مقدمه :
با توجه به اینکه همه ما یک شناخت کلی نسبت به بتن و ساختمانهای بتنی داریم در مقدمه فقط به معرفی خود بتن می پردازیم :
بتن یکی از مصالح ساختمانی است که بویسله آمیختن مخلوط متناسبی از سیمان و مصالح سنگی و آب بوجود می آید. آب و سیمان با ترکیب شیمیایی که به وجود می آورند در میان مصالح سنگی نفوذ کرده و در حقیقت مانند چسب مصالح را به همدیگر می چسباند که این توده سنگی ایجاد شده بتن را تشکیل می دهد .
بتن ماده ای است که چون در مقابل فشار مقاومت بالایی از خود نشان می دهد در ستونها وقوسها مورد استفاده زیادی دارد. اما در مقابل مقاومت کششی پایینی دارد که برای بر طرف کردن این مشکل از آرماتور استفاده می کنند .
مواد تشکیل دهنده بتن:
1.سیمان :سیمان با وزن مخصوص 1300 کیلوگرم بر متر مکعب
2.مصالح سنگی : به صورت درشت دانه و ریز دانه با وزن مخصوص 1700 تا 2200 کیلوگرم بر متر مکعب
3. آب : با وزن مخصوص 1000 کیلوگرم بر متر مکعب
4. مواد مضاف (افزودنیها)
بتن از لحاظ وزن مخصوص به 5 دسته تقسیم می شود:
1.بتن معمولی با وزن مخصوص2300 تا 2400 کیلوگرم بر متر مکعب
2. بتن سبک با وزن مخصوص 1800 کیلوگرم بر متر مکعب
3.بتن سنگین با وزن مخصوص 4800 کیلوگرم بر متر مکعب
4.بتن با دانه های الیافی : این نوع بتن مصالح سنگی ندارند بلکه مصالح الیافی دارند و بیشتر برای لوله های تحت فشار کاربرد دارند.
5.بتن گازی: این نوع بتن علاوه بر مصالح سنگی شامل حبابهای هوا نیزمی باشد که مانند ساچمه عمل می کنند( یعنی هیچ راهی به یکدیگد ندارند).
خود سیمان به دو دسته پرتلند و غیر پرتلند تقسیم می شود. که سیمان پرتلند به 5 تیپ تقسیم می شود که تیپ 1 معمولی تیپ 2 اصلاح شده تیپ 3 زود گیر(پرحرارت) تیپ 4 کند گیر( کم حرارت) تیپ 5 ضد سولفات می باشد.
در آخر بتن هم با توجه به نوع سیمان به 3 دسته تقسیم می شود:
1. بتن با سیمان پرتلند
2. بتن با سیمان غیر پرتلند
3. بتن با سیمان پرتلند و مواد مضاف
مراحل مختلف شروع عملیات ساخت به قرار زیر میباشد که جدا جدا به آنها پرداخته می شود:
مرحله اول : شامل عملیات نقشهبرداری ،بررسی مقاطع که ارتفاع دار و پیاده کردن در ارتفاع و موقعیت سازه
مرحله دوم : شامل گود بردا ری شالوده سازه
مرحله سوم: شامل اجرای فنداسیون وپی
مرحله چهارم : شامل اجرای اسکلت ،نظیر سقف ،ستون و راه پلهها
مرحله پنجم: شا مل اجرای تاسیسات برورتی و حرارتی و برقی
مرحله ششم : شامل اجرای سفت کاری و آجر چینی و تیغه چینی
مرحله هفتم : شامل اجرای نازک کاری در واحدها
و ....
مرحله اول : شامل نقشه برداری، بررسی مقاطع کد دار و ارتفاع دار و پیاده کردن ارتفاع و موقعیت سازه.
مرحله دوم : شامل گود برداری های شالوده
مهمترین عاملی که قبل از احداث و ساخت یک سازه در نظر گرفته می شود . موقعیت آن سازه است که این موقعیت معینی از منطقه و محل احداث (سایت پلان ) و بررسی ارتفاع پی سازه که سازه بر روی آن بر پا می شود .
در این دو مرحله چون نقشه برداری و گود برداری با هم ا نجام میگیرد . لذا سعی شده هر دو را یک جا توضیح دهیم . البته نباید فراموش شود که امر نقشه برداری در تمام مراحل ساخت یک بنا صورت میگیرد و در تمام مراحل نقش خود را ایفا میکند.
بعد از مطالعه بر روی خاک منطقه و انجام آزمایشات خاک و پس از اطمینان از ظرفیت باربری خاک و مقاومت فشاری و حد گسیختگی آن شروع به انجا م عملیات نقشه برداری می گردد .
در کارگاه همیشه چند بنچ مارک (Bench wark ) برای انجام کار نقشه برداری وجود دارد به کمک کد ارتفاعی بنچ مارکها مقدار ارتفاع سازه را بر روی خاک پیاده میکنیم . همینطور مقدار زاویهها ، مختصات z,y,x و یا مختصات ( )
طبق نقشه انجام می گیرد.
همینطور اینکه در راستای (ارتفاع ) چقدر باید گود برداری صورت گیرد. با کمک تمام کدها و پیاده کردن آنها بر رو ی زمین شروع به عملیات گود برداری می کنیم . لازم به ذکر است که از حریم محیط سازه تقریبا ا متر آن طرف تر گود برداری صورت می گیرد (برای راحتی کار) .
در حین عملیات گود برداری روند نقشه برداری نیز ادامه می یابد تا به حد دقیق کف برسیم . این کف تقریبا کف آغاز به کا ر برای ایجاد سازه می باشد.
در اینجا با کوبیدن علامت هایی (نظیر میلگرد ) و یا ریخت گچ کف خاکی یعنی کف بتن مگر آماده می شود . نقشه بردار در حین این کار دوام به چک کردن نقاط میپردازد . بعد از مطمئن شدن از ارتفاع زاویهها و چرخش ها شروع به عملیات فنداسیون وشالوده بر روی خاک میشود . لازم به ذکر است که خاک باید تراکم لازم را بر ای بنا کردن سازه داشته باشد .
قبل از اجرای پی سازی ، ازچند نقطه مختلف زیر بنا در عمقهای لازم نمونه برداری میشود . در مواردی، به وسیله گمانه زدن خاک را از لایه های مختلف زمین بیرون می آورند و آن را به کمک آزمایشهای مختلف مکانیک خاک مورد بررسی قرار می دهند . با در نظر گرفتن نتایج آزمایشهای مذکور،ابعاد فونداسیون محاسبه ،سپس پی ساخته می شود.
به طور کلی، مقامت خاک برای پس سازی و سا ختن بنا اهمیت بسیار دارد و به اجرای جز به جز آن باید توجه کامل داشته باشیم .
در ساختمانهای یک و دو طبقه و در مواردی سه طبقه ،پی کنی تا سطح زمین سخت ادامه می یابد. تشخیص زمین به تجربه سازندگان بستگی دارد و در آن بیشتر اصول سنتی و تجربی حاکم است.
در پیکنی سطح زیر تمامی پیها باید تراز باشد. در مواردی ،قسمتهایی از زمین نرم است که این نرمی باید تا سطح زمین برداشته شود.
و به این سبب ،در سطح زیر پی ناهمواریی نیز ایجاد می شود . در مواردی ،امکان شیب تند و یا شیبهای یکنواخت در پی کنی و خاکهای نرم به وجود میآید که به طور مسلم باید تا سطح زمین گودبرداری شود.
مرحله سوم شامل اجرای فنداسیون و شالوده:
مرحله سوم شامل اجرای فنداسیون و شالوده سازه است. بعد از مرحله خاکبرداری تسطیح زمین و خاکریزی و گودبرداری به مقدار و ارتفاع مشخص، نوبت به اجرای فنداسیون است. روش کار به این صورت است که موقعیت ارتفاعی زیر فنداسیون، محل و جایگاه آنها مشخص شده، اقدام به خط کشی با گچ و قالب چینی میکنند. قالبها به صورتهای فلزی، چوبی و آجری بوده. اما در اینجا ما از قالبهای آجری استفاده میکنیم.
با توجه به نقشه و جزئیات فنداسیون و پی قالبها با آجری گری و ملات گل (برای سهولت در کندن دوباره) چیده شده و آرماتورهای موجود طبق نقشه بریده وبافته میشود. البته قبل از کار گذاشتن میلگردها بتنی به عنوان بتن مگر در کف فنداسیون و شناژها ریخته میشود. بتن مگر بتنی است با عیار سیمان کم (150 کیلوگرم بر متر مکعب) که باعث جدا شدن بتن از خاک زیر پی میباشد.
باید توجه داشت که خاک ریزی باید به حد مطلوب تراکم باشد به نحوی که تمام آزمایشات تراکم و غیره بر روی نمونههای آن انجام شده و قابل قبول باشد. اگر خاک دستی در زیر فنداسیون باشد خاک دستی خارج کرده و ملات گل آهک جای آن ریخته میشود. ضمناٌ باید آهک درون ملات به خوبی شکفته باشد. با ریختن بتن مگر مرز جدایی بین خاک و بتن شالوده مشخص می شود.
برای اینکه بتن ریخته شده در شالوده آب خود را از دست بدهد و یا رطوبت بتن به وسیله خاک و یا قالب کشیده نشود با پلاستیک اطراف قالبها را میپوشانیم. بتن ریخته شده باید در Baching مخلوط میشود. طرح اختلاط بتن (چه بتن سقف، چه کف و چه فنداسیون) در Baching طبق مطالعات قبلی صورت میگیرد.
با توجه به رطوبت ماسه، جنس ماسه، و خصوصیات شن و رطوبت و درجه حرارت و مقدار عیار سیمان اختلاط صورت میگیرد. اختلاط بتن به روش وزنی صورت میگیرد و بتن آماده شده درون mixer ریخته شده و حمل و نقل آن صورت میگیرد و یا در مواردی بتن را داخل بتونیر آماده می کنند.
لازم به ذکر است که تمامی میلگردها با توجه به اندازه و قطر و طول و فاصله خاموتها و . . .دقیقا"از روی نقشه صورت گیرد و مهندس ناظر برای تحویل فنداسیون قبل از بتن ریزی وضعیت قرارگیری آرماتورها را کنترل می نماید.
Cover برای آرماتورها در جزئیات نقشه ذکر شده اما بطور کلی فاصله میلگردها از قالبها باید نزدیک به 7 سانتیمتر باشد. ارتفاع پاشش بتن از mixer تا محل ریختن بتن نباید از 1 متر تجاوز کند زیرا اختلاط بتن برای اندازه بیشتر از 1 متر به هم میخورد. با ریختن بتن نوبت به ویبره کردن و مراحل تسطیح میگردد (Vibration). ویبرهها باید کاملا درون شناژ و فنداسیونها فرو رود.
بطوریکه حد فاصل هر ویبره 20-50 سانتیمتر میباشد و محل نگهداری مسیر ویبراتور در بتن باید 5 ثانیه باشد کمتر از این مدت ویبره به خوبی صورت نمیگیرد و بیشتر از آن اختلاط به هم میخورد. بعد از ویبراتور سطح بتن را صاف میکنیم. بتن مصرفی در داخل فنداسیونها از نوع بتن تیپ 5 است.
بتن تیپ 5 بتن ضد سولفات است. علت این کار این است که خاک منطقه (در محل کارگاه) خاکی سولفاتی است و ممکن است آب یا رطوبت سولفاته به بالادست جریان پیدا کند.
بتن ها ظرف مدت چند ساعت اولیه به حالت جامد در میآیند اما بعد از 7 روز یا یک هفته بتن گیرش خود را بدست میآورد و برای 28 روز بتن تقریبا" به گیرش نهایی رسیده است. مقاومت 7 روزه بتن عادی در حدود 70% بتن 28 روزه است.
معمولا در محاسبات 28 روزه که حدود 95% مقاومت نهایی آن است در نظر گرفته میشود. باید سعی شود در این مدت 7 یا 28 روز تمام مراحل مراقبت از بتن صورت گیرد. در مراقبت باید به دو نکته توجه کرد: 1- رطوبت کافی 2- درجه حرارت مناسب
بهترین حرارت برای نگهداری بتن حدود 13 درجه سانتی گراد است. باید توجه داشت که بتن ریزی در دمای کمتر از 4 درجه سانتیگراد صورت نمیگیرد، مگر اینکه کارگاه یا کار تحت شرایط و مراقبتهای ویژه باشد. یا از بتن گرمازا استفاده شود یا بتن به نحوی حرارت داده شود. بعد از گیرش بتن فنداسیون و شناژها نوبت به بازکردن قالبها میرسد.
بعد از باز کردن جداره فنداسیون و شناژها را به ماده سیاه رنگ و قیرمانندی به نام پرایمر میپوشانند. این عمل باعث میشود که رطوبت حاوی اسید و یا مواد قلیایی و یا مواد سولفات کمتر در تماس با دیواره پی باشند. و اثر تخریبی آن کمتر اعمال شود. لازم به ذکر است تمامی آرماتورهای انتظار باید بیرون از فنداسیون زده باشد و قطر طولی آنها از حد معینی کمتر نباشد (این حد 40 برابر قطر آرماتور مذکور میباشد که برای Overlab اعمال میشود).
بعد از خالی کردن قالبها از میان فنداسیون و شناژها نوبت به ریختن خاک در میان شناژها میرسد. نکته مهم در اینجاست که بسیاری از نخالههای کارگاهی و یا موادی از این قبیل را به عنوان پر کننده درون پی میریزند. خاک باید از نوع خاک مخلوط باشد. خاکی که همه نوع سایز دانه در آن وجود داشته باشد. لازم به ذکر است که برای نشست این خاک مرتبا آن را آبیاری میکنند و مجددا بر روی خاک نشست داده شده خاک میریزند این عمل یعنی آبیاری و خاک ریختن باید آنقدر تکرار شود که جای نشستی برای خاک نباشد.
تمام لولههای تاسیسات اعم از فاضلاب و غیره باید قبل از اعمال خاکریزی و کرسی چینی دور فنداسیون کار گذاشته شود تا بعدها با مشکل مواجه نشویم. بعد از خاکریزی نوبت به ریختن شن بدون خاک میرسد سطح تمامی شالوده با شن شسته شده پر میشود و بعد از صاف شدن بتن مگر با عیار 150 کیلوگرم بر متر مکعب بر روی آن ریخته میشود. باید توجه کرد که ارتفاع بتن و شن باید در حدی باشد که طبق استاندارد نقشه صورت گیرد.
تمامی دور لولههای تاسیسات به مقدار چند سانتیمتر باید خالی از بتن باشد تا بعدها به خاطر خطا در شاقول امکان جابجا کردن آن مهیا باشد. بتن مگر ریخته شده نیز باید برای مدتی آبیاری شود.
مرحله چهارم: شامل اجرای اسکلت نظیر سقف و ستون و راه پلهها:
یکی از مراحل مهم و اجرایی در یک سازه اسکلت آن میباشد. چرا که اشتباه در کوچکترین مورد میتواند منجر به خرابی یک سازه شود . اهمیت اسکلت و اجرای درست آن در حدی است که شاید اهمیت دیگر اجزای ساختمان به آن نرسد . به خاطر عدم تکرار و وجود شباهت مراحل اجرای یک سقف و یا ستونهایش را توضیح میدهیم. سقفها به طور مشابهند جز در بعضی موارد مستثنا که حتما ذکر میشود.
طبق نقشه تمام ستونها با میلگردها و خاموتها بسته میشوند و آنها را با آرماتورهای انتظار فنداسیون (ریشه فنداسیون) Over lab میکنند تا آرماتورهای ستون سرپا شود . برای جلوگیری از پیچیدگی ستونها و در یک امتداد بودن و همینطور عدم خروج از مرکزیت از قاعده( چاک لاین Chalk Line) استفاده میشود. بطوریکه امتداد شناژ را از یک طرف و طرف دیگر با ریسمان مشخص میکنند. باید توجه داشت که ریسمانها در محل تلاقی باید کاملا بر هم عمود باشند جز در جایی که شناژها مورب و عدم گونیا صورت گرفته باشد.
عمود کردن این ریسمانها یا با گونیا صورت میگیرد و یا از قانون (فیثاغورث) با کمک ریسمان رنگی موقعیت ریسمانها را بر روی کف منتقل میکنیم . خط قرمز وارده بر روی کف کمک می کند تا قالبها چگونه سرپا شود. قالبها را به هم متصل میکنیم. قالب هر ستون از چند تکه تشکیل شده است .
قالبها را به کمک گازوئیل و ماده روغنی دیگر چرب میکنیم و آنها را در کنار ستون قرار میدهیم و چفت میکنیم. چفت شدن قالبها به کمک پین صورت میگیرد. به کمک خط قرمز ناشی از Chalkline قالبها را سرجایش تعبیه میکنیم باید توجه داشت که ستون نباید خروج از مرکزیت داشته باشد. البته در آیین نامه مقدار معینی خروج از مرکزیت به دلیل شرایط اجرایی در نظرگرفته شده که نباید از این حد آیین نامه تجاوز کند.
ستونهای سقفهای بالاتر با شاقول کردن ستون سقف بالایی با ستون سقف پایین که در کنار سازه قرار دارد، صورت میگیرد. اما ستونهای مرکزی را به خاطر عدم توانایی در شاقول کردن به نحوه دیگری کنترل مینمایند. همین ریسمانها میتواند کمک کند تا ستون دقیقا روی ستون پایینی قرار گیرد. از چهار طرف قالب ستون دو طرف را انتخاب میکنیم. دو سر یک طرف با یک سر طرف دیگر باید دارای فاصله یکسان از ریسمان باشد. در غیر این صورت قالب ستون دچار پیچیدگی است و باید گونیا شود.
گونیا تشکیل شده از دو میله فولادی که به هم قائمه هستند و به قالب ستون چفت میشود که باعث گونیا شدن قالب میگردد. بعد از مطمئن شدن از اینکه قابل ستون سرجای خود است قسمت پایینی آنرا با گچ زده نگه میدارند که دارای تکان نباشد.
ستونها در هنگامی که بتن در هر قالب ریخته میشود باید شاقول باشند (از دو جنب) بنابراین قبل از بتن ریزی قالب ستونها به یک سمت متمایل میشوند. در ستونهای کناری و لبه سازه این تمایل و کج شدن را رو به سمت سازه برقرار میکنند بدین صورت که با سیم و یا طناب قالب را کمی به سمت درون متمایل میسازند که بعد از بتن ریزی و انجام شاقول کردن برای شاقول آنها را به سمت بیرون هل بدهند (برای راحتی کار)
بتن سقف وستون باید بتن با عیار 400 باشد. بعد از آماده کردن قالب ستونها نوبت به بتن ریزی میگردد. بتن از Baching داخل mixer ریخته شده و با کمک Poket (پاکت) Tower به بالا برده میشود. Tower مسئول بالا و پایین بردن مصالح در کارگاه است. وسیله حمل بتن بر روی سقفها pocket است. که ظرفی است با حجم حدود 5/0 متر مکعب که سرباز است. و ته آن بسته است و به کمک اهرمی باز میشود و بتن به کمک یک هادی به جای مورد نظر ریخته میشود.
Pocketهای ستون با pocketهای سقف متفاوت است زیرا pocket ستون دارای یک هادی برای هدایت بتن به درون ستون است. بتن به کمک یک نفر که در راس قالب ستون ایستاده به درون ستون ریخته میشود و به کمک یک نفر دیگر عمل ویبره انجام میشود. قابل ذکر است که شیلنگ و سرشیلنگ ویبره باید تا انتهای قالب ستون برود.
مقدار بتن ریزی در ستون به مقدار 20 سانتیمتر کمتر از راس قالب میباشد. بعد از این عمل ستونها بلافاصله باید شاقول شود. این عمل زمانی باید صورت گیرد که بتن دچار گیرش نشده باشد . عمل شاقول کردن باید در دو سمت یا دو جنب ستون امتحان شود. قالب ستونها بعد از شاقول شدن باید به نحوی مهار شوند که بعد ازمدتی ستون شاقولیت خود را از دست ندهد.
بعد از چند روز میتوان قالبهای ستون را باز کرد. برای راحتی کار و پخ خوردن لب ستونها قالبها دارای پخ هستند. بعد از مرحله ستون نوبت به اجرای سقف میگردد. اجرای سقف و آماده کردن آن یکی از اجراهای مهم و حائز اهمیت است. زیرا که اجرای خوب آن نیاز به نیروی ماهر و متخصص دارد.
برای اجرای سقف به این صورت عمل میشود:
بعد از استحکام و گیرش بتن ستونها میلههای داربستی را تهیه میکنند و آنها را به نحوی بر روی ستونها قرار میدهند که هر ستون با ستون اطراف خود توسط این میلههای داربست در ارتباط باشد . میلههای داربست به کمک شمعهای زیر آن سرپا شدهاند. تقریباٌ به فاصله هر یک متر شمع ایجاد شده بر روی میلههای داربست قالبهای چوبی یا فلزی قرار داده میشود. این قالبها در اصل قالبهای زیر تیرهای اصلی اسکلت است.
بر روی قالبها تیرهای بافته شده طبق نقشه قرار میگیرد. تیرهای بافته شده به آرماتورهای انتظار ستون درگیر میشوند بعد از قرارگیری تیرها نوبت به تیرچهها میرسد.
این نکته نباید فراموش شود که تمام قالبهای سقف نیز باید چرب شود.
تیرچهها به اندازههای معین و طبق خصوصیاتی که در نقشه ذکر شده مهیا میشود و مابین تیر بنابر جهت مخصوص به خود در نقشه کار گذاشته میشوند قبل از کارگذاشتن بلوکها باید زیر تیرچهها نیز به وسیله شمع مستحکم شود . با قرارگیری شمع زیر تیرچهها بلوکها قرار داده میشوند شمع باید به نحوی باشد که از زیر سقف سرنخورند و پایدار باشند.
بلوکها میتوانند سفالی یا سیمانی باشند. برای صرفه جویی در مصرف بتن سفالهایی که با تیرهای اصلی تماس دارند انتهایشان را با دوغاب گچ میپوشانند تا بتن درون بلوکها سرازیر نشود.
بعد از قرارگیری بلوکها نوبت به قرارگیری میل گردهای حرارتی میرسد که معمولاٌ این میلگردها در راستای تیرچه فاصلشان 50 سانتی متر و در راستای عمود بر تیرچهها 25 سانتیمتر است. میلگردهای منفی نیز در قسمتهای کنسول نیز قرار داده میشود. نکتهای که نباید در سقفها فراموش شود قرارگیری جایگاه داکت کولر و همینطور جایگاه تاسیسات حرارتی و برودتی و همچنین محل خروج برق توسط لولههای مرتبط است.
قالبهای مخصوصی برای این امر موجود است. ارتفاع تمام سقفها از کف تا زیر سقف باید یک حد استاندارد که در داخل نقشه ذکر شده باشد. این ارتفاع در هنگام بستن شمعها باید تنظیم شود بطوریکه هر شمع دارای پیچی است که طول شمع را بلند و کوتاه میکند این امر باعث بالا و پایین رفتن شمع و بطور کلی تیرچه و بلوک میشود البته 5/0 تا 1 سانتی متر بالا بودن سقف بهتر است. تا به خاطر خیزی که بعدا دچار میشود مرتفع شود.
بعد از تحویل و کنترل کیفیت توسط ناظرین نوبت به بتن ریزی سقف میرسد.
قبل از بتن ریزی سقف قالبها و سفالها باید کاملاٌ شسته شود. این مورد در بسیاری از جاها رعایت نمیشود. نشستن سقف قبل از بتن ریزی ایجاد ضرر در بتن خواهد کرد. وجود مواردی نظیر گچ خرد شده، خاک رس چسبیده به تیرچه و بلوک، وجود سنگ خورده از مقاومت بتن میکاهد.
البته این نکته فراموش نشود که قبل از ریختن بتن کلیه آزمایشات بتن برای سقف روی بتن آماده انجام خواهد شد بطوریکه قبل از بتن ریزی سه نمونه مکعبی از بتن تهیه کرده و در همان جا آزمایش اسلامپ روی بتن صورت میگیرد. مقاومت فشاری سه نمونه باید در حد ایده آل و مجاز باشد همینطور اسلامپ نیز باید در محدوده خاص خود باشد.
چنانچه هر یک از آزمایشات فوق و یا آزمایشات دیگر بتن در آزمایشگاه طبق مقررات و آیین نامه نباشد بتن ریزی سقف مورد نظر قابل قبول نمیباشد. در بتن ریزی زمان مهم است همینطور درجه حرارت. ویبره بیش از حد نیز میتواند باعث از بین رفتن اختلاط خوب بتن شود. باز کردن قالبهای زیر سقف امری بسیار خطرناک است. افتادن قالبها و میلههای داربست باعث بروز حوادثی ناگوار میشود لذا استفاده از کلاه ایمنی در حین انجام بسیار ضروریست. مدت زمان باز کردن قالبها نزدیک به 10 روز میباشد. بعد از 24 ساعت از بتن ریزی سقف، باید رطوبت مجدداٌ به بتن داده شود.
باز کردن آب و بستن آن بر روی سقف بسیار عمل شایعی در کارگاه هاست که کار اشتباهی است. آب دادن بتن باید بصورت پاشش و باران گونه صورت گیرد. در لبههای سقف از قالبهایی استفاده میشود که بتن لبه یا دیوار صاف و در شاقولیت سقف پایین باشد بطوریکه لبه سقف بالا نه از سقف پایین جلوتر آمده باشد و نه عقبتر رفته باشد. زیرا در هنگام سفت کاری بنا با مشکل عدم شاقول بودن دیوار مواجه شویم.
در سقف آخر دیگر آرماتور انتظاری برای ستون وجود ندارد. مقدار آرماتورهای اضافی ستونها نیز خم شده و داخل سقف پوشانده میشوند به جز چهار ستون راه پله که آرماتورهای انتظار برای ستون سقف راه پله وجود دارد.
قالب بتن راه پلهها نیز تقریبا شبیه سقف است. به این صورت که قالبهای راه پله آماده میشود و با شمعهایی زیر آن محکم میشود. مش آرماتور راه پله طبق نقشه بافته و کار گذاشته میشود. در راه پله زاویه خیلی مهم است .
وجود یک اسکلت راه پله باعث راحتی کار در پیاده کردن راه پله و با مشکل مواجه نشدن عملیات سفت کاری خواهد شد.
مرحله پنجم: شامل اجرای کامل تاسیسات برودتی و حرارتی و برقی و . . .
یکی از عواملی که در رفاه استفاده کنندگان یک ساختمان نقش مهمی دارد تاسیسات برودتی و حرارتی و برقی میباشند. چنانکه اگر یک سازه با آخرین روشهای طراحی بناگردیده باشد و تمام متدهای معماری و زیبایی برای آن منظور شده باشد اما اگر در قسمت تاسیسات برودتی و حرارتی نقص داشته باشد. باعث عدم رفاه ساکنین خواهد شد.
در اجرا بعد از مرحله اسکلت نوبت به اجرای تاسیسات میگردد البته این نکته نباید فراموش شود که بسیاری از قسمتهای تاسیسات در مراحل بعدی کار یعنی مابین مراحل نازک کاری و سفت کاری نیز صورت میگیرد. اما به دلیل اشاره کردن موضوع سعی میکنیم همه را به اجمال در این قسمت توضیح دهیم. به عبارت دیگر اجرای تاسیسات همراه با مراحل اجرای سفت کاری و نازک کاری میباشد.
لولههای فاضلاب و لولههای شوفاژ و داکتهای کولر بلافاصله بعد از اسکلت شروع به کار میکند. سیستم حرارتی و برودتی ساختمانها به وسیله شوفاژ صورت میگیرد که در اصطلاح شوفاژخانه در زیرزمین آپارتمان قرار دارد. لولههای تاسیسات از جنسPVC است. لولههای فاضلاب نیز از جنس PVC است.
همینطور برای فاضلاب لولهای قرار دارد که بوی ناشی از فاضلاب را به خارج از محیط واحد منتقل میکند. سر این لوله توری تعبیه می شد که باعث جلوگیری از ورود حشرات شود. لوله ناشی از بوی فاضلاب باید حتما حداقل 1 متر بالاتر از کولر در پشت بام تعبیه گردد. تا بوی ناشی از فاضلاب به وسیله کولرها به سمت واحدها کشیده نشود.
در توالت و حمام حتما باید شترگلویه ایجاد شود. شتر گلو باعث جلوگیری از بوی بد در ساختمان میشود. چون شتر گلو برای مدت زیادی آبرا درون خود نگه میدارد و مسیر جریان هوای لوله به درون را مسدود میکند. شتر گلوها باید همیشه تراز باشند نه زاویهدار که آب آنها به یک سمت نرود.
بعد از نصب کانال کولر و دریچههای آن و همینطور نصب لولههای فاضلاب و آب نوبت به برق کشی در ساختمان میرسد. برق کشی توسط نیروی متخصص و تکنسینهای مجرب صورت میگیرد. این مرحله در مرحله سفت کاری انجام میشود. لولههای نگهدارنده سیمهای برق از نوع خرطومی میباشد. تمام پریزها برق وتلفن در هنگام نازک کاری تعبیه می شود .
پس از انجام لوله کشی کلیه لوله ها و متعلقات آن باید حداقل 4 ساعت به طور دقیق تحت فشار 6 اتمسفر قرار گیرد در این زمان چنانچه لوله و یا متعلقات آن ترک برداشته و یا سوراخ باشد، آب از آن ناحیه بیرون میزند که با عوض کردن آن قسمت و آزمایش مجدد نقص برطرف خواهد شد.
پس از انجام تحت فشار قرار دادن لولهها، آنها را به دو شکل عایقکاری میکنیم:
الف: عایقکاری با نوارکشی نوارهای کاغذی ضخیم که یک طرف آن اندود قیری دارد و با رعایت مارپیچ و اورلب انجام شود. در این روش، سطوح لوله کشی و متعلقات آنها به طور دقیق و مطمئن پوشش داده میشود. و در مقابل نفوذ رطوبتهای خارجی در اطراف لولهها عایقی اصولی به وجود میآورد. این نوارها کیفیتی دارند که حتی لولههایی که دائم آبگرم از آنها عبور میکند نیز خاصیت عایق بودن خود را از دست نمیدهند.
برای لوله های آب سرد از نوارهای عایق با پوشش دوطرفه و برای لولههای آب گرم از نوع عایق یکطرفه استفاده میشود. امروزه از نوارکشی پرایمر جهت عایق سازی لولهها در آبرسانی استفاده فراوان میشود.
در بعضی موارد که سطح خارجی (مانند کف سازی) و دیوارهای اطراف لوله کشی مرطوب به نظر میرسد، پس از آزمایش فشار، اطراف لولههای آب سرد را با قیر مذاب عایقکاری میکنیم. این عمل لولهها را در مقابل اثر رطوبت در تمام عمر ساختمان محافظت میکند. کانال کشی اطراف لولهها به طور سرتاسری و به فاصله 10 سانتیمتر با پوشش دادن آنها به شکل اصولی اجرا میشود. این امر از امور مهم در مساله حفاظت دادن لولههاست.
اجرای اصولی لولههای فاضلاب به شرح آمده است: قطعات یکنواخت را با نشست راستا (نری) در خزانه (مادگی) استقرار میدهیم. کنف پیچیده شده را به روغن و یا الیف آغشته میکنیم و با فشار دادن و کوبیدن قلم و چکش، اطراف خزانه را پر میکنیم.
معمولا لولههای فاضلاب را تحت شیب مناسب به طرف مادرچاه هدایت میکنیم. پس از انتخاب بلندترین نقطه لولهای به ارتفاع 5/1 متر و با قطر مشخص از نوع لولههای فاضلاب به شکل عمودی نصب میکنیم. لولههای فاضلاب از نوع پلیپروپیلن میباشد.
زانوی انتهایی را که درون چاه فاضلاب و یا به حوضچه منهول ختم میشود، با ملات ماسه و سیمان و یا گچ طوری مسدود میکنیم که بعد بتوانیم مصالح به کار رفته را براحتی از لوله خارج کنیم. روی مصالح به کار رفته، سرزانو را پلاستیک قرار میدهیم وبا طناب، محکم میبندیم تا از چکه کردن آب جلوگیری شود. با شیلنگ، آب را در لوله عمودی که جهت آزمایش نصب شده است، سرازیر میکنیم. تا تمامی لولهها و متعلقات آنها و همچنین خود لوله آزمایش نیز از آب پر شود (مرتفع انتخاب کردن لوله، جهت فشار آب در لولهها میباشد).
به طوری که گفته شد، با پر شدن چاه و بالا آمدن فضولات، سرچاه کاملاٌ خیس میشود. اگر طوقه چینی وجود نداشته باشد خطر ریزش دارد در این حالت امکان فروکش کردن دیوارها و بنا نیز وجود دارد. اگر چاه پر شده باشد، آنرا تخلیه و اطراف آن را بترتیب زیر طوقه چینی میکنیم.
مقنی اطراف چاه را به عرض یک متر و به ارتفاع 5/1 متر برمیدارد. پس از خشک شدن سطوح برداشته شده با ملات ماسه و سیمان و آجر آبخوار به طور غوطهای و با رعایت پیوند، دیوارهای عریض و مدور در چند رج چیده میشود.
با رعایت پیوند و پیش گذاری رج ها که به آن سله میگویند دهنه چاه را در هر رج به اندازه 3 تا 4 سانتیمتر جمع میکنیم تا به اندازه قطر زیر گلدان حدود 30 سانتیمتر برسد . ته گلدان را به اندازه قطر لوله و زانوی فاضلاب سوراخ میکنیم و روی رج پیش آمده مستقر میسازیم. سپس، اطراف آن را با رعایت پیوند، رج به رج به شکل پس نشین میچینیم. پس از استقرار لوله فاضلاب و زانو در وسط گلدان، طوقه چینی با رعایت پیوند به شکل استوانه بنا میشود.
فاصله زانو تا سوراخ گلدان به اندازه 15 تا 20 سانتیمتر برای عبور لوله تخلیه به درون چاه میباشند. کلاف نگهدارنده در پوش بتونی را میسازیم. درپوش بتنی که دستگیره متحرک دارد، از درون بوش میگذرد و سرچاه را میپوشاند.
مرحله ششم شامل مرحله اجرای سفت کاری :
بعد از قسمت اسکلت و تاسیسات نوبت به مرحله سفت کاری می باشد در این مرحله اجزای مختلف ساختمان از قبیل دیوارهای بیرونی ،دیوارهای درونی ،کرسی چینی ، تیغه های درون ،پنجرهها ،جایگاه درها و ...
ساخته می شود و شکل میگیرد .
در طبقههای پایین سفتکاری برای انبار ایجاد میشود . بطوریکه ابتدا کرسی چینی اطراف پی صورت میگیرد . این کرسیچینی با آجرگری است. تا یک ارتفاع کرسی چینی ادامه پیدا می کند و بعد یک لایه فوم قرار میدهند . تا رطوبت پایین دست به دیوارهای بالا منتقل نشود.
در بسیاری از جاها که ضخامت دیوار چندان مهم نیست از آجرهای سفالی و یا پانل گچی استفاده می شود . در آجر کاری با آجر گری و ملات ماسه سیمان بایدهر 1 متر یا کمتر ملات روی آجر با آب شسته شود بر روی دیواره سربخورد. این امر باعث یکپارچگی بیشتر دیوار میشود.
در بسیاری از جاها آجرکاری بصورت دو نما انجام میشود در جاهایی که یک طرف زیر کار طرف دیگر میرود آجرکاری یک طرفه انجام میگیرد. در طبقه زیرزمین به علت وجود انباری و شوفاژخانه از آجر سوراخدار استفاده میکنیم . بندکشی این آجر با سیمان و ماسه بادی که نرم است صورت میگیرد.
میدانیم که در کارگاه چندین نوع ماسه وجود دارد:
ماسه یک بار شور که کمی خاک دارد
ماسه دوبار شور
ماسه بادی
ماسه 08 که آبی رنگ است و برای بلوکهای سیمانی مصرف میشود و ماسههای از نوع دیگر.
طبق نقشههای معماری جایگاه دیوارها ابعاد و ضخامت آن و موقعیت در و پنجرهها معلوم میگردد. درها باید تمام خصوصیات مورد نظر را داشته باشند. باید دچار روییدگی (ذوزنقه شدن) پیچیدگی و یا تابیدگی نباشد. ابعاد آنها کاملا دقیق و طبق دیتیل باشد. ضد زنگ خورده باشند وکلیه مسائلی از این دست باید رعایت شود .
در طبقههای بعدی برای دیوارهای بیرونی ابتدا ملاتی به ضخامت خود دیوار و به ارتفاع تقریبا کمتر از 10 سانتیمتر از ماسه سیمان میریزند، بطوریکه کاملا با شمشه منظم در بیاید و کاملا سطح آن تراز باشد.
این ملات را پاشنه سیمانی برای دیوارهای داخلی و بیرونی مینامند. دیوارهای بیرونی با آجرهای سفالی به ضخامت 10 سانتیمتر پر میشود. ساخت و جایگیری پنجرهها در دیوار نباید فراموش نشود. در بالای هر پنجره در یک تیر بتنی که چند آرماتور در آن است. قرار داده میشود که به اصطلاح آنرا نعل درگاهی میگویند که طول آن با توجه به ابعاد پنجرهها و درها متفاوت است. نعل درگاه برای این منظور میشود که بار ناشی از مصالح بالای در و پنجره به اطراف در و پنجره متصل یابد.
نعل درگاهیها حتما باید با توری پلاستیکی پوشانده شوند در هنگام گچ کاری هر جا که گچ بر روی جنسی مخالف مالیده میشود باید از توری استفاده شود زیرا انجام ندادن این باعث ریختن و خورد شدن گچ در مدت زمان آتی خواهد شد.
هنگامی که نمای بیرونی ساختمان با آجر پوشانده شد، بر روی آن نمای داخلی انجام میشود این نما در شرکت نمای پانل گچی میباشد. پانلها تکههای گچی بزرگی هستند که پیش ساختهاند. پانل به علت محاسن بزرگی که دارد بیشتر از گچ و خاک مورد استفاده است .
محاسن پانل گچی را میتوان این چنین نام برد:
وجود سطح صاف و غیر خراش آن.
سرعت در امر سفت کاری و دیوار چینی.
تمیز بودن کار با پانل و عدم ریخت و پاش اضافه.
عایق بودن حرارت و صدا به واسطه سوراخهای داخل پانل،
صرفه جوی در مصرف مصالح و ملات،
راحت کار گذاشتن و کارکردن با پانل،
سبک بودن دیوار، سفید بودن پانل و. . .
از عواملی است که امروزه استفاده پانل بیشتر صورت میگیرد. به واسطه سطح صاف آن دیگر نیازی به گچ کاری اضافی نیست و حتی بعد از انجام پانل با تمیز کاری سطح آن میتوان بلافاصله سطح آنرا با کاغذ دیواری پوشاند.
پانلهای گچی به ابعاد گوناگون در بازار هستند اما ابعاد مورد استفاده در اینجا 10*65*50 میباشد که در داخل آن سوراخهایی تعبیه شده که برای گذراندن تاسیسات برقی و یا عایق منظور شده. یک لبه پانلها بر آمده (نری پانل) و یک سمت دیگر فرورفته و دارای شکاف است (مادگی پانل) است که در عملیات تیغه کاری و دیوارچینی به کمک ملات روان گچ قسمت نری به قسمت مادگی فرورفته و باعث بهتر چفت شدن پانلها میشود.
نکته مهم درامر چیدن پانل بیرون زدن ملات گچ از لای پانلها میباشد و به اصطلاح میگویند ملات باید از بین پانلها قی کند که نشانگر پرشدن خوب درز با ملات میباشد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله29 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله گزارش کار اموزی رشته عمران