دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
1- شناسایی خطرات ایمنی و بهداشتی محیط کار
1-1- شناسایی خطرات ایمنی
شناسایی خطرات ایمنی و بهداشتی محیطهای کاری، وظیفه اولیه و اساسی کمیته های بهداشت و ایمنی شغلی می باشد. بطور کلی چهار نوع از حوادث خطرساز (در بحث ایمنی) موجودند که شامل:
الف- سقوط در سطوح هم تراز و سقوط از ارتفاع
ب – برخورد با اجسام
ج – درگیری بین قطعات ثابت و متحرک
د – تصادفهای تماسی، همانند تماس با سطوح بسیار سرد یا بسیار داغ و یا تماس با برق
اعضای کمیته های بهداشت و ایمنی باید قادر به شناسایی و معرفی خطرات ایمنی بوده و بتوانند اقداماتی را در زمینه مدیریت صحیح خطرات و همچنین کاهش و تنزل تعداد آنها به انجام رسانند. اعضای کمیته می توانند از طریق مشورت با کارفرمایان و کارگران، مراجعه به گزارشات مربوط به حوادث و یا صدمات ناشی از کار، مرور گزارشات مربوط به عملکرد ماشین آلات و ...... با محدوده و حوزه خطراتی که افراد در معرض آنها قرار دارند، آشنا گردند و در پیشگیری از بروز آنها اقدام نمایند.
2-1- ملاحظات ایمنی:
پاسخگویی به سؤالات ذیل، اعضای کمیته های بهداشت و ایمنی و همچنین بازرسان کار را در امر شناسایی و پیشگیری از خطرات ایمنی یاری می رساند:
1-آیا کلیه اجسام و ماشین آلات الکتریکی دارای سیستم اتصال به زمین مناسب می باشند؟ و یا آیا کلیه اجسام فوق و سیم های برق دارای روپوش عایق مناسب هستند؟
2-آیا کلیه تسمه فلکه ها، چرخ دندها، فن ها و سایر اجزا و قسمتهای متحرک، دارای حفاظ و پوشش مناسب هستند؟
3- آیا کلیه تجهیزات الکتریکی در شرایط کاری خوبی قرار دارند؟
4- آیا کلیه ابزارآلات دستی در شرایط مناسبی نگهداری می شوند؟
5- آیا کلیه ابزارآلات تیز و برنده همانند قیچی ها، کاردکها و ...... دارای پوشش های نگهداری ایمن هستند؟
6- آیا کلیه وسایل نقلیه موتوری درون کارگاهی در شرایط کاری خوبی قرار دارند؟ آیا اجزای آنها سالم وصحیح می باشند؟
7- آیا کف زمین تمیز، خشک و عاری از هرگونه زباله می باشد؟ آیا ابزار و تجهیزات از محل عبور و مرور افراد جمع آوری می شوند؟
8- آیا افراد با روش صحیح کار با نردبانها آشنایی دارند؟
9- آیا برای مواقع ضروری وقوع خطر، پیش بینی دربهای خروج اضطراری شده است؟
10- آِیا دربها و قسمتهای خروجی اضطراری دقیقاً علامتگذاری و به وضوح مشخص
شده اند؟
11- آیا راههای خروجی مناسب، برای راهنمایی به سمت دربهای خروجی تعبیه شده است؟
12- آیا راه پله ها در دسترس می باشند و آیا در شرایط خوبی قرار دارند؟
13- آیا کمدها و قفسه ها و کشوها در محل مناسبی می باشد، به نحوی که کشوها و دربهای آنها به محلهای رفت و آمد افراد باز نشود؟
14- آیا برای دسترسی ایمن به سطوح بالاتر، نردبانها یا چهارپایه های مناسب در نظر گرفته شده است؟
15- آیا نور مناسبی برای روشن کردن اداره ها و محیطهای کاری دیگر فراهم شده است؟
16- آیا کارکنان از محل دقیق کپسولهای آتش نشانی اطلاع کافی داشته و با شیوه کار آنها آشنایی دارند؟
17- آیا کارکنان از محل دقیق آژیرهای اعلام خطر اطلاع دارند؟
18- آیا کارکنان با اقدامات مربوط به کمکهای اولیه در مواقع ضروری آشنایی دارند؟
19- آیا کارکنان از موقعیت مکانی نزدیک ترین بیمارستان یا درمانگاه اطلاع کافی دارند؟
سؤالات مطرح شدة فوق، چندین پرسش پیشنهادی می باشد که البته در محیطهای گوناگون و بسته به نوع و شرایط کاری، کمیته های بهداشت و ایمنی می توانند لیست دیگری از سؤالات مربوطه را مطرح کرده و سپس به پاسخگویی به پرسشهای مطرح شده بپردازند. همچنین این کمیته ها موظفند کلیه اقدامات لازم جهت دستیابی به اهداف ایمنی را به انجام رسانند.
3-1- شناسایی خطرات بهداشتی محیط کار
در موارد بسیاری، شناسایی خطرات بهداشتی محیطهای کاری، به نسبت خطرات ایمنی مشکل تر می باشد و اغلب اوقات از زمان تماس اولیه با مواد شیمیایی سمی و خطرناک تا زمان بروز اثرات زیان آور این مواد، سالهای زیادی سپری می شود. بنابر این اعضای کمیته های بهداشت و ایمنی باید با تکنیکهای تشخیص خطرات بهداشتی آشنایی کامل داشته باشند. برای اطمینان بیشتر از وجود یا عدم وجود این نوع خطرات، صحبت کردن و مشورت با کارگران به همراه طرح سؤالاتی در این زمینه، مرور پرونده های پزشکی کارکنان و مطالعه در زمینة سوابق بیماریهای شغلی آنان، مراجعه به اسناد مربوط به بازرسی های انجام شده و کلیه مدارک مربوطه در این زمینه می تواند راهگشا باشد.
4-1- ملاحظات بهداشتی
پاسخگویی به سؤالات ذیل، اعضای کمیته های بهداشت و ایمنی و همچنین بازرسان کار را در امر شناسایی خطرات بهداشتی یاری می رساند:
1-آیا اعضای کمیته و بازرسان کار به عنوان قسمتی از وظایفشان از بخشهایی که احتمال وجود خطرات ناشناخته در آنها موجود است (همانند آزمایشگاهها، کارخانجات تولید موادشیمیایی و بخشهایی از کارگاهها که از موادشیمیایی استفاده می کنند، نیروگاههای هسته ای و بخشهایی از کارگاهها که از مواد هسته ای و رادیواکتیو استفاده می کنند و.....)، بازرسی کامل بعمل می آورند؟
2- آیا در صورت مواجهه با محیط کار ناایمن، افراد و کارکنان از لوازم حفاظت فردی استفاده می کنند؟ در صورت پاسخ منفی، آیا تا زمان ایمن سازی کامل محیط، تمهیدات دیگری در این زمینه در نظر گرفته می شود؟
3- آیا در محیط کار، استفاده از انواع خاصی از لوازم حفاظت فردی ضروری می باشد و در صورت لزوم آیا انتخاب بهترین و مناسب ترین نوع این لوازم (با توجه به روندکاری) مدنظر قرار می گیرد؟ و آیا این لوازم در شرایط مناسبی، مصرف و نگهداری می شوند؟
4- آیا در حین کار، لوازم و ابزار تولیدکننده ارتعاش، مورد مصرف قرار می گیرد؟ در صورت پاسخ مثبت چه تمهیداتی در این زمینه اندیشیده شده است؟
5- آیا افرادی که با موادشیمیایی و یا سایر مواد خطرناک سروکار دارند، با نوع و خواص این مواد آشنا هستند؟
6- آیا تهویه موضعی و عمومی درمحل مصرف موادشیمیایی و یا محل تولیدگازها و بخارات سمی و خطرناک، تعبیه شده است؟
7- آیا دمای محیط کار در حد نرمال و طبیعی می باشد؟ در صورت بروز دماهای بسیار بالا و یا پایین، چه تمهیداتی در نظر گرفته شده است؟
8- آیا گازها، بخارات و گردو غبار در فضای محل کار وجود دارد؟ در صورت پاسخ مثبت، آیا منابع تولید این مواد شناخته شده هستند؟ و آیا این مواد موجب ایجاد عوارضی از جمله تهوع، سردرد و سرگیجه، طولانی شدن مدت زمان عکس العمل به عوامل خارجی و .... برای کارگران گشته اند؟
9- آیا ماشین آلات، لوازم و تجهیزات مصرفی، ایجاد سر و صدا و آلودگی های صوتی غیرمجاز می کنند؟ در صورت پاسخ مثبت، چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟
10- آیا کارگران در حین انجام کار، با مشکلاتی از قبیل خستگی زود هنگام، ناراحتی های پوستی وتنفسی، ناراحتی های عصبی و استرسهای شغلی و .... مواجه می شوند؟ در صورت پاسخ مثبت، آیا در مورد این موضوع، ریشه یابی های لازم انجام شده است؟
5-1- فرم ارزیابی خطرات بهداشتی
این فرم بر اساس استانداردNIOSH (National Inistitute for Occupational Safety and Health )
تهیه و تنظیم گشته است و برای تکمیل آن، فاکتورهای زیر باید مدنظر قرار گیرد:
1- نوع صنعت و تولیدات محل کار
2- مشخص کردن مکانهای با احتمال خطرات بهداشتی بیشتر
3- تعداد افراد در معرض خطرات بهداشتی
4- مدت زمان تماس (برحسب تعداد ساعات در طی یک روز کاری)
5- نوع فعالیت کاری افرادی که در معرض تماس یا مواجهه با خطرات بهداشتی هستند
6- تعیین پروسه کاری مربوطه
7- آیا خطرات بهداشتی محل کار، اخیراً مورد ارزیابی بازرسان کار، کارشناسان بهداشت کار و یا سازمانها و ارگانهای فعال در زمینه های بهداشتی قرارگرفته است؟ در صورت پاسخ مثبت، این عمل توسط چه کسانی (و یا چه ارگانی) صورت پذیرفته است؟
8- آیا مشکلات بهداشتی مشاهده شده، مورد بررسی قرار گرفته است؟ اگر پاسخ مثبت است، این عمل توسط چه سازمانها، انجمن و یا ارگانهایی صورت پذیرفته است؟
9- مسئولیت ایمنی و بهداشتی کارکنان بر عهده چه کسی (کسانی) می باشد؟
10- تمامی موارد، عوامل و یا شرایط کاری که ممکن است در بروز خطرات نقش داشته باشند، لیست شوند. در مورد مواد شیمیایی خطرناک بهتر است نام شیمیایی، نام تجاری، نام شرکت تولیدکننده و همچنین سایر اطلاعات مفید و مناسب ذکر گردد.
11- اشکال و فرمهای فیزیکی موادمصرفی (بصورت جامد، گاز، مایع، گرد و غبار، میست و .....) تعیین گردند.
12- نحوه تماس افراد در معرض تماس با مواد، تعیین شود. (تنفس، تماس پوستی، استنثاق و .....)
13- نوع مشکلات بهداشتی و یا عوارض حاصل از تماس افراد با این مواد.
میست (Mist ) : بخار کنداسه تمامی مایعات بغیر از آب
2- مراحل پنج گانه ارزیابی ریسک
1-2- ارزیابی ریسک چیست؟
ارزیابی ریسک همان بررسی دقیق عامل آسیب رساندن به افراد در محیط کار می باشد، بطوریکه شما قادر خواهید بود ارزیابی کنید که آیا اقدامات پیشگیرانه شما کافی بوده یا باید کارهای بیشتری را برای جلوگیری از آسیب به افراد انجام دهید.
هدف، حصول اطمینان از این مسأله است که هیچ شخصی مجروح یا بیمار نخواهد شد. حوادث و بیماریها می توانند سبب نابودی زندگی افراد شوند و همچنین می توانند از طریق کاهش راندمان کاری، آسیب به ماشین آلات، افزایش بهای بیمه یا الزام شما در پاسخگویی به شکایات قضایی افراد بر روی شغل شما نیز اثر گذار باشند.
برای تصمیم گیری در مورد اینکه آیا خطر در محیط کار قابل توجه است یا خیر و اینکه آیا شما توسط اقدامات پیشگیرانه مفید و کافی، میزان خطر پذیری را کاهش داده اید یا خیر،
به مسائل زیادی نیاز دارید. زمان ارزیابی ریسک باید تمام این مسائل را کنترل کنید. برای مثال جریان برق می تواند سبب مرگ افراد شود اما در یک محیط کاری این خطر را
می توان با عایق بندی قسمتهای فلزی و ایجاد سیستم اتصال زمین مناسب کاهش داد.
2-2- نحوه ارزیابی ریسک در محیط کاری
مراحل پنجگانه جهت ارزیابی ریسک عبارتند از:
مرحله 1: خطرات موجود را پیدا کنید.
مرحله 2: تشخیص دهید که چه کسانی و چگونه ممکن است آسیب ببینند.
مرحله 3: خطرات را ارزیابی کرده و تعیین کنید آیا اقدامات احتیاطی موجود، کافی است یا نیاز به انجام اعمال پیشگیرانه و احتیاطی بیشتری است؟
مرحله 4: یافته های خودتان را ثبت کنید.
مرحله 5: ارزیابی های خودتان را مرور کنید و در صورت نیاز آنها را مورد تجدید نظر و اصلاح قرار دهید.
خودتان را سر در گم نکنید. عموماً در بخشهای تجاری، خدمات و صنایع سبک، خطرات کم و ساده اند و کنترل آنها آسان اما لازم است. احتمالاً شما با این خطرات آشنایی دارید: خطراتی نظیر ماشین آلات خطرناک و پلکان معیوب یا ورودی های نامطمئن که ممکن است سبب صدمه به افراد شوند. در اینصورت درخصوص اقدامات احتیاطی جهت پیشگیری از صدمه و جراحت تحقیق کنید.
اگر شما صاحب یک مؤسسه کوچک می باشید و کاملاً مطمئن هستید که اطلاعات کافی از مسائل مربوط به کارتان را دارید می توانید عمل ارزیابی را خودتان انجام دهید. (لازم نیست که متخصص ایمنی و بهداشت باشید)؛ ولی اگر صاحب مؤسسه بزرگتری هستید
می توایند از یک کارشناس مسئول و متخصص یا نماینده ایمنی و یا مراکز مشاوره ایمنی و یا در صورت عدم اطمینان، از مراجع ذیصلاح در این زمینه کمک بخواهید.
1٭ خطرات و 2٭ ریسک موجود در محل کار، اجازه هیچ گونه اهمال کاری را به شما نمی دهند.
1-2-2- مرحله 1: جستجوی خطرات
اگر شما خودتان عمل ارزیابی ریسک را انجام می دهید در محیط کارتان قدم بزنید و به مواردیکه می توانند موجب آسیب شوند توجه کنید. از موارد جزئی صرف نظر کنید و توجه خود را روی خطراتی که ممکن است منجر به آسیبهای جدی شود یا روی افراد بیشتری اثر بگذارد، متمرکز کنید.
از کارگران یا نمایندگان آنها نظرخواهی کنید. آنها ممکن است به چیزهایی توجه داشته باشند که شما در نگاه اول متوجه نشده اید. همچنین اطلاعات و دستور العمل های کارخانه تولید کننده می تواند در تشخیص خطرات و مشاهده ریسکها در جایگاه واقعی خودشان به شما کمک کند.
به این ترتیب حوادث و بیماریها ثبت می شوند.
1- خطر: عبارت است از هرچیزی که سبب آسیب رساندن به افراد شود نظیر مواد شیمیایی، جریان برق، کار با نردبانها و غیره.
2 - ریسک: احتمال (کم یا زیاد) وارد شدن آسیب به افراد توسط خطرات را ریسک می نامند.
2-2-2- مرحله 2: تعیین اینکه چه کسی و چگونه ممکن است آسیب ببیند.
فراموش نکنید که افراد زیر در معرض خطر بیشتری قرار دارند:
الف- کارگران جوان، کارآموزان، مادران باردار و افرادیکه بصورت ویژه ای در معرض خطر قرار دارند.
ب - کارگران نظافتکار، ارباب رجوع، پیمانکاران، کارگران بخش تعمیرات و سایر افرادیکه بطور دائم در محیط کار حضور ندارند.
ج - افراد عادی و یا کسانیکه در محیط کاری با شما شریکند و ممکن است در اثر فعالیتهای شما آسیب ببینند.
3-2-2- مرحله 3: ارزیابی اقدامات احتیاطی انجام شده.
در نظر بگیرید که چگونه هر خطری ممکن است منجربه آسیب شود. به این ترتیب مشخص خواهد شد که اقدامات بیشتری جهت کاهش احتمال ریسک نیاز می باشد یا خیر؟
حتی بعد از انجام همه اقدامات احتیاطی باز هم برخی از ریسکها ممکن است باقی مانده باشند. شما باید تعیین کنید که ریسکهای قابل توجه موجود بعد از انجام اعمال احتیاطی لازم در چه حدی باقی می مانند (بالا، پائین یا متوسط). ابتدا باید از خودتان بپرسید که آیا تمام اعمالی را که مقررات به شما می گوید انجام داده اید یا خیر؟ برای مثال یکسری مقررات برای جلوگیری از تماس با قسمتهای خطرناک ماشین آلات وجود دارد. سپس از خودتان سؤال کنید که آیا تمام استانداردهای صنعتی پذیرفته شده را در محیط کارتان اعمال کرده اید. اما خودتان را تا این مرحله متوقف نکنید زیرا طبق قوانین و مقررات موجود، باید تمام اقدامات اجرائی ممکن را جهت ایمنی خود بکار ببندید.
هدف واقعی، انجام اقدامات احتیاطی جهت کاهش ریسک های موجود می باشد. پس از تعیین کارهای لازم جهت اجرا، یک لیست از این اقدامات تنظیم کنید و همیشه حق تقدم را به ریسکهایی که در حد بالا باقی مانده اند و یا ممکن است روی افراد بیشتری اثر بگذارند بدهید. از خودتان بپرسید:
1- آیا می توانم از وجود خطرات خلاص شوم.
2- در غیر اینصورت چگونه می توانم ریسکها را طوری کنترل کنم که احتمال آسیب دیدن افراد تقریباً غیرممکن شود.
برای کنترل ریسکها اصول کلی زیر را بکار ببرید:
- سعی کنید انتخابهایی داشته باشید که میزان خطر پذیری کمتری دارند.
- از دسترسی به قسمتهای خطرناک توسط حفاظ گذاری جلوگیری کنید.
- کارتان را طوری سازماندهی کنید که میزان تماس با خطرات کاهش یابد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 21 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید