لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:25
در مورد اولین نشریه محلی ایران اطلاعات دقیقی در دسترس نیست؛ اما اگر ملاک انتشار نشریه محلی در خارج از تهران باشد باز هم اتفاق نظری وجود ندارد، “جعفر خمامی زاده” که کار ترجمه و تدوین فهرست “هـ .ل. رابینو” دربارة مطبوعات ایران را به عهده داشته است، از روزنامه فارسی که اولین شماره آن 20 جمادیالثانی 1289 منتشر شده است به عنوان اولین روزنامه شهرستانی نام برده است. (1)
“حمید مولانا” در کتاب سیر ارتباطات اجتماعی در ایران روزنامه “زار اریت باها” را که به زبان ارمنی در رضائیه منتشر میشده به عنوان اولین نشریه پس از کاغذ اخبار نام برده است. (2)
در همین کتاب در میان روزنامههای فارسی زبان، روزنامه تبریز که در سال 1858 م. مقارن با 1275 در تبریز منتشر میشده است بعنوان اولیه نشریه فارسی زبان شهرستانی به چشم میخورد.
سیاستهای ارتباطی در حوزة مطبوعات محلی در دورة رضاشاه پهلوی که به منظور یکنواخت کردن سیاستهای فرهنگی و تبلیغی تعریف میشد در سال 1317 در قالب تشکیل سازمان پرورش افکار نمود پیدا کرد و در پی آن تدوین سیاستهای مطبوعاتی و انتشاراتی در اختیار اداره کل انتشارات و تبلیغات و کمیسیون مطبوعات قرار گرفت که به طور عمده پنج وظیفه به عهده داشت: 1ـ هدایت کلی مطبوعات کشور؛ 2ـ اصلاح و کنترل کیفیت چاپ در کشور؛ 3ـ تربیت کادر جدید و متخصص برای مطبوعات؛ 4ـ سفارش و انتشار کتبی در راستای اهداف سازمان پرورش افکار؛ 5ـ ایجاد نشریه قوی و تبلیغاتی به عنوان ارگان سازمان پرورش افکار. (3)
در همین دوره برای تقویت مطبوعات وابسته و تسهیل در اعمال نظارت به کیفیت مطالب منتشر شده مقرر شد در هر استان با ادغام روزنامهها و گاهنامههای مختلف با هم یک روزنامه قوی با مدیریت واحد فراهم شود. با تأکیدی که در این دوره رضاشاه بر این موضوع داشت “محمد حجازی” با سفر به مراکز استانها و شهرستانهای مختلف به مذاکراه با صاحبان روزنامههای محلی پرداخت. مثلاً در تبریز با وجود اینکه سه روزناماه شاهین، تبریز و سهند منتشر میشد ولی وضع آنها رضایت بخش نبود. که پس از چند جلسه مذاکره در حضور رئیس اداره فرهنگ و مسئولان این روزنامهها مقرر گردید روزنامهای به نام «آریا» به سعی صاحبان 3 روزنامه بالا و با مساعدت دولت ایجاد شود، ولی با توجه به اختلاف نظر صاحبان سه روزنامه برای اینکه یکی از آنها صاحب امتیاز روزنامه شود فرد دیگری بنام «اسدالله دهقان» که بازرگان هم بود موافقت کرد امتیاز روزنامه را به اسم خود به ثبت برساند.
انحصاری شدن روزنامههای شهرستانی جدا از مشکلاتی که به واسطه عدم توافق مدیران به وجود میآمد گاه به پیگیری و شکایت صاحبان روزنامههای تعطیل شده میانجامد. (4)
کوتاه سخن اینکه در پایان سال 1319 هشت مرکز استان صاحب روزنامه انحصاری مورد حمایت دولت بودند و از تسهیلات مالی و تدارکاتی لازم بهرهمند شدند.
اهمیت مطبوعات محلی در دنیای امروز
1ـ تعریف مطبوعات و جایگاه آن: در فرهنگ فارسی مطبوعات به آثار چاپ شده اعم از کتاب، روزنامه، مجله، اعلامیه، اوراق تبلیغی یا هرآنچه به زیور طبع آراسته شود اطلاق میشود. دکتر محمد معین دربارة مطبوعات مینویسد: «مطبوعات جمع مطبوع، مطبوعه ـ نوشتههای چاپی ـ روزنامهها و مجلات مطبوعاتی منسوب به مطبوعات، طبع شده، چاپ شده را در بر میگیرد. (5)
“محمد محیط طباطبائی” مطبوعات را مشتمل بر روزنامه و جریده و مجله و صحیفه ماهیانه و هفتهنامه میداند که مانند حکومت مشروطه و فرهنگ جدید و پست و تلگراف و راهآهن و … بدون استثناء ره آورد تمدن و فرهنگ اروپا هستند که از قریب 170 سال تاکنون راه ایران را در پیش گرفتهاند. (6)
نافذترین وسیله انتقال ارزشها و نظریات و عقاید و اخبار را شاید بتوان مطبوعات نامید هم ارزان و هم حداقل در همه شهرها در دسترس هستند. مهمترین نقش روزنامهها و مطبوعات دادن خبر به همراه تفسیر وقایع روزمره است که میتواند شامل اتفاقات محلی تا رویدادهای داخلی و خارجی باشد. برای مثال مجلات بیشتر جنبه سرگرمی یا تخصصی دارند و اطلاعات خاصی را برای گروه معینی ارائه میدهند.
همینطور مطبوعات نقش مهمی در تأثیرگذاری بر افکار عمومی دارد، مطبوعات به علت تنوع میتواند گروههای خاصی را مخاطب خود قرار داده و با زبان خود با آنها ارتباط برقرار کند. این کاری است که در رادیو و تلویزیون امکان پذیر نیست. حتی مطالب مطبوعات یا یک روزنامه واحد میتواند آنقدر متنوع باشد که برای تمام گروههای خاص قابل استفاده باشد. به طور کلی مطبوعات ارزانترین وسیله ارتباط جمعی است و شاید در درازمدت مؤثرترین وسیله تأثیرگذاری به افکار عمومی، لذا میتواند نقش مهمی در انتقال، حفظ گسترش و یا نفی و ابطال ارزشهای فرهنگی ایفا نماید. (7)
مطبوعات چارچوبی است که در آن افکار و عقاید گوناگون جامعه با هم تلاقی میکنند و از برخورد و آمیزش آنها اندیشههای تازهای خلق میشود، راهحلهای نو برای حل مسائل و انگیزههای تازه برای حرکت ایجاد میشود؛ مطبوعات زنده وفعال فضای فکری جامعه را به پویایی حرکت، آفرینندگی و فقر فکری و هنری و زوال میکشاند.
مطبوعات جدا از اینکه وسیله انتقال و انتشار خبر و پیام هستند یک مکانیسم بازخورد قوی و سریع برای دریافت عکسالعملها و انتقال آن به مقامات تصمیمگیر میباشند. تصمیم گیران از طریق مطبوعات میتوانند به آثار و نتایج سیاستهای خود پی ببرند و به کمک ارزیابی واقعبینانهای از این عکسالعملها انجام دهند و بر اساس آن در هدفگیریهای خود تجدید نظر نمایند. بدون این حلقه بازخورد دائمی و وسیع، نظام تصمیم گیری نمیتواند به درستی جهت گیری کند.
پروژه تاریخچه مطبوعات محلی در ایران