واژه شناسی تاریخ:
معنای لغوی: تاریخ واژه ای عربی از باب تفعیل است و در لغت به معنای تعیین و شناساندن وقت است.
معنای اصطلاحی:
هرودت(پدر علم تاریخ): تاریخ عبارت است از: مطالعه و بررسی روزگاران قدیم
ابن خلدون: تاریخ دانشی سرچشمه گرفته از حکمت، بیانگر سرگذشت ملتها،سیره پیامبران و سیاست پادشاهان است.
تعریف برگزیده : با در نظر گرفتن سه عنصر اصلی تاریخ یعنی انسان ، زمان و مکان تاریخ مجموعه ای از اطلاعات درباره تأثیر و تأثر انسان است و بطور طبیعی اموری چون هدایت، ضلالت،سازندگی ، ویرانگری و رفتارهای عادلانه و ظالمانه را شامل می شود.
•
- تاریخ نقلی: علم به وقایع و حوادث سپری شده و آگاهی از اوضاع و احوال گذشتگان مانند زندگینامه ها، سیره ها، فتح نامه. علم تاریخ در این معنا، به یک سلسله امور جزئی و فردی می پردازد و در واقع علم به بودنهاست زیرا به گذشته تعلق دارد.
- تاریخ علمی یا تحلیلی: مطالعه، بررسی و تحلیل وقایع گذشته و استنباط قواعد و سنت های حاکم بر زندگی گذشتگان. در این قسم تاریخ پل ارتباطی میان نسل گذشته و نسل حاضر و آینده است. محتوای تاریخ نقلی مبادی و مقدمات تاریخ تحلیلی محسوب می شود و برای استنباط قوانین کلی و کشف طبیعت حوادث تاریخی و روابط علّی و معلولی آنها سودمند است.
•
•تاریخ نه برای سرگرمی بلکه پل ارتباطی میان گذشتگان و نسل های متوالی است. مطالعه تطبیقی و تحلیلی تمدن های گوناگون،کوشش برای یافتن رابطه ای علّی میان حوادث زنجیره ای تاریخ و دقت در آنچه بر انسانها رفته است،سرمایه مناسبی است که انسان را در پی ریزی یک زندگی سالم و خردمندانه یاری می رساند.
•امام علی(ع) در لزوم بهره گیری از تاریخ خطاب به امام حسن(ع) می فرماید:
•فرزندم، هرچند من عمر همه کسانی را که پیش از من زیسته اند، سپری نکرده ام، در اعمال همه آنها نگریسته و در اخبارشان اندیشیده ام. برای شناخت تاریخ آنان چنان در آثارشان به تفکر پرداخته ام که چون یکی از آنان شده ام. به سبب آگاهی از سرگذشت آنان، گویا با همه آنها از اولین فرد تا آخرینشان زندگی کرده، زلال و پاکی زندگانی آنان را از تیرگی های آن، و سودمندی اش را از زیان آن بازشناخته ام.
•
•خداوند متعال نیز در بیشتر سوره‌های قرآن سرگذشت پیامبران و ملت‌های گذشته را بیان کرده و به پیامبر هم فرمان می دهد که در راه اعتلای کلمه توحید و رستگاری و هدایت بندگان از تاریخ استفاده کند و روزهای مقدس خداوند (ایام الله) را به یادشان آورد.
•
•
•هدف از پژوهش های شرق شناسی:
•روشنگری و شناخت معارف تاریخی بشر.
•یگانه دانستن نیای ساکنان زمین، نیاز انسانها به شناخت متقابل و فطری بودن کنجکاوی در انسان منشا این اهداف است.
•
•دلایل بدبینی به فعالیت های شرق شناسی:
•سیاست های جهان گشایانه، نژاد پرستی و قوم گرایی موجب شده بسیاری خاورشناسی را بخشی از شگردهای سیاسی قدرتهای غربی شمرده، ادعای دانش و بی طرفی را ناپذیرفتنی دانسته اند.
•
دانلود پاورپوینت تاریخ تحلیلی صدر اسلام، فصل اول- 20 اسلاید