لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداددصفحه:85
فراغت :
در واقع در زمان و فرصتی است که یک فرد رشد یافته و مسئولیت پذیری در طول زندگی خود فارغ از انجام کارهای مؤظف و بعد از پرداختن به امور دینی و عبادی باید با میل و رغبت و ارادة شخصی ودر نهایت آزادی از آن بهره گیرد و به فعالیتی بپردازد که آن را دوست می دارد .
زمان فراغت :
ارزشمندترین لحظات ، ساعات وروزهای زندگی انسان است . بدیهی است که ارزشمندی اوقات فراغت به موازات رشد فکری و توسعة قابلیت های شخصی و مسئولیت پذیری های خانوادگی ، حرفه ای و اجتماعی ، مضاعف می شود در زندگی کودکان و نوجوانان ، در اوقات فراغت به زمانی معنا ومفهوم روشن و ارزشمند پیدا می‌کند : که حضور مؤظف در مدرسه و انجام تکالیف مکلف را برای نخستین بار تجربه می کنند . در روزهای سال تحصیلی ، ساعت خارج از مدرسه و زمانی که دانش آموزان تکالیف آموزشگاهی را انجام داده اند و فارغ از برنامه های معمولی روزانه فرصتی می‌یابند که با انگیزه شخصی و آزاد به هدایت و نظارت اولیاء ومربیان دراین زمینه می‌تواند فوق العاده پرثمر وپربرکت باشد .
اما تعطیلات تابستانی برای اکثر دانش آموزان از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، تعطیلاتی بسیار طولانی و افزون بریک صد روز!؟
اوقات فراغت ، به ویژه در روزهای نسبتاً طولانی هم چون تابستان ، علاوه بر اینکه مناسب ترین بستر پس از شکستن عادت های نامطلوب ، توسعة مهارت های شناختی و فعالیت های جسمی و حرکتی ، زدودن غبار اضطراب و پریشانی های فکری ، دست یابی به سلامت و آرامش روانی و اعتلای شخصیت و حضور فعال در عرصه های زندگی اجتماعی و تعامل بین فردی است ، بهترین فرصت برای ظهر و پیدایش خلاقیت های ذهنی ونوآوری‌های‌فکری است ، چراکه کودکان،نوجوانان و جوانان در طول سال‌تحصیلی یا حین انجام وظایف موظف ، فرصت چندانی برای پرداختن به اندیشه های بدیع و ایده های نو وتجربه مفروضات فکری خود نمی یابند و لذا در زمان فراغت ، بستر بروز و ظهورنورآوری‌های ذهنی ، خلاقیت ها و تولیدات برتر فکری و تجربة باورهای مولد است.
تجارب محققان خلاق و اندیشمندان نورآور در عرصه های علوم و فنون برتر حاکی از آن است که جوانه های خلاقیت ذهنی آن ها در اوقات فراغت بارور گردیده است . زیرا اشتغالات مکلف و متعهد بودن به انجام مسئولیت های مؤظف نمی گذارند اندیشه های خلاق به راحتی شکوفا شوند . بنابراین بارور شدن اندیشه های خلاق و تولیدات برتر ذهنی‌مستلزم آزادی و اختیار ، میل و اراده ، قدرت انتخاب و بهره گیری از اوقات‌فراغت، به دور از وظایف موظف و تکالیف مکلف است . اوقات فراغت همانند شمشیر دو لبه است چرا که از یک سو هموارگربستر پیدایش و ظهور و بروز خلاقیت ها و نوآوری های فکر است و از سوی دیگر می تواند زمینة آسیب پذیری های فردی واجتماعی را فراهم کند .متأسفانه اغلب آسیب پذیرهای کودکان و نوجوانان در جوامع مختلف ، درایام اوقات فراغت صورت می پذیرد . تعطیلات آخر هفته تعطیلات عید نوروز ، تعطیلات طولانی تابستان اگر به گونه ای بایسته وشایسته و با راهنمائی و آموزش های لازم مورد بهره‌گیری کافی ووافی قرار نگیرند ظرفیت آسیب پذیرهای فردی و کژروی های اجتماعی نوجوانان را مضاعف می کنند .
صرف فراهم نمودن امکانات ورزشی با تدارک کلاس های تقویتی و کمک آموزشی وطراحی برنامه های متنوع هنری و فرهنگی ، نمی تواند میزان آسیب پذیری فکری ورفتارهای نوجوانان را به حداقل برساند .آن چه بیش از همه‌می‌بایست مد نظر‌قرار‌گیرد، ایجاد نگرش وبازخورد مثبت و هدفمند در میان اولیاء ومربیان ، به ویژه نوجوانان نسبت به اهمیت وارزشمندی اوقات فراغت و قدرت خلاقیت و نورآوری ایشان دراین ایام است
بدیهی است همان طوری که پیش تر نیز اشاره گردید ، اگر برنامه های تدارک دیده شده برای کودکان ونوجوانان دراین فراغت همراه با اجبار و تحصیل یا چشم وهم چشمی و صرفاً برای رضایت خانواده باشد یا نوجوانان از روی بی میلی و بی‌تفاوتی واکراه بدان بپردازند نمی تواند چندان مفید و پربرکت باشد .
تابستان به شیوه های مختلف زمینة رغبت و تمایل و انگیزه حضور وفعالیت در ایشان فراهم گردد ، بدیهی است که طراحی یک برنامة جامع و متنوع برای نوجوانان و جوانان با مشارکت ومشاورت خودشان ونقش آفرینی الگوهای مطلوب و محبوب دراین امر می‌تواند زمینة خلاقیت های فکری آن را فراهم کند و آسیب پذیری های اخلاقی ، رفتاری واجتماعی را به حداقل ممکن برساند .
شایان ذکر است که مشغولیت های انفعالی در این فراغت ، نظیر نشستن در مقابل تصاویر تلویزیونی و ویدئویی برای چندین ساعت وسرگرم شدن یا بازی های کامپیوتری و اینترنت برای ساعت های طولانی ، غالباً آسیب پذیری های روانی و فکری و مشکلات رفتاری قابل توجهی را می تواند در پی داشته باشد . اعتیاد به دستگاههای صوتی ، تصویری و کامپیوتر و اینترنت از جمله مشکلات بسیاری از نوجوانان و جوانان حتی بزرگ سالان دردنیای امروز است .
لذا شایسته آن است که اولیای ارجمند در کانون خانواده ها زمینه هایی فراهم کنند که درایام تابستان بی نظمی های فکری و رفتاری و مشغولیت های طولانی مدت انفعالی بر زندگی ایشان و فرزندانشان غالب نگردد . توصیه پژوهشگری علوم ارتباطات بر این مبناست که نوجوانان دانش آمور در شبانه روز حداکثر بیش از دو ساعت درمقابل دستگاه های‌تصویری‌نظیر‌تلویزیون ، ویدئو ، کامپیوتر و بازی های کامپیوتری قرارنگیرند . برای مصونیت هرچه بیشتر نوجوانان در برابر اعتیاد الکترونیکی بهتر آن است که همه وسایل و دستگاههای تصویری وصوتی دراتاق نشیمن عمومی خانواده قرارداشته باشد و از اختصاصی کردن این دستگاهها دراتاق خاص فرزندان اجتناب شود.
ورزش و کارکردهای مختلف آن :
حرکت و جوشش از ویژگی های ذاتی و انسان است ونشانة سلامت ونشاط وپویای اوست . بی اعتنائی به این ویژگی ذاتی یا بازدارندگی انسان از جوشش و تحرک در حقیقت خلاف مقتضای طبع انسان حرکت کردن است و موجب افسردگی و بروز بسیاری از تا به هنجارها در انسان می شود و اصولاً بی توجهی به استعدادهائی که خداوند حلیم در درون بشر نهاده به معنای مهمل انگاشتن آن استعداد در انسان است و موجب نقض و عیب در مسیر کمال انسان می شود . ورزش درحقیقت نوعی فعالیت و حرکت سامان یافته است که شکوفا کنندة بسیاری از استعدادهای خدادادی در انسان است .
همان گونه که استحضار دارید انسان دارای دو بعد جسمانی روحانی است اما در عین حال که عامل رشد ، تعالی وبالندگی انسان در روح و بعد روحانی وعقلانی است که انسان را به اعلی علیین می کشاند ، ولی این رشد و پویائی و تعالی در کالبد و شکل ظاهری انسان که هرآن جسم و بدن است سامان می یابد . بدیهی است زمان عقل و روح جان می تواند به مقتضا و ماهیت خود عمل نماید که درجسم وتنی با نشاط ، سالم و قوی ، قرارودوام یابد وگرنه قفس تنگ ، خسته ، دردمند ، نحیف و رنجور تن ، عقل و جان و روان انسان را آن چنان متأثر می سازند که قدرت هر گونه رشد و تحرک و پویائی را از او سلب می کند به همین دلیل گفته می شود. عقل سالم در بدن سالم است. وقتی جسم وتن و ارائه جان انسان سالم باشد ، روح ، آزاد وسبکبال و بدون مضایق و تنگناها نمی تواند از این سکوی قوی و پا بر جا به پرش و جهش و تکامل و صعود برسد .
توجه اسلام به سلامت و رعایت بهداشت جسم وتن ، نظافت و استحمام ، مسواک کردن وتعیین مجازات الهی برای لطمه زنندگان به جسم و تن خویش در همین راستاست .
اگر حفظ نعمت های الهی یک وظیفه مقدس تلقی شود ، مگر می شود در حفاظت و حراست از مهم ترین گوهر و نعمت وجودی انسان که همان سلامت بدن و جسم است غفلت شود . نکتة دیگر این که توجه به سلامت جسم و ورزش جزء لاینفک تعلیم و تربیت است ، چون ترتبیت حقیقی تربیتی همه بعدی است که هم موجب رشد و تعالی روح شود ، هم پرورش دهندة عقل و تفکر باشد ،هم عواطف را لطیف نماید‌و‌جهت‌بخشد، هم قدرت آفرینندگی و هنر انسان را متجلی سازد و هم به جسم انسان سلامت و شور و نشاط و تحرک بخشد ، وگرنه آن تریبت ناقص خواهد بود .
مبانی نظری تحقیق اوقات فراغت
