تحقیق درباره متن سخنرانی رابرت بارو پیرامون دین و عملکرد اقتصادی

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق درباره متن سخنرانی رابرت بارو پیرامون دین و عملکرد اقتصادی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 28 صفحه

مقدمه :

امروز قصد دارم در مورد موضوعی که در مورد آن تحقیق می کنم یعنی رابطه میان دین و متغیرهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی صحبت کنم. من بخش های اصلی تحقیق را خلاصه خواهم کرد و نتایج تجربی بدست آمده را به بحث خواهم گذارد.

رویکرد تئوریک

در مورد رویکردهای تئوریک و مفهومی به رابطه دین و اقتصاد سیاسی معمولا دو رابطه علی توسط محققین مورد توجه قرار گرفته است. این کارها معمولا در حوزه جامعه شناسی دین صورت گرفته است. یک خط تحقیقی مهم معتقد است که دین ( یا شاخص های دیانت) متاثر از متغیرهایی چون سطح توسعه یافتگی در عرصه های اقتصادی و سیاسی زندگی معاصر است. از دید این سری تحقیقات مسائل مختلف در اقتصاد نظیر سطح و استاندارد زندگی و میزان مداخله دولت در اقتصاد می تواند بر عواملی چون میزان شرکت در کلیسا و اعتقادات مذهبی موثر باشد.

رویکرد دوم به رابطه میان دین و زندگی اقتصادی- اجتماعی از زاویه ای دیگر می نگرد. از این منظر دین خود پدیده ای مستقل است که می تواند بر عمکلرد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تاثیر گذار باشد. به عنوان مثال تئوری مشهور ماکس وبر در این راستا قرار میگیرد: دیانت بر عملکرد اقتصادی و احتمالا بر نهادهای سیاسی تاثیرگذار است.

در آن رویکرد اول که دین را متاثر از عوامل اقتصادی و اجتماعی می دانست دو تئوری مشهور جامعه شناسی وجود دارد که می گوید دین چگونه به این عوامل واکنش نشان می دهد. یک رویکرد فرضیه سکولاریزاسیون است. این رویکرد بخشی از تئوری مدرنیزاسیون است که به بررسی این موضوع می پردازد که چگونه اقتصاد کشورهای توسعه یافته، قابلیت های نهادی را چنان گسترش می دهد که فقر از بین برود و بازار توجیه (عقلانی) شود. تئوری مدرنیزاسیون معتقد است که همزمان با توسعه یافتگی اقتصاد و غنی تر شدن کشورها، نهادهای اجتماعی و خصوصیات آن نیز در همان راستا تغییر خواهد کرد. فرضیه سکولاریزاسیون این تئوری را در حوزه دیانت به کار می گیرد یعنی مدعی است که هر چه اقتصاد توسعه یافته تر و غنی تر گردد، دیانت مردم کاهش می یابد. کاهش دیانت مردم را از طریق کاهش شرکت در نهادهای دینی (مانند شرکت در کلیسا) یا کاهش شاخص های اعتقاد به دینداری می سنجند. تئوری سکولاریزاسیون (یا همان فرضیه سکولاریزاسیون) وسیعا در میان تحلیلگران جا باز کرده است. معمولا به آمریکا به عنوان یک استثنا به این تئوری نگریسته می شود چرا که آمریکا هم بسیار ثروتمند است و هم عمیقا مذهبی. لذا آمریکا در چارچوب این تئوری نمی گنجد.

دانلود تحقیق دین و ادیان

اختصاصی از اینو دیدی دانلود تحقیق دین و ادیان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

. دین ، پدیده ای عالمگیر برای بشر
وجه تمایز اصلی بشر دین است . بعضی از حیوانات ممکن است از بعضی از افراد بشر در پاره ای تواناییهای خاص نظیر شدت دریافت های حسی ، سازندگی عملی ، قدرت همراهی ، و یا قدرت تولید اقتصادی پیشرفته تر باشند ، اما تا جایی که عقل بشر گواهی می دهد تاکنون هیچ حیوانی نشانه ای از یک حیات دینی بروز نداده و یا هیچ حیوانی هرگز کاری انجام نداده که بتوان آن را به عنوان تمهیدی برای زندگی پس از مرگ وی به حساب آورد. البته به نظر می رسد بعضی از افراد انسانی فاقد علایق فوق هستند ، همان گونه که فاقد علایق متعالی فکری و اخلاقی نیز هستند ، اما بشر به طور کلی و در سرتاسر عالم ، موجودی دینی است.
در تاریخ بشر هرگز حتی قبیله ای وجود نداشته که به نوعی دین نداشته باشد. حتی بوته نشینان استرالیای مرکزی و سرخپوستان پاتاگونیا که دارای پست ترین صور موجود زندگی بشری هستند، نیز به نوع به عالم ارواح اعتقاد داشته و به صورتی مشغول پرستش اند. در قدیمی ترین آثار باستانی که از هندوئی به چشم می خورد نیز اعتقادات ، امیال ، و اعمال دینی آشکارا وجود دارند.
دین از قدرتمندترین عوامل موثر تاریخ بشری بوده است. جنبه های دیگر زندگی انسان نیز به نوبه خود حقیقتاً مهم بوده اند ، اما خصیصه واقعاً برجسته و سرآمد تمام تاریخ بشر ، همان « دین » اوست. بشر واقعاً معتقد است که در برابر گونه ای روابط خاص فوق بشری قرار دارد و از اینکه کمک های فوق بشری لازم را دریافت کرده واقعاً خرسند است.
2. نقش دین
دین به انسان چیزی را می دهد که از هیچ منبع دیگری قابل دریافت نیست اعتماد به حاص کوششهای زندگی از طریق اتصال شخصی به قدرت یا قدرتهای متعالی جهان . هر دینی معمولاً برای مومنین به خود و نیز وضع کلی جامعه موثر است. به عنوان مثال ، دین کمک می کند تا هر فرد متدین قدرت و رضایت خاطر بیشتری به دست آورد ؛ به وی کمک می کند تا مصائب زندگی را بدون ناله و شکایت تحمل کند ؛ برای مسئله شرور راه حلی به دست می دهد ؛ کیفیت زندگی این جهان را ارتقا می بخشد ؛امید به یک زندگی بهتر در آینده را فراهم می آورد ؛ مشخصات جامعه ای نمونه و آرمانی را به دشت می دهد ؛ و سرانجام برای نجات و رستگاری برنامه ای عملی مطرح می سازد.
نقش برجسته دین ، برخلاف فلسفه و اخلاق و یا هر گونه فعالیت های آرمانگرایانه و فرهنگی ، این است که برای افراد انسانی بالاترین درجه از رضایت را ؛ از طریق ارتباط زنده با آنچه وی به عنوان قدرت و یا قدرتهای مافوق بشری این جهان تشخیص می دهد فراهم می آورد.
3. تجزیه و تحلیل دین
دین به اندازه ای ساده است که هر بچه باهوشی و یا آدم بزرگی می تواند یک تجربه دینی حقیقی داشته باشد و به اندازه ای جامع و پیچیده است که برای درک کامل و بهره گیری تمام از آن نیازمند به تجزیه و تحلیل است. دین را به طور ساده می توان چنین تعریف کرد که : جنبه ای از تجربیات و از جمله افکار ، احساسات ، و فعالیت های فرد است که بدان وسیله کوشش می کند تا در رابطه با آنچه الهی می پندارد ، یهنی قدرت بسیار متعالی و با ارزشی که جهان را کنترل می کند ، زندگی کند.
از منظر روان شناختی ، دین تا حدی عقلی ، تا حدی عاطفی و تا حدی هم عملی است. اما دین چیزی بیش از یک تجربه صرفاًٌ درونی است و همواره اشاره ای به یک موضوع مورد پرستش و ایمان دارد. آنچه دین یک فرد را تشکیل می دهد عبارت از اعتقاد او به نوعی اله ، یا آلهه ، و تجریه وی از آن خدا ، یا خدایان است. آنچه یک دین خاص را از ادیان دیگر متمایز می سازد نوع خدایی است که پیروان آن دین به آن اعتقاد دارند ، و نیز نوع تجربه بشری که به نحو شایسته ای از اعتقاد مزبور حاصل می شود.
4. مشخصات اساسی یک معبود یا اله
هر چیزی که موضوع یک اعتقاد متعالی ، پرستش ، و تجزیه دینی باشد، اقلاً پنج مشخصه زیر را داراست:
1. آن اله یا معبود ، هم از نظر شخصیت و هم از نظر قدرت ، فوق بشری است ، اگر چه از بعضی جهات مثل یک فرد انسانی باشد.
2. آن اله یا معبود مافوق حواص و غیر دیدنی است ، اگر چه از بعضی جهات بتوان خدای مزبور را به صور مادی عرضه کرد؛
3. آن اله یا معبود در مقام کنترل است ، یهنی اینکه دارای نوعی حکومت بر عالم طبیعت بوده بر رفاه و سرنوشت افراد بشر حاکم است.
4. آن اله یا معبود به کوشش های افراد بشر که رفتاری دینی دارند حساست داشته و نست به آنها عکس العمل مثبت نشان می دهد
5. آن اله یا معبود شایان ستایش و پرستش بوده و در مردم دیندار موجب بروز عواطف و احساساتی نظیر ترس و هیبت ، احترام ، اعتماد، اطاعت ، همکاری و نیز تسلیم می شود.
5. برخی از شقوق مفهوم اله
وجود نوعی خدا از اجزای لاینفک دین است . با این حال ، تصور هر شخص دیندار از خدا ، حتی چنانچه خدای مورد نظر پنج خصیصه فوق را نیز دارا باشد ، بسیار متفاوت است. به عنوان مثال :
1. در مورد تعداد خدا ادیان مبتنی بر شرک و چندگانه پرستی وجود دارند که در آنها چندین خدا پرستش می شوند. چهار دین توحیدی هم هستند که تنها یک خدا را پرستش می کنند.
2. در مورد شخصیت خدا دو دین به نام های دین هندوئی و دین تائوئی فلسفی وجود دارند که تعلیم می دهد خدای متعال یک وجود متافیزیکی فاقد تشخص و یا اصل مجرد است، در حالی که در ادیان هندوئی و تائوئی مردمی و همه ادیان دیگر تعلیم می دهند که خداوند دارای تشخص است.
3. در مورد قدرت خدا اسلام تعلیم می دهد که خدای واحد متشخص متعال دارای قدرت نامحدودی است. دین زرتشتی می گوید که قدرت خدای واحد از خارج از وجود وی محدود می شود ، که آن را یک نیروی کیهانی مخالف ایجاد می کند. مسیحیت تعلیم می دهد که قدرت خدای واحد متشخص به دلیل مسئولیت اخلاقی که نسبت به خود و افراد بشر دارد محدود می شود.

شامل 12 صفحه word

دانلود تحقیق تاریخ , فرهنگ و باورهای دین کهن ایرانیان

اختصاصی از اینو دیدی دانلود تحقیق تاریخ , فرهنگ و باورهای دین کهن ایرانیان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نام راستین اشو زرتشت بنیانگذار یکتاپرستی ایرانیان
شادروان "دستور دالا" پیرامون زرتشت می گوید : ما همه چیز درباره محمد و موسی و عیسی و حتی بودا می دانیم ولی هیچ آگاهی علمی و دقیقی پیرامون زرتشت بزرگ آریایی و نخستین پیام آور جهان نمی دانیم  .
از سروده های به جای مانده از زرتشت ( گاتها ) می یابیم که نامش زرتشتر و نام خانوادگی اش سپتام یا سپتم است . اوستا شناسان نام زرتشت را از دو واژه زرث به معنی زرد - زال و پیر و اشتر به معنی شتر معنی میکنند . در مجموعه شتر زرد یا پیر معنی می دهد . عده دیگری این نام را شایسته چنین بزرگ مردی نمی دانند و بر این باور هستند که زرث به معنی روشنایی معنی میدهد و اشتر را از ریشه اش یا درخشیدن می دانند . که در مجوعه "زرین روشنایی" ترجمه می شود . آنان بر این باورند که نام اصلی وی سپتم است که معنی سپید یا سپیدترین بوده است که پس از برانگیخته شدن به پیام آوری جهان زرتشتر خطاب شد به معنی روشنایی مینوی . بودا نیز همین کار را کرده است . نامش گوتم بوده به معنی گاوین و گاونر بزرگ که پس از برانگیخته شدن به ارشاد مردمان نام بذ را بر میگزیند که به معنی دانا است  .
سپتام زرتشتر اوستایی در پارسی امروزی زرتشت اسپنتمان نامیده می شود . او بر خلاف ادیان دیگر که هزاران سال پس از وی آمدند هرگز اداعاهای همچون پسر خدا - نور خدا و . . .نکرد . با اندیشه کردن در سروده های گات ها ما در می یابیم که او انسانی برجسته - دانا - خردمند - یکتا پرست و بی ادعا است . او تنها گمراهان را به راه نیک دعوت می کند و آنان را از راه خطا سرزنش می کند ولی هرگز آنان را به آتش جهنم و سربهای آتشین آخرت و زنجیرهای جهنم و دوزخ دهشتناک وعده نمی دهد . هرگز فرمان جهاد در راه خدا برای کشتار گمراهان را نمی دهد تا هر کجا کافری را دیدید او را بکشید . او تنها آموزه های خردمندانه و فیلسوفانه خود را در روزگاری به مردم منتقل می کند که به دلیل وسعت تاریخی اش زمانش بر همگان پوشیده است  .
بستگان زرتشت
از روی گات ها متوجه می شویم که او از خویشاوندانش به نام خاندان اسپنتمان هیچداسب نام می برد . از دختر خردمندش پوروچیستا  به معنی پر بینش نام می برد و در جای دیگر از میدیوماه سپنتمان که گویا پسر عمویش است . در کتاب دساتیر زرتشت را به خاندان مه آبادیان که هزاران سال پیش از کیومرث پیشدادی است نسبت داده است . خود کیومرث به بیش از شش هزار سال پیش تعلق دارد  .
یاران نزدیک زرتشت
شاه گشتاسب کیانی بزرگ ترین یاور و گسترش دهنده دینی بهی بوده است که آئین وی ار پذیرفت . زمان پادشاهی کیانیان نیز به بیش از سه هزار سال می رسد . فرشوشتر و جاماسب که از نامداران خاندان هوگو بودند از نزدیک ترین یاران زرتشت بوده اند . گویا پس از درگذشت زرتشت جاماسب رهبر پیروان او میگردد . خاندان فریان نیز که ریشه تورانی داشته اند ( در ترکستان کنونی ) از یاران نزدیک زرتشت بودند . یاران زرتشت در تاریخ به سه گروه نامیده شده اند .
گروه نخست خیتو که در معنی خودمانی می باشد . اینان کسانی هستند که لقب آزادگان به آنان داده شده است و تمامی گفتار او را با جان و دل پذیرفته بودند و در گسترش آن کوشش میکردند .
گروه دوم ورزن می باشد که به کسانی گفته می شود که در حلقه قرار دارند . آنان اندکی از زرتشت دور بودند و در درک درست واژها و سخنان زرتشت کمی دورتر از گروه دوم بودند . به آنان انجمنیان نیز گفته اند .
گروه سوم اریمن نام دارد که امروزه آریامنش نامیده می شود . که در آن روزگار دوستان زرتشت در گسترده فلات بزرگ ایران خطاب می شدند . آنان از دور و از کشورهای دیگر به سخنان او ایمان آورده بودند .
بدخواهان زرتشت
زرتشت در برابر پندار بافی و پندار پرستی ایستاد و این کار وی بازار این افراد را تضعیف نمود . بسیاری از بزرگان و شاهان برای خود معبادی برای پرستش ایجاد کرده بودند که ریشه آنها از آئین کهن مهر پرستی نیز می باشد .  آئین میترا یکی دیگر از نخستین آئینهای برتر جهان است که با ورود زرتشت رو به زوال رفت ولی بعدها به اروپا گسترش یافت و هنوز در برخی کلیسا ها اروپا نقاشی مهر در کنار گاو وجود دارد . این پندار پرستان به نام کوی یا کرین نامیده می شدند . کوی از همان کی پارسی است ( مانند کی آرش - کی گشتاسب ) که شاه معنی میداده است . آنان شاهان بودند که در امور دینی نیز رهبری مردم را بر عهده داشتند  .
کرپانان پیشوایان مذهبی روزگار زرتشت بودند که مراسمهای پیچیده ای برای خدا ایجاد کرده بودند . از این خاندان سرداری به نام بندو یکی از بزرگ ترین دشمنان زرتشت بوده است که نامش بارها آمده است . زرتشت در سروده هایش برای آنان از درگاه خداوند درخواست رهنمایی میکند . جایی دگیر از خاندان اسیج نام میبرد که خونهای بسیاری را بیگناه ریخته اند  .
لهجه و زادگاه زرتشت
دکتر علی اکبر جعفری خاورشناس و محقق دین زرتشتی معتقد است : گاتها به لهجه خوراسانی سروده شده است و هجای گاتها هجای رگ ویدی است . این لهجه در باختر رود سند رایج بوده است . زرتشت از خاندانهایی نام می برد که متعلق به خراسان بزرگ و سرزمینهای سند و پنجاب در شرق ایران است . در تمامی سروده های او از مردمان آریایی نژاد سخنهایی دیده می شود . وی به کشور هفتم اشاره میکند که همان ایرانویچ - ائیرانه ویچه - یا ایران بزرگ ( شامل افغانستان - تاجیکستان - مرو - سمرقند - بخارا و آسیای مرکزی . . . ) بوده است . گفتگوی ها اوستا بیشتر از خراسان بزرگ است . شاه گشتاسب نیز از بلخ بود و بیشتر شواهد حاکی از آن است که زرتشت از شرق ایران بوده است  .
اما در این میان گروهی با استناد به متن اوستا که از رغه یاد شده است وی را از آذربایجان می دانند . منجمله ارباب کیخسرو شاهرخ . رغه به احتمالی همان مراغه کنونی در آذربایجان است . در فصل بیستم بندهش زرتشت را از حوالی رود ارس ( شمال آذربایجان ) و مادرش را از رغه یا مراغه معرفی میکند . این دسته پدر زرتشت را پورشاسب می دانند و مادرش را دغدو می خوانند . دغدو واژه ای اوستایی ( دغدوا ) است که به معنی دختر پاک و نجیب است . زرتشت در سن سی سالگی در بالای کوه سبلان در آذربایجان به پیامبری برگزیده شد و سپس شهرها را یکی پس از دیگری برای گسترش دینش طی کرد . زاد روز اشو زرتشت در ششم فروردین ماه می باشد که امروزه بسیاری از ایرانیان آن را احترام و جشن می گیرند . در همان روز به گفته اوستا پدرش پوشاسب به شادی و جاودانگی فرزندش درختی کاشت . این سنت از دیرباز در نزد ایرانیان بوده و امروزه نیز در برخی نقاط ایران پابرجاست . نوع درخت معمولا گردو یا بادام یا سرو یا کاج می باشد احترام به طبیعت برای آنکه با افزودن یک فرزند ممکن است طبیعت نیز آلوده شود پدر و مادر ایرانی همیشه برای حفظ منابع طبیعی درختی را با بدنیا آوردن فرزندشان می کاشتند . فردوسی بزرگ زاده شدن زرتشت را چنان مهم دانسته است که زادروز وی را همچون پدیدار شدن درختی می داند که شاخه و برگ آن را خرد و دانش و اندرز فرا گرفته است . وی را نابود کنند اهریمن و بنیان گذار یکتاپرستی جهان میداند و میگوید پس از وی آتش پرستی از میان می رود و آتش تنها نور اهورامزدا و روشنایی مقدس قدرت او می گردد  .
چو یک چند گاهی بر آمد برین  درختی پدید آمد اندر زمین
از ایوان گشتاسپ تا پیش کاخ       درختی گشن بیخ بسیار شاخ
همه برگ او پند و بارش خرد            کسی جز چون او بر خورد کی مرد
خجسته پی و نام او زردهشت       که اهریمن بد کنش را بکشت
به شاه جهان گفت که پیغمبرم      تو را سوی یزدان همی رهبرم
بیاموز آئین و دین بهی  که بی دین همی خوب نه آید شهی

شامل 39 صفحه word

تحقیق درمورد دین و معنویت

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق درمورد دین و معنویت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:46

فهرست مطالب:

تعریف دین واقسام آن:

پیامدهای دین بشری :

واکنش در برابر دین الهی:

انتظارات متقابل انسان ودین:

ریشه های مشکلات وبحرانهای جهان معاصر:

دین ومعنویت ازدیدگاه غربیان:

دین از منظر اسلام:

فوائد دین:

معنا بخشی به زندگی

تعریف تمدن:

◄ دین وتمدن

دین کیمیای معنوی:

پاورقی:

تعریف دین واقسام آن:

مراد ازدین مکتبی است که از مجموعه عقاید، اخلاق و قوانین ومقررات اجرائی تشکیل شده است وهدف آن، راهنمائی انسان برای سعادتمندی است. دین به این معنا بردو قسم است : دین بشری ودین الهی .

دین بشری ، مجموعه عقاید ،اخلاق و قوانین ومقرراتی است که بشر با فکر خود وبرای خویش تدوین و وضع کرده است. ازاین رو ،این دین در راستای همان خواسته ها،انتظارات اورا برآورده می سازد واسیر هوس وابزار دست همان انسان است و انسان به گونه ای آن را تنظیم نموده که تمام قوانین ومقرراتش به سود اوباشد وچیزی را بر او تحمیل نکند.1

پیامدهای دین بشری2 :

پیامدهای عمده دینی که بر اساس خواست انسان شکل بگیرد.

رهائی وعدم تعهد ومسئولیت:

اگر بشر به تدوین وتنظیم دین بپردازد چون اصل کلی این است که هرکس بر اساس ساختار روانی و بدنی خود می اندیشد وعمل می کند

« کل یعمل علی شاکلته »3

اگر خدای او هوسش باشد دین اومجموعه هواها وافکار هوس مدارانه اوست وهرکس بر اساس هوس عمل کند هرگز خود رامسئول نمی داند.

واکنش در برابر دین الهی:

انسان تنظیم کننده وتدوینگر دین ، بر ضد دین الهی واکنش نشان می دهد وبه مبارزه برضد آن بر می خیزد ودرنهایت ، آن را تکذیب می کند یا آورنده آن را به قتل می رساند چنان که قرآن کریم می فرماید:

« کلما جائهم رسول بما لاتهوی أنفسهم فریقا کذبوا وفریقاً یقتلون »4

دین الهی مجموعه عقاید و اخلاق وقوانین ومقررات اجرائی است که خداوند آن را برای هدایت بشرفرستاده است تا انسان در پرتو تعالیم آن ،هوا وهوس خود را کنترل وآزادی خود را تأمین کند . چرا که دین الهی است که به حقیقت انسان ونیازهای اوتوجه دارد وبرنامه کامل و همه جانبه ای ارائه می کند که انتظارات او را از همه نظر بر آورده سازد که مصداق اتم واکمل دین الهی ، دین مبین اسلام است.5

نکته قابل توجه درتعریف دین الهی این است که دین الهی علاوه بر اینکه آزادی را برای زندگی بشر به ارمغان می آورد ، هوس های اورا نیز در حد اعتدال نگه می دارد. بنابراین اگر به دین و دستورات آن درست عمل شود که آرزوی خیلی از افراد است وادعا می کنند که دین محدودیت است وسلب آزادی ازانسان جامه عمل پوشیده می شود، البته آزادی حقیقی و تا منظوراز آزادی چه باشد. آیا آزادی بی قید وبندی است که بدنبال آن هزاران مشکل ومفسده سد راه انسان را فراگیرد که اورا از حرکت بسوی کمال بازدارد ؟ یا آزادی تأمین آنچه که انسان را از قید هوس ها شهوت رانی ها واسیر هواها بودن آزاد کند ومرغ جان را از قفس تن رها کند و اورا در مسیر کمالش سوق دهد؟!

تحقیق درباره جایگاه محیط زیست ازمنظرقرآن وآموزه های دینی

اختصاصی از اینو دیدی تحقیق درباره جایگاه محیط زیست ازمنظرقرآن وآموزه های دینی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:15

فهرست و توضیحات:

پیشگفتار

بیان مسئله

مقدمه

جایگاه محیط زیست ازمنظرقرآن وآموزه های دینی

اهمیت و نقش محیط زیست در زندگی انسان

انسان به سبب دارابودن عقل و شعور که وجه تمایز وی از سایر موجودات طبیعت است  قادر به مقهور ساختن محیط زیست و در نتیجه ایجاد عدم تعادل طبیعی در آن می باشد.همین امرموجب شده که او به نوعی، احساس مالکیت نسبت به آن کرده لذا بهره وریش از محیط زیست نیز بهره وری مالکانه باشد. در نتیجه به خود حق می دهد که هر گونه که بخواهد در آن تصرف کند و به مرور فجایع بزرگ زیست محیطی ایجاد نماید،بطوریکه امروزه بایک چالش بزرگ زیست محیطی روبروشده است .وبه اجبار تمام توان خود رابه کارگرفته تااین معضل بزرگی راکه ببارآورده به گونه ای حل وفصل نماید. ریشه اصلی این بحران را باید در نگاه و تفسیر بشر از محیط زیست وطبیعت پیرامونش جستجو کرد. انسان به طبیعت بسان امری می نگرد که می تواند آن را به میل خود در اختیار گرفته و به یاری آن نیازها و جاه طلبی ها و هوا و هوسهای خود را برآورده سازدو از آنجایی که ملاک ارزیابی ارزش هایش ملاحظات مادی و تجاری است، نسبت به بسیاری از چیزها یی که هم برای فرد و هم برای کل بشریت سودمند است بی تفاوت می شود. هنگامی که او هیچ معنای ژرف و قابل احترامی در طبیعت مشاهده نکند و آن را از حالت قدسی خالی یابد، چنان از آن بهره برداری می کند و به زیر سلطه اش می کشد که نظم و هماهنگی آن را در هم می­پاشد.

از آنجایی که رفتار انسان و جامعه نسبت به محیط زیست برآمده از باورهای فرهنگی و دینی اوست در این مقاله سعی می­شود ساختار نظام­­مند انسان –جهان( ارتباط انسان با جهان )از دیدگاه اسلام تبیین شود تا در پرتوی آن مبانی نظری و عملی تحصیل محیط زیست سالم و لزوم حفظ آن از منظر قرآن و احادیث مورد بحث قرار گیرد. در راس این مبانی خدا به عنوان خالق همه کائنات  و طبیعت  آینی از اوست که خلقت هدفمند آن بر پایه حق و عدل است .در این بینش مالکیت مطلق همه چیز حقیقتا و اصالتا مخصوص خداست و دیگر مالکیت­ها اعتباری و قراردادی است. موضع انسان در برابر خالق هستی "تسلیم" و در برابر مخلوقات "عدل" می­باشد که بر همین اساس اسلام مشروعیت استخدام و "تسخیر" طبیعت برای انسان را امضاء کرده است.

انسان جانشین خدا و خلیفه او در زمین معرفی می­شود، تا تجلی اراده خدا در زمین به دست او صورت گیرد. البته با توجه به این اصل که این همه به صورت "امانت" به او سپرده می­شود. باتوجه به  این مبانی ،محیط زندگی انسان جایی است وی  از آنجا به کمال و هدف آفرینش خویش می رسد. لذا حق هیچ­گونه اسراف،کفران نعمت (تخریب، ضایع کرده و استفاده نادرست) و تجاوز به حقوق دیگران را ندارد .در مقابل تعالیم دینی نیز اصول و راهکارهای عملی برای بهره­وری صحیح از محیط زیست را به طور فردی و اجتماعی مشخص می سازد.

مقدمه

یکی از چالشهای بسیار جدی در هزاره سوم، توجه به محیط زیست و بررسی مشکلات ناشی از تخریب آن است. انقلاب صنعتی اروپا و ورود تکنولوژی در زندگی انسان، پیامدهایی از قبیل آلوده شده آب دریاها و رودخانه ها، نابود شدن جنگلها و مراتع که منجر به بیابان­زایی شده، پدید آمدن شکاف در لایه ازن، آلودگی هوا بخصوص در شهرهای بزرگ که زاییده مصرف بی رویه سوخت می باشد و ...را به همراه داشته که موجب شده خسارات جبران ناپذیری به جهان هستی وارد شود.بطوریکه درسطح وضعیت بشر،به گونه ای که الان وجوددارد،برای بقای کل نظام طبیعت ازجمله انسان ،موضوعی مهم تروفوری ترازمسئله محیط زیست نیست .مدتهاست که "انسان مدرن ،که درآغازدرغرب خانه داشت وسپس به تدریج دردیگرقاره هادامن گستراند،به نام ترقی،پیشرفت مادی ،توسعه اقتصادی ودیگرخدایانوآرمانهای دروغین قرن نوزدهم ،به تخریب این سیاره پرداخت .اکنون اومیبیندکه چگونه این روند، نه تنهااورابه لحاظ درونی ومعنوی فروکاسته ،بلکه حتی تنفس همین هوایی رانیز که ادامه زندگی برروی زمین منوط به آن استرابرایش دشوار ساخته است .به بیانی استعاری ،انسان مدرن که برای بدست آوردن زمین ،ازآسمان روی می گرداند،اکنون زمین را هم دقیقابه دلیل نداشتن آسمان ازدست می دهد."(نصر،1378)

به این ترتیب طی چندسال اخیرتوجه به دین درحل این بحران زیست محیطی آغازشده است ودر همین راستا اندیشمندان و محققین مسلمان نیز تلاش خود را بر آن داشته اند تا با تمهید از کتاب آسمانی آخرین فرستاده خداوند و نیز مکتب اسلام گامی در جهت حل این معضل بردارند "چرا که ایشان براین باورند که بهترین نسخه شفا بخش این درد مزمن و ملال آور جهان معاصر را می توان از لابلای آیات قرآن کریم و احادیث گهربار معصومین (ع) استنباط کرد" (شیرازی، 1420ق).

زیرا همانگونه که خدای تعالی در قرآن تصریح نموده، اسلام یک دین کامل و پاسخگو به کلیه نیازهای بشر است:

بر طبق این آیات و روایات، بخوبى مى‏توان استدلال کرد که بیان هر چیزى در قرآن هست؛ ولى با توجه به این مطلب، که قرآن یک کتاب تربیتى و انسان‏سازى است، که براى تکامل فرد و جامعه در همه جنبه‏هاى معنوى و مادى نازل شده است، روشن مى‏شود که منظور از «همه چیز»، تمام امورى است‏که براى هدایت انسان لازم و ضرورى است(مکارم شیرازی ،1379)

پس با مرور کلی بر آیات و احادیث می توان فرامین ارزشمندی را به طور مستقیم یا غیر مستقیم در ارتباط با حفظ محیط زیست و ارزش و جایگاه آن مشاهده کرد، که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.