جنگ جهانی اول (که با نامهای نخستین جنگ جهانی، جنگ بزرگ و جنگ برای پایان همهٔ جنگها نیز شناخته میشود) یکنبرد جهانی بود که از ماه اوت ۱۹۱۴ تا نوامبر ۱۹۱۸ رخ داد. بدون هیچ زمینهٔ کشمکشی، سربازان بسیاری برای جنگ تجهیز شدند و مناطق بسیاری درگیر جنگ شدند. پیش از این هیچ جنگی به این اندازه تلفات نداشت. از سلاحهای شیمیایی برای نخستین بار در این جنگ بهره گرفته شد. برای نخستین بار، بگونه انبوه مناطق غیرنظامی بمباران هوایی شدند و نیز برای نخستین بار در این سده کشتار غیرنظامیان در ابعادی گسترده در طول جنگ رخ داد. این جنگ به خاطر شیوهٔ جنگی خاکریزی به ویژه در جبهه غرب نیز شناخته شده است.
جنگ جهانی اول به دلیل قتل آرشیدوک فرانتس فردیناند ولیعهد امپراتوری اتریش - مجارستان در ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴ در سارایوو بوسنی به وقوع پیوست.
جنگ جهانی نخست از برجستهترین رخدادهای تاریخ بشر است و بگونه مستقیم و غیرمستقیم نقش بزرگی در تعیین تاریخ سده بیستم داشتهاست. این جنگ پایان تعدادی از نظامهای پادشاهی اروپا را رقم زد و مایه نابودی چهار دودمان پادشاهی هابسبورگ،دودمان هوهن تسولرن، عثمانی و دودمان رومانوف به ترتیب در اتریش-مجارستان، آلمان، امپراطوری عثمانی و روسیه تزاری شد. بیشتر تاریخ نگاران باور دارند که شکست گفتگوها پس از جنگ و «معاهده ورسای» و تحمیل غرامت بسیار به آلمان و دیگر دول شکست خورده مایه پرورش فاشیسم در ایتالیا و نازیسم در آلمان و زمینهٔ آغاز جنگ جهانی دوم شد.
این جنگ همچنین کاتالیزوری برای انقلاب روسیه بود که بر آینده جهان تأثیر گذاشت و از چین تا کوبا انقلابهای سوسیالیستی را دامن زد و از سویی زمینهساز تبدیل شوروی به یک ابرقدرت جهانی شد و آغاز جنگ سرد با آمریکا را در پی داشت.
در خاورمیانه با نابودی امپراتوری عثمانی کشور نوینی به نام «ترکیه» پایهگذاری شد و سرپرستی موقت مناطق عرب نشین تحت حکومت این کشور تا زمان استقلال آنها به بریتانیا و فرانسه واگذار شد. با فروپاشی امپراتوری اتریش-مجارستان در اروپای مرکزی کشورهای تازهای همچون چکسلواکی و یوگسلاوی پدید آمدند و دولت لهستان را دوباره به هم پیوند دادند بخشهایی از خاک آلمان، امپراتوری روسیه و امپراتوری اتریش پدید آمد.
جنگ بزرگی در اروپا بین آلمان یعنی رهبر دول محور و نیروهای متفقین به رهبری فرانسه و بریتانیا درگرفت. دولتهای محور نیز به این گونه بودند: فرمانروایی آلمان به رهبری «قیصر ویلهلم دوم» (۱۹۴۱–۱۸۵۹م)، و امپراطوری اتریش - مجارستان بلغارستان که امپراتوری عثمانی نیز به نفع آنها میجنگید. آلمان تا آن زمان قویترین توان نظامی جنگ به شمار میآمد.
تا مدتها هیچیک از دو سوی نتوانستند به پیروزی اصلی دست یابند و جنگ تا چهار سال به درازا انجامید. پیش از پیروزی متفقین نزدیک به ۱۰ میلیون تن کشته شدند. پس از پایان این جنگ در سال ۱۹۱۹ و در همایشی در پاریس، معاهده ورسای امضاء شد و تاوانهای بسیار سنگینی بر شکست خوردگان جنگ تحمیل کرد.
فهرست مطالب:
زمینه های آغاز جنگ
رقابت کشورهای آلمان و فرانسه از قرن 19 به بعد
رقابت آلمان و انگلستان با یکدیگر
رقابت اتریش و روسیه در بالکان
جبهه غرب - کانون طوفان
زندگی در سنگر
سلاح های شیمیایی
نبرد وردن
جنگ در دریا و هوا
جنگ در خاور نزدیک
جنگ در جبهه شرق - پایان دنیای کهن
جنگ در صربستان و ایتالیا
انقلاب روسیه
ورود آمریکا به جنگ
قرارداد ورسای و پس از آن
اصول چهارده گانه ویلسون
پاورپوینت کامل و جامع با عنوان جنگ جهانی اول در 35 اسلاید