سید مجتبی بزرگ علوی در سال (1283) شمسی در تهران زاده شد. پدر بزرگش در دورهی اول نمایندهی مجلس بود. مادر وی نوهی آیتالله طباطبایی، یکی از ارکان انقلاب مشروطه بود. خانواده او همه سیاسی و مشروطهخواه. خط خوبی نداشت. دبستان برای او یادآور روزهای بد، بدخطی بود. نخستین کار سیاسی اش شرکت در تظاهراتی در اعتراض به پیمان سال 1919 انگلیسیها بود.
سال 1301 وقتی تازه هفده ساله شده بود، به همراه چند نوجوان از خانوادههای اعیان به سرپرستی پدرش راهی برلن شد.
وی زبان آلمانی را بزودی آموخت و شروع به خواندن نمایشنامههایی چون "ماریا اسلارت" اثر شیلر به زبان آلمانی کرد و سپس کارهای نویسندگان بزرگ اروپا همچون "شکسپیر"، "مولیر"، "شیلر" و "گوته" را یکی پس از دیگری مطالعه کرد؛ در پی چنین تکاپویی بود که زبان دشوار آلمانی را در نوجوانی چنان خوب آموخت که در سالهای بعد توانست کتابهایی را به آن زبان بنویسد. زبانهای انگلیسی و فرانسه را نیز در همین دوره فرا گرفت.
پدر او در سال 1305 در پی یک شکست تجاری در آلمان خودکشی کرد. آقا بزرگ دیگر آلمان را تاب نیاورد و پس از شش سال در 24 سالگی به ایران بازگشت. در مدرسه صنعتی شیراز، به تدریس زبان آلمانی پرداخت. اما بیش از یک سال در شیراز نماند. زمانی در گیلان به کار ترجمه پرداخت. گاهی به تهران می آمد و دوباره به گیلان می رفت. دربه دری های آقا بزرگ سرانجام به راه یافتن به مدرسهی صنعتی آلمانیها در تهران پایان یافت. دوستی، با صادق هدایت از یک طرف و تقی ارانی از طرف دیگر تأثیری عمیق در زندگی بزرگ علوی داشت. نخستین کار او با صادق هدایت در چاپ کتاب "انیران" در سال1310 بود.
با هدایت عمق ادبی را شناخت و با ارانی به فعالیت سیاسی علاقهمند شد. شوق ادب دوستی او را به سوی "هدایت" و میهنپرستیاش و گرایش به اصلاح روزگار به سوی "ارانی" میکشاند.
گیله مرد اثر بزرگ علوی (تهیه در 14 صفحه)