نوع فایل: word
قابل ویرایش 94 صفحه
جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی
مقدمه:
انسان از دیرباز به دنبال تعریف قبیله، قوم و ملیت و کشف تمایزات خود از سایرین بوده است. مفهوم هویت در حقیقت پاسخی به سوال «چه کسی بودن» و «چگونه شناسایی شدن» است. پاسخ به این سوالات است که فرد انسانی را از همنوع خود متمایز می نماید. ارزش های او را از ارزشهای دیگر جدا می نماید و تعلق فرد را به گروه خاص نشان می دهد و بالاخره اینکه هویت جمعی او را تعریف نموده و نشان می دهد که او کیست؟ به چه جامعه ای و به چه ارزش هایی تعلق دارد؟ سوالات فوق در درون چارچوب های سیاسی و اجتماعی مختلف پاسخ های متفاوتی را دریافت می کند. بنابراین هویت فردی و جمعی انسان ها تا حد زیادی محصول شرایط اجتماعی و سیاسی آنها است و این زیست اجتماعی و سیاسی انسانهاست که پرسش او و نیز پاسخ های آنها درباره خودشان را شکل می دهد.
بر این اساس است که گفته می شود هویت ملی فرایند پاسخگویی آگاهانه هر فرد یا قوم یا ملت به پرسش هایی که از خود است از گذشته خود که چه کسی بوده و هست بعبارت دیگر متعلق به کدام قوم یا ملت و نژاد است و خاستگاه اصلی و دائمی کجاست؟ دارای چه فرهنگ و تمدنی بوده و چه نقشی در توسعه تمدن جهانی داشته و امروزه صاحب چه جایگاه سیاسی- اقتصادی و فرهنگی در نظام جهانی است؟ و بالاخره ارزشهای ملهم از هویت تاریخی او تا چه حد در تحقق اهداف اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جامعه مورد بحث کارساز خواهد بود؟
هویت ملی مفهوم دووجهی است که هم دلالت بر تمایز و افتراق و هم بر تشابه و اشتراک دارد. در عین حال ماهیت پارادولسیکال (تناقض نما) دارد. یعنی از یک سو با تاکید بر مشترکات وشاخص های پیوند دهنده موجب همبستگی ماحول محوری واحد می شود. و از دیگر سو «ما» را از دیگر ملتها جدا می سازد. به عبارت بهتر موجب همسازی بین خودمان و جداسازی خود از دیگران می شود. هویت ملی پدیده ای انباشتی و تراکمی نیز هست و در فرایند یادگیری اجتماعی در طی زمان تکوین یافته و از سیاست و پویایی برخوردار است.
حوادث مهم روزگار و تحولات عمیق سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مختلف در طول تاریخ بر لایه های هویتی ملتها افزوده و آن را تحت تأثیر قرار داده و نتیجتا زمان، شاکله هویتی ملتها را در قلمرو خاصی پرورش داده است و همیشه با گذشت در اترابط مستمر می باشد هر چند شاکله هویتی هر قوم و ملتی نسبت به دیروز، عناصر و لایه های افزون تری خواهد داشت به همین جهت حوادث بزرگ روزگار و رویدادهای عمده در آفرینش و و گسترش آن نقش بسزایی دارند.
هویت در عصر جدید بعد از برخورد جهان سوم و جهان اسلام یا تمدن غرب بطور جدی دچار بحران شده و به سیطره بلامنازع فرهنگ و تمدن غرب انجامیده است.
این جریان سه خط سیر را دنبال کرده است فرآیند صنعتی شدن تقلیدی ناشی از گسترش اقتصاد فراملی فرایند شهرنشینی و بالاخره خط سیر ملت سازی و خلق کشورهای مصنوعی.
لذا این وضعیت تحمیلی از سوی غربیان و فشار ساختار بین المللی و نخبگان سیاسی درونی به بروز نوعی روان پریشی جمعی و بحران هویت انجامید که در تمام کشورهای جهان سوم کم و بیش یافت می شود.
وضعیت تحمیلی از سوی غربیان و فشار ساختار بین المللی و نخبگان سیاسی درونی برای شناخت زمینه های پذیرش جنبه های منفی فرهنگ غرب و با توجه به شدت یافتن فرهنگ پراکنی یا به تعبیر بهتر، شبیخون فرهنگی غرب بررسی روند هویت جمعی بویژه بین دانشجویان ضروری به نظر می رسد.
بدیهی است که یکی از پیش شرط های توسعه، وجود انسجام ملی، همبستگی اجتماعی و وفاق ملی است. این وفاق در بعد مقطعی در میان مردن و در بین نخبگان به مسئله هویت جمعی مربوط می شود. در بعد طولی نسبت به گذشته و حال به چگونگی تغییر هویت جمعی با توجه به تغییر و تحولات اجتماعی بوجود آمده پس از انقلاب اسلامی نتیجتاً به بررسی کم و کیف بحران هویت و تغییر روابط انسان با خودش برمی گردد و اگر تقویت روحیه خودباوری و استقلال طلبی در دانشجویان را تلقی می شوند در نظر بگیریم، بقیناً اهمیت و ضرورت مطالعه کم و کیف هویت ملی و ارتباط آن با برنامه توسعه فرهنگی و علمی کشور آشکار می شود.
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول
- طرح و اهمیت مسئله
- قلمرو و حوزه پژوهش
- اهداف پژوهش
فرضییه های پژوهش
فصل دوم
چارچوب تئوریکی
الف: هویت و انواع آن
- هویت ملی
- مؤلفه¬های هویت ملی
- هویت ایرانی
- تفکیک هویت ایرانی و هویت ملی
- هویت جمعی
- هویت فرهنگی
مفهوم هویت
- مفهوم هویت در بستر تحول تاریخی آن
هویت پیش مدرن
هویت مدرن
هویت پست مدرن
هویت دینی و ابعاد آن
گونه شناسی هویت دینی
آنتونی گیدنز و هویت بازاندیشانه
هویت دینی و جوانان (نمونه آماری، جوانان شهر شیراز)
مقدمه و طرح مسئله
مرور ادبیات تحقیق
دیدگاه های نظری در مورد هویت
هویت ملی چه عناصری را در برمی گیرد؟
عناصر هویت ملی
هویت تاریخی و ملی
نتیجه گیری
فرهنگ هویت ملی و هویت دینی
نقش دانشجو
تحقیقات انجام شده
مبانی نظری
فصل سوم
- مقدمه
متغیرهای تحقیق
- متغیر وابسته
- متغیر های مستقل
- تعاریف مفهومی متغیرها
- تعاریف عملیاتی متغیرها
- روش تحقیق
- روشها و ابزارهای اندازه گیری تحقیق
-- نمره گذاری پرسشنامه هویت ملی
- روایی پرسشنامه
- پایایی پرسشنامه
- روشها و آزمون های آماری
- جامعه آماری
- نمونه آماری و روش نمونه گیری
فصل چهارم
- مقدمه
- آمار توصیفی
- نگرش به هویت ملی
- سن
- رشته تحصیلی
- جنسیت
- شغل مادر
- شغل پدر
- آمار استنباطی
- آزمون فرضیه اول
- آزمون فرضیه دوم
- فرضیه سوم
- فرضیه چهارم
- فرضیه شماره پنج
فصل پنجم
- مقدمه
- خلاصه تحقیق
- یافته های تحقیق
- یافته های توصیفی
- یافته های استنباطی
- بحث و نتیجه گیری فرضیه ها
- محدودیت های پژوهش
- پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی
منابع و مآخذ
منابع و مأخذ:
- عبداللهی، محمد (1372) «جامعه شناسی خدیجه سفیری و معصومه غفوری (1388). بررسی هویت دینی و ملی جوانان شهر تهران با تأکید بر تأثیر خانواده، مجله پژوهش جوانان فرهنگ و جامعه، شماره دوم بهار و تابستان 1388
- سکینه طالبی، (1378) تحول هویت ملی دانش آموزان دختر دره های تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز مدرس به راهنمایی هاشم فردانش
- دژم خوی، جمشید (1377)، سنجش گرایش مردم تبریز نسبت به ویژگی های قومی آذربایجان، اداره کل فرهنگ و ارشاد.
- آلمان، فرنگیس، (1375)، بررسی عوامل موثر بر شکل گیری هویت فرهنگی دانش آموزان سال سوم دبیرستان منطقه پنج آموزش و پرورش تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی به راهنمایی دکتر حسن پناهی
- بحران هویت، مبانی غیبی و ذهنی هویت جمعی در ایران و تاثیر آن بر دینامیسم مبادله فرهنگی ایران با جهان»، فصلنامه پژوهش، شماره 2و 3 سال اول پاییز و زمستان 72
- الطائی، علی (1378) «بحران هویت قومی در ایران» نشر شادگان تهران
- درخشان، بهنام (1390) بررسی تأثیر طبقه بر هویت اجتماعی در دانش آموزان سال سوم رشته ادبیات و علوم انسانی شهرستان سقز در سال 90، سازمان آموزش و پرورش استان کرمانشاه
- سیاوش علیزاده- عزاله احمدی (1387) «بررسی تأثیر عوامل فردی و خانوادگی بر روی سبک های هویت دانش آموزان دختر پیش دانشگاهی تبریز، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی.
- حاجی، منصور، آزاد عبدالله پور محمد (1387)، بررسی عوامل موثر در شکل گیری وضعیت های هویت در دانش آموزان مقطع متوسطه شهر مهاباد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی.
پایان نامه ی بررسی هویت ملی و دینی دانشجویان دانشگاه آزاد. doc