
چکیده
مطالعه بر روی واکنش فسفر در طول زمان و نقش مواد آلی در خاک های آهکی جهت بهبود در مدیریت کودهای شیمیایی و آلی فسفر مهم میباشد. این مطالعه جهت اندازه گیری تأثیر دو نوع ورمیکمپوست (ورمی کمپوست دامی (VSH) و ورمی کمپوست زباله شهری (VM) ) و شکلهای شیمیایی کود فسفاته در یک خاک آهکی تیمار شده با سه نوع کود شیمیایی (خاک فسفات (RP)، دیآمونیوم فسفات (DAP) و سوپر فسفات تریپل ((TSP ) روی فراهمی فسفر انجام شد. نمونه های خاک تیمار شده با کودهای فسفاته به تنهایی یا در ترکیب با 5/0 درصد از ورمی کمپوستها در دمای 3±25 برای 90 روز انکوباسیون شدند. فسفر السن در خاکهای حاوی سوپر فسفات تریپل، دیآمونیوم فسفات، سنگ فسفات اندازه گیری شد. بعد از 90 روز، محتوای فسفر قابل دسترس در خاکهای حاوی کودهای شیمیایی فسفاته تیمار شده با ورمی کمپوستها بالاتر از خاکهایی که تنها دارای کود فسفاته بودند، گردید.
مقدار فسفر فراهم آزاد شده در پایان دوره انکوباسیون (90 روز) در خاک حاوی سوپر فسفات تریپل تیمار شده با ورمی کمپوست زباله شهری و همچنین در خاک حاوی دیآمونیوم فسفات تیمار شده با ورمی کمپوست دامی و ورمی کمپوست زباله شهری تفاوت قابل ملاحظه ای (05/0p <) با مقدار فسفر فراهم آزاد شده در خاک شاهد داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد ورمی کمپوست، فسفر فراهم را در خاک در مقایسه با کاربرد کود شیمیایی فسفره به تنهایی، افزایش داد. داده های فسفر السن در طول دوره انکوباسیون با استفاده از معادله توانی برازش داده شد. ثابت b معادله توانی (ضریب تغییر فسفر)، از 059/0 میلی گرم بر کیلوگرم در روز، برای خاک تیمار شده با ورمی کمپوست دامی تا 14/0 میلیگرم بر کیلوگرم در روز، برای خاکی که تنها دارای کود سوپر فسفات تریپل بود، بدست آمد. بالاترین مقدار پارامتر a معادله توانی در خاکهای حاوی دیآمونیوم فسفات و سوپر فسفات تریپل تیمار شده با ورمی کمپوست زباله شهری مشاهده شد. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که فراهمی فسفر در خاکهای تیمار شده با ورمی کمپوست زباله شهری نسبت به خاک تیمار شده با ورمی کمپوست دامی بیشتر بود.
برنامه گونه بندی ژئوشیمیایی MINTEQ جهت تعیین شاخص اشباع و گونههای فسفر در محلول خاک استفاده شد. نتایج گونه بندی فسفر نشان داد که رها سازی فسفر توسط مقدار انحلال کانی آپاتیت کنترل میشود و HPO42- و H2PO4- گونه های غالب فسفر در نمونه های مورد مطالعه در طول دوره انکوباسیون بودند. جزء بندی فسفر در روز اول و نودم انکوباسیون نشان داد که جزء پیوندی با کربنات کلسیم و جزء باقیمانده به ترتیب اجزاء غالب فسفر بودند.
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی کشاورزی - خاک شناسی - اثر ورمی کمپوست بر فراهمی فسفر از منابع فسفاته در یک خاک آهکی