برای تولید صنعتی موادغذایی به مقدار زیادی آب لازم است به همین دلیل بیشتر کارخانه ها را به خاطر امکان استفاده مناسب وفراوان از آب، در کنار رودخانه ها بنا شده اند. در گذشته رودخانه از کیفیت و کمیت خوبی برخوردار بوده بنابراین کارخانه جات در محل های مناسبی مستقر شده اند. اخیرا به دلیل توسعه صنعتی، آب رودخانه، به قدر کفایت در دسترس نیست از این رو اختصاص دادن و استفاده از منابع آب، مسئله مهمی شده است علاوه براین آلودگی آب، به خاطر توسعه صنعتی یک مشکل جدی شده است.
بازرسی فاضلاب خروجی از کارخانه به دلیل آگاهی فرایند عمومی از حفاظت محیط زیست، مسئله بسیار جدی است فاضلاب های غیرمجاز، صرفنظر از اینکه چگونه آلوده شده اند نباید در محیط زیست تخلیه شوند.
در اکثر کارخانجات صنایع غذایی از آزمایشات تصفیه فیزیکی به روش های آلومینیم هیدروکسید کلریدو همچنین روش های تصفیه فیزیکی با سرب خشک و سرب تر انجام می شود. بنابراین ضرورت استفاده از سیستم تصفیه فاضلاب برای کارخانجات احساس می شود تا اگر دلایل اقتصادی نمی توانیم آب پنیر را بازیافت کنیم لااقل باتصفیه آن باعث آلودگی محیط زیست انسان ها و سایر موجودات زنده منطقه بخصوص آبزیان نشویم.برخی بر این عقیده اند که کارخانه جات محیط زیست را آلوده می نماید در حالی که فلاسفه برای پیشرفت صنعت سه مرحله قائل شدند: مرحله اول: یک محصول اختراع می شود، این اختراع غالبا براثر همکاری و فعالیت متقابل چند نفر صورت می گیرد نه آنکه تنها یک نفر به تنهایی مخترع باشد. مرحله دوم شامل تکامل ساخت محصول به صورت ارزان و قابل اعتماد پیش می آید. در مرحله سوم مطالب اجتماعی و مشکلات محیط زیست مطرح می شود بطوریکه ارزانی و قابل اتکاء بودن یک محصول برای تکامل مراحل تولید صنعتی کافی نخواهد بود.
امروز در دنیای صنعتی تقریبا هرگونه فعالیت انسانی در زندگی روزانه با محیط زیست برخورد دارد که در راس مسائل مورد بحث ملت قرار می گیرد در حالیکه ظاهرا نه دولت و نه ملت هیچیک درک بصیرانه ای از این مسائل پیچیده و ارتباطهای عملی آن ها ندارد.
1-3) انواع فاضلاب:
1-فاضلاب خانگی: عبارتست از فاضلابی که درمناطق مسکونی و یا تاسیسات تجاری عمومی وغیره حاصل می شود.
2-فاضلاب صنعتی: عبارتست از فاضلابی که درکارخانجات مختلف براثر شستشو ضدعفونی، نشتی لوله ها وغیره حاصل می گردد.
3-نفوذ و ریزش درونی: عبارتست از آب خارجی که بطرق گوناگون از زمین وارد شبکه فاضلاب می شود.
انواع فاضلاب دارای مشخصات فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی متفاوتی هستند که این مشخصات به شرح ذیل می باشد.
2-3) مشخصات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی فاضلاب
خواص فیزیکی فاضلابها عبارتند از: رنگ، بو، مواد جامد، دما که این عوامل در فاضلاب صنایع مختلف متفاوت می باشد، فاضلابها از نظر ترکیب شیمیایی تقریبا شبیه هم می باشند.
اجزا شیمیایی فاضلاب عبارتند از: (مواد آلی) ئیدارتهای کربن ، چربیها، روغن ها، گریس سموم دفع آفات، فنلها، پروتئینها و مواد فعال سطحی.
مواد شیمیایی غیرآلی: فلزات سنگین ئیدروژن مواد قلیایی، کلرایدها، مواد اسیدی، فسفر، گوگرد، ترکیبات سمی.
مواد شیمیایی که بصورت گازی در فاضلاب حل شده اند یکی دیگر ازترکیبات فاضلاب می باشند که عبارتند از: هیدروژن سولفوره () متان ( ) اکسیژن ()
یکی دیگر از اجزاء فاضلاب مواد بیولوژیکی موجود می باشند که از این جمله می توان موادی مثل: اجزاء حیوانات، گیاهان، ویروسها، میکوارگانیسمها را نام برد.
بسته به نوع فاضلاب موارد ذکر شده فوق با غلظتهای مختلف وجود دارند که آنها را با روشهای متفاوت تصفیه باید از فاضلاب جدا نمود.
3-3) مطالعه خواص فاضلاب:
با توجه به اینکه اجزاء انواع فاضلابها با هم متفاوت هستند جهت انجام عمل تصفیه باید روی فاضلاب مطالعاتی انجام شود که دراین مطالعات باید به پارامترهای زیر توجه نمود.
a) نمونه برداری b) فواصل زمانی نمونه برداری
c) مکانهای نمونه برداری d) وسائل نمونه برداری
e)روشهای تجزیه و تحلیل نمونه f) نگهداری از نمونه
Q) چگونگی بیان نتایج تجزیه و تحلیلهای انجام شده
از نمونه مورد نظر که جهت آزمایش برداشته شده است باید به خوبی محافظت شود تا عوامل محیطی در آن تغییراتی ایجاد ننمایند.
4-3) مشخصات فیزیکی تعیین و تشخیص بو
چهار عامل مستقل برای تعیین کردن مشخصات بوها لازم می باشد
a )شدت بود: مربوط به تاثیرات ذهنی بو روی شخص که آزمایش انجام می دهد می باشد.
b) قابلیت تشخیص: تعداد دفعات لازم ترقیق برای رساندن یک بو به حداقل غلظت آسانه تشخیص آن
c) میزان زنندگی بو: لذت بخشی یا آزاردهندگی نسبی بویی که توسط شخص استمشام می شود.
d) شدت بو: معمولا به تمرکز (غلظت) بو مربوط می شود.
در روش حسی، انسان (اغلب یک گروه تشخیص دهنده بود) برای تعیین حداقل آستانه تشخیص بو (MDTOC) minimum detectable threshold oder concentration معرض بوهائی که از تصفیه خانه های فاضلاب ناشی می شود قرار گرفته و طی این آزمایش با رقیق کردن بو توسط هوای فاقد بو و نوشتن تعداد دفعات رقیق کردن، آستانه تشخیص بو بدست می آید. غلظت بوی قابل تشخیص به تعداد دفعات رقیق نمودن بو برای رسیدن به MDTOC مشخص می شود. بنابراین اگر لازم باشد تا برای رسیدن به MDTOC چهار حجم هوای رقیق شده به یک حجم از هوای نمونه اضافه می شود، غلظت بو برابر 5 رقت تا MDTOC خواهد بود. با این وجود اندازه گیری حسی آستانه تشخیص بو می تواند در معرض چند اشتباه باشد که این اشتباهات عبارتند از:
1-تطابق و تطابق نسبی Adaptation and cross adaptation وقتی شخص آزمایش کننده دائما در معرض مقدار ثابتی از یک بو قرار داشته باشد دیگر قادر به تشخیص مقادیر کم آن بو نخواهد بود. وقتی اثر این بوی مداوم مهار گردد. سیستم بویایی شخص بخودی خود به حالت عادی باز خواهد گشت و نهایتا می توان چنین نتیجه گیری کرد، فردی که با سیستم بویائی تطبیق یافته قادر به تشخیص وجود بوئی که با آن سازگار شده است نمی باشد.
2-تغییر دراصل نمونه: (Sample modification) هم غلظت وهم ترکیب گازها و بخارهای بودار ممکن است در مخازن جمع آوی نمونه و در وسائل تشخیص بو تغییر یابد. برای کاهش مشکلات ناشی از تغییر نمونه، مدت زمان نگهداری باید بحداقل برسد . در ضمن باید از تماس بو با سطوحی که امکان ایجاد واکنش با آن بو را دارند اجتناب شود.
3-حالت و کیفیت ذهنی Subjetivity : وقتی که شخص آزمایش کننده از وجود بو آگاه می شود در اندازه گیری حسی بو ممکن است اشتباهی بوجود آید.
حساسیت یا سینرژیسم (Synergysm) وقتی در نمونه مورد آزمایش بیش از یک بو وجود داشته باشد ممکن است شخص آزمایش کننده بخاطر وجود بوی دیگر، حساسیت بیشتری نسبت به یک بوی مشخص از خود نشان می دهد.
اثرات دما بر فاضلاب:
با بالا رفتن دمای فاضلاب واکنشهای بیوشیمیایی سرعت بیشتری پیدا کرده این امر باعث کاهش مقدار اکسیژن موجود در آبهای سطحی می شود که این کمبود را باید توسط سیسمتهای هوادهی جبران نمود تا از ایجاد بو در محیط جلوگیری به عمل آید.
5-3) مشخصات شیمیایی ، شرح و کاربرد:
در فاضلاب با شدت و غلظت متوسط حدود 75 درصد از موارد جامد معلق و 40 درصد از مواد جامد قابل صاف شدن آلی می باشند. انواع اصلی مواد آلی موجود در فاضلاب را پروتئینها (60%- 40% ) هیدراتهای کربن (50%-25%) و چربیها و روغنها (%10) تشکیل می دهند اوره که قسمت اعظم ادرار را شامل می شود. یکی دیگر از ترکیبات آلی موجود در فاضلاب است چون این ماده به سرعت تجزیه می شود اورۀ تجزیه نشده را بجز در فاضلاب تازه نمی توان یافت. علاوه بر اینها فاضلاب دارای مقادیر کمی از مولکولهای متعدد آلی مختلف بوده که دارای ساختمان مولکولی بسیار پیچیده و یاساده می باشند از اینجمله می توان مواد فعال سطحی مانند فنلها و سموم دفع آفات کشاورزی رانام برد.
پروتئینها :بعضی از آنها در آب محلول و بعضی دیگر در آب نامحلول هستند اوره و پروتئینها منابع اصلی نیتروژن درون فاضلاب را تشکیل می دهند.
شامل 23 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق فاضلاب های صنایع غذایی و ویژگی های آن