برچسب (پالایشگاه

اختصاصی از اینو دیدی دانلود گزارش کارآموزی واحد SRU (پالایشگاه شهید هاشمی نژاد سرخس ) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود گزارش کارآموزی واحد SRU (پالایشگاه شهید هاشمی نژاد سرخس )

پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد (خانگیران) در 40کیلومتری شهرستان سرخس و در شمال شرقی ایران قرار دارد. پالایشگاه خانگیران در سال 1362 به بهرهبرداری رسید و در عملیات نصب و راه‌اندازی آن، نیروهای داخلی نقش قابل ملاحظهای داشتهاند.

گاز خوراک پالایشگاه شهید هاشمی‌نژاد که از نوع گاز ترش می‌باشد دارای 10 درصد گازهای اسیدی شامل 6.5 درصد گاز دی اکسید کربن CO2 و 3.5 درصد گاز هیدروژن سولفورو می‌باشد و بر همین اساس در طراحی واحدهای پالایشی تاسیسات پیچیده‌ای نصب گردیده است. گاز ارسالی به مناطق مصرف عاری از هرگونه گازهای خطرناک می‌باشد

در مجموع, ذخایر گازی مورد استفاده در پالایشگاه خانگیران، حدوداً 300 میلیارد متر مکعب پیش‌‌بینی شده است که اگر 10 میلیارد متر مکعب گاز در سال بهره‌برداری شود، عمر این مخزن به حدود 30 سال خواهد رسید. البته این رقم‌ها می‌تواند متغیرساخت اولین واحد پالایشگاه خانگیران, پس از مدتها تاخیر به دلایل وقوع انقلاب اسلامی و تا حدودی جنگ تحمیلی، در سال 1362 توسط پیمانکار ایتالیایی (سایپم) به اتمام رسید که این طرح, شامل حدود 90 درصد ساخت بود و اجرای آن توسط خارجی‌ها انجام شد. ولی خوشبختانه در فاز دوم به همت متخصصان داخلی از نظر اجرا و مهندسی، حدود 60 درصد کار را نیروهای داخلی انجام دادند که جزء پروژه‌های کارآمد صنعت نفت محسوب می‌شود. سه واحدی که در فاز اول راه‌اندازی شد، هر کدام با ظرفیت 7 میلیون متر مکعب در روز بودواحد بعدی, در فروردین ماه سال 1381 به بهره‌برداری رسید که با تاخیر 15 ماهه روبرو بود.

این پالایشگاه تامین کننده گازاستانهای خراسان رضوی ،شمالی،جنوبی،گلستان،مازندران وسمنان وصنایع بزرگی چون پتروشیمی بجنورد،نیروگاه نکا مازندران می باشد

تاریخچه پیدایش و صنعت گاز در ایران:

از نوشته های تاریخ نویسان کهن چنین برمی آید که ایرانیان در استفاده از گاز و دیگر مشتقات نفتی به دیگر ملل جهان پیشی داشته اند. به عنوان مثال بقایای آتشکده ها در معابدی نظیر آتش جاودانی نزدیک کرکوک که به مشعل بخت النصر معروف بود و در نزدیکی یک مخزن گاز طبیعی قرار داشت نام برد. همچنین بقایای معابد زرتشتیان در نزدیکی مسجد سلیمان و روایت تاریخی که از آتش جاویدان آتشکده آذر گشب در آذربایجان به جا مانده، همگی گواه ای مدعا می باشد.

مناطق غرب، جنوب و جنوب غربی ایران چنانچه اکنون می دانیم، روی دریایی از نفت و مشتقات آن قرار داشته و دارد. بعضی از این مناطق بدلیل عمق بسیار کمی که داشتند با فرسایش خاک ویا حرکت گسل ها یا عوامل طبیعی دیگر به بیرون تراوش کرده و انسان را به بهره برداری از آن سوق می داده است.

نخستین اسناد تاریخی مربوط به استفاده گاز در ایران به زمان قاجاریه و سلطنت ناصرالدین شاه می رسد. هنگامی که ناصرالدین شاه در سال 1873 میلادی به لندن سفر کرده بود چراغهای گازی که روشنی بخش معابر آنجا بود، تعجب وی را برانگیخت و او علاقمند به بازدید از کارخانه چراغ گاز را صادر کرد.

استفاده از گاز طبیعی در ایران تا تاریخ 1908 میلادی که نخستین چاه ایران در مسجد سلیمان به نفت رسید کم وبیش ادامه داشت. پس از استخراج نفت، گاز همراه اجباراً سوزانده می شد. شرکت ملی نفت ایران از بدو تشکیل همواره به فکر چاره جویی و استفاده از این گاز طبیعی بود، ولی بعلت بُعد مسافت بین منابع تولید و نقاط مصرف سنگینی سرمایه گذاری و کمی مصرف داخلی که تنها محدود به برخی نقاط نفت خیز جنوب بود این امر به تعویق افتاد و گازهای استحصالی همچنان سوخته وهدر می رفت. به طوری که در طی 60 سال طبق آمار متجاوز از 130 میلیارد متر مکعب گاز که از نظر حرارتی معادل 130 میلیون تن نفت خام می شد به طور اجباری سوزانده شده و از بین می رفت. به تدریج که صنایع نفتی یکی پس از دیگری احداث و به بهره برداری می رسید. استفاده از گاز طبیعی برای تأمین سوخت، محرکه های کمپرسورها، مولدهای برق و مصارف داخلی منازل سازمانی در مناطق نفت خیز از جمله مسجدسلیمان، آغا جاری، هفتگل و آبادان مورد توجه قرار گرفت و در کنار فعالیت های اصلی تولید، انتقال و پالایش، فعالیتهای محدودی نیز برای به عمل آوردن گاز طبیعی توسط شرکتهای عامل در حوزه قرار انجام گرفت. اولین استفاده از گاز طبیعی در خارج ازحوزه مناطق نفت خیز برای تغذیه کارخانه جدیدالتأسیس مجتمع کود شیمیایی شیراز بود که توسط وزارت صنایع و معادن در سال 1344 هجری شمسی احداث و بهره برداری از آن آغاز شد و برای خوراک اولیه خود نیاز به گاز طبیعی داشت. به همین منظور خط لوله ای به قطر 10 اینچ و طول تقریبی 215 کیلومتر از گچساران به شیراز با مدیریت امور مهندسی خط لوله شرکت ملی نفت ایران احداث گردید که با نصب یک واحد نم زدایی به بهره برداری رسید و سالها تغذیه کننده کارخانه یاد شده بود. این خط لوله و واحد نم زدایی مربوط به آن بعدها به شرکت ملی گاز ایران تحویل داده شد.

در حدود 30تا40 سال پیش تلاشهای جدی شرکت ملی نفت ایران موجبات فنی و اقتصادی لازم را برای مهار کردن گازهای همراه، جلوگیری از اتلاف وسوزاندن آنها و جمع‌آوری و پالایش،‌ انتقال و صدور به خارج از کشور پیش آورد.

زمانی که در اندیشه فروش و صدور به خارج از کشور پیش آمد.امور بین‌الملل شرکت ملی نفت از نقطه نظر مسائل ارزی و فروش و امور مهندسی خطا لوله برای مطالعات فنی و اقتصادی طرح فعالیتهایی را آغاز نمودند و امور مهندسی و ساختمان،مسئولیتهای مرتبط به خطا لوله سراسری اول موسوم به IGAT1 را به عهده گرفت ولی از آنجایی که کلیه امور مرتبط به گاز باید در یک سازمان متشکل و منسجم قرار می‌گرفت تا مسئولیت‌های و اهداف پیگیری واجرا کند و همچنین توافق کلی در زمینه توسعه همکاری‌های اقتصادی بین ایران و شوروی (سابق) در 1344 هجری شمسی (1965 م) مو امضای پروتکل مورخه دیماه همان سال در زمینه صدرو گاز ایران به شوروی در قبال ایجاد صنایعی مانند کارخانه ذوب‌آهن اصفهان و ماشین‌سازی اراک، سبب شد که شرکت ملی گاز ایران در اسفند ماه سال 1344 تأسیس شد پی از شروع فعالیتهای شرکت مزبور قرار داد فروش گاز طبیعی در سال 1349 منعقد و متعاتب آن صدور گاز به شوروی آغاز شد بر اساس این قرارداد سالانه در حدود 10 میلیارد متر مکعب گاز از قرار هر متر مکعب شش روبل به شوروی صادر می‌شد که این قیمت بعدها به کرات مورد تجدید نظر قرار گرفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1358 بعلت عدم حصول توافق بر سر قیمت گاز صادرانی صدور گاز ایران به آن کشور قطع شد. گفتنی است که در مدت قریب به ده سال مجموعاً دود 71 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به شوروی صادر شد صدور مجدد گاز ایران به شوروی پس از مذاکرات و توافق بر سر قیمت بین دولت‌های ایران و شوروی (شرکت ساپور گاز) در تاریخ 20/1/1369 آغاز شد. بر اساس این قرار داد توافق شد که سالانه 3تا8 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی از طریق خط لوله سراسری از مرز آستارا به شوروی صادر شد و مدت این قرار داد 15 سال تعیین گردید.

لازم به ذکر است که نخستین پالایشگاه گاز ایران در بید بلند به منظور تهیه گاز صادراتی ایران به شوروی تأسیس شد اما هم اینک شرکت ملی گاز ایران به عنوان یکی از شرکتهای معتبر در عرصه فعالیت‌های مربوط به صنعت گاز در جهان است

فعالیت‌های اکتشافی در منطقه گازی خانگیران :

منطقه گازی خانگیران در 35 کیلومتری شهر سرخس واقع در شمال‌شرقی استان خراسان رضوی و در فاصله 150 کیلومتری شهر مقدس قرار دارد. تاقدیس خانگیران در شمال‌شرقی کشور در ناحیه سرخس از نظر زمین شناسی و حوزه رسوبی کپه‌داغ هزار مسجد قرار دارد. حوزه رسوبی کپه‌داغ با رسوبات ضخیم دریایی منطقه جالبی از لحاظ اکتشافات نفتی است. نخستین گاز زمین شناسی بصورت برداشت ابتدایی در سال 1326 اوسط زمین شناسان شرکت نفت ایرانیان که یک شرکت مختلط بوده است، انجام شده است. بر اساس هشت روز کار نقشه‌ای ابتدایی تهیه و طبقات دوران سوم و کرتاسه فوقانی که اهداف کم عمق هستند مورد توجه قرار گرفت. ولی حفاریهای اخیر نشان داده است که این طبقات فاقد هیدروکربورند. ازسال 1316 تا سال 1331 هیچگونه فعالیت زمین شناسی در ناحیه انجام نشد تا اینکه در سال 1331 زمین شناسان شرکت جدیدالتأسیس نفت ایران که در آن زمان وابسته به سازمان برنامه بود طی سه روز بازدید از ناحیه، پیشنهاداتی برای ادامه اکتشاف ارائه دادند.

درسال 1335 عملیات زمین شناسی صحرایی بمدت یکماه برای مطالعات چینه شناسی نیمه تفصیلی توسط زمین شناسان ایرانی انجام شده بود. برنامه‌های پیگیری اکتشافی با عملیات زمین شناسی در سال 1340 آغاز وطی دو ماه کار صحرایی مقاطع دقیق چینه شناسی اندازه‌گیری و واحدهای سنگی زنده معرفی و نامگذاری گردید و پیشنهاد ادامه عملیات اکتشافی و نقشه برداری ساختمانی تاقدیس خانگیران داده شد.

پس از انجام مطالعات آزمایشگاهی لازم در سال 1341 طی دو ماه کار صحرایی و با توجه به شرایط خاص ناحیه و فقدان عکس هوایی و با استفاده از تخته سه پایه و حفر ترانشه برای اندازه شیب طبقات، نقشه ساختمانی از تاقدیس تهیه گردید در گزارش زمین شناسی مربوطه، سنگ آهک نردوران (ژوراسیک فوقانی) به عنوان هدف اصلی معرفی شد در همین گزارش امکان یافتن هیدروکربون در ماسه سنگهای رسوبات قاره‌ای شوریجه (کرتا سه تحتانی) برای اولین بار مطرح شد. در این گزارش عملیات لزره نگاری و حفر یک حلقه چاه اکتشافی بر روی این تاقدیس که هدف اصلی آن سنگ آهک نردوران باشد، پیشنهاد شده بود.

عملیات ثقل سنجی در سال 1339 در محدوده‌ای به وسعت 1840 کیلومتر مربع انجام و اولین عملیات لرزه نگاری بر اساس نتایج حاصل از عملیات زمین شناسی و ثقل سنجی در اردیبهشت ماه سال 1345 شروع و تا اسفند همان سال ادامه داشت پس از کشف میدان گازی خانگیران، برای حل پاره‌ای از مشکلات ساختمانی و تحت پوشش در آوردن مناطق جنوبی دشت سرخس عملیات لرزه نگاری توسط گروه لرزه نگاری اکتشاف و استخراج شرکت ملی نفت ایران در بردار ماه سال 1353 آغاز و پس از برداشت 711 کیلومتر مقاطع لرزه نگاری با پوشش ششصد درصد و تحت پوشش در آوردن ناحیه‌ای به وسعت 3500 کیلومتر‌مربع در مهر ماه 1355 خاتمه یافت. در نتیجه این عملیات تصویر دقیق تری از وضعیت ساختمانی دو تاقدیس خانگیران و گنبدلی بدست آمد و تاقدیس کوچک سنگه نیز در بخش جنوبی دشت سرخس کشف شد.

حفر اولین چاه اکتشافی برروی تاقدیس خانگیران در سال 1347 شروع و عمق نهایی 3511 متری رسید در این چاه 488 متر از سنگ آهک نردوران که سنگ مخزن اصلی بود حفاری گردید. حفره این چاه وجود گاز شیرین در ماسه سنگ شورجه . گاز --- در سنگ آهن نردوران را ثابت نمود. طبق آزمایشات اولیه بهره دهی چاه حدود 29 میلیون فوت مکعب در روز از مخزن نردوران بوده و بهره دهی مخزن شورجه حدود 10-8 میلیون فوت مکعب در روز گزارش شده است.حفاری دومین چاه خانگیران در اسفند ماه 1348 آغاز و در بردار و 1349 به عمق نهایی 3509 متری رسیده آزمایشات انجام شده وجود گاز ترش در سنگ مخزن نردوران و گاز شیرین در سنگ مخزن شورجه را تأیید نمود پس از حفر دو چاه ذکر شده برای گاز رسانی به شهر مشهد تصمیم به بهره برداری از مخزن شورجه گرفته شد عملیات گاز رسانی از سال 1347 با تولید روزانه 30 میلیون فوت مکعب گاز آغاز و با تغییراتی که بعداً صورت گرفت مقدار تولید به 70 میلیون فوت مکعب در روز افزایش یافته است. گاز تولیدی برای مصارف صنعتی و خانگی در شهر مشهد مورد استفاده قرار گرفته و از جمله تأمین سوخت سازمان برق منطقه‌ای استان خراسان و کارخانجات قند و سیمان بوده است.

فهرست مندرجات:

فصل اول.

بخش عمومی گزارش...

مقدمه: 2

تاریخچه پیدایش و صنعت گاز در ایران: 2

فعالیت‌های اکتشافی در منطقه گازی خانگیران : 6

طرح سرخس – نکا : 8

شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد (خانگیران) 8