شتر تنها حیوان اهلی است که میتواند درآب و هوای جاهای خشک و نیمه خشک زندگی کند.همچنین شتر می تواند تا چندین روز را بدون خوردن آب زنده بماند. شتر می تواند بیشترین استفاده را از مرتع ها ببرد.این حیوان غذایی می خورد که برای بقیه دام ها مناسب نیست. با همین غذا هم میتواند مدت های طولانیبدون گرسنگی زندگی کند.
شتر درغذا خوردن بسیار قانع است و هنچنین در برابر بیماری ها مقاومت بیشتری نسبت به بقیه دام ها دارد. وزن شتر در سال سوم پرورش بیشتر از پانصد کیلوگرم می شود. به همین دلیل پرورش دادن و استفاده از گوشت آن بسیار مورد توجه است.
نکته های مهم هنگام خریدن شتر
بهترین سن شتر برای خریدن آن، پنج تا هفت سالگی است.کوهان شتر باید حالتی پر داشته باشد و ران های آن قوی و بقیه قسمت های بدن هم عضلانی باشد. دقت کنید که شتر دارای حالتی شاداب و سرزنده داشته باشد. هنگام خرید به نشستن و خوابیدن و راه رفتن شتر توجه کنید.
اگر هرگونه حالت غیر معمولی در شتر دیدید، آن را نخرید. هنگام خریدن شتر با اداره دامپزشکی محل زندگی خود مشورت کنید. زیرا آنها با انجام بعضی آزمایش ها، شما را از سلامت یا بیماری شتر آگاه می کنند. برای جلوگیری از انتقال بیماری به گله، شتر خریداری شده را یک ماه جداگانه نگهداری کنید. پس از این مدت، آن را وارد گله کنید.
روش های نگهداری و پرورش شتر
روش های نگهداری و پرورش شتر در جاهای مختلف فرق میکند. دربعضی از قسمت ها که هر خانواده دارای یک یا چند نفر شتر است، شترها را پس از انجام کارهای روزانه در صحرا رها می کنند. هیچ کس هم، ساربان یا نگهبان شترها نیست. شترها خود به صحرا می روند و شب برمی گردند. اما ممکن است گاهی هم تعدادی از آنان برنگردند. شترها آب و غذای خود را در صحرا پیدا می کنند. در روش دیگر نگهداری شتر، دامداران شترهای خود را به ساربان تحویل می دهند. در برابر هر شتر هم دستمزدی به ساربان می پردازند. جدیدترین روش نگهداری شتر، روش صنعتی است. در این روش، دامدار در یک ساختمان مناسب و با کمک یک یا چند نفر ساربان شترها را پرورش می دهد.
مشخصات شتر نر یا لوک
شتر نر که به آن لوک می گویند، اهمیت زیادی در پرورش شتر دارد. یک شتر نر خوب باید به طور کامل خصوصیت های جنس نر را داشته باشد. بدن آن هم تناسب کافی داشته باشد. برای استفاده بهتر از شتر نر درگله این خصوصیت ها مهم هستند. لوک باید دارای سرکوتاه، پیشانی برجسته و درشت باشد. به علاوه
گوش های یک لوک خوب باید کوتاه و رو به جلو باشد. سر لوک باید نسبت به قسمت ایستاده گردن زاویه نود درجه داشته باشد. همچنین تا حدودی سر و کوهان در یک ردیف قرار گرفته باشند. شانه و سینه شتر نر هم باید عمیق، قوی و عضلانی باشد. به علاوه جایی که بازو و سینه وصل می شود، از تناسب کافی
برخوردار باشد. ران ها و بازوهای یک شتر نر خوب، فشرده و عضلانی است و ساق های آن راست و مستقیم قرار دارند.
جفت گیری وتولید مثل
سن بلوغ در شترها از سه سالگی به بعد است. ولی سن مناسب برای جفت گیری در نرها چهارسالگی و در ماده ها پنج سالگی است. اگر زودتر از این سن، شتر ماده آبستن بشود باعث فرسودگی دام می شود. یعنی از عمر مفید آن برای باروری کم می شود. برای هر گله سی تا چهل نفر شتر ماده، می توان از یک شتر نر استفاده کرد. طول مدت آبستنی در شترها بین سیصد و هفتاد تا سیصد و نود روز(12-13 ماه) است. به طور معمول هر شتر در هر سه سال دو بچه به دنیا
می آورد. در ماه نهم و دهم بارداری شتر می توان جنین را در قسمت راست شکم آن لمس کرد. هر شتر ماده می تواند تا بیست سال تولید مثل کند. دراین مدت، بین هفت تا نه نوزاد به دنیا می آورد. پس از بیست سال هم باید شترهای پیر را از گله جدا کرد به کشتارگاه فرستاد. مدت فحلی در شتر سه تا چهار روز طول
می کشد. به طور معمول پس از زایش گاهی تا یک سال طول می کشد تا فحلی دوباره به وجود بیاید. اما با پرورش صحیح و تغذیه بسیار خوب و مناسب شتر ماده، می توان این مدت را به یک ماه رساند. یعنی شتر ماده پس از زایش، یک ماه بعد دوباره آماده جفت گیری بشود. اگر شتر نر در میان جفت گیری به کار وادار شود، شدت فعالیت جنسی آن کم می شود. شتر ماده نیز زمان فحلی نا آرام است و نعره و صدای مخصوصی را از خود بیرون می آورد.
کتاب راهنمای پرورش شتر