سرگذشت پر راز و رمز قصری که زندان شد :
وقتی فتحعلی شاه، خشت این قصر را نهاد شاید نمی پنداشت که روزی وطن پرستان و فعالان فرهنگی و سیاسی دوره قاجار و عصر پهلوی، دربند شوند زندان قصر / تهران
میراث خبر- گروه اجتماعی – فاطمه علی اصغر: زندان قصر واقع در جاده قدیم شمیران، بنای تاریخی است که با تن خسته اش شاهد ماجراها و حوادث تاریخی بسیاری طی دوران 170 ساله اش بوده است.
این زندان قدیمی که گاهی شوم ترین و وحشتناک ترین خاطره ها را برای برخی زنده می کند روزگاری بر فراز بلندترین نقاط مرتفع تهران روی تپه ای از باغ های قجری، با دریاچه ای زیبا و کلاه فرنگی با شکوه به فرمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شد.
معیر الممالک در کتاب زندگی خصوصی ناصرالدین شاه ذکر می کند که فتحعلی شاه، نخستین خشت این قصر را خود نهاد و امر کرد که جوانان ایل قاجار تمامی مصالح موردنیاز را به آن جا حمل کنند.
اعتضاد السلطنه، در کتاب اکسیر التواریخ اشاره میکند که مبلغ 400 هزار تومان از «هزینه عامره» خرج احداث این بنا شده است و به این ترتیب «قصر قجر» به شکل هرمی با باغ های مطبق در خارج از حصار شهر در سمت شمال و نیز کاخ نگارستان و لاله زار که به حصار شهر نزدیک تر بودند، احداث شد.
اکنون تنها منابعی که به استناد آنها می توان قصر قاجار را شناسایی کرد چیزی جز چند نقاشی و توصیف آنها نیست.
این زندان را باید به دقت بررسی، مطالعه و شناسایی کرد، شاید با کاوش های بیشتر در نقاط مختلف بتوان قسمت ها و بخش های پنهان و باقی مانده از این قصر قجری را یافت.«شیرازیان»، مسئول پروژه شناسایی و مرمت زندان قصر این را می گوید.
زمان و مدت صرف شده برای شناسایی و بررسی این زندان قدیمی بسیار کم بوده و منابع برای شناسایی این قصر تنها نقاشی های قدیمی و آثار به جا مانده از برخی نقاشان چون «دوبو» و طرح هایی از فلاندن نقاشان روسی است. همچنین عکس هایی در آلبوم کاخ گلستان و عکسی در مجموعه خادم از عکاس قدیمی از سردر و دیوار، قبل از تخریب این قصر باقی مانده است.
از بررسی طرح ها و توصیفات، این طور بر می آید که باغ اصلی شامل فضایی بسیار وسیع بوده که روی زمین مسطحی ساخته شده و عمارت اصلی روی تپه مرتفعی قرار داشته و ساختمان شکل مطبق یا پلکانی داشته است.
«کنت دوسرسی» در سال 1255 ه.ق می نویسد: «از روی سکوی بزرگی که در برابر کاخ قرار دارد منظره شهر تهران به همراه گنبدها و حصار کنگره دار شهر به خوبی پیداست و حتی می توان ویرانه های شهر قدیمی ری را نیز روی آن مشاهده کرد.»
این باغ که گفته می شود ابعاد آن 600 در 400 متر بوده خیابان های مشجر و استخری بزرگ داشته است و علاوه بر استخر اصلی چندین حوض و استخر کوچکتر نیز در باغ قرار داشته است. باغ های اطراف قصر به وسیله استخرها و نهرها از یکدیگر جدا می شدند. این باغ ها نیز در زمین های تراس بندی شده یا مطبق احداث شده بودند. استفاده از طرح پلکانی و دریاچه مصنوعی را در باغ شاه گلی تبریز و باغ تخت شیراز نیز می توان مشاهده کرد.
شامل 10 صفحه word
دانلود تحقیق سرگذشت زندان قصر
