تحقیق در مورد شیوه های گرمایش خورشیدی 15 ص

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق در مورد شیوه های گرمایش خورشیدی 15 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 24

شیوه های گرمایش خورشیدی

2ـ شیوه های گرمایش خورشید ساختمان به دو دسته مستقیم می شوند :

شیوه های فعال و شیوه های غیر فعال که در ادامه به توضیح هر یک از آنها می پردازیم.

2ـ1 شیوه های غیر فعال گرمایش خورشیدی

یک سیستم حرارتی غیر فعال شامل 5 جزوه به شرح زیر می باشد :

1ـ پرتوگیر : عبارتست از سطح شفافی که در نمای جنوبی ساختمان به صورت افقی با شیب دار قرار می گیرد تا مقداری از پرتو خورشیدی تابیده شده را گرفته و به داخل به طرف جذب کنند. هدایت نماید.

2ـ جذب کننده : سطحی است مشرف به پرتوهای آفتابی که تابش آفتاب را جذب و به انرژی حرارتی تبدیل می نماید.

3ـ انباره : عبارتست از مصالح متراکمی که حرارت انتقال یافته و جذب کننده را در خود نگه می دارد و آن مقدار حرارت را که بلافاصله مورد استفاده نخواهد بود ذخیره می نماید.

4ـ توزیع کننده : وسیله أی که حرارت جمع شده در انباره را در مواقع ضروری به فضای مورد نیاز منتقل می کند.

5ـ تنظیم کننده یا کنترل کننده جزئی است که اتلاف حرارت در زمستان یا جذب حرارت در تابستان را از طریق پرتو گیر کنترل می نماید. بدین طریق که بر روی پرتوگیر سایه می اندازد و یا هوای داخل ساختمان را خارج می کنند. برای معرفی هرچه واضح تر ، شیوه های غیر فعال را به سه دسته تقسیم کرده ایم : در دریافتهای "مستقیم" ، "غیر مستقیم" و "جداگانه" . این تقسیمات بر پایه وضعیتهای مختلف و متقابل خورشید ، انباشت حرارتی و فضاهای اصلی انجام شده که در داخل هر دسته اجزاء مختلفی وجود دارد.

2ـ1ـ1ـ شیوه دریافت های مستقیم

شیوه دریافت های مستقیم اولین و ساده ترین نوع گرمایش غیر فعال خورشیدی است با این شیوه تشعشعات خورشیدی مستقیماً داخل خانه را گرم کرده و اتاق به صورت جذب کننده عمل می کند. بنابراین باید دارای جداره های جذب و انباشت کنندة حرارت باشد تا در عرض روز حرارت کافی ، برای جبران هوای سرد شب ، ذخیره کرده باشد. (شکل 2ـ1)

چنین شیوه أی دارای دو جزء می باشد. اول : یک سطح شیشه أی جنوبی ، دوم : یک جرم جذب کننده به دو حرارت در داخل برای جذب و انباشت حرارت

2ـ1ـ2ـ شیوه دریافتهای غیر مستقیم

در شیوه دریافت غیر مستقیم معمولاً از دیوار جذب و انباشت حرارت استفاده می کنند تمام دیوارهای جذب و انباشت الزاماً دارای یک جدار شیشه أی رو به جنوب برای دریافت حداکثر انرژی خورشیدی و در زمستان و یک جرم جذب کننده حرارت در پشت شیشه به فاصله 10 سانتی متر پایینتر برای جذب حرارت روی سطح خارجی ، انباشت حرارت در حجم و سپس پخش آن بوسیله سطح داخلی خود می باشد. (شکل 2ـ2)

به مصالحی که برای ساخت دیوارهای جذب و انباشت بکار می رود به 2 گروه تقسیم می شو : دیوار نباید جذب و انباشت و دیوار آب جذب و انباشت.

2ـ1ـ2ـ1ـ دیوار بنای جذب و انباشت

دیوار بنای نما تشعشعات خورشیدی را در روی سطح خارجی خود جذب کرده و سپس حرارت را از

تحقیق در مورد بتن سبک جایگزین مناسب آجر و سفال 15 ص

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق در مورد بتن سبک جایگزین مناسب آجر و سفال 15 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

بتن سبک جایگزین مناسب آجر و سفال

مقدمه

یکی از بزرگترین آرزوهای بشر از دوران اولیه پیدایش درعالم ، مسئله ساخت سرپناهی مناسب بوده ودردوران فراصنعتی فعلی هرچند که اکثر آرزوها تحقق یافته ولی این مسئله همچنان از دغدغه های بزرگ همگان درسراسر دنیا محسوب میشود . درگذشته های دور که خاک وسنگ وآجر تنها مصالح ساختمانی بشمار می رفتند ، استفاده از آنها محدودیت خاصی نداشت ولی درحال حاضر که حفظ محیط زیست بخاطر بقای بشر اجتناب ناپذیر است ، استفاده از این مصالح واقعاً دیگر ممکن نیست . هرچند که فولاد وسیمان ودیگر مصنوعات مدرن جایگزین هایی مناسب ، بجای مصالح سنتی محسوب می شوند ولی متاسفانه درایران هنوز بطور حیرت انگیزی از مصالح سنتی درکنار مصالح نوین ساختمانی استفاده وتاسف بزرگتر اینکه از مصالح نوین نیز به روش های غلط بهره می گیریم . کشور باستانی ایران بعنوان میراث دار بزرگترین تمدن باستانی ومشعل دار علم وفرهنگ درقرون گذشته بجایی رسیده که بابروز بلایای طبیعی ، متاسفانه به یکباره تمام ساختمانهای یک شهرش برسر مردمانش خراب وباعث تلفات عظیم جانی ومالی میگردد.

قبل از ورود فولاد وسیمان به صنعت ساختمان ، پیشگام این صنعت در جهان بوده ایم که آثار تاریخی بی نظیر موجود ، اثباتی مهم براین ادعاست ولی بانگاهی کوتاه به آمارها ، درمی یابیم که هرچه سریعتر بایستی بفکر تغییرات اساسی درصنعت ساختمان باشیم :

      80% ساختمان های تهران (پایتخت کشور ) فاقد استانداردهای اساسی به ویژه مقاوم سازی هستند!

      90% مردم فقط به نمای ظاهری وشکل بنا ، اهمیت می دهند !

      حدود 60% از واحدهای مسکونی کل کشور دارای عمر بیش از 20 سال و 85 % فاقد سازه های بادوام !

      احتمال وقوع زلزله 7 ریشتری تا 10 سال آینده درتهران حدود 70% است !

    از مجموع آمار تلفات انسانی درقرن گذشته (سهم ایران = 8% کل تلفات جهانی ) درایران بالغ بر 80% اختصاص به تلفات زلزله دارد !

    باتوجه به اینکه وضعیت ساخت وساز ، یکی از مهمترین ابزار سنجش توسعه یافتگی درکشورها محسوب میشود ودر کشورهای پیشرفته عمر مفید ساختمان ها 100+ است ولی درایران عمر مفید ساختمان ها 30- سال است!

    ایران درمصرف آهن جزو کشورهای پر مصرف کننده جهان به شمار می رود ، این درحالی است که آهن با بهای گزاف عرضه میشود !

    ایران از لحاظ مصرف سرانه سیمان درردیف بیستم جهان قرار دارد ومیزان استفاده از این مصالح ارزان ومقاوم درساختمان ها ناچیز است درحالی که سیمان به اندازه کافی درکشور وجود دارد !

علل این نقصان بزرگ را بایستی درکیفیت پایین مصالح ساختمانی ، روش های سنتی وغیرعلمی طراحی واجرایی ، به کارگیری نیروی غیر ماهر وبالاخره ضعف کنترل ونظارت مقامات مسئول جستجو کنیم .

دراین مقاله صرفاً به مسئله کیفیت مصالح ساختمانی پرداخته وسعی شده با استدالات فنی ، مصالح نوین مناسب ساخت وساز باتوجه وتکیه به منابع داخلی ومحدودیت های خاص مثل : قرارداشتن ایران درکمربند جهانی زلزله درکنار رعایت وحفظ فاکتور های زیست محیطی ‌بررسی شوند که البته منظور از عبارت " ساخت وساز " دراین مقاله معنای عام آن نیست وصرفاً توجه به ساختمان های مسکونی ، اداری ، تجاری ورفاهی میباشد وپروژه های بزرگ عمرانی وابنیه زیربنایی مدنظر نبوده است .

" سهولت ، ایمنی وصرفه اقتصادی " درانتخاب مصالح ساختمانی

این فاکتورهای 3 گانه درصنعت ساخت وساز همواره ازگذشته تابحال بادرجه اهمیت بالا مدنظر سازندگان واستفاده کنندگان مصالح ساختمانی بوده اند .

فوریت وسهولت بیشتر درعملیات اجرایی وکاهش زمان ساخت ازعوامل مهم به شمار می روند بطوری که اخیراً درکشورهایی مانند : استرالیا وکانادا با استفاده از بلوک های سبک وباحداقل مصرف فولاد درعرض فقط چند روز ساختمان های 2 الی 4 طبقه ساخته می شوند.

کلمه ایمنی همواره بامفهوم استحکام همراه است که خیلی دور از واقعیت نیست وبه جرأت می توان گفت مقاوم سازی ازمهمترین فاکتورهای صنعت ساختمان بشمار می آید ، ولی متاسفانه درگذشته توجه زیاد به مقاوم سازی ، باعث سنگین سازی شده که خود از علل کاهش ایمنی درزمان بروز حوادث میشود. خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی و همراه با کاهش وزن مصالح ساختمانی ایمن سازی نیز مورد توجه جدی واقع شده ، بطوری که درکشور زلزله خیز ژاپن با استفاده از فنآوری جدید سبک سازی و مقاوم سازی هنگام زمین لرزه های مهیب ،با کمترین خسارات ممکن جانی ومالی روبرو میشوند. امروزه در دنیا ، مسئولان ذیربط این صنعت با وضع آئین نامه های استاندارد و قوانین لازم ، انجام

آموزش های خاص معماران ومهندسان ساختمان وآموزش های همگانی ، توجه خاص به این صنعت مادر ومهم داشته اند که لازم است درایران نیز این برنامه ها عملی ورعایت آئین نامه وقوانین اجباری شود و بخصوص جهت عدم رعایت آنها قوانین انضباطی و تنبیهی سختی وضع شود تاپیش ازاین شاهد تلفات جانی ومالی نباشیم .

نظر شمارا به سطور اول قدیمی ترین آئین نامه ساختمانی درجهان یعنی آئین نامه ساختمانی حمورابی (پادشاه بابل حدود 1750 سال قبل ازمیلاد ) جلب می کنم :

تحقیق در مورد بتن 15 ص

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق در مورد بتن 15 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

مقدمه

همواره سبکی بتن،همراه مقاومت کم آن تلقی شده است .سبکدانه های درشت نقش مهمی را در تغییر مقاومت بتن سبکدانه بازی می کنند .نزدیک به دو دهه پیش مطالعه برای تولید بتن سبکدانه با مقاومت زیاد به ویژه در پروژه های نفتی آغاز شد وتوانستند با استفاده از سبکدانه های خاص وبکارگیری مرغوب اعم از سیمان، دوده سیلیسی وفوق روان کننده ها به مقاومت های فشاری فراتر ازMPa20 دست یابند.در ایران نیز تلاشهایی برای دست یابی به بتن سبکدانه پرمقاومت با مصالح موجود در ایران آغازشد؛اما به دلیل ضعف سبکدانه های درشت ،محدویت های جدی دراین راه وجود دارد .با این حال احساس می شودبتن از سبکدانه از مقاومت زیاد یا متوسط به عنوان بتن بادوام جهت بتن ریزی در قطعات بتن مسلح در حاشیه خلیج فارس ودریای عمان استفاده نمود.

اگر بتوان علیرغم کاهش وزن مخصوص بتن ،مقاومت مناسبی را به دست آوردویا نسبت مقاومت به وزن مخصوص را بالا برد وبار مرده سازه های بتنی را کاهش داد،وضعیت مطلوبی حاصل می شود.گاه سبکی بتن یک خواسته درپروژه خاص می باشد.با استفاده از سبکدانه می توان بتن سبکدانه تولید کرد.علیرغم تلاشهایی که قبل از دهه 80میلادی(به ویژه در دهه 70)صورت گرفته بود .عملا مقاومت های فشاری بتن سبکدانه رشد قابل توجهی نداشت و به 50MPaمحدود می شد.به دلیل نیاز برخی شرکت های نفتی درامریکا ونروژبرای ساخت سازه هاو مخازن ساحلی وفرا ساحلی وسکوهای نفتی تلاش هایی در دهه80و اوایل دهه90صورت گرفت .آنها توانستند با استفاده از دوده سیلیسی وفوق روان کننده وهمچنین سبکدانه های مرغوب و پر مقاومت به مقاومت هایی فراتر از70MPaوحتی به مرزهای 100MPaبرسند.در این پروژه ها مسئله دوام بتن ها به ویژه موضوع خوردگی میلگرد ها و پایایی در یخ بندان وآب شدگی وهمچنین مجاورت با آب دریا اهمیت زیادی داشت.این مطالعات و اجرایی این بتن ها راه را برای اقدامات مشابه در سایر کشورها باز نمود .اما جالب است بدانیم ازنیمه دوم دهه 90تاکنون تحقیقات ناچیزی برروی بتن ها انجام ومنتشر شده است.و به نظر می رسد نیاز به تحقیقات گسترده تراحساس نمی شود ویا منابع مالی لازم در اختیار محققین قرار نمی گیرد.در ایران نیز از حدود سال هایآخر دهه 70 هجری شمسی(اواخر دهه 90م)تلاشهایی برای تولید بتن سبک پر مقاومت آغاز شد که نتایج آن در این مقاله از نظر می گذرد.

فلسفه بکارگیری بتن سبک پر مقاومت وکاربردها:

بتن معمولی از جرم حجمی150/2تا350/2تن بر مترمکعب برخوردار است وتوانسته اند درحالات عادی به مقاومت های بیش ازMPa 60 وتا حدودMPa120دست پیدا کنند .اگر به طور متوسط مقاومت بتن پر مقاومت معمولی راMPa90 در نظر بگیریم ،نسبت مقاومت به جرم حجمی خشک 40خواهد بود.

بتن نیمه سبکدانه جرم حجمی خشک 55/1تا 85/1تن بر متر مکعب را دارا می باشد.مقاومت های فشاری بتن های نیمه سبکدانه قبل از دهه80 معمولابین MPa25تا 45MPaبود؛که متوسط آن 35Mpaمی باشد.نسبت مقاومت به جرم حجمی متوسط خشک در حدود 20بود ؛بنابراین مصرف بتن نیمه سبکدانه توجیهی نداشت.بتن های تمام سبکدانه جرم حجمی خشک 25/1 تا 45/1تن بر متر مکعب را دارا بود ؛اما مقاومت فشاری آن به زحمت ازMPa 25 فراتر می رفت ونسبت مقاومت به جرم حجمی متوسط خشک کمتر از20می شد وبسیاری از اوقات این نوع بتن جنبه سازه ای نداشت وبه عنوان مصالح غیر سازه ای بکار می رفت.ازآن جا به دلیل نیاز به سبکی در برخی پروژه های نفتی می خواستند از بتن سبکدانه سازه ای استفاده نمایند ناچار به دنبال افزایش مقاومت برآمدند و همان گونه که بتن پر مقاومت معمولی ساخته شده بود سعی شد نیمه سبکدانه پر مقاومت معمولی تولید شود و باید به نسبت مقاومت به جرم حجمی 40 دست می یافتند یعنی مقاومت فشاری به حدودMPa 70می رسید تا مصرف آن از جمیع جهات توجیه داشته باشد.

هر چند بتن سبکدانه سازه ای ازسال های جنگ جهانی اول ودوم درقایق ،بارج ،کشتی های جنگی وغیر جنگی کوچک وبزرگ به کار رفته بود؛اما بعد ها به ویژه پس از جنگ جهانی دوم ساختمان ها و پلها ی زیادی در امریکا وکانادا واروپا با مقاومت های فشاری بیش ازMPa25 ساخته شد.ساخت مخازن مغروق ونیمه مغروق،مخازن گاز طبیعی ،اسکله شناور ،ساختمان های فراساحلی همچون سکوهای نفتی با بتن سبکدانه سابقه داشت ؛اما از اواسط دهه 80تا 90 ساخت این نوع سازه های دریایی با بتن نیمه سبکدانه معمول شد.

تحقیق در مورد حقوق تجارت 15 ص

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق در مورد حقوق تجارت 15 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

حقوق تجارت

انسان از اعصار قدیم و مراحل اولیه ، احتیاج به معاملات و کسب داشته ، زیرا یک فرد به تنهایی قادر به تهیه مایحتاج خود نیست و هر کس قسمتی از آن را تهیه می کند.از زمانهای خیلی قدیم و اعصار ماقبل تاریخ که بشر این احتیاج را حس کرده معاملات بوسیله مبادله انجام می شده . مثلا کسی که زراعت می نموده محصول خود را با متاع کسی که پارچه بافی می کرده مبادله می نموده است.کم کم در اثر ترقی و رشد فکری بشر ، این احتیاج شدت پیدا کرده و پول را واسطه و وسیله معاملات قرار داده اند و تا حال هم این رسم باقی است. بنابر این تجارت امر جدیدی نیست و از زمان قدیم لازمه حیات بشر و جزء لاینفک زندگی انسان بوده است. در تقسیمات حقوق، حقوق تجارت را جزء حقوق داخلی خصوصی قرار داده اند.زیرا حقوق که معنی آن جمیع اختیارات یک شخص اعم از حقیقی یا حقوقی است به دو قسمت تقسیم می شود: حقوق خارجی، حقوق داخلی. حقوق خارجی آن دسته از حقوقی است که روابط بین دولتها را با یکدیگر معین می کند. حقوق داخلی نوعی از قواعدی است که مناسبات دولت را با افراد و یا تکلیف افراد را در برابر یکدیگر تعیین می نماید و به دو دسته تقسیم می شود: حقوق عمومی و حقوق خصوصی. حقوق عمومی داخلی یک رشته قوانینی است که مربوط به امور دولتی است و روابط دولت را با افراد تعیین می نماید مانند قوانین مالیاتی و غیره به اقسام متعددی تقسیم می شود. حقوق خصوصی آن دسته از قوانینی است که حقوق افراد را در قبال یکدیگر تعیین و مناسبات آنها را حفظ می نماید مانند قوانین مدنی که به طبع به دسته های کوچکتری تقسیم می شود. حقوق تجارت جزء حقوق خصوصی داخلی است زیرا روابط افراد کشور را در امر تجارت و همچنین مناسبات تجار را در قبال یکدیگر تعیین می نماید. اغلب ضمن حقوق تجارت ، مباحثی راجع به انواع دیگر از حقوق ، هم وجود دارد. مانند قوانینی که به موجب آن مجازات متخلفین از امر به خصوص ، و یا مرتکبین موضوعی را معین نموده است که جزء حقوق جزائی است. و یا قوانین گمرکی و غیره که جزء قوانین مالیاتی است و با قراردادهایی که در امر تجارت با ممالک دیگر بسته می شود که جزء حقوق بین المللی است. ولی در هر حال به عقیده عموم نویسندگان حقوقی ، حقوق تجارت جزء دسته قوانین داخلی خصوصی به شمار رفته است

پیدایش حقوق تجارت

انسان از ابتدا احتیاج به معاملات داشته است ، بنابراین به طبع رسوم و عاداتی برای ارتباط مردم از ابتدا بوده که در اثر مرور زمان تکمیل شده و رؤسا و منتفذین هر قوم رعایت آن را می نموده اند تا جایی که پادشاهان در زمانهای خیلی قدیم برای قوام امور کشور خود امر به اجرای آن را هم می داده اند، و از طرفی مناسبات مردم در اثر ظهور بعضی از ادیان تکمیل تر شده به صورت قوانین لازم الاجراء درآمده ، بعدها با جرح و تعدیل از طرف مقامات قانونگذاری ملتها ، مجموعه قوانین مدنی تشکیل گردید، وچون تجارت هم عرفا خرید و فروش اشیاء منقول است قسمت اعظم این مناسبات بوده ، از این جهت قوانین مدنی ملتهای گوناگون شامل معاملات تجاری و غیر تجاری بوده است. در قرون وسطی ، ممالک اروپایی به جهت تحکیم بنیان قوانین خود ، تشریفاتی قائل شدند که گرچه دایره تزویر و تقلب کمتر می شد ولی تشریفات بعضی از آنها به خصوص معاملات طولانی بود. بعدها که روابط ملتها با یکدیگر توسعه یافته و تماس آنها بیشتر شد به طبع تجارت ترقی نموده و تجار ناچار بوده اند که خود را از قیود بعضی از قسمتهای قوانین مدنی که باعث کندی کار بود رها سازند. و از طرف دیگر در اثر ترقی تمدن چون تجار ناچار بودند سرمایه های بیشتری در جریان داشته باشند که دارایی یک نفر کفایت نمی کرد از این جهت شرکتهای مخصوصی به وجود آمد که در قوانین مدنی سابقه نداشت. سپس در اثر مرور زمان این قسم عملیات که رسوم و عادات تجار بود بنا به احتیاج به شکل قانون بیرون آمده و حقوق تجارت را تشکیل داده است.

مبدأ حقوق تجارت

در ابتدا امور تجارت جزء معاملات کلی و معمولی بوده ولی نمی توان منکر شد که آداب و رسومی از بدو توسعه تجارت معمول بوده گرچه در قوانین مدنی ذکر نشده ولی همیشه رعایت می شده و هر طایفه ای که تجارت آنها توسعه بیشتری داشته رسوم و مقرراتی هم به تناسب احتیاج داشته اند تا آنجا که تاریخ نشان می دهد فنیقی ها و بعد یونانی ها در این امر پیش قدم بوده اند ولی در هر حال رسوم تجارتی آنها به میزانی از اهمیت نرسیده بود که نوع به خصوصی از حقوق ایجاد شود . در قوانین روم ، نظر به اینکه تجارت در آن جا رونقی نداشته لذا چندان اهمیتی به آن داده نمی شده و مقرراتی که از قوانین مدنی مجزا باشد نبوده است . در قوانین اسلام ، گرچه فصول متعددی به نام تجارت و مکاسب در فقه وجد دارد ولی معاملات تجارتی از سایر معاملات مجزا نیست. در قرون وسطی که ایتالیا مرکز تجارت بوده کم کم احتیاج ، تجار را وادار نموده که در امر تجارت رویه ای اتخاذ نمایند که هر چند در قوانین سابقه نداشته ولی مورد رعایت کلیه تجار بوده و در واقع پی ریزی حقوق تجارت از آن تاریخ بوده است. پس از کشف امریکا و توسعه بحرپیمایی چون مرکز تجارت دریایی به ممالک ساحل اقیانوس اطلس انتقال یافت در کشورهای انگلستان ، فرانسه ، اسپانیا و هلند به تدریج قوانینی وضع شد که بعدها تکمیل گردید.

تحقیق در مورد ایین دادرسی مدنی موانع تعقیب دعوای عمومی 15 ص

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق در مورد ایین دادرسی مدنی موانع تعقیب دعوای عمومی 15 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

موانع تعقیب دعوای عمومی :

در پاره ای از موارد تعقیب دعوای عمومی منوط به حصول برخی شرایط می باشد ، این شرایط که جلوی تعقیب فوری را می گیرد به موتنع موقتی تعقیب دعوای عمومی معروفند که شامل ؛

1ـ ضرورت شکایت شاکی خصوصی 2 ـ مصونیت پارلمانی

3 ـ مصونیت سیاسی 4 ـ مصونیت تشریفاتی

5 ـ جنون متهم 6ـ اناطه کیفری (منوط بودن)

1- ضرورت شکایت شاکی خصوصی : در برخی جرائم ، قانونگذار به لحاظ کم اهمیت بودن حیثیت یا جنبه عمومی آنها تعقیب دعوای عمومی ناشی از جرم را متوقف و موکل به شکایت شاکی خصوصی می داند ، این دسته جرائم که به جرائم قابل گذشت معروفند برای تعقیب دعوای عمومی شکایت شاکی خصوصی ضرورت دارد و با گذشت او تعقیب جزایی یا اجرای مجازات متوقف می شود . در قانون سابق جرائم قابل گذشت و جرائم غیر قابل گذشت مشخص شده بود . به موجب ماده 727 ق.م.ا قانونگذار این قبیل جرائم را در 31 مورد ذکر کرده است . و این جرائم جز با شکایت شاکی خصوصی قابل تعقیب نمی باشد .

2ـ مصونیّت پارلمانی : نمایندگان مجلس برای اینکه بتوانند با آزادی کامل وظایف خود را انجام دهند باید از مصونیت جزائی برخوردار باشند ، در غیر این صورت در مقابل قوای مجریه و قضائیه استقلال کامل نخواهند داشت ، که در واقع مصونیت ماهوی یا عدم مسئولیت در ابراز عقیده و نطق و یا رأی خود در مقام ایفاء وظائف نمایندگی است که در اصل 86 قانون اساسی پیش بینی شده است . بنابراین در حال حاضر نمایندگان مجلس بر اساس اصل 86 فقط مصونیت ماهوی به شرح فوق دارند و دارای مصونیت از تعقیب و یا مصونیت از تعرض نیستند .

3ـ مصونیّت سیاسی : این مصونیت استثنائی بر صلاحیت سرزمینی قوانین جزائی می باشد یعنی مأمور سیاسی مصون است و نمی توان آن را مورد توقیف و بازداشت قرار داد ، البته این مظلق نیست و کشور مطبوع (کشور آن مأمور سیاسی) می توان طبق مقررات حاکم در آنجا مأمور سیاسی را مورد محاکمه و تعقیب قرار دهد .

4ـ مصونیت تشریفاتی : مصونیتی است که در آن متهم قابل تعقیب است ولی قانونگذار تعقیب متهم را منوط به رعایت یک سلسله تشریفات و کسب اجازه از مقامات صالح قانونی کرده است .

الف ـ اولین گروهی که دارای این تشریفات و مصونیت هستند قضات دادگستری هستند که دارای مصونیت کیفری و شغلی هستند یعنی برای تعقیب کیفری یک قاضی ابتدا می بایست با ارسال دلایل و مدارک مربوط به دادسرای انتظامی قضات و پس از بررسی آن دادسرا در صورت احراز بزهکاری قاضی از شغل قضایی معلق و پس از تعلیق ، به اتهامات وی در دادگاه های تهران رسیدگی می شود . قضات مصونیت شغلی هم دارند یعنی طبق اصل 164 قانون اساسی قاضی را نمی توان بجز مواردی که قانون تعیین کرده است از شغل خود معلق یا منفصل کرد ، علت این است قاضی با آسودگی خاطر و بدون نگرانی به خدمت خود ادامه دهد .

ب ـ از دیگر گروه هایی که دارای مـصونیت تشریفاتی هستند ، اعضاء نیروهای مسلح هستند . سابقاً برای تعقیب نظامیان نیاز به امیریه تعقیب بود یعنی باید از سوی فرمانده نظامی درخواست تعقیب می شد و تا زمانی که فرمانده درخواست تعقیب نمی کرد دادسرای نظامی نمی توانست فرد نظامی را تحت تعقیب قرار دهد که به این امیریه یا دستور تعقیب می گفتند . اما پس از پیروزی انقلاب محاکم نظامی بخشی از قوه قضائیه شدند و موضوع امیریه تعقیب منتفی شد .

در حال حاضر تشریفاتی که وجود دارد در مورد فرماندهان رده تیپ مستقل و بالاتر می باشد که باید از طرف دفتر ویژه سازمان قضایی انجام شود و به جرائم آنان نیز دز محاکم نظامی تهران رسیدگی می شود و این در مورد نظامیان دارای درجه سرتیپی و بالاتر است و همچنین سرتیپ2 هم اگر شاغل در محل سرلشکری باشد به جرائم آنان در تهران رسیدگی می شود .

5 ـ جنون متهم :

1- مراحل قابل بررسی جنون متهم :

1) جنون در حین ارتکاب جرم : طبق ماده 51ق.م .ا به هر درجه ای که باشد رافع مسئولیت کیفری است .

2) جنون پس از وقوع جرم : در مرحله دوم که متهم هنگام ارتکاب جرم سالم بوده و در مدت تـحقیق و تـعقیب دچار جنون شده است ، عـدالت و انصاف اقـتضا می کند چون متـهم نمی تواند از خود دفاع کند ، دعاوی عمومی متوقف می شود و پس از بـهبودی تعـقیب و رسیدگی ادامه پیدا می کند و اگر جنون دائمی باشد باعث سقوط دعوا به طور کلی می شود که در تبصره ماده 6 این قانون ذکر شده است .

3) جنون پس از صدور حکم یا در جریان اجرای مجازات : اگر جنون دائمی باشد باعث سقوط کامل مجازات می شود .

6- اناطه :[1] از دیگر موانع تعقیب دعوا اناطه است که از نظر لغوی یعنی معلق کردن ، منوط کردن ، موکول کردن و اصطلاحاً می گویند تعقیب یک امر کیفری منوط به یک امر حقوقی است . تعریف حقوقی اناطه در ماده 13 ق . آ. د. ک ذکر شده است . یعنی هرگاه رسیدگی دادگاه کیفری موکول یا منوط به حل مسائلی باشد که اتخاذ تصمیم و اظهار نظر قطعی نسبت به آن موضوع خارج از صلاحیت دادگاه کیفری باشد ، رسیدگی دادگاه کیفری با صدور قرار اناطه متوقف و ادامه آن موکول به اظهار نظر مراجع دیگر است .

(مالکیت) . مثال بازار : مثلاً شخصی دعوای تصرف عدوانی در مورد زمینش ، ملکش علیه دیگری که در تصرف دیگری است مطرح می کند . متهم مدعی مالکیت زمین می شود ، در اینجا چون دادگاه کیفری نمی تواند به موضوع مالکیت رسیدگی کند قرار اناطه صادر می نماید و به طرفین ابلاغ می کند که ظرف یک ماه باید برود در دادگاه حقوقی دادخواست بدهد و نتیجه را به دادگاه کیفری اعلام کند ، بعد از مشخص شدن مسئله مالکیت و صادر شدن حکم ، آن وقت دادگاه کیفری می تواند رسیدگی کند و حکم دهد که آیا تصرف عدوانی صورت گرفته است یا نه ؟

(زوجیت) . یا مثال دیگر در ارتباط با دادگاه خانواده ؛ مثلاً خانمی دعوای ترک انفاق علیه همسرش مطرح می کند . (چون جرم است در دادگاه کـیفری شکایت می کند) مرد مـنکر رابـطه زوجیت می شود و می گوید زن من نیست و من نباید با این نفقه بدهم . اثبات رابطه زوجیت در صلاحیت دادگاه کیفری نیست و باید دادگاه خانواده تصمیم بگیرد که رابطه ای بین آنها وجود دارد یا نه ؟ که اینجا دادگاه کیفری قرار اناطه صادر می کند و باید آن ذی نفع به دادگاه خانواده موضوع را مطرح کند و پس از اثبات این موضوع اگر رابطه زوجیت وجود داشت ، دادگاه کیفری مرد را به ترک انفاق محکوم می کند و چون جرم است ، مجازات دارد . صدور قرار اناطه یعنی دعوای کیفری برای مئتی متوقف شده تا نتیجه نهایی معلوم شود و پس از معلوم شدن ، دادگاه کیفری رسیدگی کرده و حکم نهایی صادر می کند ؛ که اینها عوامل و موانع موقتی دعوا هستند.

2- عوامل سقوط دعوای عمومی :

عوامل سقوط دعوای عمومی ، عواملی هستند که در صورت تحقق آنها دعوای عمومی برای همیشه ساقط می شود و مقام مقام رسیدگی کننده مکلف به صدور قرار موقوفی تعقیب است که این علل در ماده 6 ق. آ. د. ک ذکر شده است . بنابراین در صورت وجود هر یک از عوامل زیر (ماده 6) دعوا متوقف شده و قاضی قرار مقوفی تعقیب صادر می کند :

3- جاهایی که قاضی قرار منع تعقیب صادر می کند :

1ـ زمانی که دلایل کافی در خصوص اتهام وجود نداشته باشد ، پرونده مطرح شده ، متهم هم تحت تعقیب قرار گرفته ، ولی دلایل کافی هم وجود ندارد لذا قاضی ، (به علت فاقد بودن دلیل یا عدم کفایت دلائل) قرار منع تعقیب صادر می کند .

2ـ در صورت جرم نبودن عمل ارتکابی توسط متهم : یعنی هیچ قانونی این عمل را جرم ندانسته باشد و قانون مجازات اسلامی هم برای آن مجازاتی در نظر نگرفته باشد که مقام قضای به لحاظ جرم نبودن عمل قرار منع تعقیب صادر می کند . مثل مسائل مربوط به اینترنت که قبلاً جرم نبود یا مثلاً شخصی به دیگری 2میلیون تومان پول داده و آن شخص منکر گرفتن پول می شود ؛ آیا این عمل جرم است یا نیست ؟ باید در دادگاه حقوقی طلب مطالبه وجه کند و دادخواست بدهد . حال اگر در دادسرا مطرح کرد دادیار و بازپرس می گوید هیچ جرمی محقق نشده است و قانون جزا این عمل را جرم ندانسته است که اینجا قرار منع تعقیب صادر می شود .