توسعه‌ی شهرنشینی از مقتضیات تمدن امروزی بشری است. لازمه‌ی شهرنشینی و رفاه عمومی، برخورداری از خدمات‌دهی‌های زیربنایی به ویژه خدمت‌دهی تامین آب و دفع بهداشتی فاضلاب است که مسئولیت ارایه‌ی آن در شهر از 12 سال گذشته به عهده‌ی شرکت‌های آب و فاضلاب نهاده شده است.
در حال حاضر حدود 69 درصد از جمعیت کل کشور اعم از شهری و روستاهای حاشیه‌ی شهرها (با جمعیت بیش از 5/45میلیون نفر) از خدمت‌دهی‌های شرکت‌های آب و فاضلاب شهری و 23درصد از جمعیت کل کشور (معادل 16 میلیون نفر) به طور مستقیم و بقیه (8 درصد، معادل 5 میلیون نفر) به طور غیرمستقیم از خدمت‌دهی‌های شرکت‌های آب و فاضلاب روستایی بهره‌مند می‌باشند. این نسبت به طور دایم رو به افزایش است.
در پایان سال 1381، بیش از 7/97درصد از جمعیت شهری همچنین حدود 60% از جمعیت روستایی کشور از خدمت‌دهی‌های آب شرب و بهداشتی برخوردار بوده‌اند. در حالی که در بخش فاضلاب، جمعیت تحت پوشش جمع‌آوری فاضلاب شهری به رقمی بالغ بر 20 درصد و در سطح روستاها کمتر از 5/0 درصد رسید.
تامین آب و دفع بهداشتی فاضلاب مراکز جمعیتی و سکونت‌گاهی، از جمله شاخص‌های اصلی توسعه‌ی پایدار بر اساس اصول و معیارهای پذیرفته شده‌ی جهانی است.
رشد و توسعه‌ی بخش آب و فاضلاب منجر به ارتقای سطح بهداشت عمومی، رفاه مردم و در نهایت توسعه‌ی جوامع با رویکرد به عدالت اجتماعی و توسعه‌ی پایدار خواهد شد. خوشبختانه طی سال‌های اخیر اقدام‌های گسترده‌ای در جهت ظرفیت‌سازی بخش آب و فاضلاب و توسعه‌ی نهادی این بخش به انجام رسیده و زمینه را برای فعالیت‌های آتی فراهم کرده است. این در حالی است که رشد سریع جمعیت شهرها و گسترش و ازدیاد کانون‌های جمعیتی شهری، کیفیت و کمیت منابع تامین کننده‌ی آب شرب و بهداشتی را در معرض مخاطره و ناپیداری قرار داده است.
نکته‌ی مهم اینکه منابع عموماً محلی بوده و شبکه‌های آبرسانی هر شهر و منطقه به طور مستقیم تحت تاثیر عوامل طبیعی همان منطقه می‌باشند. به این ترتیب، آسیب‌پذیری منابع تامین کننده‌ی آب شرب و بهداشتی، متاثر است عامل‌های طبیعی چون خشکسالی، سیل و نظایر آن و همچنین عامل‌های ناشی از فعالیت‌های انسانی نظیر توسعه‌ی صنایع، شهرسازی و مانند آن بسیار محتمل بوده و برای حفاظت کمی و کیفی این منابع لازم است چاره‌ی جدی اندیشیده شود.
در پایان سال 1381، در پی اقدام‌های گسترده‌ی وزارت نیرو در ایجاد تاسیسات تامین آب شرب و بهداشتی، ظرفیت این تاسیسات به رقمی بالغ بر 8/6 میلیارد و 800 میلیون مترمکعب به ترتیب برای شهرها و روستاها رسیده است. گرچه این رقم‌ها در مقایسه با حجم کل منابع آب تجدیدشونده‌ی کشور به نسبت کم و حدود 5/5درصد آن را تشکیل می‌دهد، ولی به دلیل عدم تطابق مراکز جمعیتی کشور با محل استقرار منابع آب و ظرفیت موجود آنها، تامین آب شهرها و روستاهای کشور همچنان به عنوان یک عامل پیچیده و مواجه با چالش دایمی محسوب می‌شود.
از سوی دیگر تکرار و استمرار خشکسالی و آثار ناشی از تغییرهای اقلیمی، دامنه‌ی خطر آسیب‌پذیری تامین آب شرب و بهداشتی را افزایش داده، به طوری که برای تامین آب شهرها و پاسخ‌گویی به تقاضای روزافزون مردم، وزارت نیرو سال به سال ناگزیر به انتخاب منابع جدید و انتقال آب از منابع دورتر به شهرهاست.
شامل 27 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله اهمیت آب و فاضلاب
