دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 95 صفحه
مقدمه :
در جهان پهناور کنونی، با گسترش وسایل ارتباط جمعی، این دنیای بی کران عملاً تبدیل به یک مجموعه درهم تنیده و در واقع یک ارگانیسم جهانی شده است. رکن اصلی پایداری این موجود، توانایی کسب اطلاعات و تبادل آنها از طریق مناسب ترین فناوری است.
اهمیت اطلاعات به اندازه ا ی است که ارتباط با دنیای اطلاعات، ضرورت عصر حاضر تلقی می شود. تغییر و تحولات سریع در این گستره، به اندازه ای است که جز در سایه سازماندهی و مدیریت صحیح نمی توان آنها را در مسیر درست هدایت نمود.
با پیشرفت جامعه بشری انواع و حجم خدمات بهداشتی موردنیاز جامعه روز به روز در حال گسترش است.سلامت از جمله نیازهای اساسی انسان است و تأمین این نیاز از مهمترین وظایف دولتهاست. نظام سلامت به عنوان یکی از زیر نظام های اصلی جامعه به دلیل پیچیدگی و مسایل خاص خود در معرض بیشترین تحولات می باشد این در حالی است که منابع ملی اختصاص یافته به بخش بهداشت و درمان رو به کاهش است. بخش عمده ای از این منابع صرف هزینه های بیمارستانی می گردد. بدیهی است که عرضه خدمات متنوع در حجمی گسترده تر و با کیفیتی بالاتر و هزینه ای کمتر جز با به کارگیری مدیریت علمی نوین امکان پذیر نیست.
پیش نیاز تصمیم گیری درست دسترسی به هنگام به اطلاعات دقیق و درست می باشد و از این روست که نظامهای اطلاع رسانی مدیریتی (MIS) پدید آمده اند.
ضرورت اطلاع رسانی درست و به هنگام برای مدیریت ثمربخش بر هیچ کس پوشیده نیست. دسته مهمی از داده های سیستم، اطلاعات مربوط به هزینه ها ، درآمدها و آشنایی با مفاهیم مالی مرتبط و نحوه بودجه بندی می باشد .
بدون اطلاعات دقیق و درست، تحلیلها و تصمیم گیریها نادرست است و سیستم را به بیراهه خواهد کشاند و سبب افت روز افزون کیفیت عرضه خدمات و سرانجام فروپاشی نظام خواهد شد،چالشی که هم اکنون رو در روی ماست.
در سالهای اخیر شاهد افت شدید کیفیت عرضه خدمات بهداشتی در بیمارستانها به ویژه در بخش دولتی بوده ایم که مهمترین دلایل آن ضعف مدیریت و برنامه ریزی ، کاهش منابع در دسترس ، ضعف سیستم های اطلاعاتی و اشتغال مدیران به امور و فرآیندهای روتین می باشد . با توجه به واقعیتهای فوق، برای بهسازی کیفیت خدمات بهداشتی درمانی، تلاش مدیریتی گسترده ای لازم است.
این مجموعه جهت آشنائی مدیران بخش بهداشت ودرمان بامفاهیم مالی ، نحوه بودجه بندی ، تخصیص وتوزیع اعتبار تهیه وتدوین شده است . امید است با یاری و همدلی ایشان بتوانیم در راستای ارائه خدمات و مراقبتهای بهداشتی و درمانی با کیفیت بالا و کمترین هزینه ممکن ، گام برداریم .
تعریف و سیر تکاملی مفهوم و نقش بودجه:
اگرچه از نظر واژه شناسی، بودجه از کلمه bougette (بوژت) زبان قدیمی فرانسه به معنای کیف و کیسه چرمی کوچک ریشه گرفته است ولی اولین بار در انگلستان به عنوان نامی برای کیف کوچک حاوی مهر وزارت دارایی آن کشور بکار رفت ، تا این که در سال 1733 میلادی، با نگارش کنونی budget ، به کیفی اطلاق شد که صورت دریافتها و پرداختهای انگلستان را در آن می نهادند. با چنین کاربردی این لغت دوباره به زبان فرانسه و سایر زبانها راه یافت و بالاخره در آغاز سده نوزدهم با مفهوم کنونی مورد استفاده قرار گرفت.
گفته می شود:
"بودجه عبارت است از طرحی جامع در قالب اصطلاحات مالی که بوسیله آن یک برنامه جاری برای مدت معین اجرا می گردد ."
گروهی هم معتقدند که: "بودجه یکی از وسایل مالی نظارت قوه مقننه بر دولت و نشان دهنده اشکال مالی مداخله دولت در فعالیتهای اقتصادی کشور است."
دایره المعارف برینانیکا، بودجه دولت را پیش بینی درآمدها و برآورد هزینه ها در مدت محدودی از زمان تعریف می کند. یک فرهنگ دیگر، در ذیل کلمه بودجه budget توضیح می دهد که "در اصطلاح متداول بودجه عبارت است از مجموع درآمدها و هزینه های یک کشور، یک وزارتخانه، یک شرکت، یک خانوار یا یک شخص ،که برای یک دوره معین پیش بینی شده است. "
قابل توجه این است که کلیه تعاریف بودجه در چند نکته مشترکند:
- بودجه پیش بینی برای آینده است.
- بودجه شامل پیش بینی درآمدها و برآورد هزینه هاست.
- بودجه تخصیص پول برای هدف مشخص است .
- بودجه وسیله کنترل هزینه ها و برآورد هزینه های آینده است .
- بودجه برای یک دوره معین از زمان تهیه می شود.
با توجه به مجموعه این نکات، شاید همه این خصایص را بتوان چنین خلاصه کرد که: "بودجه عبارت است از پیش بینی درآمد و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه برنامه ها و عملیات معین و سایر پرداختها که در دوره محدودی از زمان انجام می شود."
بدیهی است هر یک از تعاریف فوق به گونه ای در تعاریف تئوریک بودجه سالیانه می باشد ، اما از دیدگاه تخصصی بودجه عبارت است از:
1- طرحی برای تأمین هزینه های دولت یا یک بنگاه اقتصادی و انتفاعی برای مدت معین
2- بیان سیاست مالی که در طول مدت معین از زمان آینده برای وصول به هدف معین تعیین شده و باید تعقیب شود.
در تعاریف بودجه زمان، هدف، برنامه، درآمد و هزینه به اشکال مختلف مطرح می باشد :
- هدف :
- لازم است مشخص گردد هدف در یک تشکیلات چیست و قرار است پس از تأمین منابع مالی و پایان عملیات اجرائی چه اهدافی از سازمان تأمین شده باشد. در واقع هدف گذاری و سیاستگذاری در سطح کلان توسط مدیریت یا واحد برنامه ریزی کننده باید مشخص گردد.
- برنامه :
- هر چه متغیرهای اثرگذار در برنامه ریزی دقیق تر مشخص گردد ، انحراف از برنامه کاهش می یابد. در برنامه ریزی به عوامل تورم، محدودیت منابع مالی ، لزوم انتخاب اولویت ها و هزینه های غیر متعارف باید توجه گردد.
- درآمد : به منظور رسیدن به هدف، انجام برنامه ریزی بر وجوه و امکانات نیاز است . اساساً هر ساختار تشکیلاتی برای انجام فعالیتهای خود نیاز به منابع مالی دارد. از سوی دیگر همواره با محدودیت منابع روبرو می باشد و این محدودیت است که مدیران را ناچار به انتخاب می کند. انتخاب امری است که لزوم اولویت بندی برنامه را مشخص می کند.
منابع تأمین درآمد :
- در سطح خرد :
- منابع مالی مؤسسات از محل درآمد حاصل از فروش کالا و خدمات تأمین می شود.
- در سطح کلان : به منابع مالی مؤسسات از درآمدهای مالیاتی ، درآمد حاصل از فروش ارز و غیره تأمین می شود.
- هزینه :
- بهای تمام شده کالا و خدماتی است که به منظور کسب درآمد یا دستیابی به یک هدف غیر انتفاعی یا خدمات به فروش رسیده یا انجام شده می باشد .
تأکید بر جنبه های برنامه ای بودجه از مشخصات بارز تعاریف جدید و معاصر است. البته تفکیک جنبه های برنامه ای و مالی کار دشواری است. زیرا بودجه در عین حال که نوعی برنامه است جنبه های اقتصادی و مالی نیز دارد و از این جهت بودجه را نوعی برنامه مالی دولت می دانند. تعریف زیر این واقعیت را تأئید می کند:
«تصویر فردای سازمان باید امروز با تصمیم مدیران ترسیم شود. این آینده نگری را برنامه ریزی و تبدیل برنامه ها به زبان پول را بودجه می نامیم».بودجه بندی را فرآیند تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود می دانند. مجموع کوششهایی که صرف تدوین بودجه وتخصیص منابع میشود به منظور «استفاده حداکثر» از منابعی است که معمولاً در حد کفایت وجود ندارد و در اصطلاح اقتصادی کمیابند بودجه ریزی، هنر قطع هزینه های اضافی از بدنه دستگاهها بدون کمترین سر و صداست.
فرآیند بودجه ابزار دست مدیر است تا بدان وسیله سازمان را به هدفهای موردنظر سوق دهد.
