آدمى از آغاز تا پایان زندگى خویش به طور فطرى به ارزش هاى اخلاقى گرایش دارد و شخصیت وى همواره با معیار فضایل و رذایل اخلاقى محک مى خورد و هر کس در این سنجش به امتیاز بالاترى دست یازد در خاطر مردمان و نزد خداى خود جایگاهى رفیع و ارزشمند خواهد داشت.
بدین جهت پیام آوران الهى در طول تاریخ بشریت، با فراخوانى امت ها به پرستش یگانه آفریدگار جهان، با تکیه بر ارزش هاى اصیل اخلاقى در همه ابعاد زندگى، انسان را به رشد و رویش رهنمود مى ساختند; از همین سلسله سفیران الهى پیام آور اسلام است که علت برانگیخته شدن خود را اتمام و اکمال سجایاى اخلاقى برمى شمارد.
در این میان عدّه اى به جاى تمسک به فرهنگ اصیل و غنى دینى و گرایش به ارزش هاى اخلاقى ـ وحیانى، به مکاتب اخلاقى گوناگونى روى آوردند تا پاسخ بخشى از مشکلات روحى و روانى و بحران هاى معنوى خود را بازیابند. تلاش جمعى بشر، براى ارائه مکاتب اخلاقى، گرچه به رشد و تعمیق حکمت و بصیرت اخلاق منجر شد، اما دورى از ریشه آسمانى اخلاق و بى توجهى به خدا و آخرت که از پایه هاى اساسى اخلاق به شمار مى رود، از آفاتى است که به ایجاد شبهات و سست شدن بنیان اخلاق منجر گشته است.
مجموعه حاضر در صدد است با توجه به شبهات ارائه شده و با استفاده از علوم مرتبط با اخلاق مانند روان شناسى و علوم تربیتى، ساختار اخلاق اسلامى و مفاهیم حوزه هاى اخلاقى و روش تربیتى اسلام را با استفاده از منابع دست اول دینى، ترسیم نماید.
این کتاب از سه بخش تشکیل شده است که بخش اول و دوم آن توسط محقق ارجمند حجت الاسلام و المسلمین جناب آقاى احمد دیلمى و بخش سوم آن توسط محقق ارجمند حجت الاسلام و المسلمین جناب آقاى مسعود آذربایجانى نگارش یافته است. امید است این اثر قدمى باشد در راستاى پاسخگویى به نیاز نسل جوان در زمینه مباحث اخلاقى و زمینه تألیف کتاب هاى ارزنده ترى را فراهم آورد.
این مجموعه با دو قلم جداگانه نگارش یافته است، از این رو ممکن است در متن آن
برخى تفاوت هاى نگارشى مشاهده گردد; اگر چه سعى بر آن بوده که حتى الامکان یکنواخت عرضه گردد.
ویراست اول کتاب، با حجمى بیش از این منتشر گشت و اینک در ویراست دوم بنا به درخواست اساتید محترم، ضمن اعمال برخى اصلاحات، کتاب در حجم کمترى ارائه مى گردد. مدیریت تحقیق و تدوین متون درسى از نظرات استادان و اندیشمندان درباره این کتاب استقبال مى کند و از همه عزیزان خواستار است تا نظرات خود را به صورت مکتوب به این مدیریت ارسال نمایند تا زمینه اصلاح و تکمیل این مجموعه با مشارکت اساتید محترم فراهم آید.
در پایان از مؤلفان گرانقدر کتاب و نیز از تمامى همکارانى که ما را در این زمینه یارى رسانده اند صمیمانه تشکر و قدردانى کرده و موفقیت آنان را از خداوند متعال مسألت داریم.
نهاد نمایندگى مقام معظّم رهبرى در دانشگاه ها
معاونت امور اساتید و دروس معارف اسلامى
بدون تردید بازسازى و تعالى شخصیت معنوى آدمى، هدف اصلى همه رسولان الهى بوده است. در قاموس مصلحان آسمانى براى علومى که بدون واسطه در خدمت این آرمان مقدس نباشند، کارکردى ابزارى تصویر شده است. هر پژوهشگر حقیقت جو با اندک کنکاشى در منابع اولیه اسلام، معنویت سالارى و اخلاق محورى را در تار و پود تعالیم آن آشکارا نظاره خواهد کرد.
دانشوران مسلمان و پاسداران حریم دیانت، در راه تبیین علمى آموزه هاى اخلاقى اسلام، تلاش هاى طاقت فرسایى را متحمل شدند. آنچه در این دفتر خواهد آمد، جرقه هایى برگرفته از حاصل زحمات آنان است، ولى گذر زمان، تحولات پدیدآمده در ادبیات عمومى و چگونگى نگارش متون علمى و سرانجام عمومى شدن آموزش اخلاق، همگى بر ضرورت تدوین متنى متناسب با شرایط جدید، دلالت دارد.
در طرح جدید اخلاق اسلامى که در سرفصل هاى مصوّب این درس منعکس گردیده، مجموعه موضوعات و مسائل اخلاقى در سه بخش جاى داده شده است. اینجانبان، على رغم اذعان به بضاعت اندک خویش، به امر مسئولان گرانقدر مدیریت تحقیق و تألیف متون درسى معاونت، نگارش این متن را به عهده گرفتیم. آگاهى از برخى نکات که در نگارش آن مورد نظر بوده است، مى تواند در مطالعه و ارزیابى این نوشتار براى مخاطبان ارجمند مفید افتد.
1. در بخش اول از میان مباحث مختلفى که در فلسفه اخلاق مطرح است تنها دو محور مهم گزینش و مورد بحث قرار گرفته است و هرگز، جامعیت مباحث مورد نظر نبوده است.
شامل 13 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله اخلاق اسلامى