تحقیق درباره رویکردی نوین در توانبخشی کودکان با فلج مغزی

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق درباره رویکردی نوین در توانبخشی کودکان با فلج مغزی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 12

عنوان: رویکردی نوین در توانبخشی کودکان با فلج مغزی

چکیده:

کودکان دچار فلج مغزی مجموعه ای از مداخلات توانبخشی را به منظور تسهیل رشد، و بهبود استقلال کارکردی در حرکت، مراقبت از خود، بازی و فعّالیت های مدرسه و اوقات فراغت دریافت می کنند. کاردرمانگران در مواجهه با کودکان با اختلال فلج مغزی از رویکرد های گوناگونی بهره می گیرند ، که در الگوی سنتی رایج ترین آن درمان عصبی رشدی است. امروزه با گسترش حوزه نفوذ فلسفه خانواده محور و ضرورت التفات به طبقه بندی بین المللی کارکرد ، ناتوانی و سلامت ( سازمان بهداشت جهانی، 2001 ) و اصول مربوط به آن ، و پیشرفت هایی که نظریه سامانه های پویا ایجاد نموده است، نیاز به رویکردی نوین در کاردرمانی ضروری می نماید. با توجه به آنچه مطرح شد به نظر می رسد که رویکرد درمان کارکردی خانواده محور که تلفیقی از اصول نظری کاردرمانی، رویکرد خانواده محور و دیدگاه سامانه های پویا در رشد حرکت است ، پاسخی شایسته به این نیاز باشد.

در مقاله حاضر پس از توصیفی مختصر از فلج مغزی و نقش کاردرمانی در رابطه با آن ، به رویکرد خدمات خانواده محور ، نظریه سامانه های پویا و رویکرد درمان کارکردی خانواده محور پرداخته خواهد شد.

کلید واژه ها: فلج مغزی، درمان کارکردی خانواده محور، نظریه سامانه های پویا

مقدمه

فلج مغزی به گروه پیچیده و چند بعدی اختلالات غیرپیشرونده و ایستا در حرکت و وضعیت اطلاق می شود که به دنبال ضایعه عصبی روی می دهد. این اختلال اغلب با تشنج و ناهنجاری هایی در گفتار ، دید، هوش، شناخت و رفتار همراه است. (1)

فلج مغزی اختلالی رایج است و شیوع آن در دو دهه اخیر 2 تا در 1000 تولد زنده ( شیوع این اختلال در دو جنس برابر است.) گزارش شده است (2).

مجموعه وسیعی از نشانه ها در این اختلال مشاهده می شود.فلج مغزی در ابتدای زندگی روی می دهد و طول عمر وجود دارد و می تواند تمام جنبه های رشد شخص را در سراسر زندگی تحت تاثیر قرار دهد(3).

از دیدگاه طبقه بندی بین المللی کارکرد، ناتوانی و سلامت (4)( سازمان بهداشت جهانی،2001 ) فلج مغزی با نقص هایی در ساختار و کارکرد بدنی ( از جمله تون عضلانی، قدرت، بازتاب ها و دامنه حرکتی) ، محدودیت قابل توجه در فعالیت ها ( همچون لباس پوشیدن، خوردن و تحرک کارکردی) و محدودیت در مشارکت ( همچون بازی کردن و مشارکت در مدرسه ) در نقش های اجتماعی همراه است(1).

درباره پیش آگهی این اختلال می توان گفت ، درمان پذیر نیست ( چراکه اساسا بیماری نیست.) ، پیشرونده نیست، عضلات ارادی را درگیر می سازد و افراد با فلج مغزی امید به زندگی بهنجار دارند.

نشانه های بسیار گوناگون ، از ناتوانی گسترده و عمومی در کنترل حرکات بدن تا تنها نقصی جزیی و خفیف در افراد با فلج مغزی مشاهده می شود و بر مبنای آن طبقات فلج مغزی ( که طبقه بندی فیزیولوژیک خوانده می شود.) متمایز می شود که در جدول 1 ارایه شده است(5).

جدول 1- طبقه بندی فیزیولوژیک فلج مغزی

تون عضلانی و حرکت

ناحیه درگیر سامانه عصبی مرکزی

نوع

عضلات سفت و در حال انقباض دائم است، شدت تون عضلانی و درگیری اندام ها در کودکان متغیر است. دامنه حرکتی محدود، کوتاه و تا نیمه دامنه کامل است.

تون عضلانی متغیر و بی ثبات( از پایین به بالا به طور روزمره در نوسان است.)؛ حرکات غیر ارادی، نامنظم ، سریع ، پرتکان و یا کند؛ در کنترل وضعیت و حفظ ثبات دچار نقص بوده و برای جبران آن از الگوهای نامتقارن استفاده می کنند.

قشر حرکتی و مسیر های هرمی

عقده های قاعده ای ( نواحی خارج هرمی )

اسپاستیک

اتتویید

تون عضلانی پایین تا بهنجار؛ نقص در توازن و هماهنگی

مخچه

آتاکسی

هدف مطالعه حاضر عبارت بود از معرفی رویکرد درمان کارکردی خانواده- محور و کاربرد آن در درمان کودکان دچار فلج مغزی.

روش اجرا :

این مطالعه با ستفاده از شیوه بررسی متون صورت پذیرفت و طی آن مقالات مرتبط با استفاده از کلیدواژه های cerebral palsy, rehabilitation, therapy, family-centered از پایگاه های اطلاعاتی PUBMED ، SCOPUS، ProQuest و Scholar Google بدون محدوده زمانی جستجو و سپس مقالات جستجو شده برمبنای ملاک های ورود و کنارگذاری انتخاب و سرانجام مورد بررسی موشکافانه واقع شدند.

بحث و نتیجه گیری:

مداخله کاردرمانی در فلج مغزی

تیمارگری کودک با فلج مغزی با هدف بهبود توانایی های کارکردی ، معمولا ایفای نقش تخصص های گوناگون از جمله کاردرمانی را در بر می گیرد.

پس از مطالعه ای گزارش شده است که بیش از 50 درصد کودکان با فلج مغزی از خدمات کاردرمانی بهره می گیرند(3).

کاردرمانی بر رشد مهارت های ضروری برای فعالیت های روزمره زندگی ( مشتمل است بر بازی و فعالیت های خودیاری از جمله لباس پوشیدن، نظافت و خوردن ) ، مهارت های حرکتی ظریف (از جمله نوشتن و ترسیم) و توانایی های شناختی و ادراکی( بویژه در حوزه دیداری حرکتی ) متمرکز است(6).

دیگر جنبه کاردرمانی عبارت است از تطبیق تجهیزات و صندلی ها به منظور ایجاد امکان استفاده بهتر از اندام های فوقانی و ارتقای استقلال کارکردی. افزون بر این ، ارایه مشاوره به والدین جنبه مهمی از مداخله کاردرمانی در جهت بهبود توانایی های کارکردی کودک با فلج مغزی محسوب می شود(7, 8).

بر مبنای طبقه بندی بین المللی کارکرد ، ناتوانی و سلامت ( سازمان بهداشت ، 2001 ) می توان مداخلات کاردرمانی در کودکان با فلج مغزی را در 6 طبق مختلف قرار داد:

- آموزش کارکرد های حسی – حرکتی از جمله فعالیت های بازی برای تسهیل عملکرد حرکتی

- آموزش مهارت ها، شامل فعلیت های روزمره زندگی همچون خوردن ، نظافت شخصی، نوشتن و...

- ارایه مشاوره به والدین که در آن والدین می آموزند که چگونه استقلال کودکان را تسهیل کنند.

- پیشنهاد وسایل کمکی و آموزش طریقه بکارگیری آن ، از جمله وسایل کمکی مورد نیاز برای حرکت و وسایلی که باید در حمام تعبیه شود.

- پیش بینی اسپلینت برای تسهیل کارکرد دستی

- تلفیقی از همه موارد ذکر شده

روش تحقیق با رویکردی به و مقاله نویسی

اختصاصی از اینو دیدی روش تحقیق با رویکردی به و مقاله نویسی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل :powerpoint  تعداد اسلاید ها 17 اسلاید 

 

 

 

 

 

بیان کننده موضوع تحقیق باشد.

 

در آن از مخفف ها استفاده نشده باشد.

vکنجکاوی خواننده را تحریک نماید.

vاز واژگان بروز در موضوع تحقیق استفاده نماید.

vمتغیرهای اصلی را مشخص نماید.

vدر صورت امکان سازماندهی مقاله را مشخص سازد. مثلا مروری بر ...

vارتباط بین متغیرها و ایده اصلی را نشان دهد. مثلاً «استفاده از ... در ....»

vبین 10 تا 15 کلمه باشد.

vخبری باشد. (گاها از عناوین پرسشی هم استفاده می شود.)

vگرامر صحیح داشته باشد و حرف اول تمامی لغات بزرگ باشد. (در انگلیسی)

vدر انتهای آن از نقطه و ... استفاده نشود. (مگر در حالت پرسشی)

vبیان کننده موضوع تحقیق باشد.

vدر آن از مخفف ها استفاده نشده باشد.

vکنجکاوی خواننده را تحریک نماید.

vاز واژگان بروز در موضوع تحقیق استفاده نماید.

vمتغیرهای اصلی را مشخص نماید.

vدر صورت امکان سازماندهی مقاله را مشخص سازد. مثلا مروری بر ...

vارتباط بین متغیرها و ایده اصلی را نشان دهد. مثلاً «استفاده از ... در ....»

vبین 10 تا 15 کلمه باشد.

vخبری باشد. (گاها از عناوین پرسشی هم استفاده می شود.)

vگرامر صحیح داشته باشد و حرف اول تمامی لغات بزرگ باشد. (در انگلیسی)

vدر انتهای آن از ن

vبیان کننده موضوع تحقیق باشد.

vدر آن از مخفف ها استفاده نشده باشد.

vکنجکاوی خواننده را تحریک نماید.

vاز واژگان بروز در موضوع تحقیق استفاده نماید.

vمتغیرهای اصلی را مشخص نماید.

vدر صورت امکان سازماندهی مقاله را مشخص سازد. مثلا مروری بر ...

vارتباط بین متغیرها و ایده اصلی را نشان دهد. مثلاً «استفاده از ... در ....»

vبین 10 تا 15 کلمه باشد.

vخبری باشد. (گاها از عناوین پرسشی هم استفاده می شود.)

vگرامر صحیح داشته باشد و حرف اول تمامی لغات بزرگ باشد. (در انگلیسی)

vدر انتهای آن از نقطه و ... استفاده نشود. (مگر در حالت پرسشی)

قطه و ... استفاده نشود. (مگر در حالت پرسشی)

تحقیق درمورد رویکردى اسلامى به آزادى و حقوق بشر 19ص

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق درمورد رویکردى اسلامى به آزادى و حقوق بشر 19ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

رویکردى اسلامى به آزادى و حقوق بشر

در آغاز بحث لازم است نکاتى را یادآور شوم:

1.

تاثیر عنوان حقوق بشر و آزادى در جامعه: در گستره گیتى عنوان و گفتار دل‏انگیز حقوق بشر و آزادى‏ها مطابق موازینى که دارد بین جوامع ستاره‏وار مى‏درخشد و تلالؤ جان بخش آن زوایاى آفرینش را زینت‏خاص مى‏بخشد و جهانیان دربند و مظلوم و ستمدیده را امیدوار کرده و آرامش مى‏بخشد، زیرا حقوق و احقاق آن براى بشر، هماهنگى، زندگى مسالمت‏آمیز، رفاه و آسایش کامل را نوید مى‏دهد .

2.

برخوردارى همگان از مزایاى اجتماعى: تردیدى نیست انسان‏ها در هر کجاى دنیا که زندگى کنند و داراى هر دین و مذهبى و قوم و نژاد و ملتى که باشند باید مطابق موازین از حقوق انسانى و همه مزایاى جهان هستى برخوردار گردند، زیرا همه آفریده خداى واحد و رحیم هستند و او به همه آنان کرامت‏بخشیده است; همان طور که مى‏فرماید:

لقد کرمنا بنى آدم و حملنا هم فى‏البر والبحر و رزقناهم من‏الطیبات و فضلناهم على کثیر ممن خلقنا تفضیلا .

(2)

فطرت الهى بشر بر گرایش به حفظ این پدیده و رعایت کامل آن براى همگان استوار است و عقل آدمى نیز به همین گرایش حکم کرده است .

مشرب‏هاى عرفانى، فلسفى، اخلاقى رعایت‏حقوق بشر و آزادى‏ها را در جهان هستى جزئى تفکیک‏ناپذیر از طریقه خویش قرار داده‏اند و رعایت نکردن و یا نادیده‏گرفتن آن را سبب از هم پاشیدگى و نابودى جوامع بشرى دانسته‏اند .

در ادیان الهى نیز رعایت‏حقوق بشر و عدم تجاوز به حقوق یکدیگر از اهداف اصلى به شمار مى‏رود و به این مساله بیش از هر موضوعى پرداخته‏اند .

3.

تاکید انبیا و اوصیاى آنان بر حفظ حقوق بشر: در طول تاریخ بشر، انبیا و اوصیاى عظام که حلقه ارتباط میان خلق و خالقند، تلاش بسیارى در تثبیت این پدیده در جوامع بشرى کرده و در همه تعالیم دینى، اجتماعى، اخلاقى و اقتصادى جهانیان را به آن دعوت کرده‏اند و بر حفظش تاکید داشته‏اند تا رعایت‏حقوق انسان‏ها را در جامعه بشرى نهادینه سازند، براى نمونه مى‏توان به فرمان حضرت على علیه السلام به مالک اشتر که یک منشور اساسى براى حقوق انسان‏ها در دین است و رسالة‏الحقوق امام سجاد علیه السلام اشاره کرد .

4.

تاکید بیشتر پیامبراسلام علیه السلام درباره آزادى: در امتداد تلاش انبیاى عظام، پیامبراسلام برنامه کامل‏ترى در این زمینه براى رهایى انسان در گذر از فراز و نشیب‏هاى زندگى به جامعه بشرى ارائه داد و با تاکید بر کرامت همه انسان‏ها صرف نظر از جهت، جنس، رنگ، نژاد و .

راه رشد و تکامل را براى افراد جامعه مشخص کرد .

قرآن یکى از فلسفه‏هاى بعثت پیامبران را آزادى انسان‏ها و رهایى آنان از قید اسارت‏ها مى‏داند: «و یضع عنهم اصرهم و الاغلال التى کانت علیهم‏» (3) و امامان علیهم السلام نیز همواره بر جایگاه و ارزش آزادى در زندگى فردى و اجتماعى بشر تاکید کرده‏اند .

پس اعتقاد بنیادین به اصل آزادى‏هاى قانونى اسلامى یکى از آرمان‏هاى اصیل اسلامى است .

5.

تلاش عالمان در پدیدار ساختن آزادى: عالمان و اندیشمندان دینى در راه تحقق بخشیدن و رعایت‏حقوق بشر در تمام ابعاد زندگى تلاش و سعى بسیارى کرده‏اند و در طول زندگى، پیام آزادى و هدایت را در دست و سلاح ایمان به حق و رعایت‏حقوق انسان‏ها و آزادى‏ها و هماهنگى بشر را در قلب و آواى بلند آن را بر لب داشته‏اند و جهانیان را بر حفظ حقوق بشر فراخوانده‏اند .

در این قرن پس از آن همه تلاش مصلحان و راهنمایان در طول تاریخ براى تحقق و نهادینه ساختن حقوق بشر در بین جوامع بشرى، متاسفانه بدبینى‏ها، دشمنى‏ها، تهمت‏ها، ستم‏ها، نگرانى‏ها، آشوب‏ها، جنگ‏ها، برادرکشى‏ها، اشغال سرزمین‏ها، آوارگى‏ها، محرومیت‏ها و .

در دامنه وسیع‏تر و گسترده‏تر وجود دارد، از این رو باید قرن حاضر را قرن جاهلیت جدید و قرن گمنامى واژه‏هایى چون حقوق، هماهنگى، یکرنگى، همسویى، همدلى، محبت، مهربانى، عفو، صداقت، راستى، رحم، انصاف، کمک و ایثار و .

نامید .

6.

تعریف آزادى: واژه آزادى در طول تاریخ داراى تعاریف مختلف و گوناگونى شد و سبب آن، تحولاتى است که در زندگى بشر از نظر توسعه و گسترش توانایى‏هایش در استیلاى بر نیروهاى طبیعى و نیز رشد و تکامل درک و اندیشه او از حقایق و واقعیات پدید آمده است و به موازات این تحولات، معناى آزادى نیز دچار تحول شده است .

7.

معناى لغوى و اصطلاحى واژه آزادى: آزادى در لغت‏به معناى نبود مانع و قید و بند است .

در اعلامیه حقوق بشر آمده است: آزادى یعنى توانایى انجام دادن هر عملى که زیانى را متوجه دیگرى نکند .

بعضى نیز گفته‏اند آزادى آن وضع روانى است که بیان کننده قدرت گزینش یکى از راه‏هایى است که در پیش روى انسان قرار دارد .

با این حساب، آزادى در حقیقت‏یک پدیده مثبت است که حق انتخاب راهى را دارد که شخص آزاد در پیش مى‏گیرد .

تحقیق و بررسی در مورد رویکردى اسلامى به آزادى و حقوق بشر 19ص

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق و بررسی در مورد رویکردى اسلامى به آزادى و حقوق بشر 19ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 19

رویکردى اسلامى به آزادى و حقوق بشر

در آغاز بحث لازم است نکاتى را یادآور شوم:

1.

تاثیر عنوان حقوق بشر و آزادى در جامعه: در گستره گیتى عنوان و گفتار دل‏انگیز حقوق بشر و آزادى‏ها مطابق موازینى که دارد بین جوامع ستاره‏وار مى‏درخشد و تلالؤ جان بخش آن زوایاى آفرینش را زینت‏خاص مى‏بخشد و جهانیان دربند و مظلوم و ستمدیده را امیدوار کرده و آرامش مى‏بخشد، زیرا حقوق و احقاق آن براى بشر، هماهنگى، زندگى مسالمت‏آمیز، رفاه و آسایش کامل را نوید مى‏دهد .

2.

برخوردارى همگان از مزایاى اجتماعى: تردیدى نیست انسان‏ها در هر کجاى دنیا که زندگى کنند و داراى هر دین و مذهبى و قوم و نژاد و ملتى که باشند باید مطابق موازین از حقوق انسانى و همه مزایاى جهان هستى برخوردار گردند، زیرا همه آفریده خداى واحد و رحیم هستند و او به همه آنان کرامت‏بخشیده است; همان طور که مى‏فرماید:

لقد کرمنا بنى آدم و حملنا هم فى‏البر والبحر و رزقناهم من‏الطیبات و فضلناهم على کثیر ممن خلقنا تفضیلا .

(2)

فطرت الهى بشر بر گرایش به حفظ این پدیده و رعایت کامل آن براى همگان استوار است و عقل آدمى نیز به همین گرایش حکم کرده است .

مشرب‏هاى عرفانى، فلسفى، اخلاقى رعایت‏حقوق بشر و آزادى‏ها را در جهان هستى جزئى تفکیک‏ناپذیر از طریقه خویش قرار داده‏اند و رعایت نکردن و یا نادیده‏گرفتن آن را سبب از هم پاشیدگى و نابودى جوامع بشرى دانسته‏اند .

در ادیان الهى نیز رعایت‏حقوق بشر و عدم تجاوز به حقوق یکدیگر از اهداف اصلى به شمار مى‏رود و به این مساله بیش از هر موضوعى پرداخته‏اند .

3.

تاکید انبیا و اوصیاى آنان بر حفظ حقوق بشر: در طول تاریخ بشر، انبیا و اوصیاى عظام که حلقه ارتباط میان خلق و خالقند، تلاش بسیارى در تثبیت این پدیده در جوامع بشرى کرده و در همه تعالیم دینى، اجتماعى، اخلاقى و اقتصادى جهانیان را به آن دعوت کرده‏اند و بر حفظش تاکید داشته‏اند تا رعایت‏حقوق انسان‏ها را در جامعه بشرى نهادینه سازند، براى نمونه مى‏توان به فرمان حضرت على علیه السلام به مالک اشتر که یک منشور اساسى براى حقوق انسان‏ها در دین است و رسالة‏الحقوق امام سجاد علیه السلام اشاره کرد .

4.

تاکید بیشتر پیامبراسلام علیه السلام درباره آزادى: در امتداد تلاش انبیاى عظام، پیامبراسلام برنامه کامل‏ترى در این زمینه براى رهایى انسان در گذر از فراز و نشیب‏هاى زندگى به جامعه بشرى ارائه داد و با تاکید بر کرامت همه انسان‏ها صرف نظر از جهت، جنس، رنگ، نژاد و .

راه رشد و تکامل را براى افراد جامعه مشخص کرد .

قرآن یکى از فلسفه‏هاى بعثت پیامبران را آزادى انسان‏ها و رهایى آنان از قید اسارت‏ها مى‏داند: «و یضع عنهم اصرهم و الاغلال التى کانت علیهم‏» (3) و امامان علیهم السلام نیز همواره بر جایگاه و ارزش آزادى در زندگى فردى و اجتماعى بشر تاکید کرده‏اند .

پس اعتقاد بنیادین به اصل آزادى‏هاى قانونى اسلامى یکى از آرمان‏هاى اصیل اسلامى است .

5.

تلاش عالمان در پدیدار ساختن آزادى: عالمان و اندیشمندان دینى در راه تحقق بخشیدن و رعایت‏حقوق بشر در تمام ابعاد زندگى تلاش و سعى بسیارى کرده‏اند و در طول زندگى، پیام آزادى و هدایت را در دست و سلاح ایمان به حق و رعایت‏حقوق انسان‏ها و آزادى‏ها و هماهنگى بشر را در قلب و آواى بلند آن را بر لب داشته‏اند و جهانیان را بر حفظ حقوق بشر فراخوانده‏اند .

در این قرن پس از آن همه تلاش مصلحان و راهنمایان در طول تاریخ براى تحقق و نهادینه ساختن حقوق بشر در بین جوامع بشرى، متاسفانه بدبینى‏ها، دشمنى‏ها، تهمت‏ها، ستم‏ها، نگرانى‏ها، آشوب‏ها، جنگ‏ها، برادرکشى‏ها، اشغال سرزمین‏ها، آوارگى‏ها، محرومیت‏ها و .

در دامنه وسیع‏تر و گسترده‏تر وجود دارد، از این رو باید قرن حاضر را قرن جاهلیت جدید و قرن گمنامى واژه‏هایى چون حقوق، هماهنگى، یکرنگى، همسویى، همدلى، محبت، مهربانى، عفو، صداقت، راستى، رحم، انصاف، کمک و ایثار و .

نامید .

6.

تعریف آزادى: واژه آزادى در طول تاریخ داراى تعاریف مختلف و گوناگونى شد و سبب آن، تحولاتى است که در زندگى بشر از نظر توسعه و گسترش توانایى‏هایش در استیلاى بر نیروهاى طبیعى و نیز رشد و تکامل درک و اندیشه او از حقایق و واقعیات پدید آمده است و به موازات این تحولات، معناى آزادى نیز دچار تحول شده است .

7.

معناى لغوى و اصطلاحى واژه آزادى: آزادى در لغت‏به معناى نبود مانع و قید و بند است .

در اعلامیه حقوق بشر آمده است: آزادى یعنى توانایى انجام دادن هر عملى که زیانى را متوجه دیگرى نکند .

بعضى نیز گفته‏اند آزادى آن وضع روانى است که بیان کننده قدرت گزینش یکى از راه‏هایى است که در پیش روى انسان قرار دارد .

با این حساب، آزادى در حقیقت‏یک پدیده مثبت است که حق انتخاب راهى را دارد که شخص آزاد در پیش مى‏گیرد .

تحقیق درمورد رویکردی اجتماعی به مطالعه ی ورزش 21 ص

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق درمورد رویکردی اجتماعی به مطالعه ی ورزش 21 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 25

رویکردی اجتماعی به مطالعه ی ورزش

نیاز ورزش به پیوند با علوم اجتماعی

گرایش فزاینده به ورزش باعث پیدایش مسائل و موضوعاتی شده است که ذاتاً ماهیت اجتماعی دارند. از آن جا که نیازهای حقیقی مردم، در واقع از لابلای شرایط اجتماعی و اقتصادی سرچشمه می گیرد و این امر بویژه در پی دگرگونی های ناشی از رهیافتهای تغییر اجتماعی ،عوامل انتقال فرهنگی ،پیشرفت شگفت انگیز فناوری و تکامل شیوه های اطلاع رسانی نمایان تر است، از طرف دیگر، شکی نیست که میان ورزش و نیروهای گوناگون اجتماعی تأثیرات متقابلی وجود دارد ؛بنابراین مسئولان ورزش و تربیت بدنی منطقه باید ابعاد اجتماعی -فرهنگی ورزش را بفهمند و نقشها و تأثیرهای حیاتی این پدیده را درک کنند .همچنین ،باید بکوشند تا با تقویت نظام تربیت بدنی و ورزش ،به سان یک نظام اجتماعی -فرهنگی مهم، معیارها و ملاکهای نوینی را وضع کنند که بتواند پاسخگوی نیازهای کنونی و آینده ی مردم باشد؛ زیرا ماهیت اجتماعی -فرهنگی ما را وا می دارد تا میان ورزش و شاخه های گوناگون علوم اجتماعی پیوند دهیم و مفاهیمی را وضع کنیم که از طریق پی ریزی مبانی نظامهای فرعی نو مانند «جامعه شناسی ورزش»،زمینه این پیوند و ارتباط فراهم شود ،به گونه ای که این مباحث و نظامهای فرعی تمامی مسائل اجتماعی و فرهنگی ورزش را تحت پوشش قرار دهد.

طبیعت اجتماعی ورزش

طبیعت اجتماعی ورزش و فعالیت بدنی ،با تمام وجود، خود را به عنوان یک نمود بارز اجتماعی ،هم بر پژوهشگران اجتماعی ،هم بر عامل تحقیقی در زمینه ی تربیت بدنی و ورزش ،تحمیل می کند.

ورزش پدیده ای اجتماعی -فرهنگی است که پیوندی اندام وار با مجموعه ی نهادها و ساختارهای اجتماعی دارد: بدین معنا که دستاوردهای ورزش و فعالیتهای آن ،بطور کلی یک شاخص عمومی است. از یک سو، می توان از طریق آن درباره ی سطح پیشرفت اجتماعی و فرهنگی یک جامعه وابسته است.به همین دلیل ،تحلیل نهایی شرایط اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی و حجم و میزان هماهنگی اجتماعی موجود میان این شرایط - از رهگذر شماری از روابط غیر مستقیم است که تعیین می کند ورزش تا چه اندازه می تواند پیشرفت کند و تا چه حد می تواند واپس رود.

اندیشمند و کارشناس روسی علوم ورزشی ،ماتوییف(Matveyev)بر همین مسأله تأکید می ورزد.او معتقد است نتایج تحلیلهای آماری - اجتماعی بر این گواهی می دهد که دستاوردهای ورزشی المپیک (به مثابه ی عالیترین و پیشرفته ترین دستاوردهای ورزشی )ارتباط زیادی با شاخصهای موجود اجتماعی انسان دارد ، شاخصهایی مانند:

-درآمد ملی و میانگین در‌آمد سرانه ؛

« زیرا ورزش نیازمند تسهیلات و پول و سرمایه است که در راه آن هزینه شود».

-کالریهای غذایی برای یک فرد عادی؛

« چرا که تغذیه ی خوب و مناسب ،جوهره ی اصلی ارتقای ورزشی است».

میانگین عمر فرد؛

« زیرا این امر ،شاخص سطح آگاهی بهداشتی و نیز میزان خدماتی است که فرد در این زمینه دریافت می کند؛چرا که بهداشت و سلامتی شالوده ی پیشرفت ورزشی است».

میانگین بیسوادان جامعه؛

« زیرا ورزش نوین بر پایه ی شناخت و دانش استوار است و سهولت دستیابی به اطلاعات ،پایه پیشرفت در ورزش می باشد».

نگرش علمی به پدیده ی ورزش تنها از رهگذر علوم طبیعی ،مانند بیومکانیک ،بیوشیمی ،فیزیولوژی و غیره صورت نمی گیرد.بلکه باید از علوم اجتماعی نیز،بویژه در هنگام بررسی ابعاد و جنبه های انسانی ورزش و موضوعات آن کمک گرفت؛زیرا ورزش یکی از گونه های برجسته ی فعالیت انسان است که تنها از رهگذر افراد و گروهها و چارچوبهای اجتماعی ،با همه درونمایه ها و بروندادهای آن ،زمینه پیدایش می یابد.

از وقتی که ورزش به نظامها و نهادهای جامعه راه یافت و مفهوم اجتماعی به خود گرفت؛مضامین فعالیت ورزشی فرد،جز از طریق نهادها و نظامهای اجتماعی ذی ربط،معنایی به دست نمی دهد؛چرا که تفسیر نظری پدیده ی ورزش و کوشش در جهت نهادینه کردن آن ،تنها از خلال چارچوب اجتماعی-فرهنگی آن امکان پذیر است.

چارچوب اجتماعی ورزش می تواند میان ورزش ،به عنوان ارزشها و خصلتهایی اجتماعی ،و گرایشها و آرمانها و انتظارات جامعه هماهنگی به وجود آورد و عملکرد و دستاوردهای ورزشی را در پرتو ارزشهای اجتماعی ،فرهنگی و عقیدتی تفسیر و تبیین کند؛زیرا چارچوب اجتماعی ورزش در سراسر تاریخ بشر همواره گسترش پیدا کرده است ؛هیچ عصری از اعصار و هیچ فرهنگی از فرهنگهای بشر را ،هر چند در ابتدایی ترین چهره ی آن ،نمی توان یافت که ورزش به گونه ای در آن وجود نداشته باشد.

با رشد و گسترش چارچوب اجتماعی ورزش ،این امکان فراهم آمده است تا تفسیرهای مهم و متناسبی از ورزش به دست داده شود:ورزش برای تفریح ،ورزش برای سلامت بیشتر،ورزش به هدف کسب آمادگی جنگی و دفاعی ، ورزش به عنوان عنصری فرهنگی ،یا به عنوان تفسیری دینی یا اسطوره ای و ...

با جا افتادن مفهوم علوم ورزشی (Sport Sciences)در محافل جهانی و مراکز آکادمیک ،موضوع«وابستگی ورزشظبه خاستگاهی بنیادین در راه تحکیم اعتبار علمی و آکادمیک مسائل اجتماعی ورزش تبدیل شد.

پیدایش و تکامل مسائل اجتماعی ورزش

برخی از نوشته های قدیمی به بررسی پدیده ی ورزش یا گیمها از دیدگاه اجتماعی پرداخته اند،اما اغلب این نوشته ها به صورت حاشیه ای و نامتمرکز صورت گرفته است و بیشتر آنها به بررسی کارکرد گیمها و تفسیر بازی توجه نشان نداده اند.

لوشین و سیج(Luschen & Sage) معتقدند که نقطه های آغازین رویکرد به مطالعه ی نظری مسائل اجتماعی ورزش ،به مثابه ی یک پدیده ی اجتماعی ،به افلاطون(Plato) بر می گردد و شاید نخستین تحقیقات ،نظریه ای باشد که شاعر آلمانی شیللر(Schiller) در سال 1875 و اسپنسر(Spencer) در سال 1861 درباره ی بازی ارائه داده و آن را بر مبنای تئوری «انرژی اضافی» تفسیر کرده اند .تحقیقات بعدی در این زمینه توسط پیشروان جامعه شناسی و مردم شناسی ،امثال تیلور(Tylor)1896،ماکس وبر(Max Weber)1920،زنانیخی (Znaniecki)1930جرج زیمل(G.Simmel)1918 صورت پذیرفت.

پیدایش جامعه شناسی ورزش

گرچه پدیده ی بازی و گیمها در دهه های نخستین قرن بیستم با جدیت مورد بررسی قرار گرفت،اما تنها در سه دهه ی پایانی این قرن بود که به بررسی ورزش،به مثابه ی یک موضوع تحقیقی،پرداخته شد؛زیرا با آن که در اوایل این سده آثاری همچون ورزش و فرهنگ اثر اشنایتسر(Stenitzer)در سال 1910 و جامعه شناسی ورزش نوشته ی ه.رایز (H.Risse)در سال 1921 به ظهور پیوست،اما نیروها و عناصر آکادمیک تا آغاز سه دهه ی پایانی قرن بیستم به پژوهش در مطالعات اجتماعی ورزش روی نیاوردند و تنها از آن زمان به بعد بود که آثار لوشن1959،ساتن اسمیت(Sutton-Smith)1962 ،کنیون-لوی(Kenyon-Loy)1965،ایرباخ(Erbach)1966 سیج(Sage)1970 و دنینگ(Dunning) 1971 منتشر شد و از آن پس کوششهای مشترکی در راه پی افکندن شالوده های نظری و تجربی جامعه شناسی ورزش،به عنوان مبحثی فرعی از علوم تربیت بدنی ،به دست پژوهندگانی چون لوشن-ویز(Luschen-Weis)1974،باول –لوی(Baul–Loy)1975،بارتون و همکارانش(Bartton Et al)1978-1979،ایتزن – سیج(Eitzen-