فرمت فایل :word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 25 صفحه
سکه های ساسانی اسناد و مدارک گرانبهایی از تاریخ ، فرهنگ ، هنر و مذهب ایران به شمار می روند . همان طور که کتیبه ها و نقش برجسته های ساسانی بسیاری از مسائل تاریحی را مجسم می کنند ، سکه ها هنر و فرهنگ ساسانی را دقیقتر و کاملتر جلوه گر می سازند . سکه های ساسانی از جنس طلا، نقره ، برنز و آلیاژی از قلع و سرب هستند .
سکه های طلا ، دینار و نقره را در هم می گفتند . هریک از انواع سکه ها دارای واحدهای بزرگتر و کوچکتر بودند، مثلا سکه های نقره علاوه بر درهم شامل چهاردرهمی ونیم درهمی و درهم که دانگ نامیده می شد ، بوده اند . یکی از خصوصیات سکه های ساسانی تصویر نیم تنه شاه در حالی که به سمت راست می نگرد ،نقش گردیده است .
هرکدام از شاهان دارای تاج مخصوص به خود بود ، اما بعضی از آنان مانند اردشیر ، شاپور و پیروز دارای چند تاج مختلف بوده اند . در بعضی سکه های ساسانی نقش شاه و جانشین او و بعضی از سکه های بهرام دوم تصویر سه گانه شاهنشاه ، بانوی بانوان و جانشین شاه نقش می شد . در نوشته دایره ای شکل اطراف سکه های گرد ، معمولا نام و عنوان رسمی شاه نقر می گردید . در پشت سکه اردشیر نقش آتشدانی دیده می شود و دارای سه پایه است ، اما از زمان شاپور اول شکل آتشدان تغییر یافته و عبارت است از تصویر ستونی با سر ستون و پای ستون به شکل چند قطعه راست گوشه و زبانه های آتش و در دو سوی آتشدان تصویر شاه و ملکه پادشاه و ولیعهد یا شاه و اهورا مزدا یا یکی از ایزدان مثل مهر و آناهیتا دیده می شود ، اما در اواسط دوره ساسانی به بعد در طرفین آتشدان تصویر دو موبد حک شده است . بندرت در پشت بعضی از سکه های شاپوردوم ، اردشیر دوم ، شاپور سوم ، بهرام چهارم ویزدگرد اول نقش آتشدان منفرد دیده می شود.
از روزگار پادشاهی هرمز دوم بر شعله های آتشدان تصویری از سرایزدان پدیدار می گردد که این نقش کم و بیش تا زمان بلاش ادامه دارد . بر تاج اغلب شاهان ساسانی مظاهر ایزدان مقدس زرتشتی دیده می شود ، مثلا نقش اهورا مزدا برتاج شهریاری بعضی از سکه های اردشیر و شاپور اول ؛ مهر بر تاج شهریاری بهرام اول ، آناهیتا بر تاج شهریاری نرسی و شاپور سوم و ورثرغن بر تاج بهرام دوم ، هرمز دوم ، بهرام چهارم . از دوره شاپور اول به بعد بر پشت سکه ها نام شهری که سکه در آن ضرب شده به صورت اختصار دیده می شود ، در دوره هرمز دوم علایم اختصاری ضرابخانه ها افزایش یافته ، از دوره بهرام چهارم اغلب سکه ها دارای علامت ضرابخانه است و این روش تا انقراض سلسله در سکه ها ادامه می یابد . خطوط روی سکه ها یکی از انواع خطوط پهلوی ساسانی است که به گفته این مقفع ‹‹ گشته دبیره ›› نامیده می شد . این خط در ابتدا بسیار پیچیده و درهم بود .اما با گذشت زمان تحول یافته ، از زمان خسرو اول به صورت خواناتر و مرتب تری در روی سکه ها دیده می شود . بر روی سکه های اردشیر وشاپور اول القاب آنها بدین صورت ذکر گردیده است . ‹‹ مزدا پرست خدایگان ( نام فرمانروا) شاهنشاه ایران ایزدی نژاد››.
مقاله درمورد مشخصات سکه های ساسانی