم می خورد و پهنه های وسیعی را در بر می گیرد . به عکس در جاهایی که خاک ضخامت کافی دارد ، چون باران و برف بیشتری در ناحیه کوهستانی می بارد و تبخیر به علت پایین بودن دما به کندی انجام می گیرد ، رویش و دوام گیاهان بیشتر است . صرف نظر از سراشیبیهای تند و جاهای سنگلاخ ، بیشتر سرزمین های ناحیه کوهستانی را استپ و چمنزار پوشانده است . فواصل گیاهان در استپهای کوهستانی کمتر و نوع گیاهان آن با استپهای حواشی بیابانهای داخلی که پیشتر از آنها صحبت شد تفاوت دارد تا آنجا که نوع خاصی از استپ به وجود آورده که به نام استپ کوهی معروف است . درختچه ها و تک درختها این نوع استپ کمابیش دیده می شود . به علاوه هر جا که امتداد کوهها در مقابل وزش بادهای باران آور مدیترانه ای و غربی موجب ریزش بارش بیشتری در دامنه ها و کوهپایه هاست در آنها جنگل نیز پدید آمده است که دربعضی جاها تُنُک و فاقد گیاهان زیردرختی هستند و در برخی جاها انبوهتر می باشند و در زیر آنها درختچه های گوناگون می رویند . جنگلهای غرب ایران که درختان پهن برگ به خصوص بلوط در آنها بسیار دیده می شود از این گونه جنگلها می باشند .
استپ کوهی ایران قسمتهای پهناوری از ناحیه قسمتهای نسبتاً پهناوری از ناحیه مرتفع ایران را پوشانده است و اگر وسعت استپ کوهپایه های ایران را که شباهت بسیار با استپ کوهی دارد به آن اضافه کنیم ، می بینیم که در حدود نصف کشور ما دارای این نوع پوشش گیاهی است .
در فواصل پوشش گیاهی استپ کوهی و در قسمتهای نسبتاً پهناوری از ناحیه کوهستانی ایران ، چمنزار یا مرتع پدید آمده است . وجود همین چمنزارهاست که در ناحیه کوهستانی ایران ، دامپروران کوچ نشین را به خصوص در ماههای گرم سال به طرف خود جلب می کند .
د- پوشش گیاهی جنگل و چمنزار
این نوع پوشش گیاهی ویژه ناحیه خزری است . پوشش گیاهی خزری به عکس دیگر نواحی ایران ، پیوسته ، ممتد و مشتمل بر جنگلهای انبوه و چمنزارهای سرسبز دایمی و پهناور است . جنگلهای خزری ، پهنه ای است پوشیده از درختان ، پهن برگ از نوع بلوط ، سپیدار ، راش ، افرا و مانند آنها . در زیر این درختان بلند ، درختان کوتاه قد و درختچه های گوناگون می رویند . انبوهی این زیر درختیها در بسیاری از جاهای جنگل به حدی است که نمی توان از آنها عبور کرد . پوشش گیاهی دامنه ها و کوهپایه های شمالی البرز که جنگلهای آن در حدود 8/1 میلیون هکتار وسعت دارد ، هر چند در مقایسه با جنگلهای جهان چندان پهناور نیست اما از نظر این که در آن از پای کوه تا ارتفاعات زیاد کمربندهای نسبتاً مشخص از انواع گیاهان وجود دارد ، یکی از چند ناحیه معدود جهان است .
هر گاه از کناره دریای مازندران به طرف قله های البرز پیش رویم ، ابتدا در روی جلگه کشتزارهایی را که محصول تدبیر و دست انسانهاست می بینیم ، پس از آن با تغییر جنس خاک ، شیب زمین ، دما و مقدار بارش ، نوع درختان و گیاهان دیگر و اصولاً منظره پوشش گیاهی تغییر می کند : در سرزمینهایی که میان 800 تا 1800 متر ارتفاع قرار دارند ، جنگلهای انبوه از درختان پهن برگ دیده می شود . گسترش جنگل تا ارتفاع 2500 متر همچنان وجود دارد اما در کمربند میان 1800 متر تا 2500 متر ، جنگلها تُنُکتر هستند و در بخش شرقی درختان سوزنی برگ مانند سرو کوهی در میان درختان بسیار به چشم می خورد . در ارتفاعات بیشتر از 2500 بسیار به چشم می خورد . در ارتفاعات بیشتر از 2500 متر چمنزارها و علفزارهایی دیده می شود .
زندگی جانوری
زندگی جانوری در همه جای جهان و از جمله ایران با وضع طبیعی به ویژه آب و هوا و پوشش گیاهی بستگی دارد . هر چند که مرز قطعی و دقیقی برای پراکندگی جانوران در سطح کشور نمی توان تعیین و ترسیم کرد . ولی با توجه به نواحی آب و هوایی ایران که پیشتر شناختیم می توان گفت که ناحیه بیابانی و نیمه بیابانی ، ناحیه کوهستانی و ناحیه خزری از نظر تقسیم بندی محدوده های جانوری نیز می توانند یک مبنای کلی به شمار آیند .
الف – پراکندگی جغرافیایی انواع جانوران
انواع مهم جانوران در نواحی آب و هوایی ایران عبارتند از :
• در نواحی نیمه بیابانی و اطراف دریاچه ها و ماندابهای آن ، آهو ، یوزپلنگ ، گورخر و از پرندگان مهم این نواحی ، پلیکان ، پرستوهای دریایی و دُرنا را می توان نام برد .
• انواع مهم جانوران ناحیه کوهستانی عبارتند از : کل ، بز وحشی ، انواع قوچ و میش وحشی ، گوزن زرد ، پلنگ و از پرندگان آن عقاب طلایی ، تیهو ، کبک و ... فراوان دیده می شوند .
• در جنگلهای ناحیه خزری ، گربه وحشی ، خرس و خوک وحشی زندگی می کنند و در مردابها و باتلاقهای کناره دریای مازندران ، انواع مرغابی ، غاز ، قو ،حواصیل و ... به فراوانی به خصوص در پاییز و زمستان وجود دارند . گرگ ، روباه و شغال از جانورانی هستند که به تعداد زیاد تقریباً در همه جای کشور دیده می شوند .( وزارت آموزش و پرورش ، 76 : 58-54 ، 60 )
ب ) حیات وحش
حیات وحش به مجموعه پستانداران ، پرندگان ، خزندگان ، دورزیستان و آبزیان یک منطقه جانوری یا اکوسیستم خاص اطلاق می شود . در ایران تاکنون بیش از 151 گونه پستاندار شناسایی شده است که از این تعداد 140 گونه در خشکی و 11 گونه در آب زندگی می کنند . از یازده گونه پستاندار آبزی ، یک گونه سگ آبی متعلق به دریای مازندران و 10 گونه نهنگ متعلق به خلیج فارس می باشد . همچنین در ایران بیش از 350 گونه پرنده بومی و غیر بومی وجود دارد در ایران 61 گونه مار شناسایی شده است که از این تعداد 21 گونه مار سمی و نیمه سمی ، 35 گونه غیر رسمی و 5 گونه مار دریایی می باشند .در بین دوزیستان ایران قورباغه ها جلب توجه می کنند ؛ تاکنون سه جنس قورباغه مورد شناسایی قرار گرفته اند که عبارتند از قورباغه درختی (جنس هیلا)، قورباغه معمولی ( جنس رانا ) و قورباغه سمی (جنس بوفو ) .بیشترین تنوع جانوری در آبهای خلیج فارس مشاهده می شود . در اینجا علاوه بر سایر جانوران آبزی
( میگوها ، خرچنگ ها ، صدف ها و نیز لاکپشت ها ) تعداد 465 گونه ماهی شناسایی شده است که این خود نشان دهنده غنای اکولوژیک این محیط آبی می باشد . در دریای مازندران – به دلیل بسته بودن آن – تنوع جانوری نسبتاً کمتری وجود دارد ، ولی با این وصف در اینجا نیز بیش از 114 گونه ماهی مورد شناسایی قرار گرفته است.
تنوع حیات وحش در ایران مرهون جایگاه نسبتاً استثنایی این سرزمین در اکوسیستم جهانی
می باشد . ( وزارت آموزش و پرورش کد 1006: 77-76 )

ج )حفاظت از محیط زیست
مناطق وسیعی از کشور ما پوشیده از جنگلهای انبوه است . بویژه در ناحیه شمالی ایران این جنگلها از لحاظ اقتصادی بسیار ارزشمند و جزء منابع ثروت کشور محسوب می شوند . همچنین بخشهای وسیعی از کشور ما دارای جنگلهای تُنُک و پوشش گیاهی پر پشت و مراتع و چمنزارها است . وجود پوشش گیاهی در یک محل سبب جذب ، نگهداری و تولید رطوبت شده و از شدت وزش باد جلوگیری کرده و از فرسایش شدید بوسیله آبهای روان ممانعت به عمل می آورد .
ایران برای تأمین آب آشامیدنی و کشاورزی خود با مشکلاتی روبروست زیرا کشور ما کمتر از میزان متوسط جهانی از ریزش های جوّی برخوردار است . آبهای جاری ، دریاچه ها و دریاها منابع بزرگ حیاتی کشور محسوب شده و در فعالیت صنایع ، حمل و نقل ، تأمین آب آشامیدنی و کشاورزی ، صید و سایر فعالیتهای اقتصادی نقش ارزنده و تعیین کننده ای دارند . جنگلها و مراتع ، منابع آبی و حیوانات گوناگون و انواع رویش های گیاهی مواهبی خدادادی هستند که متعلق به یک نسل نمی باشد . نگهداری از این مواهب طبیعی وظیفه هر فرد مسلمان است و احادیث و روایات متعددی در این زمینه در فرهنگ سلامی ما وجود دارد . بهره برداری بیش از حد جنگلها و مراتع و آلوده کردن آبها منابع طبیعی کشور را به خطر می اندازد و در فعالیتهای انسانی و اقتصادی نسلهای آینده اثرات نامطلوبی بر جای می گذارد . امروزه پیشرفت صنایع ، احداث انواع کارخانجات و رشد روز افزون تعداد وسایط نقلیه بویژه نواحی شهری باعث آلودگی هوا ، منابع آب و افزایش سر و صدا شده است که همه اینها زندگی بشر و آسایش او را تهدید می کند . زندگی در شهرهای بزرگ صنعتی که مردم آن با سر و صدای فراوان ناشی از وسایط نقلیه و کارگاههای صنعتی ، فرودگاهها، ایستگاههای راه آهن روبرو هستند با مشکلات فراوانی روبروست. حفاظت محیط زیست در کشور ما بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست است . این سازمان اقدامات متعددی در این زمینه انجام داده و می دهد ولی تا ما همه در حفظ محیط زندگی خویش نکوشیم این سازمان نیز از تلاشهای خویش بهره چندانی نخواهد برد .
سعی کنیم از آلوده ساختن محیط زیست بپرهیزیم و از منابع طبیعی و ثروتهای خداداد کشور خویش صحیح تر و عاقلانه تر بهره برداری کنیم .( وزارت آموزش و پرورش ، 1376: 63-62 )
تاریخچه کشاورزی ایران
کشاورزی همیشه در طول تاریخ چند هزار ساله ایران از مهمترین مسائل بوده و ایرانیان در هر جنگی که پیروز می شدند و کشوری را فتح می کردند و به هر جا که قدم می گذاشتند ، بر خلاف بسیاری از فاتحان که شهرها ، قصبات ، دهات و مزارع کشاورزی کشور را خراب و ویران
می ساختند ، با ایجاد راهها و پلهای کوچک و بزرگ نواحی مختلف را به یکدیگر اتصال داده و با ساختن نهرهای بزرگ و سدهای متعدد کشاورزی را توسعه و ترقی می دادند . برای مثال ، وقتی ایرانیان در زمان هخامنشی مصر را فتح کردند ، برای توسعه امر آبیاری و به زیر کشت در آوردن اراضی زراعتی جدید ، کانالهای متعددی از رودخانه نیل ایجاد کردند . موضوع خشکی فلات ایران به علت موقعیت خاص طبیعی آن و بروز خشکسالی از اهم مسائلی بوده که از روزگاران بسیار قدیم مورد توجه مردم این سرزمین بوده است و کوشیدند با اقداماتی از قبیل درختکاری و ایجاد باغها و احداث نهرها و کانالها و توسعه مزارع کشاورزی از خشکی زیاد بکاهند،زیرا خشکیهای پی در پی ، اغلب به دنبال خود
قحطی های هولناک به ارمغان آورده است . ( فرجی ، 1382 : 110 )
ایرانیان نخستین اقوامی هستند که به کشت و زرع پرداخته و زراعت و دامداری از مهمترین فعالیتهای آنان بوده است . نگرشی در سفرنامه ها و کتب قدیمه ، موقعیت ارزشمند ایران را در فعالیتهای مربوط به کشاورزی نشان می دهد . سرارتورکیت و ارنست هرتسفلد در این زمینه ، در مقاله مشترک خود به نام ایران سرزمین و مرکز ماقبل تاریخ چنین آورده اند :
ایران نخستین کشور جهان است که انسان اولیه در آن به کشت و زرع پرورش دام آغاز نهاده است . نگاهداری و پرورش حیوانات اهلی در ایران ، بسیار زودتر از دیگر نقاط دنیا عملی شده و در روی ظرفهای سفالین قدیمی ، نقش سگهای شکاری باریک اندام (تازی) دیده می شود . در روی یکی از سفالهای شش هزار سال پیش کاشان ، دهگانی پهلوی گاوی است که در کنار جوبی ایستاده و آب
می آشامد . کریستی ویلسن در مورد تمدن شوش در عصر مس می نویسد ، مردم این زمانه به بذر گیری و زراعت اشتغال داشته و علاوه بر آن ، غله و الیاف به عمل می آوردند . سپس این الیاف را با مهارت بافته و به صورت پارچه در می آوردند .
بنابراین ، ایرانیان از جمله اولین اقوامی می باشند که در هزاره ششم قبل از میلاد و حتی قبل از آن به فنون کشاورزی آگاهی داشته و از آن سود می بردند . در دوره های بعدی نیز مهمترین فعالیت مردم ایران ، کشاورزی بوده است . احداث بسیاری از سدها و بندها را از جمله اقدامهای ایرانیان برای رونق کشاورزی می توان قلمداد کرد . در دوره هخامنشی ، جهت مشروب ساختن اراضی ، سدها و بندهای متعددی بر روی رودخانه ها بسته شده که از آن جمله باید سد رامجرد را در فارس بر روی رودخانه کر و سدهای رود کارون را ذکر کرد. همچنین روی رودخانه جراحی آثار 9 سد دیده می شود که همه برای عمران و آبادی این منطقه احداث شده است . ایرانیان در هنر حفر قناتها سرآمده بوده و از این هنر و استعداد ، برای احیای اراضی و رونق کشاورزی استفاده بسیار می بردند . اطلاعات و مدارک کافی در مورد کشاورزی عهد هخامنشی در دست نیست . ولی در کتابهای مختلف ، مطالبی دالّ بر اهمیت کشاورزی در این دوره به چشم می خورد پولیپ مورخ یونانی می گوید ، پادشاهان هخامنشی برای تشویق ایرانیان در اشتغال به زراعت و بهره برداری از منابع ارضی و مراتع ایران ، درآمد حاصله از این اراضی را تا پنج نسل به زارع و خانواده اش واگذار می کردند .
پس از مدتی که از هجوم اسکندر و سپاهش گذشت ، بالاخره اشکانیان که اهل پارت (خراسان)بوده اند ، اداره امور ایران را به دست گرفتند . در این زمان بنا بر شواهد و اطلاعات پراکنده ، به نظر می آید که شرق پارت اقتصاد دامداری داشته و بهره برداری از مراتع رایج ترین نوع کشاورزی بوده است . اما در همین دوره در غرب ایران ، زراعت زمین ، طریقه اصلی تلاش مردم بوده است . تولید محصولاتی چون غلات ( به ویژه گندم و جو ) درختهای مثمر و غیر مثمر ، انگور و صیفی کاری در این دوره رایج بوده است .
مدارک تاریخی و نتایج حفاریها به ما نشان داده است که در این دوره ، احداث و بهره برداری از کاریز و نهرها به حد قابل توجهی افزایش یافته است . در دوران سلطنت اشکانیان ، شبکه های کامل آبیاری و آبرسانی برای اولین بار ( در حد وسیع) تأسیس شده است .
در دوران ساسانی ، کشاورزی مهمترین فعالیت بوده و بخش عمده درآمد جمعیت از این طریق تأمین
می گردید . در دوره انوشیروان رسم جدیدی برای اخذ مالیات حاکم گردید که نسبت به گذشته رفاهیتی را برای کشاورزی به همراه داشته است . از زمان هخامنشیان رسم بر آن جاری بود که دولت قسمتی از محصول را که روی حاصلخیزی زمین تعیین می شد ، دریافت می کرد و میزان آن هم از یکدهم تا نیم بوده است . این طریق مالیات که به واسطه ی اجحافات و تحمیلات مأمورین طاقت فرسا شده بود ، نه تنها زارع را از کار دلسرد می کرد و نمی گذاشت که بر مقدار محصول و درآمد خود بیفزاید ، بلکه سبب اتلاف و خرابی امکانات تولید نیز بوده است . زیرا تا جمع کنندگان مالیات یا تحصیلداران ، مقدار سهم دولت را معلوم و مفروز نمی کردند ، زارع نمی توانست محصول خود را بردارد و یا میوه و سردرختیها را جمع کند . مسلماً چنین دیوان سالاریی اگر برنامه ریزیهای جامع را همراه نداشته باشد ، مشکلاتی را در سیستم تولیدی به وجود خواهد آورد . چنانکه در اواخر دوره ساسانی نیز کشاورزی ایران با مشکل مواجه گردیده و رو به انحطاط نهاد .
در دوره اسلامی ، به کشاورزی اهمیت خاص نشان داده می شده است . چنانکه در احادیث آمده است ، حضرت محّمد (ص) توجه خاص به ایجاد مزارع داشته و حضرت علی (ع) مدت 25 سال به حفر قناتها و تأسیس نخلستانها اهتمام می ورزیدند . حضرت صادق (ع) در روزهای گرم تابستان بیل و کلنگ به دست می گرفت و به کار کشاورزی مشغول می شد . این توجه خاص رهبران دینی و مذهبی به امور کشاورزی ، یکی از رموز آبادی و آبادانی ایران در گذشته بوده است . در دوره اسلامی واگذاری اراضی به رسم اقطاع بوده است . اقطاع ملک یا زمینی بود که از جانب خلیفه به شرط زراعت به امرا و اشخاص واگذار می شد . اقطاع به دو حالت اقطاع التملیک و اقطاع الاستقلال بوده است . در اقطاع التملیک واگذاری اراضی به دلیل به زیر کشت بودن اراضی بایر ، افزایش درآمد حکومت و رونق کشاورزی بوده است. در حالی که اقطاع الاستقلال به دلیل تأمین معاش نظامیان ، ایجاد انگیزه برای آنان و تأمین هزینه و مزد جنگجویان بوده است . بعدها تحولات بیشتری در روش اقطاع پدید آمد که در نتیجه ، زمینهای اقطاعی غالباً به وسیله غصب ، مبدل به ملک خصوص می شد .
در دوره سلجوقیان در پرتو برنامه ریزی های خردمندانه خواجه نظام الملک ، کشاورزی ایران دارای موقعیت مناسبی بوده است . کشت انواع محصولات کشاورزی – زراعی و باغی – از بهره وری مناسب برخوردار بوده است . خواجه نظام الملک شخصاً به امور دهقانان و رعایا رسیدگی می کرد و در بهبود زندگی آنان سعی کافی مبذول می داشت .
از آنجا که نظام الملک چون دیگر سیاستمداران موفق ، اعتقاد داشت که وضع رعیّت رابطه مستقیم و تأثیر بسزایی بر وضع دولت دارد ، لذا می کوشید کشاورزان را تا حد امکان از یوغ استثمار دولت و مالکان سودجو رهایی دهد ، تا از راه بهبود زندگی آنان ، تولیدات کشاورزی افزایش یابد و اقتصاد کشور شکوفا شود . ( مطیعی لنگرودی ، 1381 : 77-75 )
پس از حمله اعراب و با شروع عصر اسلامی ایران ، با وجودی که کشاورزی ایران رونق دوران گذشته را نداشت ، ولی چون سرزمین اعراب اغلب لم یزرع و فاقد مواد غذایی بود ، لطمه چندانی به سدها و قناتها و نهرهای ایران وارد نساختند . به رغم عدم توجه برخی از خلفا چون بنی امیه که موجب ویرانی تدریجی تأسیسات آبیاری و در نتیجه انحطاط کشاورزی گردید با وجود این پس از انقراض آنها آبادی به مملکت بازگشت و مزارع فراوانی که بنی امیه ویران کرده بودند دوباره آباد شد .
به طوری که در زمان خلافت عباسیان ، ایران تقریباً به صورت انبار خواروبار امپراطوری درآمد . برای مقال قسمت عمده شیرینی مورد مصرف امپراطوری عباسی از مزارع نیشکر خوزستان تأمین می شد و تا موقع حمله مغولها ، ایران از نظر کشاورزی و دامپروری و صنعت از مهمترین کشورهای دنیای آن روز بود . زیرا صنایع دوران قدیم ارتباط و بستگی زیاد با کشاورزی داشت و جنگلها و مراتع قسمت وسیعی از کشور را پوشانیده بود .( فرجی ، 1382 : 110 )
در عهد مغول و تیموری کشاورزی ایران رو به انحطاط نهاد . خرابیها و کشتارهای مغول ضربه سختی بر کشاورزی ایران وارد ساخت . منابع موجود نشان می دهند که ویرانیهای این دوره ، عواقب غیر قابل جبرانی داشته است . شبکه های آبیاری رو به ویرانی نهاد ، تعداد جمعیت کشاورز به شدّت تقلیل یافت ، سر دامهای کاری بریده شد و قحطی و امراض ساری بیشتر نواحی سرزمین ایران را فرا گرفت . در کتاب کشاورزی و مناسبات اراضی در ایران عهد مغول ، در این زمینه آمده است ؛ چهارده سال بعد از هجوم چنگیز خان مغول خان بزرگ اوکتای قاآن فرمود تا هرات را احیا کنند . به دستور وی ، اسیران هرات به زادگاه خود بازگردانیده شدند . در این هنگام در پیرامون ویرانه های شهر تقریباً نه روستایی باقی مانده بود و نه دام کاری . جویها ویران و انباشته گردیدند ، بدین سبب نخستین ساکنان هرات احیا شده ، به ناچار خود به جای گاو ، گاو آهن می کشیدند . از مطالب بالا چنین استناد می شود که چهارده سال پس از هجوم مغولها ، در خراسان شرقی امکانات کشاورزی محدود بوده . مردم برای تهیه نهاده های کشاورزی ، به ناچار می باید مسافت های بیش از 500 تا 600 کیلومتر را طی نمایند ؛
یاقوت حموی که بی درنگ پس از حمله مغول ( 620 – 617 ﻫ ) به تحریر کتاب خویش پرداخته ، درباره شهر نیشابور و حومه آن چنین می نویسد ؛ در سنه 607 ﻫ مغولها خرابش کردند و هیچ دیواری بر پا نگذاشتند . هر که در آنجا بود کشتند ، بعد چنان خراب کردند که با خاک یکسان شود و روستاها را هم ویران ساختند .
در این دوره ، نواحی روستائی بیش از شهرها مورد حمله مغولها واقع می گردید . اگر گاهی شهرها در ایران و سرزمینهای مجاور به اتکای حصارها و ... ، از خود دفاع کنند ، ولی خطر غارت و تخریب روستاها و از دست دادن حاصل زمین و دام کاری و کشته و شکنجه و اسارت و فقدان زنان و نامزد و کودکان ، همیشه روستایی ها را تهدید می کرد . زندگی چادر نشینی و دامداری مغولها ، در تخریب روستاها و کشاورزی ایران موثر بوده است . زیرا دامداری در ایران با کوچ فصلی قبایل چادرنشین که از قشلاق به ییلاق و بالعکس حرکت می کردند وابسته بوده است . به هنگام کوچ ، گاهی موارد صدها کیلومتر مسافت را در می نوردیدند . چادرنشینهای مغول در بین راه غالباً دامها را در کشتزارهای روستاییان رها کرده و مزارع را پایمال می کردند . چادرنشینهای مغول همواره مسلح بوده و از سازمان قبیله ای،نیرو می گرفتند و چنانچه فرصتی به دست می آید،از غارت روستاییان فاقد سازمان و بی سلاح و بی دفاع نیز روی گردان نبودند . بنابراین هیچگاه آرامشی در نواحی روستایی و کشاورزی ایران وجود نداشته است که ، سبب عمران و آبادی روستاها و رشد کشاورزی گردد . سقوط اقتصادی که عمدتاً متکی بر کشاورزی بوده است ، به تدریج عمیقتر شد و در حدود سالهای 679 تا 689 ه به اوج حدّت و شدّت خود رسید . چنین حالتی از اداره کشور ، مشکلاتی را نیز برای حکومت به وجود آورد . چنانکه به دلیل کشتار روستاییان ، مساحت اراضی مزروع در بعضی نقاط به یکدهم کاهش یافته بود ، که خود سبب تقلیل مالیات دهندگان می گردید .
هر چند که در دوره غازان خان ، اقدامهایی برای رهایی از این موقعیت ، به ویژه برای سامان دادن شرایط اقتصادی کشور انجام گردیده است ، ولی در مجموع دوره مغول با فجایع و خرابیهای خاص خود ، سبب رکود و نزول کشاورزی ایران گردیده و جمعیت به زحمت محصولاتی را برای تغذیه خود تولید
می کرد . از مهمترین محصولات کشاورزی در این دوره گندم و جو را می توان نام برد که در سراسر ایران ، جایی که کشاورزی می شده رایج بوده است . همچنین ، بسیاری از مولفان از کشت برنج در گیلان و مازندران ، بقولات و علوفه و درختان میوه و ... در سایر نواحی ایران یاد کرده ند . ( مطیعی لنگرودی ، زمستان 1381 : 78-77 )
دوران صفویه ، دوران ترمیم گذشته بود در این دوره با احداث راهها و ارتباط نواحی مختلف و فراهم کردن تسهیلات و احداث سدهای عظیم ،کشاورزی در ایران توسعه یافت و تولید و مصرف افزون گردید. از جمله این اقدامات ایجاد سد قهرود کاشان ، سد فوقان ساوه ، سد قمصر و بند فریمان را می توان نام برد که بیشتر این سدها به مرور زمان از بین رفته . بند فریمان در خراسان که در دوره صفویه ساخته شده و در نیم قرن اخیر تعمیر گردیده ، جزء شاهکارهای سد سازی ایران است . ( فرجی ، 1382 : 111 )
در دوره صفویه ، به ویژه در سالهای آغازین حکومت این سلسله ، کشاورزی ایران از رشد کافی برخوردار گردیده است . سیاست مناسب شاه عباس در برابر دهقانان و مالکین اراضی کشاورزی و امنیت موجود در کشور سبب رشد و شکوفایی کشاورزی ایران گردیده است . جهانگردان اروپایی که در این زمان به ایران سفر نموده اند ، از توسعه و بازسازی شبکه های آبیاری و رشد اقتصادی ایران در عصر شاه عباس سخن گفته اند . ژان شاردن ، جهانگرد فرانسوی نیز به رشد سریع شبکه های آبیاری و بازسازی کاریزها توجه می کند . او با بیان اینکه در دنیای آن روز ، هیچ قومی به اندازه ایرانیان به علم آبیاری مطلع نبوده اند ، تحسین خود را ابراز داشته است.در دوره صفوی ، ایران صادر کننده انواع کالاها و محصولات کشاورزی ، نظیر خرمای فارس ، خوزستان ، سیستان و بلوچستان و کرمان ، انار شیرین یزد و شیراز ، پرتقال مازندران و پیاز خراسان بوده است .
در طول تاریخ ایران ، تولید ابریشم خام هیچگاه به اندازه این دوره افزایش نداشته است . به قول اولیاریس ، تولیدات ابریشم خام ایران در اوایل دوره صفویه 20000 عدل در سال ( هر عدل برابر 125 کیلوگرم ) بوده است . در همین دوره ، ژان شاردن فرانسوی تولیدات ابریشم خام ایران در سال ، بالغ بر 22000 عدل یا 2750 تن تخمین زده که حدود 125 تن آن به مصارف داخلی اختصاص داشته و باقیمانده آن به هند و ارپا صادر می شده است . باید افزود که این صادرات بسیار ، دالّ بر عدم توسعه صنایع ابریشم ایران می باشد .
در اواخر دوره صفوی ، سیاستگذاری های نادرست دولت ، سبب ایجاد سستی و رکود در کشاورزی ایران گردیده است . افزایش مداوم مالیاتها از سوی دولت و فشار مالکان بر دوش دهقانان ، کشاورزی ایران را به انحطاط کشانیده است . ( مطیعی لنگرودی ، 1381 : 79-78 )
در دوره افشاریه و زندیه علاقه به توسعه کشاورزی و آبادی کشور وجود داشت . نهر نادری در دشت مغان که اراضی مغان را مشروب می ساخت و هم اکنون در عمران دشت مغان از بخشی از آن استفاده می شود را می توان به عنوان نمونه نام برد . پس از فوت نادر و کریمخان زند وضع کشاورزی رفته رفته مختل شد ، در دوران زندیه و قاجاریه فقط گاهی اقداماتی صورت می گرفت .
در زمان حاجی میرزا آغاسی قناتها و نهرهای زیادی خصوصاً در اطراف تهران دایر شد . ولی این اقدامات جنبه محلی و خصوصی داشته و تأثیری در بهبود وضع کشاورزی محل نداشت و این نوسانات ترقی و با تنزل کشاورزی در دوران قاجاریه تا حدودی ادامه داشت تا اینکه در رژیم گذشته با اجرای طرح قانون اصلاحات ارضی ، بسیاری از روستاها خالی شد ، کشاورزان به شهر ها آمدند و کشاورزی تا حد زیادی از بین رفت . ( فرجی ، 1382 : 112-111 )
بعد از دوره صفویه ، ایران درگیر جنگها و کشتارها گریده است . عدم ثبات و امنیت در دوره های حکومت افاغنه ، افشاریه و زندیه در ایران ، اقتصاد ایران را که عمدتاً متکی بر کشاورزی بوده است ، به شدّت با مشکل مواجه گردانیده است . کشاورزی از جمله فعالیتهایی می باشد که در فضاهای گسترده تحقق می یابد . بهره وریهای اقتصادی در چنین فضایی به وجود امنیت بیشتر در سرزمین نیازمند است . در حالی که در این دوره ها ، امنیتی که سبب قوام کشاورزی می شد وجود نداشته است .
در دوره قاجاریه نیز کشاورزان از موقعیت مناسب برخوردار نبوده اند . برخورد های مأموران حکومت با جامعه روستایی که عمده فعالیت آنها کشاورزی بوده است ، هر گونه انگیزه ای را برای افزایش تولید و قوام بخشیدن به کشاورزی ایران از بین می برد .
فشار بر کشاورزان و اخذ مالیات های سنگین که از آغاز حکومت قاجاریه رواج یافته است . در تمامی این دوره دیده می شود . مهمترین محصولات کشاورزی این دوره گندم ، جو ، برنج ، توتون و پنبه را
می توان نام برد که با توجه به تعداد جمعیت آن مقطع زمانی،تقریباً مصرف داخلی را پاسخگو بوده است . یکی دیگر از تولیدات پر اهمیت ایران به ویژه در استانهای شمالی کشور ابریشم بوده است . به طوری که در سالهای دهه 1850 صادرات ابریشم 40 درصد ارزش کل کالاهای صادراتی را تشکیل می دهد.
( لنگرودی ، 1381 : 81-79 )
خلاصه آنکه این کشور که روزگاری صادر کننده محصولات و مواد اولیه غذایی بود با تکیه به درآمد کاذب و تک محصولی از فروش نفت رفته رفته به مصرف کننده کامل محصولات کشاورزی و دامی کشورهای غربی و شرکتهای ضد ملیتی آنان تبدیل گردید . کم کم در اثر بی علاقگی به فعالیت کشاورزی که همراه با زحمت زیاد و سود کم بود و نیز با سوق دادن جامعه به تجدد و دسترسی به پول و رونق معاملات کزایی و بورس بازی زمین و غیره ، مسئله کشاورزی به فراموشی سپرده شد و چنین وانمود گردید که گویا این سرزمین مستعد کشاورزی نبوده و با منابع و ثروتهایی که در زیر زمین دارد باید به زندگی کاملاً راحت و تولیدات صنعتی ( مونتاژ ) بپردازد . ( فرجی ، 1382 : 113-112 )
تاریخچه دامپروری ایران
الف - آثار مربوط به دامپروری در قبل از تاریخ
آثار فراوانی مربوط به دامهای قبل از تاریخ ، از آذربایجان ، دشت مغان ، خراسان ، ساوه ، سمنان ، دامغان ، گرگان ، بیرجند ، اردبیل ، طالش ، کردستان ، لرستان ، شیراز ، اصفهان ، کاشان و یزد ، بدست آمده است . فراوانی این آثار ، بسیاری از اندیشمندان را بر آن داشته که صراحتاً اعلام نمایند دامپروری ، نخست از ایران ، آغاز شده است .
ظروف سفالی و سایر آثار بدست آمده از وجود رمه های بزرگ شتر ، مادیان ، اسب ، گوسفند و گاو در ایران حکایت می کند .سگهای گله و شکاری در دوران ماقبل تاریخ ، وجود داشته اند که نقش آنها در آثار آریاییها ، مشاهده می گردد. مجسمه های مفزعی گاو ، بز کوهی ، سگ و اسب در کشفیات لرستان ، کردستان ، اصفهان و بختیاری و فارس بدست آمده است .
در موزه تهران ، مجسمه ای وجود دارد که از حوالی سمنان و خراسان بدست آمده است . این مجسمه ، گاو و طرز بستن گاو آهن و شخم اراضی را ، مجسم می سازد . جفت گیری دامها و طرز دوشیدن شیر از گاو بکرّات در آثار باقیمانده ترسیم شده است . نقوش برجسته حاصله از حفریات عیلام و شوش ، سربازانی را شکل می دهد که لباسشان از پوست گاو و گوسفند تهیه شده است .
ب - اهلی شدن دامها
مورچه دامپرور خوبی است و دامپروری را ، پیش از انسان ، یعنی حدود 450 میلیون سال پیش آغاز کرد . ولی ما گاوداری را از چند قرن قبل، شروع نمودیم. مورچگان ، حشرات را اهلی کرده از آن ، بهره برداری می نمایند . این حیوان به شاخکهای خود به پشت شته می زند ، تا مایع چسبناکی از آن ترشح گردد که مورد استفاده مورچه می باشد .
اکثر دانشمندان اتفاق نظر دارند که اهلی کردن حیوانات از دوره سنگهای صیقلی شروع شده است . گاو و گوسفند و اسب که نجابت بیشتری داشتند ، زودتر اهلی شدند . برخی معتقدند ، سگ پیش از آن اهلی گردید .
وتوسن فسیل شناس چنین اظهار نظر کرده است : برای اینکه انسان اولیه بتواند برای خود ، ذخیره ای از گوشت و پوست و شیر ددّان ، تهیه کند ، به فکر ایجاد گله یا رمه از اسب و گاو و گوسفند افتاده ، قبلاً محوطه بزرگ محصوری را تهیه نموده و بعداً ددّان را به کمند یا تله مقیّد نموده ، به محوطه نامبرده منتقل و در آنجا رها می نموده و بدین وسیله ، تعداد زیادی از ددّ را گرفته به آنجا برده ، این در بین ماده های آنها ، زائیده و نوزادان آنها ، تدریجاً به انسان خو گرفته اهلی شده اند . مطالعه در استخوانهای فسیل شده د

گزارش کارآموزی شرکت ملی نفت ایران

اختصاصی از اینو دیدی گزارش کارآموزی شرکت ملی نفت ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل: WORD قابل ویرایش

تعدادصفحات:66

فهرست

مقدمه

اهداف و مزایای سیستم

خلاصه

روش عملیات

انتقال اطلاعات

ضمایم( حقوق پایه )

فوق العاده محرومیت از تسهیلات زندگی

فوق العاده اضافه کاری کارمندان

مقررات مربوط به مرخصی کارمندان

وامها

محاسبه فوق العاده بدی آب و هوا

محاسبه فوق العاده محرومیت ازتسهیلات زندگی برای یکماه

محاسبه فوق العاده ویژه

خالص حقوق

اطلاعات  پایه سیستم حقوق

نحوه محاسبه بازنشستگی و بیمه

نحوه محاسبه پس انداز

نحوه محاسبه مالیات بردرآمد حقوق

محاسبه خالص حقوق

صورت حساب حقوق

حسابداری حقوق

عملیات حسابداری

نحوه محاسبه

نحوه تهیه برگ حضور و غیاب و ارسال به واحدها

افزایش /کاهش دستمزد کارگران

کارگرانی که برگ حضور و غیاب آنها به سیستم وارد نمی شود

نحوه تکمیل برگ تعطیلات ایام دستمزد

محاسبه غرامت دستمزد ایام بیماری

نحوه محاسبه دستمزد ایام مرخصی

فرمول محاسبه نوبتکاری

محاسبه بازخرید مرخصی

فوق العاده ها

فوق العاده مسکن

فوق العاده عائله مندی

مالیات

حق بیمه تأمین اجتماعی

گروه بندی کارگران- محاسبه دستمزد حالات ویژه

عملیات سیستم دستمزد کارگران

ویرایش مقابله ای

بودجه

هزینه های جاری

ساختار و چگونگی تشکیل شماره حسابها

چگونگی رمز واحد/شرکت

منابــع و مأخــذ