مقدمه:
مدیریت تلفیقی آفات عبارت است از مجموعه روش های کنترل آفات که بر پایه اکولوژیکی استوار بوده و به عوامل طبیعی وتلفات از قبیل دشمنان طبیعی و هوا متکی و حاقل اختلالات ممکنه را در خصوص عوامل مزبور در برداشته باشد. اجزای ضروری در برنامه IPMگوجه فرنگی عبارتند از :1) شناسایی دقیق آفات 2) ردیابی مزرعه ای 3) راهنمای عملی کنترل 4) روش های موثر پیشگیری و کنترل
بر نامه IPMدر یک مزرعه گوجه فرنگی ممکن است در مقایسه با مزرعه دیگر با توجه به شرایط مزرعه ای و آب وهوائی در فصول مختلف سال متفاوت باشد . آب و هوا ، نوع خاک ،تاریخ کاشت ،عملیات زراعی و غیره همگی در روی جمعیت آفات موثر هستند.
1) شناسایی دقیق آفات :
غالب ابزار مدیریتی آفات شامل آفتکش ها می شوند ، فقط برعلیه تعداد معینی از آفات موثرند بنابراین آفاتی که در مزرعه موجود هستند یا احتمالاً ظاهر می شوند باید شناسایی کرد به عیارت دیگر حتی ممکن است برای گونه های تقریباً نزدیک بهم از روش های مختلف کنترل و یا آفت کش های متفاوت استفاده کرد.
2) ردیابی مزرعه ای :
اطلاعات مو رد نیاز برای ارزیابی وضعیت آفات وتصمیم گیری مدیریت آنها را فراهم می آورد.این اطلاعات شامل تخمین جمعیت آفات و دشمنان طبیعی ، رشد و نمو محصول، عملیات زراعی ، وضعیت آب و هوا، عملکرد محصول و استفاد از آفت کش ها است.
الف ) ازریابی وضعیت آفات قبل از کاشت :
بررسی تعدادی از آفات مهم شامل علف های هرز باید قبل از کاشت شروع شود بنابراین در برنامه مدیریت تلفیقی آفات گوجه فرنگی انجام فعالیت های زیر لازم است - بررسی علف های هرز موجود در مزرعه وقتی محصول قبلی هنوز در مزرعه است
- ارزیابی محصول قبلی از نظر علایم بیماری ها یا مشکلات خاک
- جمع آوری نمونه های خاک وریشه برای شناسایی نماتدهای پارازیت گیاهی و تجزیه مواد غذایی ومعدنی
- بررسی مزارع مجاور از نظر موش صحرایی و خرگوش
- بررسی تاریخچه کاشت در مزرعه ، آفات و بیماری های قبلی و سموم شیمیایی بکار رفته برای کنترل آنها
کاشت زرد هنگام گوجه فرنگی ، اغلب منجر به سرمازدگی و کاهش رشد و نمو گیاه ، ایجاد بوته میری و بیماری لکه باکتریایی می شود همچنین احتمال اینکه علف هرز کش های رایج در مزرعه گوجه فرنگی مانند ترفلورالین (ترفلان)در آب وهوای سرد در گیاه گوجه فرنگی موجب بروز خسارت شوند بیشتر می باشد. دیرکاشت گوجه فرنگی نیز باعث می شود که گیاه گوجه فرنگی احتمالاٌ بیشتر در معرض آفات (بویژه کرم میوه خوار گوجه فرنگی ) وشرایط نا مساعد محیطی برای رشد و نمو میوه قرار گیرد بعنوان مثال درجه حرارت بالا تشکیل میوه گوجه فرنگی را کاهش داده و سوختگی میوه در اثر خورشید را افزایش می دهد همچنین در اثر وجود رطوبت و حرارت زیاد میوه ها سریعاٌ دچار کپک زدگی می شوند.
ب)ارزیابی وضعیت آفات در طی فصل رشد :
بازدید از مزرعه حداقل یکبار و ترجیحاٌ دو بار در هفته لازم می باشددر صورت مشاهد آفت در مزرعه ضروری است که بازدید از مزرعه بیشتر شود . در هر بازدید مزرعه ای ، مرحله رشد ونمو محصول و هر عملیات زراعی یا کاربرد آفت کش یاداشت شود. در صورت نمونه برداری از آفات حشره ای ، بهتر است تعداد حشرات شکارگر یا سایر دشمنان طبیعی نیز ثبت شوند در طول فصل زراعی باید حداقل یکبار بررسی علف های هرز در مزرعه انجام شود. ثبت داده های هواشناسی شامل میانگین درجه حرارت روزانه،بارندگی ، رطوبت نسبی همچنین تعداد حشرات گرفته شده توسط تله نوری یا سایر داده های ردیابی می تواند در انجام برنامه مدیریت آفات موثر باشد.
3) راهنمای عملی کنترل:
راهنمای عملی کنترل به ما کمک می کند تا در خصوص لزوم اجرای عملیات مدیریت شامل کاربرد آفت کش ها برای جلوگیری از خسارت احتمالی آفات تصمیم گیری نماییم. راهنمای عملی کنترل برای آفات حشره ای معمولاٌ آستانه زیان اقتصادی مبتنی بر تکنیک های خاص نمونه برداری هستند و برای سایر آفات نیز مربوط به تاریخچه مزرعه یا منطقه ،مرحله رشد و نمو ی محصول ، شرایط آّب و هوایی و سایر مشاهدات هستند. تمام این راهنماها موقتی هستند و احتمالاٌ با تحقیقات بیشتر روی مدیریت آفات گوجه فرنگی تجدید نظر می شوند.
4) روش های کنترل:
در یک برنامه IPM روش های مدیریتی بصورتی هستند که با کمترین دخالت در تعادل طبیعی به مدت طولانی از محصول محافظت می کنند. ارزانترین و قابل اعتمادترین روش برای کنترل آفات پیشگیری و جلوگیری از وقوع آنها می باشد.انواع روش های کنترل آفات گوجه فرنگی عبارتند از:
• کنترل زراعی: اکثر عملیات زراعی مناسب باعث کاهش خسارت آفات می شوند. روش های کنترل زراعی در مزرعه گوجه فرنگی عبارت است از :
الف) انتخاب مزرعه :
مدیریت آفات در مزرعه ای که برای کاشت محصول مناسب با شد آسان تر و ارزان تر است . برای کاشت گوجه فرنگی بهتر است تا حد امکان مزرعه ای با خاک یکنواخت و عمیق انتخاب شود.گوجه فرنگی می تواند در اکثر خاکها ر شد نماید ولی خاک های رسی سنگین به مدیریت آبیاری دقیق نیاز دارد همچنین رشد ونمو ریشه در خاک هایی با لایه های سخت کم عمق و یا با سفره آب زیرزمینی بالا محدود می شود. بهتر است قبل از کاشت از خاک مزرعه به لحاظ عناصر موجود به ویژه نمک، بر و عناصر اصلی (N.P.K) آزمایش به عمل آید. انجام تناوب زراعی برای پایین نگه داشتن جمعیت علف های هرز ، نماتد ها و عوامل بیماریزای گیاهان لازم می باشد.
ب) آماده کردن زمین :
با آماده کردن مناسب زمین می توان آّبیاری، کاشت بذر و برداشت محصول را آسانتر انجام داد. همچنین کنترل علف های هرز و بیماری های ریشه زی نیر بهتر انجام گیرد . بهترین زمان شخم در هنگام پاییز می باشد. رد بهار قبل از کاشت، بستر گوجه فرنگی باید به طور مناسب صاف و تسطیح شود مخصوصاٌ اگر از آبیاری شیاری استفاده می شود. زهکشی در انتهای زمین باید بخوبی انجام گیرد. اگر زمین دارای لایه سخت و فشرده در پایینباید با استفاده از وسایل شخم زننده عمیق (subsoiler)در زمانی که خاک خشک است این لایه را شکست و از بین برد. از ادوات کشاورزی نباید در خاک بسیار مرطوب استفاده کرد زیرا باعث فشردگی خاک شده و در رشد ریشه ها تاثیر می گذارد همچنین بیماری ریشه ها را افزایش می دهد.
ج)روشهای کاشت :
معمولاٌ به دو صورت بذری کاری مستقیم و نشاکاری انجام می گیرد. در بذرکاری مستقیم، بذور معمولاٌ در عمق 2تا 5 سانتیمتری خاک بسته به بافت و رطوبت خاک کاشته می شوند. گوجه فرنگی بصورت 1تا 2 ردیف روی هر پشته کاشته می شود ولی کاشت تک ردیفه برای کنترل علف های هرز مناسب تر می باشد. با توجه به خسارات احتمالی کرم طوقه بر، و سایر آفات ریشه بهتر است از مقادیر بالای بذر استفاده گردد تا پوشش سبز مناسبی را داشته باشیم. وقتی خاک گرم است (در حالت ایده آل وقتی که قبل از کاشت، دمای خاک به مدت 3 روز بالاتر از 14 درجه سانتیگراد می باشد)بذور گوجه فرنگی نیز به سرعت جوانه زده و رشد می کند و کمتر در معرض آفات و بیماری های گیاهی قرار می گیرد. در روش نشاکاری که در حقیقت نوعی زودکاشت محصول است مشکل عدم جوانه زنی بذر وظهور گیاه در مزرعه و همچنین رقابت علف های هرز وجود ندارد. ایراد روش در مقایسه با بذر کاری مستقیم این است که نشاها بدلیل دستکاری و انتقال ویروس به بیماری موزایک توتون حساس تر هستند.
د) آبیاری :
کم آبی و قرار گرفتن گیاهان گوجه فرنگی در معرض خشکی باعث کاهش رشد و نمو گیاه و تقلیل محصول می گردد. دادن آب اضافی به گوجه فرنگی نیز باعث آسیب دیدن ریشه ها بدلیل خفگی در اثر کمبود اکسیژن همچنین آلودگی ریشه ها به قارچ های بذرزی (مانند فیتوفتورا و ریزوکتونیا)می گردد. بهترین روش برای اندازه گیری رطوبت خاک و انجام آبیاری مطابق با نیاز آبی گیاه ، استفاده از وسایلی مانند اوگر می باشد.باید توجه داشت که مزرعه گوجه فرنگی باید دارای زهکشی مناسب باشد تا آب اضافی از مرزعه خارج گردد.
ه )کود دهی :
مقادیر متوسط کود ازت و فسفر معمولاٌ برای رشد نشا گوجه فرنگی و تولید حداکثر محصول لازم می باشد. گوجه فرنگی در خاک های ضعیف قادر با رقابت با علف های هرز نسیت و عموماٌ توسط آفات و عوامل بیماری زا خسارت می بیند.
و) اقدامات بهداشتی :
برای جلو گیری از ورود آفات وعوامل بیماری زای گیاهی به مزرعه گوجه فرنگی رعایت نکات زیر حائز اهمیت می باشد.
شامل 14 صفحه word
دانلود تحقیق مدیریت تلفیقی آفات گوجه فرنگی
