لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 9
شبیه سازی انسان
آیا روزی خواهد رسید که هر انسان نمونهای کاملاً شبیه به خود داشته باشد؟ ادعای برخی مراکز علمی و تحقیقاتی مبنی بر موفقیت در همانندسازی انسان واکنشهای متفاوتی را در سراسر دنیا برانگیخته است. این گزارش به کندوکاو در ابعاد گستردة رخداد علمی همانندسازی انسان میپردازد.
مفهوم صحیح همانندسازیاصطلاح همانندسازی یا کلونینگ (cloning) به سه روند کاملاً مجزا از یکدیگر اطلاق میشود. متأسفانه تصور مردم از این عمل برگرفته از فیلمهای غیرواقعی است که در آنها انسانهایی با قدرت خارقالعاده برای شرکت در یک جنگ جهانی تولید میشوند.اما در واقع، در همانندسازی، برخلاف روند طبیعی تولیدمثل دو والدی، دانشمندان از نقشة ژنتیکی یعنی DNA یک جاندار برای تولید موجود دیگری استفاده میکنند.
جاندار تولیدشده از لحاظ ژنتیکی کاملاً مشابه والد خود است. همانندسازی پدیدة جدیدی نیست. دوقلوهای همسان نوعی موجودات همانندسازیشده بهشمار میروند. از یک سلول، دو سلول مشابه ایجاد میشود که ذخیرة ژنتیکی کاملاً یکسانی دارند. بنابراین، دوقلوهای همسان میتوانند از تمام اعضای بدن یکدیگر برای پیوند موفق اعضا استفاده کنند.دکتر مسعود هوشمند، عضو هیئت علمی مرکز ملی تحقیقات مهندسی ژنتیک و تکنولوژی زیستی، متداولترین نوع همانندسازی را شکل جنینی آن ذکر میکند. وی میگوید: «یک سلول تخم به دو سلول تقسیم میشود. هر کدام از دو سلول جدید، در صورت قرار گرفتن در رحم مادر و طی دوران جنینی، انسانی مشابه دیگری ایجاد خواهد کرد. میتوان یکی از این دو سلول را در حالت انجماد حفظ کرد و سالها بعد، در صورت تمایل والدین، در رحم مادر گذاشت. به این ترتیب، فرزندان خانواده کاملاً به هم شبیه میشوند و تنها از لحاظ سنی با یکدیگر اختلاف مییابند. در نوع دیگر همانندسازی، از سلول بالغ استفاده میشود. هستة یک سلول لقاحیافته را خارج میکنیم و هستة سلول بالغی را به جای آن قرار میدهیم. هریک از سلولهای بدن انسان اطلاعات لازم را برای ساخت انسان دیگر در خود دارد، اما سلولهای هر بافت فقط از اطلاعات مربوط به فعالیت همان بافت استفاده میکنند. برای مثال، سلول پوست، با وجود برخورداری از تمام اطلاعات ژنتیکی یک انسان کامل، تنها از دادههای مربوط به بافت پوست استفاده میکند و ژنهای مرتبط با سایر بافتها خاموش هستند. هرگاه هستة این سلول بالغ در داخل تخم لقاحیافته قرار داده شود، ژنهای خاموش فعال میشوند و انسانی با مشخصات ژنتیکی فرد بالغ تولید خواهند کرد. پس از تعویض هسته و تثبیت آن با کمک مواد شیمیایی و جریان الکتریسیته، سلول تخم در داخل رحم مادر قرار داده میشود. جنین حاصل، دیوارة سلولی و مواد داخل آن ـ بهجز DNA ـ را از مادر دریافت کرده است و پس از طی دورة نهماهة بارداری، به روش زایمان طبیعی یا سزارین به دنیا خواهد آمد. نوع سوم شبیهسازی شیوة درمانی آن است. کاربردهای پزشکی این روش بسیار است. برخی از سلولها، مانند سلولهای عصبی، خاصیت تکثیر خود را پس از بلوغ از دست میدهند. با استفاده از روش سوم همانندسازی میتوان سلول پوست فردی را که نیاز به سلول عصبی دارد چنان برنامهریزی کرد که سلول عصبی بسازد. بدن این فرد هیچگاه چنین سلولی را در پیوند پس نخواهد زد زیرا از لحاظ خصوصیات ژنتیکی دقیقاً یکسان هستند.»بسیاری از دانشمندان هدف از همانندسازی را به نتیجه رساندن نوع سوم آن، یعنی شبیهسازی درمانی، میدانند. روشی که در آن میتوان سلولهایی برای مبتلایان به بیماریهای مرگبار ساخت، سلولهایی که دیگر با تهاجم بدن بیمار مواجه نمیشوند چراکه از نظر ژنتیکی کاملاً مشابه سلولهای خود فرد هستند. چند سلول از بدن فرد مبتلا به دیابت گرفته میشود و هستة سلول بیمار به جای هستة یک سلول تخم قرار میگیرد. سلول تخم حاصل در رحم زنی کاشته میشود و فردی با خصوصیات ژنتیکی شخص مبتلا به دیابت بهوجود میآید. اگر به جای این کار، سلول تخم حاصل را در آزمایشگاه رشد دهیم، در میان سلولهای بهوجود آمده، انواعی از سلول به نام سلولهای بنیادی یافت خواهند شد. سلولهای بنیادی از قابلیت تبدیل به بافتهای مختلف بدن برخوردار هستند. در فرد مبتلا به بیماری قند، دانشمندان سلولهای بنیادی را به سلولهای سازندة انسولین تبدیل میکنند. جایگزین کردن سلولهای مذکور در بدن بیمار سبب بهبود وی خواهد شد.دکتر فروزنده محجوبی، متخصص سیتوژنتیک مولکولی پزشکی، مفهوم همانندسازی را بسیار فراتر از شبیهسازی انسانی میداند. وی دربارة سایر کاربردهای مفید همانندسازی میگوید: «ژن مورد نظرمان را از سلول یک موجود زنده خارج میکنیم و در داخل سلول دیگری جای میدهیم. برای مثال، ژن تولید شیر در گاو را جدا میکنیم و آن را درون سلول یک مخمر تکسلولی فعال میکنیم. در نتیجه، برای تولید شیر، نیازی به نگهداری از حیوان بزرگی با جثة گاو نیست. یک تکسلولی کوچک کار ترشح شیر را انجام خواهد داد. این روند در صنایع غذایی انقلاب بزرگی ایجاد میکند.»
تاریخچة همانندسازیسابقة همانندسازی به حدود 20 سال قبل بازمیگردد. در آن زمان، نخستین نوزاد آزمایشگاهی به دنیا آمد. روش باروری آزمایشگاهی شیوة جدیدی را برای تولیدمثل در اختیار محققان گذاشت.
متخصصان لقاح آزمایشگاهی (IVF) روشهای تازهای برای تکثیر جنین یافتند. این مطالعات زمینهساز همانندسازی بود.در جولای 1997، گروهی از دانشمندان اسکاتلندی موفق به شبیهسازی نخستین پستاندار زنده شدند. گوسفندی به نام دالی با استفاده از روش انتقال هستة سلولی به دنیا آمد. دالی تمام مشخصهها و توانمندیهای ژنتیکی گوسفند اصلی را داشت.
دکتر محجوبی در اینباره معتقد است: «شاید در مورد نخستین موجود همانندسازیشده، هدف دانشمندان ارزیابی تواناییهای تکنیکی بشر و قابلیت سلولها برای خلق یک جاندار کامل بود. نباید از یاد برد که اطلاعات دانشمندان در مورد موجودات همانندسازیشده ناقص است. اینکه گوسفند شبیهسازیشده در طول حیات خود چه تفاوتی با سایر حیوانات خواهد داشت، نیاز به بررسیهای بیشتری دارد.»در اوت 2001، گاوی که با استفاده از سلولهای موجود در مایع مترشحه از غدد پستانی همانندسازیشده بود، در ژاپن زایمان کرد و نخستین گوساله از این نوع را به دنیا آورد. گوسالة مذکور چهل کیلوگرم وزن داشت و به هنگام تولد کاملاً طبیعی به نظر میرسید. در همین ماه، در یک تجربة غیرعادی دیگر، نخستین بزی که در کشور چین از طریق شبیهسازی سلولهای یک بز بالغ بهوجود آمده و زنده مانده بود، دو بزغاله به دنیا آورد. جالب آنکه پدر بزغالهها نیز از شبیهسازی سلولهای جنینی یک بز بهوجود آمده بود. این آزمایش ثابت کرد بزی که از سلولهای یک بز بالغ شبیهسازی شده میتواند با بزی که از سلولهای یک جنین همانندسازی شده آمیزش کند. در بهمن همان سال نیز دومین و سومین گوسالة شبیهسازیشده و نخستین دوقلو از این نوع در کشور چین به دنیا آمدند. یکی از گوسالهها جان خود را از دست داد ولی وضعیت گوسالة دوم رضایتبخش اعلام شد.
تحقیق درباره شبیه سازی انسان