آفتاب اشعه‌ای الکترومغناطیسی است که از خورشید ساطع می‌شود. این اشعه دارای طول موجهای مختلفی بین 28/0 تا 3 میکرون می‌باشد. طیف نور خورشید بطور وسیعی به سه قسمت ماوراءبنفش، قابل رویت و مادون قرمز تقسیم شده است. طول موج قسمت ماوراء بنفش 28/0 تا 4/0 میکرون، قسمت قابل رویت 4/0 تا 7/0 میکرون و طول موج اشعه مادون قرمز بلندتر از 76/0 میکرون می‌باشد.
وقتی اشعه خورشید وارد آتمسفر می‌شود از شدت آن کاسته شده و طیفهای آن به نسبت طول موجی که دارند در آتمسفر جذب، منعکس یا پراکنده می‌گردند. بیشتر اشعه ماوراءبنفش و تمام اشعه‌هائی که دارای طول موجی کمتر از 28/0 میکرون هستند بوسیله اوزون و قسمت قابل ملاحظه‌ای از اشعه مادون قرمز بوسیله بخار آب و اکسید کربن جذب می‌گردند.
ذرات موجود در هوا باعث انعکاس نور خورشید می‌شوند، ولی چون این انعکاس تغییری در نور نمی‌دهد نور خورشید همچنان سفید به زمین می‌رسد. وقتی آفتاب به مولکولها و ذراتی که اندازه آنها مساوی یا کوچکتر از طول موج اشعه هستند می‌تابد، منعکس شده و به اطراف پراکنده می‌شود. این اشعه پراکنده شده باعث بوجود آمدن روشنائی در نقاطی که تابش مستقیم آفتاب وجود ندارد، می‌گردد.
وقتی ذرات و ملکولهای موجود در هوا اشعه‌های با طول موج کوتاهتر را که مربوط به نور آبی و بنفش هستند به اطراف پراکنده نمایند آسمان آبی بنظر می‌رسد. ااما وقتی در آتمسفر ذرات بزرگتری از گرد و غبار وجود داشته باشد، بیشتر اشعه‌هائی با طول موج بلندتر که مربوط به نورهای زرد و قرمز هستند در هوا پراکنده شده و در نتیجه آسمان رنگ سفیدتری بخود می‌گیرد.
مقدار انرژی خورشیدی که در طول سال به هر نقطه از سطح زمین می‌رسد به شدت و دوام تابش آفتاب در آن نقطه بستگی دارد و میزان گرما و سرمای سطح زمین عامل اصلی تعیین‌کننده درجه حرارت هوای بالای آنست.
هوا عبور دهنده کلیه طیفهای نور خورشید بوده و در اثر دریافت اشعه خورشید دمای آن بطور مستقیم افزوده نمی‌گردد. اما لایه‌های هوا بوسیله تماس با سطح زمین که در اثر دریافت اشعه خورشید گرم شده‌اند گرم می‌شوند، و سپس لایه‌های گرم شده هوا، گرمای خود را بوسیله جابجائی به لایه‌های دیگر منتقل می‌نمایند. جریان هوا و باد نیز باعث تماس بیشتر توده‌های عظیم هوا با سطح زمین شده و بدین طریق باعث گرمی هوا می‌شوند. در شب و زمستان که سطح زمین سردتر از هوای بالای آنست عکس این عمل صورت می‌گیرد و هوا در اثر تماس با سطح زمین گرمای خود را از دست داده و سرد می‌شود. بنابراین میزان تغییرات روزانه و سالانه درجه حرارت هوا به تغییرات درجه و حرارت سطح مورد تماس آن بستگی دارد.
شامل 46 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله اقلیم و معماری
